مروت و جوانمردی در احادیث امام علی علیه السلام

مروت و جوانمردی در احادیث امام علی علیه السلام

1. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْفُتُوَّهُ عَلی أَرْبَعَهٍ: أَلتَّواضُعُ مَعَ الدَّوْلَهِ وَ الْعَفْوُ مَع الْقُدْرَهِ وَ النَّصیحَهُ مَعَ الْعَداوَهِ وَ الْعَطِیَّهُ بِلا مِنَّهٍ.

«السعاده الابدّیه، ص 83»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی چهار گونه است: فروتنی هنگام فرمانروایی و حکومت، گذشت هنگام قدرت، خیرخواهی هنگام دشمنی و بخشش بدون منت گذاردی.

2. قال الامام علی – علیه السّلام – : ما حَمَلَ الرَّجُلُ حمْلاً أَثْقَلَ مِنَ أَلْمُرُوَّهِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: آدمی، باری به سنگینی مروّت بر دوش نکشیده است.

3. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ اِسْمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الْفَضائِلِ وَ الْمَحاسِنِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، نامی است جامع همه فضیلت ها و خوبی ها.

4. قال الامام علی – علیه السّلام – : مُرُوَّهُ الرَّجُلِ عَلی قَدْر عَقْلِهِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت هر کس، به قدر عقل و اندیشه اوست.

5. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَیْزَهُ الرَّجُلِ عَقْلُهُ، وَ جَمالُهُ مُرُوَّتُهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: امتیاز آدمی به عقل اوست و زیبایی او به مروّتش.

6. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ تَحُتُّ عَلَی الْمَکارِمِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، آدمی را به صفات عالی بر می انگیزاند.

7. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ تَمْنَعُ مِنْ کُلِّ دَنِیَّهٍ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 110»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، انسان را از هر گونه پستی باز می دارد.

8. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ أَفْضَلِ الدّینِ أَلْمُرُوَّهُ وَ لاخَیْرَ فی دینٍ لَیْسَ لَهُ مُرُوَّهٌ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 117»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، از فضیلت های هر آیینی است و هر آیینی که مروت ندارد، خیری در آن نیست.

9. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَعَ الثّروَهِ تَظْهَرُ أَلْمُرُوَّهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمردی، هنگام دارایی آشکار می شود.

12. قال الامام علی – علیه السّلام – : جِماعُ أَلْمُرُوَّهِ، أَنْ لا تَعْمَلَ فِیالسِّرِ ما تَسْتَحیْی مِنْهُ فِی الْعَلانِیَهَ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 114»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: نهایت مروّت، آن است که در پنهان کاری نکنی که آشکارا از انجام آن پروا داری.

13. قال الامام علی – علیه السّلام – : یُسْتَدَلُّ عَلی مُرُوَّهِ الرَّجُلِ بِبَثِّالْمَعْرُوفِ وَ بَذْلِ الإحْسانِ وَ تَرْکِ الأِمْتِنانِ.

«میزان الحکمه، ج 2، ص 114»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: چند چیز بر مروّت آدمی دلالت می کند: تلاش در رواج کارهای خوب، نیکوکاری، منّت ننهادن.

14. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِلاکُ أَلْمُرُوَّهِ صِدْقُ اللِّسانِ وَ بَذْلُ الأِحسانِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: ملاک مروّت، راستگویی و نیکوکاری است.

16. قال الامام علی – علیه السّلام – : مِنْ شَرایِطِ أَلْمُرُوَّهِ، أَلْتَنَزُّهُ عَنِ الْحَرامِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: از شرایط (داشتن) مروّت، دوری از حرام است.

17. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوئَهُ اِجْتِنابُ الرَّجُلِ ما یَشینُهُ وَ اکْتِسابُهُ ما یَزینُهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت عبارت است از پرهیز از آنچه که آدمی را زشت می کند و به دست آوردن آنچه که آدمی را زینت می دهد.

18. قال الامام علی – علیه السّلام – : اِخْفاءُ الْفاقَهِ وَ الأَمْراضِ مِنَ الْمُرُوئَهِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: پنهان کردن فقر و نداری و بیماری ها از مروّت است.

19. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ مُرُوَّتانِ: مُرُوَّه الْحَضَرِ وَ مُرُوَّهُ السَّفَرِ. فَأَمّا مُرُوَّهُ الْحَضَرِ فَتِلاوَهُ الْقُرْآنِ وَ حُضُورُ الْمَساجِدِ وَ صُحْبَهُ أَهْلِ الْخَیْرِ وَ النَّظَرُ فِی التفقُه وَ أَمّا مُرُوَّهُ السَّفَرِ فَبَذْلُ الزّادِ … .

