اهمیت ازدواج

تشکیل خانواده در اسلام مسئله ای حیاتی و برنامه ای عالی است که اگر چه بر مبنای مقررات و قوانین قرآنی ، روایی و شرعی و بیانات انبیاء و اولیاء جامه عمل می پوشد اما مایه های نخستین آن به صورت غریزه ، محبت ، عاطفه ، مهربانی ، عشق در مرد و زن به اراده حکیمانه حضرت باری تعالی قرار داده شده است .
خداوند در قرآن کریم به این نکته اشاره نموده و ایجاد آرامش و مودت و رحمت بر اثر ازدواج بین زوجین را نشانه هایی از لطف پروردگار برای مردمی که اندیشه می کنند دانسته است .
بنابراین میل مرد به زن و بر عکس به خصوص هنگام شکوفایی ، رشد و بلوغ عقلی و بدنی امری طبیعی است و برای هیچ کس قابل انکار نمی باشد .
آرزوهای برحق نسل جوان برای تشکیل زندگی و پیمان زناشویی واقعیت مسلم و خواسته ای روشن و واضح است . به علاوه محکم ترین ، برترین ، عالی ترین و بهترین روش و برنامه برای جلوگیری از گناه و حفظ جامعه برای جلوگیری از سقوط در باتلاق منکرات و ابتذال و فحشاء ، ازدواج پسران و دختران در وقت مقتضی و زمان مناسب آن است .
بر این اساس در مرحله اول بر والدین و اقوام و نهاد های ذیربط واجب است که نسبت به مقدمات این خواسته الهی اقدام کنند و با دست خود به ساده ترین روش و آسان ترین شیوه ، زمینه ازدواج جوانان و فرزندان خود را فراهم آورند .
در مرحله بعد بر پسران و دختران ضروری است که بنای زندگی سعادتمندانه ای را به دور از تکلفات و با پرهیز از شرایط سخت بر پا نمایند . البته این موضوع منافاتی با دقت و بررسی جوانب کار هنگام انتخاب زوج ندارد .
خانواده ها باید بدانند که هنگام ازدواج ، رحمت الهی متوجه آدمی می شود و این برنامه نشانه نیک بختی انسان است و ازدواج در واقع سنت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است که نباید از آن روی گردان بود و با اجرای آن نیمی از دین افراد حفظ می گردد و عبادت مرد و زن متأهل بهتر از عبادت فرد مجرد مورد قبول واقع می شود و در هر حال هیچ بنایی در اسلام نزد خداوند محبوب تر از ازدواج نمی باشد

تحقیق پیرامون همسر دلخواه

هر کدام از دختر و پسر می خواهند برای خود شریکی در مسیر زندگی برگزینند که تا پایان عمر با آنها خواهد بود و از همه اسرار و رموز شان باخبر خواهد گردید ، شریکی که مادر فرزندان و مربی کودکان است و یا آنکه پدر و مسوول و مدیر خانواده است و در صورت خوب بودن به آبرو ،عزت ، اعتبار طرفین می افزاید .
بنابراین عقل و برهان چنین قضاوت می کند که درباره آینده همسر باید تحقیق کرد .از این جهت هشتمین فروغ امامت حضرت امام رضا (علیه السلام) فرموده اند : النکاح رق فاذا انکح احدکم و ایده فقد ازقها قلینظره احدکم لمن یرق کریمته.
بر اساس این روایت نورانی ، کسی که دختر خویش را شوهر می دهد در واقع او را از حوزه اختیار خویش بیرون می آورد و این حرکت یک نوع رقیت است بنابراین باید بررسی کرد که آدمی دختر خود را به چه کسی و در اختیار چه مردی قرار می دهد ؟
بنابر این دختر و پسر قبل از ازدواج باید از روحیه ، عادات ، اخلاق و سلامت جسمانی و روانی یکدیگر باخبر باشند ، حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تأکید نموده اند با افراد دارای حسب و نسب وصلت کنید زیرا تمامی خصال و صفات والده به فرزندان انتقال می یابد ، اسلام به همین دلیل می گوید با افراد احمق ازدواج نکنید .

