نویسنده: آیت الله سیدمحمّدتقی مدرسی
مترجم: محمد تقدمی صابری

نگاهی به درونمایه و محورهای سوره ی طلاق
در نگاه نخست به نظر می رسد سوره ی طلاق از قانون طلاق سخن می گوید، لیک هنگامی که در سیاق آن اندیشه می کنیم درمی یابیم سخن این سوره در پیرامون پرهیزگاری است و سخن از قانون طلاق و سنتهای الهی در پیشینیان و … جز چارچوبی برای این محور نمی باشد. اینک پرسشی مطرح است و آن اینکه: سبب درهم آمیختن سیاق، میان احکام شرعی و فرمانهایی که بر پرهیزگاری تأکید دارند، چیست؟ در پاسخ باید گفت:
1- پرهیزگاری برترین ضمانت برای اجرای احکام شرعی و پایبندی به حدود الهی و اندرزآموزی و عمل به ارزشهای قرآن است، به ویژه در این دوگونه:
الف: موضوعات شخصی که به نظام سیاسی امّت به اندازه ی نظام اجتماعی و تصمیمات شخصی انسان پیوندی ندارد.
ب: نبودن نظام اسلامی پیشرفته (جامعه اسلامی و حکومت الهی)، زیرا با وجود این نظام بر انسان دشوار است که از حدود الهی پا را فراتر بگذارد، چه، او کسی را می یابد که در برابرش می ایستد و راه را بر او می بندد، به ویژه در مسائل اجتماعی. از این رو انسان از ترس مردم و قانون به احکام پایبند می گردد، امّا اگر روحیه پرهیزگاری در وجود او رشد یابد، ترس او از پروردگار از هر چیزی فزونتر خواهد بود و این ترس او را در هر زمان و مکانی فرا می خواند تا از حق پیروی کند، حتی اگر نظامی اسلامی برپا نباشد و یا اگر خود به تنهایی زندگی کند به گونه ای که کسی او را نبیند.
2- حقیقت پرهیزگاری در وجود آدمی رشد نمی کند، مگر اینکه به رفتارهای او پیوند خورد، پرهیزگاری مفهومی ذهنی یا مادّه ای معرفتی نیست، بلکه راه و رسم زندگانی و آب و رنگ و شیوه تکامل و موضعگیری آدمی در برابر رخدادهای پیرامون اوست. از این رو قرآن از رهگذر جریانهای زندگی، دگرگونیها و خیزابه های فشارهای گونه گون آن با ما از پرهیزگاری سخن می گوید تا آن را همچون موضوعی انتزاعی که با موضوعات روزانه ی ما کنش متقابل ندارد، ننگریم.
بدین روی، پرهیزگاری به تمامی آموزه های دینی پیوند می خورد، پس اگر پروردگار هنگام سخن گفتن از قانون طلاق به پرهیزگاری فرمان می دهد، معنای آن این است که باید به احکام خدا و حدودی که در آن احکام مشخص ساخته، پایبند بود… .
منبع مقاله :
مدرسی، سید محمدتقی؛ (1386)، سوره های قرآن: درونمایه ها و محورها، ترجمه: محمد تقدمی صابری، مشهد: مؤسسه چاپ آستان قدس رضوی، چاپ اول.