منبع:روزنامه کیهان
¤ ولادت امام حسین (ع)
حسین بن علی(ع) در مدینه منوره در سال چهارم هجری در روز سه شنبه، سوم ماه شعبان یا پنجشنبه پنجم همان ماه متولد شد بعضی از مورخان تولد آن حضرت را روز آخر ربیع الاول سال سوم هجری دانسته و بعضی دیگر گفته اند در پنجم جمادی الاول سال سوم یا چهارم هجرت به دنیا آمده است بنابراین درباره تولد آن حضرت چند قول وجود دارد، ولی قول مشهور این است که ایشان در روز سوم شعبان سال چهارم هجرت به دنیا آمده است.هنگامی که آن حضرت متولد شد او را نزد جد بزرگوارش رسول خدا(ص) آوردند آن حضرت با دیدن او سخت مسرور شد و در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت و روز هفتم تولدش گوسفندی برای او عقیقه کرد و به مادرش فرمود: «سرش را بتراشید و به وزن موهایش نقره صدقه دهید.»
آن حضرت شش سال و چند ماه با جد بزرگوارش رسول خدا(ص) و پس از آن بیست و نه سال و یازده ماه با پدرش امیرالمؤمنین(ع) و پس از آن حدود ده سال با برادرش امام حسن(ع) و حدود ده سال پس از شهادت امام حسن(ع) زندگی کرد مدتی که آن حضرت پس از امام حسن(ع) زندگی کرده است، مدت امامت او محسوب می شود.کنیه امام حسین(ع) «ابوعبدالله» بود لقب های فراوانی به آن حضرت داده اند و از جمله پس از شهادت، ایشان را «سیدالشهدا» خواندند چنان که می دانیم تا پیش از آن لقب سیدالشهدا بر حمزه، عموی پیامبر اطلاق می شد و پس از شهادت سبط گرامی رسول الله، امام حسین(ع) را به این لقب خواندند.
¤ نامگذاری توسط پیامبر(ص)
در روایات آمده است که نامگذاری آن حضرت و برادر بزرگوارش به حسین و حسن از سوی شخص پیامبر اکرم صورت گرفته است و تصریح شده است که این نامگذاری به دستور خداوند متعال بوده است.از علی بن ابیطالب نقل کرده اند که فرمود: آن گاه که حسن به دنیا آمد نام عمویم «حمزه» را براو نهادم و آن گاه که حسین متولد شد نام عموی دیگرم «جعفر» را بر او گذاشتم روزی رسول خدا(ص) مرا فراخواند و فرمود: من مامور شده ام که نام آن دو را تغییر دهم از این پس آنان را حسن و حسین بخوانید.
در روایات دیگر آمده است که پیامبر اکرم(ص) فرمود: حسن و حسین را به نام فرزندان هارون نامیدم او فرزندانش را «شبر» و «شبیر» نامید و من فرزندانم را به همان نام (به لفظ عربی) حسن و حسین نامیدم.
¤ خبر از شهادت در هنگام تولد
اسما بنت عمیس می گوید: وقتی امام حسین(ع) متولد شد رسول خدا(ص) آمد و فرمود: اسما! پسرم را بیاور من کودک را در پارچه سفیدی پیچیدم و به حضرت دادم.
حضرت در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت، بعد در حالی که او را در دامن خود گذاشته بود، گریست.
گفتم: پدر و مادرم فدایت چرا گریه می کنی؟
فرمود: برای این پسرم
گفتم: او در همین ساعت متولد شده و تو برایش گریه می کنی؟
فرمود: آری ای اسما! گروه سرکشی او را می کشند، خدا شفاعتم را نصیبشان نکند.
بعد فرمود: این خبر را به فاطمه نرسان که تازه فرزندش به دنیا آمده.
روزی ام الفضل همسر عباس عموی پیامبر، خدمت آن حضرت رسید و گفت: «یا رسول الله(ص) من امشب خواب بدی دیدم، دیدم گویا قطعه ای از بدن مبارک شما جدا شده در دامن من افتاد.
فرمود: خیر است، فاطمه پسری می آورد که تو او را پرورش خواهی داد. خدمت پیامبر رسیدم و کودک را در دامنش نهادم و چند لحظه از آن حضرت چشم برداشتم، وقتی دوباره نگاهش کردم، دیدم اشک از چشمانش سرازیر است.
گفتم: پدر و مادرم فدایت یا رسول الله چرا گریه می کنی؟
فرمود: هم اکنون جبرئیل آمد و به من خبر داد که امت من این پسرم را می کشند.»
هنگامی که امیرالمؤمنین(ع) به طرف صفین می رفت در راه از کربلا گذشت در آن جا توقفی کرد و چنان گریست که زمین را از اشک خیس کرد آنگاه فرمود: «روزی خدمت رسول خدا رسیدم دیدم حضرت گریه می کند، گفتم: پدر و مادرم فدایت یا رسول الله(ص) چرا گریه می کنی؟
فرمود: هم اکنون جبرئیل این جا بود، او به من خبر داد که پسرم حسین در کنار شط فرات در زمینی به نام کربلا کشته خواهد شد و مشتی از خاک آنجا را برایم آورد تا ببویم و من نتوانستم از گریه خودداری کنم.
و همان جا بود که امیرالمؤمنین(ع) فرمود: این جاست اقامتگاه و بارانداز ایشان، این جاست که خونشان را می ریزند، گروهی از آل محمد در این صحرا کشته می شوند که زمین و آسمان به حالشان گریه خواهد کرد.
¤ شباهت با رسول خدا(ص)
در اخبار فراوان آمده است که آن حضرت شبیه ترین فرد به رسول الله(ص) بود. اصحاب پیامبر بارها این نکته را در مورد سیرت و صورت امام حسین(ع) بیان کرده اند مخصوصا یادآور شده اند که قامت ایشان بسیار شبیه به پیامبر بود، به طوری که هر کس قامت آن حضرت را مشاهده می کرد به یاد رسول خدا می افتاد.
عاصم بن کلیب از پدرش نقل کرده است که شبی رسول خدا را در خواب دیدم و خواب خود را برای ابن عباس نقل کردم تا ببینم که آیا خواب من درست بوده است یا خیر او گفت: آیا هنگامی که پیامبر را دیدی به یاد حسین بن علی نیفتادی؟
گفتم؛ آری! به خدا قسم هنگامی که رسول خدا قدم برمی داشت و راه می رفت، کاملا به حسین بن علی شباهت داشت.
ابن عباس گفت: ما همواره او را به پیامبر شبیه می دانستیم.
انس بن مالک می گوید: نزد عبیدالله بن زیاد بودم که سر حسین بن علی را در یک تشت به مجلس آوردند ابن زیاد با چوبی به بینی و صورت آن حضرت اشاره کرد و گفت: من چهره ای به این نیکویی ندیده ام.
گفتم: ای ابن زیاد! مگر نمی دانی که حسین بن علی شبیه ترین مردم به رسول خدا بود.
علاقه رسول خدا(ص) به امام حسین(ع)
یکی از زیباترین و برجسته ترین نکات زندگی امام حسین، توجه شدید و علاقه بی نظیر پیامبر اکرم(ص) به ایشان و برادر بزرگوارش امام حسن(ع) است این نکته آن چنان آشکار بود که صفحات زیادی از کتب تاریخ و حدیث اهل سنت را به خود اختصاص داده است در این جا گوشه ای اندک از این مطالب را یادآور می شویم.
دوستی با حسین
رسول گرامی اسلام(ص) با گروهی از اصحاب به میهمانی می رفت در راه امام حسین(ع) را دید که در کوچه بازی می کند، پیش رفت تا او را بگیرد، ولی او کودکانه گریخت و هر چه حضرت به دنبال او رفت، او به سوی دیگری جست و آن حضرت همچنان خنده کنان او را دنبال می کرد تا او را گرفت آن گاه دستی بر پس گردن و دستی در زیر چانه او گرفته دهان بر دهانش گذاشت و او را بوسید.
و بعد فرمود:حسین از من است و من از حسینم، خدا دوست بدارد کسی را که حسین را دوست دارد.
زید بن حارثه نقل می کند: می خواستم برای انجام کاری خدمت رسول خدا(ص) برسم شبانه به منزل آن حضرت رفتم و درب خانه را کوبیدم پیامبر در حالی که چیزی در زیر عبای خود داشت، بیرون آمد پس از آن که کارم تمام شد، پرسیدم: ای رسول خدا! چه همراه داری؟
عبای خویش را به کنار زد و حسن و حسین را که در برگرفته بود به من نشان داد و فرمود: اینان فرزندان من و فرزندان دختر من هستند آن گاه رو به آسمان کرد وفرمود: «اللهم انک تعلم انی احبهما فاحبهما و احب من یحبهما.»
خدایا! تو می دانی که من این دو را دوست دارم، پس آنها را دوست بدار و دوست بدار هر کس آن دو را دوست بدارد.
سلمان فارسی نیز از پیامبر اکرم در خصوص امام حسن و امام حسین روایت کرده است که فرمود: «من احبهما احببته و من احببته احبه الله و من احبه الله ادخله جنات النعیم و من ابغضهما اوبغی علیهما ابغضته و من ابغضته ابغضه الله و من ابغضه الله ادخله نار جهنم و له عذاب مقیم.»
هر کس فرزندانم حسن و حسین را دوست بدارد من او را دوست دارم و هر کس من او را دوست بدارم خداوند او را دوست دارد و هر کس خدا او را دوست بدارد به بهشت های پر از نعمت وارد خواهد شد اما هر کس آن دو را دشمن بدارد و بر آنها ستم روادارد من او را دشمن خواهم داشت و هر کس من او را دشمن دارم خداوند او را دشمن دارد و به آتش جهنم درافکند و در عذاب پایدار بماند.
این علاقه و عنایت ویژه پیامبر اکرم (ص) به امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) را صرفا نمی توان به یک رابطه عاطفی و علاقه خویشاوندی حمل کرد بلکه مضامین روایاتی که در کتب فراوان اهل سنت نقل شده است، نشان می دهد که رسول خدا (ص) با اطلاع و آگاهی از مسیر آینده جامعه اسلامی، می خواستند بدین وسیله راه حق و باطل را به روشنی از یکدیگر تفکیک و متمایز سازند. در واقع پیامبر اکرم (ص) با این سخنان گویا همه دشمنی ها و کینه توزی هایی راکه در آینده بر ضد خاندان نبوت انجام خواهد شد، برای حق پویان و حقیقت طلبان پیش گویی می کردند شاید از این روست که در روایات دیگر، رسول خدا از جنگ و پیکار با اهل بیت یاد کرده است و جنگ با ایشان را همچون جنگ با خودش دانسته است.
دانشمندان برجسته اهل سنت از زیدبن ارقم و ابوهریره و دیگران روایت کرده اند که پیامبر در هنگام فوت، آن گاه که در بستر بیماری افتاده بود، رو به علی و فاطمه و حسن و حسین کرد و فرمود: «انا حرب لمن حاربکم و سلم لمن سالمکم» من با هر کس که با شما بجنگد در جنگ خواهم بود و با هر کس با شما دوستی کند دوست خواهم بود.
این عبارت بارها و بارها از سوی پیامبر اکرم (ص) در شان اهل بیت گرامیش صادر شده است از جمله نقل کرده اند که آن حضرت بارها رو به خانه علی و فاطمه و حسن و حسین می ایستاد و می فرمود: «انا حرب لمن حاربتم و سلم لمن سالمتم» می جنگم با هر کس که شما با او بجنگید و دوستی می کنم با هر کس که شما با او دوستی کنید.
براء بن عازب روایت کرده است که رسول اکرم (ص) در مورد امام حسین (ع) فرمود: «هذا منی و انامنه و هو محرم علیه ما یحرم علی.»
حسین از من است و من از حسینم و هرچه بر من حرام است برحسین نیز حرام است.
¤ علاقه جبرییل به حسین(ع)
در روایات آمده است روزی حسن و حسین، در کودکی، پیش روی پیامبر (ص) با یکدیگر کشتی می گرفتند و پیامبر دایما حسن را تشویق می کرد فاطمه رو به پدر کرد و عرض کرد: ای رسول خدا! شما حسن را که برادر بزرگتر است در مقابل حسین که کوچکتر است تشویق می کنید؟
پیامبر فرمود: زیرا جبرییل شاهد این ماجرا بود و حسین را تشویق می کرد و من حسن را.
¤ مهرورزی پیامبر به حسین(ع)
مهر و محبت پیامبر به امام حسین و برادر بزرگوارش امام حسن زبانزد عام و خاص بوده است. گذشته از گفتاری که نقل شد از رفتار حضرت با ایشان حکایات فراوانی نقل کرده اند که این نکته به خوبی معلوم می شود.
نقل شده است که گاه در هنگام نماز جماعت، حسن و حسین که کودکانی خردسال بودند نزد جد بزرگوارشان می رفتند و در سجده بر دوش آن حضرت سوار می شدند. برخی از اصحاب پیش دستی می کردند تا کودکان را از رسول خدا دور کنند ولی آن حضرت اشاره می فرمودند که آنها را به حال خود واگذارید سپس به آرامی دست آنها را می گرفتند و پایین می آوردند و بر زانوان خویش می نشاندند.
روزی پیامبر، سجده نماز را بر خلاف معمول طولانی کرد نماز که تمام شد نمازگزاران عرض کردند: امروز سجده را طولانی تر به جای آوردید، آیا وحی نازل شده و دستوری رسیده است.»
فرمود: خیر فرزندم حسین بر شانه ام سوار بود خواستم صبر کنم تا او کار خویش را انجام دهد و لذتش را از بین نبرده باشم.
عمربن خطاب نقل می کند که روزی رسول خدا را دیدم که حسن و حسین را بر شانه های خویش سوار کرده بود رو به آن دو کردم و گفتم: چه اسب خوبی دارید!! پیامبر (ص) فرمود: و اینها چه سوارکاران خوبی هستند!
ابی بریده نقل می کند که روزی رسول خدا (ص) در مسجد برای ما خطبه می خواند که ناگهان حسن و حسین به مجلس وارد شدند و پیراهن قرمز رنگ به تن داشتند به طوری که در هنگام راه یافتن بر زمین می کشید پیامبر از منبر پایین آمدند و آن دو را بغل کردند و جلوی خویش نشاندند سپس فرمودند: خدا و رسولش راست گفتند که انما اموالکم و اولادکم فتنه این دو فرزندم که چنین راه می روند آن چنان مشعوف شدم که نتوانسته به سخنانم ادامه دهم.
گریه امام حسین (ع)
پیامبر اکرم (ص) از درخانه فاطمه (س) می گذشت صدای گریه امام حسین (ع) را شنید فرمود: دخترم! فرزندم حسین را ساکت کن مگر نمی دانی که صدای گریه این کودک مرا آزار می دهد.
حسین بهترین است
حذیفه یمان می گوید: روزی پیامبر اکرم (ص) وارد مسجد شد امام حسین (ع) را روی دوش گرفته با دست های مبارکش پاهای او را به سینه فشرد و فرمود: ای مردم می دانم درباره چه موضوعی اختلاف دارید (منظورش بهترین های بعد از خودش بود) این حسین بن علی(ع) کسی است که بهترین جده (مادربزرگ) را دارد جدش محمد، رسول خدا(ص)، سالار پیامبران و جده اش خدیجه دختر خویلد اولین زنی است که به خدا و رسولش ایمان آورد. این حسین بن علی بهترین پدر و مادر را دارد پدرش علی بن ابیطالب برادر، وزیر و پسر عموی رسول خدا و اولین مردی است که به خدا و رسولش ایمان آورد و مادرش فاطمه دختر محمد بانوی زنان جهان است. این حسین بن علی بهترین عمو و عمه را دارد عمویش جعفربن ابیطالب است که خدایش با دو بال زینت داده تا در بهشت به هر جا که خواهد پرواز کند و عمه اش، ام هانی دختر ابیطالب است. این حسین بن علی (ع) بهترین دایی و خاله را دارد دایی اش قاسم پسر رسول خدا و خاله اش زینب دختر رسول خداست. آن گاه کودک را از شانه خود بر زمین نهاد تا در پیش رویش به بازی بپردازد و فرمود: مردم این حسین جد و جده اش در بهشت اند، دایی و خاله اش در بهشت اند و خودش و برادرش نیز در بهشت اند.
¤ فضایل و مناقب حسین (ع)
در فضایل امام حسین(ع) آن قدر گفته اند که همه آنها در یک یا چند دفتر نمی گنجد از این رو در اینجا همچون مباحث گذشته به نمونه هایی چند اکتفا می کنیم لازم به یادآوری است که در ذیل هر یک از عناوین زیرگاه تا ده ها روایت از اهل سنت نقل شده است.
1- سرور جوانان بهشت
امام علی(ع) از رسول خدا(ص) روایت کرده است که فرمود: الحسن و الحسین سیدا شباب اهل الجنه حسن و حسین آقای جوانان اهل بهشت هستند.
ابن عباس نیز از آن حضرت نقل کرده است: الحسن و الحسین سیدا شباب اهل الجنه من احبهما فقداحبنی و من ابغضهما فقد ابغضنی.
همین روایات را عمربن خطاب و فرزندش عبدالله بن عمر نیز از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده اند.
از حذیفه بن یمان، صحابی معروف پیامبر نقل شده است که شبی خدمت رسول خدا(ص) رسیدم و نماز مغرب را با ایشان خواندم حضرت برخاست و دائما نماز می خواند تا هنگام نماز عشا رسید نماز عشا را نیز با آن حضرت خواندم و منتظر ماندم پیامبر از مسجد خارج شد تا به خانه خویش رود پشت سر او راه افتادم گویا با کسی سخن می گفت که من دقیقا ندانستم که چه می فرماید ناگهان رو به عقب کرد و فرمود: کیستی؟
گفتم: حذیفه
گفت: فهمیدی چه کسی با من بود؟
گفتم: خیر
گفت: جبرییل امین بود که سلام خدای را به من رساند و مرا بشارت داد که فاطمه بانوی زنان بهشت و حسن و حسین آقای جوانان بهشتی هستند.
عرض کردم: ای رسول خدا! برای من و مادرم استغفار کن.
فرمود: خداوند تو و مادرت را ببخشاید.
جابربن عبدالله انصاری از رسول خدا روایت کرده است که روزی در مسجد در کنار آن حضرت با اصحاب بزرگوارش نشسته بودیم، حسین(ع) وارد مسجد شد پیامبر رو به ما کرد و فرمود: من اراد ان ینظرالی سیدشباب اهل الجنه فلینظر الی الحسین بن علی هرکس می خواهد به آقای جوانان بهشت نگاه کند به چهره فرزندم حسین بنگرد.
2-حسین، بابی از بهشت
رسول گرامی اسلام فرمود: به وسیله من آگاه شدید، با علی راه یافتید و هدایت شدید، نیکی ها به واسطه حسن به شما عطا شد ولی سعادت و شقاوت شما با حسین است آگاه باشید که حسین یکی از درهای بهشت است هرکس با او دشمنی کند، خدا بوی بهشت را بر او حرام می کند.
3-حسین و آیه تطهیر
ام سلمه زن باوفای رسول خدا(ص) نقل می کند که روزی فاطمه(س) غذایی برای پدر بزرگوارش آورد. آن روز پیامبر در خانه من بود رسول الله نسبت به دخترش احترام کرد و افزود: برو و پسر عمویم علی و فرزندانم حسن و حسین را نیز دعوت کند تا با هم غذا بخوریم پس از مدتی فاطمه و علی در حالی که دستان حسن و حسین را در دست داشتند بر پیامبر وارد شدند همان دم جبرییل بر پیامبر نازل شد و آیه شریفه تطهیر را نازل فرمود: انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا (احزاب/33)
خداوند اراده کرده است تا هرگونه زشتی و پلیدی را از شما اهل بیت دور گرداند و شما را پاک و پاکیزه گرداند.
حضرت رو به من ]ام سلمه[ کرد و فرمود: کسای خیبری را که عبایی بزرگ بود بیاور. علی(ع) را در طرف راست و زهرا را در طرف چپ و حسن و حسین را برپای مبارکش نشاند و کسا را بر آنها انداخت. با دست چپ عبا را سخت بر هم پیچید و دست راست را به طرف آسمان بلند کرد و سه بار فرمود:
اللهم هؤلا اهل بیتی و حامتی، اللهم اذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا انا حرب لمن حاربتم و سلم لمن سالمتم و عدو لمن عاداکم.
خداوندا! اینان اهل بیت و خاندان من هستند]چنان که وعده فرمودی[ پلیدی را از ایشان دور دار و آنان را پاک و معصوم دار من می جنگم با کسی که شما]اهل بیت[ با او بجنگید و آشتی می کنم با کسی که شما آشتی کنید و دشمن کسی هستم که با شما دشمنی کند.