همتایی در خصال و صفات

هم کفو بودن زوجین از شرایط بسیار مهم ازدواج در فرهنگ اسلامی است و در مسئله ازدواج باید تا حدودی بین پسر و دختر از نظر خصال ظاهری و باطنی شباهت هایی وجود داشته باشد که مهمترین آنها باید در چهره دینداری و پاکدامنی جلوه کند .
زیرا قرآن می فرماید : و الطیبات للطیبین و در این کلام آسمانی و کتاب خاتم الانبیاء آمده است : فانکحوا ما طاب لکم من النساء ( پس با زنان پاک ازدواج کنید )
پس باید خانواده ها مراقب باشند دختر با ایمان خود را به جوانی که اهل حق و حقیقت نیست و خود در باتلاق ظلالت دست و پا می زند ندهند و برای جوان پاک و مؤمن خود دختری را که به ارزش ها پشت پا زده انتخاب نکنند .
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده اند : کسی را که اخلاق و دینش مورد رضایت و پسند شما بود ، به او دختر دهید و اگر از عملی شدن این وصلت جلوگیری نمایید موجب فتنه و فساد در روی زمین شده اید .
در ازدواج نباید رتبه های فنا پذیر دنیای ، مصیبت های قومی و قبیله ای ، فقر و غنا ، شهر و روستا و مانند آن ملاک قرار گیرد . حضرت امام رضا (علیه السلام) مسلمانان را از وصلت با شرابخوران منع کرده اند .
اجتناب کن از اینکه دختر خود را به فرد شرابخواری بدهی که اگر او را به چنین تبهکاری شوهر دهی گویا آن که چنین فرد پاکدامنی را به زنا داده ای ؟
آری آن که پای بند واجبات الهی نمی باشد از ارتکاب گناهان ، فسق و فجور پروا ندارد و از حسنات اخلاقی بی بهره است و آلوده به سیئات می باشد و فاقد اهلیت دینی و ارزشی است نباید به عنوان همسر آینده برگزیده شود زیرا به فرمایش امام صادق (علیه السلام) آثار حرام و گناه در نسل آن دو ، آشکار می گردد .

مراسم عروسی

مراسم عقد و عروسی باید توأم باوقار ، حفظ کرامت و شخصیت و به دور از محرمات و گناهان و عوامل تحریک شهوات باشد تا موجبی برای جلب رحمت حق و عاملی برای تحقق برکات الهی گردد ، البته در این زمان باید شاد بود اما باید این سرور و شادمانی مشروع و مطابق با موازین دینی ظاهر گردد .
در فرهنگ اسلامی تأکید بر این است که مراسم عروسی شب هنگام برگزار شود چنانچه عروسی حضرت زهرا (س) در شب برگزار گردید .
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمان داد دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار شب عروسی حضرت زهرا (س) دنبال آن دختر بزرگوار حرکت کنند ، شادی نمایند ، شعر بخوانند ، الله اکبر و الحمد الله گویند و از چیزی که خداوند رضاین ندارد ، پرهیز کنند . حضرت امام رضا (علیه السلام) با تأسی بر سیره و سنت جدش رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و جده اش حضرت فاطمه زهرا (س) فرموده اند :
من السنه التزویج باللیل لأن الله جعل اللیل سکنا و النساء انماهن سکن .
عروسی در شب هنگام از روش رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است زیرا خداوند شب را مایه آرامش قرار داده و زن هم آرامش خاطر است . این حدیث یک نکته مهم را که جنبه روان شناختی دارد مطرح می کند ، زیرا معمولا شب ها آدمی از فشار های روحی کمتری برخوردار است و روح و روان افراد آرام تر بوده و بهتر می توانند شادمانی کنند .
اصولا افراد خسته و افسرده و دچار مرارت نمی توانند روحی شاد و توام با سرور داشته باشند . غذا دادن به میهمانان و پذیرایی از خانواده هایی که دعوت دو طرف ( عروس و داماد ) را پذیرفته اند نیز در اسلام بسیار استحباب دارد .
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) یکی از موارد ولیمه دادن را هنگام مراسم عروسی و ازدواج دانسته اند . البته به فرمایش آن حضرت نباید میهمان و دعوت شدگان به عروسی شتاب کنند زیرا یاد آور دنیا و زندگی ظاهری است .
حضرت اما رضا (علیه السلام) در این باره فرموده اند : من السنه اطعام الطعام عند الترویج یعنی : از سنت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) طعام دادن هنگام ازدواج است

پرداخت مهریه

خانواده عروس و داماد بنابر عرف جامعه و سنت های محلی و با توجه به اصول شرعی باید در حدی که افراط و تفریط نباشد در مسئله مهر و صداق توافق کنند و در این مورد سخت گیری نشان ندهند .
به رحمت ، لطف و عنایت خدا تکیه نمایند و از آنچه موجب دردسر و سختی طرفین می شود بپرهیزند وقتی میزان مهریه به رضایت طرفین یعنی عروس و داماد مشخص و معین گشت و صیغه عقد جاری گردید ، پرداخت نصف آن توسط شوهر واجب است .
نصف دیگر پس از عروسی باید پرداخت شود و بر ذمه مرد می باشد ، امساک از رسانیدن صداق به صاحب آن حرام و گناه است ، حضرت رسول اکرم ( ص ) توصیه مؤکد فرموده اند مهریه زن باید به او رد شود و کسی که از پرداخت آن امتناع نماید به اندازه حق زن در روز قیامت از حسنات او بر می دارند و در پرونده همسرش قرار می دهند و چون کار نیک و ثوابی به اندازه ترمیم حق زن باقی نماند به گناه پیمان شکنی او را به سوی آتش می برند زیرا عهد و پیمان مسؤولیت دارد .
حضرت امام رضا ( علیه السلام) فرموده اند ان الله تعالی غافرا کل ذنب الا من جحد مهرا او اغتصب أجیرا أجره او باع رجلا حرا : حضرت رضا ( علیه السلام) از پدران بزرگوارش از رسول خدا ( ص ) روایت کرده اند :
خداوند متعال هر گناهی را مورد مغفرت و آمرزش قرار می دهد مگر گناه انکار مهر زن یا عقب انداختن دستمزد یا فروش انسان آزاد . البته از جانب ائمه هدی خطاب به زنان با کرامت توصیه شده است .
اگر زمینه مناسبی در برنامه بخشیدن مهر به شوهر مشاهده کنند از این خصلت عالی که بیانگر جود و کرم و نشانه سخاوت و بزرگواری است چشم پوشی نکنند ، در روایتی از رسول خدا ( ص ) نقل شده است اگر زنی در زمان عقد ازدواج و قبل از زناشویی مهرش را به شوهرش ببخشد ، به اندازه هر دیناری ثواب آزاد کردن یک بنده در نامه عملش ثبت می گردد ، گفته شد یا رسول الله اگر بعد از انجام عروسی این بخشش انجام گیرد چگونه است فرمودند : هبه مهر پس از عروسی نتیجه محبت و انس است .
امنیت روانی و اطمینان قلبی : وقتی آرایش و پیرایش برای یکدیگر صورت گیرد علاوه بر ایجاد روابط نیکوی اخلاقی ، روانی و ازدیاد عواطف قلبی موجب اطمینان زوجین نسبت به هم می شود و این که هر دو به این باور می رسند که تمامی علاقه و ارادت خویش را در راه رضایت یکدیگر به کار می گیرند ، اینجاست که زن به مردی غیر از شوهر خویش نظر خواهد داشت و نه مرد نسبت با همسر یا زن دیگری می اندیشد و امنیتی که از این رفتار متقابل ایجاد می شود همه ابعاد زندگی زن و مرد را در بر می گیرد و هر گونه بد بینی و عدم اطمینان در روابط خانوادگی محو می گردد و پایه های نظام خانواده بر اساس حسن روابط و اعتماد و سلامت استوار خواهد شد و این همان است که قرآن کریم می فرماید :هن لیاس لکم و انتم لباس لهن ، یعنی در واقع هر کدام حافظ امنیت دیگری و مایه زینت و افتخار همسر می گردد .
شیخ حمد بن یعقوب کلینی در کتاب فروع کافی جلد دوم این حدیث را از حضرت امام رضا ( علیه السلام) نقل می کند « عن » بن الحسن علی بن موسی الرضا قال : ما افاد عبد فایده خیرا من زوجه صالحه اذا راها سرته و اذا غاب عنها حفظته فی نفسها و ماله :
از حضرت امام رضا ( علیه السلام) روایت شده است که ایشان فرموده اند : هیچ فایده ای به کسی نمی رسد بهتر از این که برای او بانویی باشد که نگاه کردن به او و مصاحبت با او موجب سرور و شادمانی همسر باشد و در غیاب شوهر امانت دار و حافظ حریم خویش و خانواده و اموال شوهر باشد