چگونه اراده ی قوی برای خواندن نماز شب داشته باشیم؟
برای قوی شدن اراده در هر کاری، شناخت آن عمل و شناخت آثار و فوائد آن و باور نمودن آثار و اهمیّت دادن به آن عمل لازم است. بنابر این جهت تقویت اراده برای خواندن نماز شب، به نکات ذیل باید توجه نمود:
الف) ترک گناهان:
گناهان در محرومیّت انسان از نماز شب و ضعف اراده انسان، نقش مهمّی دارند، لذا باید سعی کنیم در زندگیمان گناه نکرده و اگر هم گناهی سر زد، سریعا با توبه جبران کنیم. امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: مردی (انسانی) در روز، دروغی را می گوید که باعث می شود از نماز شب محروم شود، با از دست دادن نماز شب، روزی را هم از دست می دهد.[1] و از علی ـ علیه السلام ـ در جواب کسی که از راز عدم موفقیّت انسان در انجام نماز شب سوال کرد؟ فرمودند: گناهان روز، راز موفقیت انسان را می بندد، مرحوم میرزای علی آقای شیرازی می گوید: با انجام کار مکروهی[2] از نماز شب محروم شدم، و موفق نشدم در آن شب برای نماز شب بیدار شوم.
ب) شناخت فوائد نماز شب و اهمیّت آن:
در قرآن و روایات مطالب زیادی در این رابطه آمده است که به عنوان نمونه به بعضی از آنها اشاره می شود:
1ـ واجب بودن نماز شب برای پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ «پاسی از شب را برخیز و قرآن و نماز بخوان، این یک وظیفه اضافی برای توست، امید است که پروردگارت ، تو را به مقامی در خور ستایش و شفاعت کبری بر انگیزد.»[3]
2ـ پاداش زیاد: «هیچ کس نمی داند چه پاداش مهمّی که مایه روشنی چشمهاست، برای آنها (شب زنده داران) نهفته شده. این پاداش کارها (و نماز شبهایی) است که انجام می دادند.[4]
3ـ از صفات متقین این است که نماز شب و سحر خیزی دارند.[5]
4ـ بهترین شما ، شب زنده داران هستند و نماز شب باعث سلامتی بدن و نورانی شدن چهره است.
5ـ خداوند به نماز شب خوانها پاداشی می دهد که هیچ گوشی نشنیده، و هیچ چشمی ندیده و بر هیچ فکری نگذشته.[6]
6ـ در حدیث قدسی می خوانیم «که انسان با نوافل و نمازهای مستحبی به خداوند نزدیک می شود تا آنجا که خدا او را دوست می دارد؛ اگر خدا را بخواند، جوابش دهد و اگر از خداوند درخواست نماید به او عنایت می شود.»[7] و در این رابطه آیات و روایات فراوانی وجود دارد که در جای خود بیان شده است.
اگر انسان به آثار و فوائد ذکر شده و غیر آن ، خوب توجه کند چنان اراده و شوقی در او برای برپایی نماز شب پیدا می شود، که در هیچ حالتی حاضر نیست آن را ترک نماید، چنانکه حضرت زیبب ـ علیها السلام ـ در مسیر کوفه و شام با همه مصیبت ها و رنج و خستگی ها، نماز شبش را ترک نکرد و گاهی بر اثر خستگی زیاد مجبور بود نشسته نماز شب بخواند.[8]
ج) همراهی و دوستی با کسانی که اهل نماز شب می باشند و همچنین خواندن و یا شنیدن سرگذشت علما و بزرگان در تقویت اراده انسان بسیار مؤثر می باشد.
علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: هیچ چیزی مانند همنشینی با خوبان و نیکان انسان را به خوبی ها وا نمی دارد، و از بدی ها نجات نمی بخشد.[9] چرا که:
می رود از سینه ها در سینه ها
از ره پنهان صلاح و کینه ها
صحبت[10] صالح تو را صالح کند
صحبت طالح[11] تو را طالح کند
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. آیه اللّه سبحانی، رمز پیروزی مردان بزرگ.
2. امام خمینی(رحمه الله)، اسرار صلوه.
3. محسن قرائتی، کتاب صلاه.
4. حکایتها و هدایتها، ص 99.
پی نوشت ها:
[1] . وسائل الشیعه، ج 5، ص 278، روایت 3.
[2] . عملی که ترک آن بهتر است و انجام آن گناه نیست ولی ترک آن بهتر است.
[3] . اسراء/ 79.
[4] . سجده/ 17.
[5] . ذاریات/ 17.
[6] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 17، ص 149.
[7] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 352؛ و به نقل از: تهرانی، سید محمد حسین، معادشناسی، ج 2، ص 69.
[8] . عماد زاده، زندگانی زینب کبری ـ علیها السلام ـ ، ص 93.
[9] . شرح غرر الحکم، ج 5، ص 87.
[10] . رفاقت با خوبان.
[11] . انسان فاسد و تبه کار.