انسان با اطاعت از خدا و رسول و اهلبیت به عنوان شیعه یعنى مؤمن واقعى، مطیع کامل شناخته مىشود وحرمتى مافوق حرمت همهى موجودات پیدا مىکند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
إنَّ لِکُلِّ شَىءٍ جُوهراً وَجُوهَرُ وُلْدِ آدَمَ مُحَمَّدٌ وَنَحْنُ وَشِیعَتُنا «2»
. بىتردید براى هر چیزى مادّه و ذاتى است و ماده و ذات فرزندان آدم، محمد صلى الله علیه و آله و سلم و ما اهل بیت و شیعیان ما هستند.
امام صادق علیه السلام به فضیل بن یسار فرمود:
أنتُم وَاللَّهِ نورٌ فِى ظُلُماتِ الأرض «3»
. به خدا سوگند شما شیعیان روشنایى و نور در تاریکىهاى زمین هستید.
امام هشتم علیه السلام فرمود:
حَقٌّ على اللَّهِ أن یَجعَلَ وَلِیّنا رَفیقاً لِلنَّبِیّینَ وَالصدّیقِینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحِینَ وَحَسُنَ أولئکَ رَفِیقاً «4»
. بر عهدهى خداست که عاشق و یار ما را هم نشین با پیامبران و صدیقین و شهیدان و صالحین قرار دهد و اینان نیکو رفیقانى هستند.
از فرزند عمر بن خطاب معروف به ابن عمر روایت شده است که پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
مَن أحبّ عَلیّاً قَبلَ اللَّه عنه صَلاتَه وَصِیامَه وَقِیامَه واستجابَ دُعاءَه، ألا ومَن أحبّ عَلیّاً أعطاهُ اللَّهُ بِکُلِّ عَرَقٍ فِى بَدنِه مَدینَهٌ فِى الجنّهِ، ألا وَمَن أحبَّ آلَ مُحمّدٍ أمِنَ مِن الحِسابِ وَالمِیزانِ والصِراطِ، ألا وَمَن مَاتَ عَلى حُبِّ آلِ مُحمّدٍ فَأنا کَفیله بِالجَنَّهِ مَعَ الأنبِیاء، ألا وَمَن أبغَض آلَ مُحمّدٍ جاءَ یَوم القِیامَهِ مَکتُوباً بَینَ عَیْنَیْهِ:
آیِسٌ مِن رَحمَه اللَّه «5»
. کسى که على علیه السلام را دوست بدارد، خدا نماز و روزه و عبادت شبش را مىپذیرد و دعایش را مستجاب مىکند، آگاه باشید هرکس به على عشق ورزد خدا برابر هر رگى که در بدن دارد شهرى در بهشت به او عطا مىکند، آگاه باشید هرکس عاشق آل محمد باشد از حساب و میزان و صراط در امان است، آگاه باشید هرکس با آل محمد دشمنى ورزد روز قیامت مىآید در حالى که به پیشانىاش نوشته شده: ناامید از رحمت خداست.
امام صادق علیه السلام در توضیح آیهى شریفهى زیر فرمودند:
«إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْراهِیمَ لَلَّذِینَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِیُّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ اللَّهُ وَلِیُّ الْمُؤْمِنِینَ» «6».
که شایستهترین مردم به ابراهیم کسانى هستند که او را پیروى کردند و شایستهترین مردم، این پیامبر و مؤمنانند و خدا یار مؤمنان است.
منظور از مؤمنان در این آیه ائمه و پیروانشان هستند.
امامان بزرگوار پیوسته عاشقان شیعه بودن را به عبادات و حسنات اخلاقى سفارش مىکردند و مىفرمودند: هرکس عامل به عبادات و آراسته به حسنات اخلاقى باشد شیعه و پیرو ما و مؤمن حقیقى است. و اعلام مىکردند دسترسى به حقیقت تشیع و ایمان بدون عمل و زیبایىهاى اخلاق میسّر نیست.
امام صادق علیه السلام مىفرمود:
أمّا وَاللَّهِ إنَّکُم لَعَلَى دِینِ اللَّهِ وَمَلائِکَتِهِ فَأعِینُونَا عَلَى ذَلِکَ بِوَرَعٍ وَإجتهادٍ، عَلیکُم بِالصَّلاهِ وَالعِبادَهِ عَلَیکُم بِالوَرَعِ «7»
. بیدار باشید به خدا سوگند شما شیعیان بر دین خدا و فرشتگان هستید، پس ما را بر پابرجا بودن به این دین به کمک پرهیزکارى و سختکوشى در امور خیر یارى دهید، بر شما باد به نماز و بندگى خدا، بر شما باد به پرهیزکارى و تقوا.
سلیمان به مهران مىگوید: خدمت حضرت صادق علیه السلام رسیدم، گروهى از شیعیان نزد حضرت بودند و امام خطاب به آنان مىفرمود:
مَعاشِرَ الشِّیعهِ! کُونُوا لَنَا زَیناً وَلَا تَکُونُوا عَلَیْنا شَیْناً، قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً وَاحْفَظُوا ألسِنَتَکُم، وَکُفُّوها عَنِ الفُضُولِ وَقَبِیحِ القَوْلِ «8»
. اى جمعیت شیعه! براى ما زینت باشید نه مایهى بدنامى، با مردم سخن به نیکى و خوشى گویید، زبانتان را از گناهان مربوط به زبان حفظ کنید، و آن را از زیادهگویى و زشتگویى نگاه دارید.
امام صادق علیه السلام در این روایت بسیار مهم اوصاف شیعه را بیان مىکنند:
شِیعَتُنَا أهلُ الوَرَعِ وَالإجتِهادِ، وَأهلُ الوَفاءِ وَالأمانَهِ، وَأهلُ الزُّهدِ وَالعِبادَهِ، أصحابُ إحدَى وَخَمسینَ رَکعهً فِى الیَومِ وَاللَّیلَهِ، القائِمونَ بِاللَّیلِ، الصَّائِمونَ بِالنَّهارِ، یُزَکُّونَ أموالَهُم وَیَحُجُّونَ البَیْتَ وَیَجْتَنِبونَ کُلَّ مُحرَّمٍ «9»
. شیعیان ما اهل پرهیزکارى و کوشش در راه خدا و اهل وفاى به عهد و امانت و اهل بىرغبتى به دنیا و عبادت و اهل پنجاه و یک رکعت نماز واجب و مستحب در روز و شب هستند، آنان شببیدار و روزهدار در روزند، زکات مال خود را مىپردازند و حج بیت را به جا مىآورند و از همهى حرامهاى دورى مىکنند.
آنچه در صفحات گذشته خواندید شمهاى از فرهنگ پاک اهل بیت علیهم السلام و تعلیمات مدرسهى آل محمد صلى الله علیه و آله و سلم و ویژگىهاى پیروان آن بزرگواران بود، این فرهنگ راهى فراروى انسان به سوى خوشبختى در دنیا و رضوان الهى در آخرت است و به جانب خوشبختى و بهشت راهى و طریقى جز این راه وجود ندارد و هر راهى جز این راه بىتردید ضلالت و گمراهى است.
عرفان
پی نوشتها
(2)- کافى: 8/ 214، حدیث الصیحه، حدیث 260؛ محاسن برقى: 1/ 143، باب 11، حدیث 39.
(3)- محاسن برقى: 1/ 162، باب 30، حدیث 112؛ بحار الانوار: 65/ 28، باب 15، حدیث 54.
(4)- تفسیر عیاشى: 1/ 256، حدیث 189؛ بحار الانوار: 65/ 32، باب 15، حدیث 68.
(5)- کشف الغمه: 1/ 104؛ بحار الانوار: 65/ 40، باب 15.
(6)- آل عمران (3): 68.
(7)- امالى مفید: 270، المجلس الثانى و الثلاثون، حدیث 1؛ بحار الانوار: 65/ 87، باب 16، حدیث 14.
(8)- امالى طوسى: 440، المجلس الخامس، حدیث 987؛ وسائل الشیعه: 12/ 193، باب 119، حدیث 16063.
(9)- صفات الشیعه: 2/ حدیث 1؛ بحار الانوار: 65/ 167، باب 19، حدیث 23.