«بحار الانوار، ج 78، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت دو گونه است: مروّت در حضر و مروّت در سفر. اما مروّت در حضر، تلاوت قرآن و حضور در مساجد و همراهی اهل خیر و دقت در فقه و اما مروّت در سفر، بخشش از توشه سفر و شوخی کردن در غیر آنچه خدا را به خشم می آورد و کاستن از اختلاف نظر با همسفرت و غیبت نکردن از همسفران هنگامی که از آنان جدا شدی.

20. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ اِنْجازُ الْوَعْدِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، عمل کردن به وعده است.

21. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْمُرُوَّهُ اِجْتِنابُ الدَّنِیَّهِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 258»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت، پرهیز از پستی است.

22. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا تَتِمُّ مرُوهُ الرَّجُلِ حَتّی یَتَفَقَّهَ فی دینِهِ وَ یَقْتَصِدَ فی مَعیشَتِهِ وَ یَصْبِرَ عَلی النّائِبَهِ اِذا نَزَلَتْ به وَ یَسْتَعْذِبَ مَرارَهَ اِخوانِهِ.

«بحار الانوار، ج 75، ص 63»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مروّت آدمی کامل نمی شود مگر هنگامی که: 1) در دین خود تفقه (و کوشش) کند، 2) در زندگی خود، میانه روی پیشه کند، 3 – اگر مصیبتی بر وی وارد آمد، صبر کند، 4) و اگر برادرانش را در سختی ببیند، عذاب بکشد.

23. قال الامام علی – علیه السّلام – : ثَلاثٌ هُنَّ أَلْمُرُؤَهُ: جُودٌ مَعَ قِلٍّهٍ وَ احْتِمالٌ مِنْ غَیْرِ مَذَلَّهٍ وَ تَعَفّفُ عَنِ الْمَسْأَلَهِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: سه چیز است که عین مروّت است: بخشش در حال تنگدستی، تحمل و صبوری بدون آن که انسان زیر بار ذلت برود و خود داری از خواهش و درخواست.

24. قال الامام علی – علیه السّلام – : نِظامُ الْمُرُؤَهِ حُسْنُ الأُخُوَّهِ وَ نِظامُ الدّینِ حُسْنُ الْیَقینِ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: سامان بخشِ مروّت، انجام وظیفه برادری به نحو نیکوست و اساس دین، یقین خوب داشتن است.

25. قال الامام علی – علیه السّلام – : مَنْ لا مُرُوَّهَ لَهُ لا هِمَّهَ لَهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: آنکه مروّت ندارد، همت ندارد.

26. قال الامام علی – علیه السّلام – : بَخَسَ مُرُوَّتهُ، مَنْ قَلَّ یَقینُهُ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 117»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که یقینش کم باشد، مروّت او بی ارزش است.

27. قال الامام علی – علیه السّلام – : لَمْ یَتَّصِفْ بِالْمُرُوَّهِ مَنْ لَمْ یَرْعَ ذِمَّهَ أًَوْلِیائِهِ وَ ینصِفْ أَعْدائَهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 259»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که حقوق دوستان خود را مراعات نکند، و با دشمنان خود با انصاف رفتار نکند، مردانگی ندارد.

28. قال الامام علی – علیه السّلام – : لا مُرُوَّهَ مَعَ شُحٍّ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 117»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مردانگی با بُخل جمع نمی شود.

29. قال الامام علی – علیه السّلام – : أَلْحِرْصُ یُزْرِی بِالْمُرُوَهِ.

«میزان الحکمه، ج 9، ص 117»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: حرص، مروت را معیوب می کند.

32. قال الامام علی – علیه السّلام – : دَولَهُ الکَریمِ تَظْهَرُ مَناقِبُهُ، دَولَهُ اللَّئیمِ تَکشِفُ مَساوِیَهُ وَ مَعایِبَهُ.

«غرر الحکم، ح 7828 و 7829»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد اگر به دولت برسد، مناقبش آشکار گردد، و فرومایه اگر به دولت رسد، بدی ها و عیوبش آشکار گردد.

33. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألکَریمُ مَنْ صانَ عِرضَهُ بِمالِهِ وَ اللَّئیمُ مَن صانَ مالَهُ بِعِرْضِهِ.

«غرر الحکم، ح 8449»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: جوانمرد با گذشت کسی است که مال را فدای آبروی خود می کند و فرومایه آبروی خود را فدای مال کند.

34. قال الامام علی – علیه السّلام – : ألنَّصیحَهُ مِن أخلاقِ الکِرامِ.

«غرر الحکم، ح 4549»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: موعظه و نصیحت از اخلاق جوانمردان است.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید