ماه مبارک رمضان در آینه روایات (2)

ماه مبارک رمضان در آینه روایات (2)

از بهترین قطعه هائى که درباره ماه مبارک رمضان در کتابهاى باارزش حدیث وارد شده، خطبه پیامبر اسلام است که حضرت رضا از پدرانش از امیرمؤمنان روایت میکند که آن حضرت فرمود:

«ان رسول الله خطبنا ذات یوم فقال: ایها الناس قد اقبل الیکم شهرالله بالبرکه والرحمه والمغفره، شهر هو عندالله افضل الشهور و ایامه افضل الایام، ولیالیه افضل اللیالى، وساعاته افضل الساعات، هو شهر دعیتم فیه الى ضیافه الله و جعلتم فیه من اهل کرامه الله، انفاسکم فیه تسبیح، ونومکم فیه عباده و عملکم فیه مقبول، و دعاءکم فیه مستجاب:»

روزى رسول خدا براى ما خطبه خواند، فرمود: اى مردم ماه خدا به سوى شما آمد، همراه با برکت و رحمت و مغفرت.

ماهى که نزد خدا برترین ماه هاست، و روزهایش برترین روزها و شبهایش برترین شبها، و ساعاتش برترین شبهاست، ماه رمضان ماهى است که در آن به میهمانى خدا دعوت شده اید، و در آن اهل کرامت قرار داده شده اید، نفس هایتان در آن تسبیح، و خوابتان در آن عبادت، و عملتان در آن پذیرفته، و دعایتان در آن مستجاب است.

«فسئلوا الله ربکم بنیات صادقه، و قلوب طاهره ان یوفقکم لصیامه، وتلاوه کتابه، فان الشقى من حرم غفران الله فى هذا الشهرالعظیم، واذکروا بجوعکم وعطشکم فیه جوع القیامه و عطشه، وتصدقوا على فقرائکم ومساکینکم و وقرو کبارکم، وارحموا صغارکم، وصلوا ارحامکم، واحفظوا السنتکم، وغضوا عما لایحل النظر الیه ابصارکم، وعما لایحل الاستماع الیه اسماعکم، وتحننوا على ایتام الناس، یتحنن على ایتاکم، و توبوا الى الله من ذنوبکم وارفعوا الیه ایدیکم بالدعاء فى اوقات صلواتکم فانها افضل الساعات ینظر الله عزوجل فیها بالرحمه الى عباده یجیبهم اذا ناجوه، ویلبیهم اذا نادوه، ویستجیب لهم اذا دعوه:»

با نیتهاى صادقانه، و قلبهاى پاک از خدا بخواهید که شما را به روزه ماه رمضان توفیق دهد، و به تلاوت کتابش موفق بدارد، یقیناً بدبخت و شقى کسى است که در این ماه عظیم از مغفرت خدا محروم شود، با گرسنگى و تشنگى خود یاد گرسنگى و تشنگى روز قیامت کنید، و به تهیدستان و نیازمندان صدقه دهید، و بزرگانتان را احترام نمائید، و به کودکان مهر و محبت ورزید، و نسبت به خویشانتان صلح رحم کنید، و زبانتان را حفظ نمائید، و دیده از آنچه دیدن آن حلال نیست فرو بندید، و گوش از شنیدن آنچه حلال نیست ببندید، و بر یتیمان مردم احسان کنید تا به یتیمانتان احسان کنند.

از گناهانتان به پیشگاه خدا توبه کنید، و در اوقات نماز دست به دعا بردارید، که ساعات نماز این ماه برترین ساعات است، در این ساعات خدا به بندگانش با نظر رحمت بنگرد، چون با او مناجات کنند پاسخ دهد، و چون او را ندا دهند به ندایشان جواب دهد، و چون به درگاهش دعا کنند دعایشان را مستجاب نماید.

«ایها الناس ان انفسکم مرهونه باعمالکم ففکوها باستغفارکم، وظهورکم ثقیله من اوزارکم فخففوا عنها بطول سجودکم، واعلموا ان الله تعالى ذکره اقسم بعزته ان لایعذب المصلین والساجدین وان لا یروعهم بالنار یوم یقوم الناس لرب العالمین:»

اى مردم وجودتان در گرو اعمال زشت شماست آن را با استغفار آزاد کنید، و پشت شما از بار گناهانتان سنگین است آن را با طول سجودتان سبک نمائید، و بدانید که خداى تعالى به عزتش سوگند خورده که نماز گزاران و اهل سجود را عذاب نکند، و آنان را در قیامت از آتش دوزخ نترساند.

«ایها الناس من فطر منکم صائما مؤمنا فى هذا الشهر کان له بذلک عندالله عتق رغبه، و مغفره لما مضى من ذنوبه، قیل یا رسول الله ولیس کلنا یقدر على ذلک فقال: اتقواالنار و لو بشق تمره اتقواالنار ولو بشربه ماء:»

اى مردم از شما کسى که مؤمن روزه دارى را در این ماه افطارى دهد، براى او به خاطر این کار پاداش یک برده آزاد کردن است و نیز آمرزش گناهان گذشتهاش، گفتند: اى رسول خدا همه ما قدرت افطارى دادن نداریم! فرمود: گرچه به نصف خرما، یا یک جرعه آب خود را از آتش حفظ کنید.

«ایها الناس من حسن منکم فى هذاالشهر خلقه کان له جوازاً على الصراط یوم تزل فیه الاقدام، ومن خفف فى هذاالشهر عما ملکت یمینه خفف الله علیه حسابه، ومن کف فیه شره کف الله عنه غضبه یوم یلقاه، ومن اکرم فیه یتیما اکرمه الله یوم یلقاه، ومن وصل فیه رحمه و صله الله برحمه یوم یلقاه، ومن قطع فیه رحمه قطع الله عنه رحمه یوم یلقاه، ومن تطوع فیه بصلاه کتب الله له براءه من النار، ومن ادى فیه فرضا کان له ثواب من ادى سبعین فریضه فیما سواه من الشهور، ومن اکثر فیه من الصلاه على ثقل الله میزانه یوم تخف الموازین، ومن تلافیه آیه من القرآن کان له مثل اجر من ختم القرآن فى غیره من الشهور:»

اى مردم هر کس در این ماه اخلاقش را نیکو نماید، براى او جواز عبور از صراط است، روزى که قدمها در آن میلغزد، و هر که در این شهر به کار خادمش تخفیف دهد، خدا حسابش را تخفیف میدهد، و هر که شرش را از مردم نگاه دارد، خدا روز قیامت خشمش را از او کفایت نماید، و هر که در این ماه یتیمى را اکرام کند، خدا او را در قیامت اکرام فرماید، و هر که در این ماه نسبت به خویشانش صله رحم کند، خدا در قیامت نسبت به او با رحمتش صله نماید، و هر که قطع رحم کند، خدا در قیامت رحمتش را از او قطع کند،

و هر که در این ماه نماز مستحب بخواند، خدا برات آزادى از دوزخ برایش بنویسد، و هر که در این ماه فریضه و واجبى را به جاى آورد، ثوابش براى او چون هفتاد فریضه در غیر این ماه است، و کسى که در این ماه بر من زیاد صلوات فرستد خدا میزانش را در قیمت سنگین کند روزى که میزانها سبک میشود، و هر که در این ماه یک آیه از قرآن قراءت کند، براى او مانند یک ختم قرآن در غیر ماه رمضان است.

«ایها الناس ان ابواب الجنان فى هذا الشهر مفتحه، فسلوا ربکم ان لایغلقها علیکم، و ابواب النیران مغلقه فسلوا ربکم ان لایفتها علیکم، والشیاطین مغلوقه فسلوا ربکم ان لایسلطها علیکم:»

اى مردم درهاى بهشت در این ماه باز است، از پروردگارتان بخواهید به روى شما نبندد، و درهاى دوزخ بسته است، از پروردگارتان بخواهید به روى شما باز نکند، و شیاطین در غل و زنجیرند از پروردگارتان بخواهید که آنان را بر شما مسلط ننماید.