از این روایت که در منابع حدیث از طرق مختلف نقل شده است و مورد اتفاق شیعه و سنی است به دست می آید که امام حسین(ع) یکی از مصادیق آیه تطهیر است. از روایات و قراین بسیار می توان ثابت کرد که در زمان نزول آیه تطهیر جز همین پنج تن کس دیگری مشمول آیه تطهیر نبوده است و از همین روی ایشان را «اصحاب کسا» و امام حسین(ع) را خامس اصحاب کسا، یعنی پنجمین شخصیت اصحاب کسا نام نهاده اند.
احمد حنبل و ترمذی، دو تن از محدثان بزرگ اهل سنت در کتب (مسند) و (سنن) خود نقل کرده اند که تا شش ماه پس از نزول آیه تطهیر پیامبراکرم (ص) هر روز هنگامی که برای نماز صبح به مسجد می رفتند در جلوی خانه علی و فاطمه می ایستادند و بلند می فرمودند: الصلوه یا اهل بیت محمد انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا.
¤ حسین و آیه مباهله
در بین دانشمندان اسلامی از شیعه و سنی اتفاق نظر است که پیامبر در هنگام مباهله با عالمان مسیحی نجران تنها علی، فاطمه، حسن و حسین را به همراه برد و آنان را مصداق (ابنائنا) و (نسائنا) و (انفسنا) در آیه شریفه قرار داد این مطلب آن چنان مشهور و مسلم است که عالم بزرگ اهل سنت حاکم نیشابوری در کتاب (معرفه علوم الحدیث) خود این جریان را از مصادیق روایات متواتر می شمارد.
¤ وارث علم پیامبر
عکرمه شاگرد برجسته ابن عباس نقل می کند که روزی ابن عباس در مسجد برای مردم حدیث می گفت که نافع بن ارزق برخاست و گفت: ای ابن عباس! از احکام مورچه و پشه برای مردم فتوا می دهی؟
اگر علمی داری خدایی را که می پرستی برای من توصیف کن ابن عباس سر بزیر انداخت. حسین بن علی در گوشه مسجد نشسته بود، روبه نافع کرد و فرمود: ای نافع به سوی من بیا تا پاسخت را بازگویم.
نافع گفت: من از تو پرسیدم؟
ابن عباس گفت: یا ابن الازرق! انه من اهل بیت النبوه و هم ورثه العلم.
نافع به سوی امام رفت و حضرت پاسخ او را ارایه فرمود.
نافع گفت: ای حسین! سخنانت نیکو و پرمایه است.
فرمود: شنیده ام که تو پدرم و برادرم و مرا به کفر متهم کرده ای؟
گفت: قسم به خدا با آنچه از شما شنیدم بی تردید شما سرچشمه نورانی اسلام و ستارگان احکام خدا هستید (لقد کنتم منارالاسلام و نجوم الاحکام)
امام فرمود: یک سؤال از تو می پرسم.
گفت: بپرس یابن رسول الله
فرمود: آیه (فاما الجدار فکان لغلامین یتیمین فی المدینه) (کهف/81) را خوانده ای؟
ای نافع! چه کسی آن گنج گران بها را برای آن دو یتیم در زیر دیوار پنهان کرده بود تا به آنان ارث رسد.
گفت: پدر یتیمان
فرمود: راستی پدر آنها بهتر و دلسوزتر برای فرزندانش بود یا رسول خدا؟
آیا می توان باور کرد که پیامبر علم گرام بهای خویش را برای فرزندانش به ودیعت نگذاشته باشد و ما را از آن محروم کرده باشد؟
¤ریحانه پیامبر
جابربن عبدالله انصاری می گوید: روزی نزد رسول خدا نشسته بودیم که علی بن ابیطالب(ع) وارد شد حضرت روبه علی کرد و فرمود:
سلام علیک ابالریحانتین اوصیک بریحانتی من الدنیا خیراً فعن قلیل ینهدرکناک والله عزوجل خلیفتی علیک.
سلام بر تو ای پدر دو ریحانه]حسن و حسین[ تو را به این دو ریحانه زیبایم از دنیا سفارش به نیکویی می کنم که بزودی دو رکن تو فرو ریزند.
جابر می گوید: هنگامی که پیامبر رحلت کرد علی(ع) فرمود: این یکی از دو رکنی بود که رسول خدا گفت و هنگامی که فاطمه وفات کرد فرمود: این هم رکن دومی بود که رسول خدا گفت.
در همین راستا روایتی از عبدالله بن عمربن خطاب نقل شده است که مربوط به امام پس از واقعه عاشورا است. ابن نعیم نقل می کند که نزد عبدالله بن عمر نشسته بودیم مردی پیش آمد و از حکم خون پشه سؤال کرد که اگر در لباس نمازگزار باشد نمازش صحیح است یا خیر؟
عبدالله پرسید: از کجا می آیی و اهل کدام منطقه ای؟
گفت: اهل عراق هستم.
عبدالله گفت: این مرد را بنگرید که از خون پشه می پرسد، حال آن که اینان پسر رسول خدا را کشتند و سکوت کردند. از رسول خدا(ص) شنیدم که می فرمود: حسن و حسین دو ریحانه من در این دنیا هستند.
¤ سخاوت و تواضع
روزی امام حسین(ع) چند کودک را دید که تکه نانی را با هم می خوردند. از حضرت خواستند از نان آنها بخورد حضرت دعوت ایشان را پذیرفت و از تکه نانشان خورد آنگاه آنان را با خود به منزل آورد غذا داد و لباس نو پوشاند و فرمود: اینان از من سخاوتمندترند زیرا تمام آنچه را داشتند بخشیدند و من فقط مقداری از آنچه داشتم به آنها بخشیدم.
¤ جود و شجاعت
زینب دختر ابورافع نقل می کند که فاطمه(س) پس از آن که پدربزرگوار خویش را از دست داد سخت دلگیر شد و دائماً گریه و ناله می کرد. روزی دست حسن و حسین را گرفت و به نزدیک قبر پدر آمد و سخت گریست و شکوه کرد. در بین شکوایه های خویش عرض کرد: یا رسول الله! آیا چیزی را برای این دو فرزند به ارث می گذاری؟
صدای رسول خدا آمد که فرمود: اماالحسن فله هیبتی و سؤددی و اماالحسین فله جرأتی و جودی (اما برای حسن هیبت و آقایی را به ارث می گذارم و اما برای حسین جرأت و جودم را به ودیعت می نهم)
فاطمه زهرا عرض کرد: راضی و خشنود شدم ای رسول خدا.
¤ حج امام حسین(ع)
امام حسین(ص) در طول عمر شریف خود بیست و پنج بار پیاده به حج مشرف شد درحالی که همراه او اسب های اصیل را بدون سوار می بردند.آن حضرت درحالیکه از امکانات کافی برخوردار بود و می توانست از وسایل موجود آن زمان در حد بسیار بالایی بهره مند شود ولی به خاطر اظهار بندگی کامل و خضوع و خشوعی که در پیاده رفتن وجود دارد راه خانه خدا را پیاده می پیمود.اما اینکه در همان حال اسب های سواری را بدون سوار همراه خود می برد شاید به دو دلیل زیر بود: یکی آن که هنگام بازگشت از آنها استفاده کنند و دیگر آنکه حرکت با خدم و خشم بیشتر بر بندگی و اطاعت محض دلالت دارد.امام حسین(ع) را دیدند که در مسجد مدینه صورت بر خاک نهاده می گوید: الهی اگر به خاطر گناهانم بازخواستم کنی به کرمت توسل می جویم و اگر با خطاکاران جمع کنی به آنها خواهم گفت ترا دوست دارم آقای من اطاعت من برای تو نفعی ندارد و معصیتم زیانی به تو نمی رساند پس اگر آنچه را نفعی برایت ندارم به جا نیاورم بر من ببخش و اگر آنچه که را ضرری به تو نمی زند مرتکب شدم در گذر که تو ارحم الراحمینی.
منابع این مقاله
– تاریخ دمشق، ابن عساکر، ترجمه الامام حسین(ع)
– صحیح بخاری، ترجمه امام حسین
– مقتل خوارزمی و فرائد السمطین
– طبقات ابن سعد، ترجمه امام حسین، مؤسسه آل البیت
– تاریخ ابن عساکر، ترجمه امام حسین(ع)
– تاریخ دمشق، ابن عساکر، ترجمه امام حسین
– سنن ترمذی و اسدالغابه و مستدرک، حاکم نیشابوری
– کنزالعمال
– تاریخ دمشق،ابن عساکر
– تفسیر جامع البیان
– حلیه الاولیاء ابونعیم اصفهانی
مرکز پژوهش های صدا و سیما