چون برای دانشگاه درس می خوانم، بیشتر وقت ها تنها هستم و در این مواقع بیشتر برای انجام خود ارضائی تحریک می شوم عادت دیگر من این است که خیلی خیال پرداز هستم. البته این نظر والدین من هست اما به نظر خودم برای آینده برنامه ریزی می کنم، آنهم در مورد آرزوهایم(رفتن به دانشگاه، درس خواندن و ازدواج) فکر می کنم شانس خوبی ندارم ولی همه بر عکس این مورد را به من می گویند، چه بکنم؟
دوره سنی که شما در آن قرار دارید، دوره بسیار مهم و از جهاتی مشکل آفرین است. در این دوره غریزه جنسی و تظاهرات حیاتی آن بیش از هر دوره دیگری شخصیت فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. به گونه ای که فرد خود را در چنگال قوی این غریزه، تقریباً بی دفاع و ناتوان احساس می کند.
نوسان های عاطفی از دیگر مشخصه های این دوره است. این دوران را برخی روان شناسان دوره «خیال پردازی» یا «خواهش های متضاد» نام نهاده اند.[1] نوجوان درصدد است تا در دنیای پر ازدحام و شدیداً متغیر معاصر، جایگاه خود را بیابد و تصویری از آینده خود داشته باشد.
همه ویژگی هایی که شما در نامه خود برشمرده اید، از ویژگی های این دوره سنی است. آن چه مهم است این است که به شیوه معقول و منطقی با آن ها کنار بیایید و انرژی و نیروی جوانی تان را در راه درست و خدا پسندانه مصرف نمایید.
برای این که در خلوت و تنهایی تحریک نشوید دو راهکار برای شما پیش نهاد می شود:
1. تغییر موقعیت:
همانطور که شما خود متوجه شده اید، بیشتر در حالات تنهایی تحریک می شوید. اگر واقعاً می خواهید این عادت را ترک نمایید و کنار بگذارید سعی کنید کمتر در جاهای خلوت مطالعه نمایید. بیشتر به کتابخانه های عمومی مراجعه نموده و در کنار دیگران به مطالعه و تحقیق بپردازید. حضور دیگران باعث می شود که کمتر انسان به خیالپردازی مشغول شده و تحت تأثیر افکار و وسوسه های شیطانی قرار گیرد. اینگونه وسوسه ها بیشتر در مواقع تنهایی به سراغ انسان می آید. اگر در اتاق مشغول مطالعه هستید و بقیه اعضای خانواده نیز در منزل حضور دارند، درب اتاق را باز بگذارید. حتی اگر ممکن است در حضور آنان و جایی که دیگران شما را می بینند مطالعه نمایید. نهایت این که از آن ها خواهش نمایید تا کمتر سر و صدا نمایند. تحمُّل سر و صدا و حضور دیگران به مراتب بهتر از محیط امن و گوشه تنهایی است که همراه با گناه باشد.
2. توجه به حضور خداوند:
اگر ناچار هستید که در اتاق تنها و جای خلوت مطالعه نمایید، سعی کنید این بینش و اعتقاد را در خود تقویت کنید که«عالم محضر خدا است، در محضر خدا نباید گناه کرد» این باید به عنوان یک تابلو همیشه جلو روی شما باشد.
معمولاً افرادی که مبتلا به گناه می شوند و در خلوت و تنهایی کارهای ناپسند انجام می دهند، فکر می کنند که کسی آن ها را نمی بیند، لذا خجالت نمی کشند، اما خداوند خطاب به این گونه افراد می فرماید:«أَ لَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَری»[2]؛ آیا نمی داند که خدا او را می بیند؟! تحقیقات روان شناسان نشان می دهد افرادی که در معرض مشاهده دیگران هستند یا از طریق دوربین مخفی رفتار آن ها کنترل می شود، سعی می کنندکمتر مرتکب خلاف شوند، باید سعی کنید شما هم این ایده و طرز تفکر را که خداوند همه رفتارهای ما را می بیند و حتی در خلوت ترین جاها و مکان ها ناظر براعمال ما هست، در خویشتن تقویت کنید.
اگر شما در جلسه امتحان مطمئن باشید که فردی شما را تحت کنترل دارد و به شما چشم دوخته است تا تقلب نکنید، در این صورت هیچگاه دست به تقلب نمی زنید. دنیا هم جای امتحان است. جاهای خلوت، بیش از هر جای دیگر انسان را در معرض امتحان قرار می دهد؛ و وسوسه تقلب و گناه در ذهن انسان ایجاد می شود. افرادی که حضور خداوند را درک نمی کنند، ممکن است دست به تقلب و گناه بزنند اما افرادی که می دانند خداوند رفتارهای او را
می بیند، هیچگاه گناه نمی کند.[3]
هم چنان در نامه خود نوشته اید که «خیال پرداز هستید و درباره آینده تان فکر می کنید، احساس شما این است که شانس خوبی ندارید.» هر جوانی در فکر آینده خود می باشد. به نظر می رسد که این آرزوها و انتظارات کاملاً طبیعی است، اما توجّه داشته باشید که به صورت افراطی نباشد و با واقعیت ها و شرایط زندگی شما سازگاری داشته باشد. انسان باید آرزوی چیزهایی را داشته باشد و برای مسایلی برنامه ریزی کند که با شرایط زندگی، خواست و انتظارات و توانایی ها و نیروهای فرد هم خوانی و سازگاری داشته باشد.
شما نباید قضاوت دیگران را ملاک تصمیم گیری ها و برنامه ریزی هایتان قرار دهید. خود شما بهتر از هر کسی به توانایی ها و خواسته هایتان آگاهی دارید. البته با دیگران مشورت کنید و نظر آن ها را جویا شوید، ولی تصمیم گیرنده فقط خود شما باشید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. سید مجید حسنی، گناه و ناهنجاری عوامل و زمینه های آن، دارالغدیر، 1379.
2. مصطفی پاینده، ترسیم خطوط کلی ایمان، سازمان تبلیغات اسلامی، 1372.
3. محمد ناصر انتصاری، دوره بلوغ بحرانها و درمان ها، موسسه انتشاراتی گرگان، 1382.
پی نوشت ها:
[1] . رالف موس، نظریه های بنیادی درباره نوجوانی، ترجمه صاحب الزمانی، انتشارات عطایی، 1357، ص 14.
[2] . علق/14.
[3] . مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، موسسه ذکر، 1378، ص 80، 92.