امیرمؤمنان میفرماید از جاى برخاستم و گفتم اى رسول خدا

«ما افضل الاعمال فى هذاالشهر؟ فقال: یا اباالحسن افضل الاعمال فى هذاالشهر الورع عن محارم الله عزوجل ثم بکى فقلت یا رسول الله مایبکیک؟ فقال: یا على ابکى لمایستحل منک فى هذالشهر کانى بک و انت تصلى لربک وقد انبعث اشقى الاولین شقیق عاقر ناقه ثمود، فضربک ضربه على قرنک فخضب منها لحیتک:»

برترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود: اى اباالحسن بهترین اعمال در این ماه خوددارى از حرامهاى خداى عزوجل است، سپس پیامبر گریه کرد، گفتم اى رسول خدا سبب گریه شما چیست؟ فرمود: یا على گریه میکنم براى جنایتى که در این ماه نسبت به تو حلال میشمارند، گوئى با تو هستم و تو براى پروردگارت در حال نمازى، که شقیترین اولین، رفیق پى کننده ناقه قوم ثمود را بر میانگیزانند و ضربتى بر فرقت میزند و محاسنت را به خون آن خضاب میکند.

امیرمؤمنان میگوید به رسول خدا گفتم:

«وذلک فى سلامه من دینى؟ فقال: فى سلامه من دینک ثم قال: یا على من قتلک فقد قتلنى، ومن ابغضک فقد ابغضنى، ومن سبک فقد سبنى، لانک منى کنفسى، روحک من روحى، وطینتک من طینتى، ان الله تبارک وتعالى خلقنى وایاک واصطفانى وایاک، واختارنى للنبوه، واختارک للامامه، ومن انکر امامتک فقد انکر نبوتى، یا على انت وصییى، وابو ولدى، و زوج ابنتى، وخلیفتى على امتى فى حیاتى ومماتى امرک امرى، ونهیک نهییى، اقسم بالذى بعثنى بالنبوه

وجعلنى خیرالبریه انک لحجه الله على خلقه، وامینه على سره، وخلیفه على عباده:»

کشته شدن من در حال سلامت دین من است؟ پیامبر فرمود: آرى در سلامت دین توست، سپس فرمود: اى على کسى که تو را به قتل برساند مرا به قتل رسانیده، و کسى که با تو دشمنى کند با من دشمنى نموده، و کسى که به تو ناسزا گوید به من ناسزا گفته، زیرا تو، چون من هستى، روحت روح من است، و خمیر مایه ات، خمیر مایه من است، خداوند مرا و تو را آفرید، مرا و تو را برگزید، مرا به نبوت انتخاب کرد، و تو را به امامت اختیار نمود، کسى که امامت تو را انکار کند نبوت مرا انکار کرده است.

اى على تو جانشین منى، و پدر فرزندان منى، و همسر دختر منى و در حیات و ممات من جانشین من در امت منى، فرمانت فرمان من است، و نهیت نهى من است، به کسى که مرا به نبوت برگزید و بهترین خلق قرار داد سوگند میخورم به یقین تو حجت خدا بر خلق او هستى و امین خدا بر راز و سر او هستى، و خیلفه او بر بندگان او میباشى.

این گوشهاى از روایات بسیار و کثیرى بود که در کتابهاى مهم حدیث درباره عظمت ماه رمضان نقل شده است، اگر کسى مشتاق روایات بیشتر باشد میتواند به کتابهاى مفصل حدیث چون فروع کافى، وسائل الشیعه، بحارالانوار، مستدرک وسائل و ثواب الاعمال مراجعه نماید.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید