چه ذکرهایی موجب وسعت رزق حلال، تقویت حافظه، موفقیت تحصیلی، عزت و محبوبیت بین مردم و تقویت اراده در برابر شیطان می شود؟
پاسخ
قبل از پاسخ ذکر یک نکته را ضروری می دانیم.
اذکاری که به ذکر آنها توصیه شده است خصوصاً اذکاری که برای طلب حاجت از درگاه خداوند متعال هستند چه به نحو طلب رزق و روزی، تقویت حافظه، دوری شیطان و یا جلب محبت مردم و غیره به نوعی دعا به درگاه خداوند متعال محسوب می شوند و توجه به این امر مهم ضروری است که برای نتیجه گرفتن از اذکار، باید بنده شرایط استجابت دعا را نیز در وجود خود ایجاد کرده باشد تا اینکه ذکر مورد نظر نتیجه بخش باشد. یعنی اینگونه نخواهد بود که هر شخصی و با هر شرایطی، ذکر خاصی را بگوید و به مطلوب خود برسد. بلکه باید شرایط استجابت دعا مثل پاکی قلب و روح و نیت خالص، اجتناب از مال حرام، ایمان، عمل صالح و … را در خود ایجاد نماید، مضافاً بر اینکه در این گونه اذکار لفظی باید تعداد ذکر را نیز رعایت کرد چرا که بعضی از اذکار در عدد خاصی تأثیر گذار خواهند بود. اکنون با در نظر گرفتن این نکته به ذکر پاسخ این سؤال می پردازیم:
در رابطه با رزق و روزی امام صادق (ع)به معاویه بن عمار تعلیم فرمودند که بگوید:
اللهم ارزقنی من فضلک الواسع الحلال الطیّب رزقاً واسعاً حلالاً طیبا بلاغاً للدنیا و الاخره صبّاً صبّاً هنیئاً مرئیاً من غیر کدٍّ و لا من احدٍ من خلقک الا سعهً من فضلک الواسع فانک قلت: و اسئلوا الله من فضله فمن فضلک أسئلُ و من عطیَّتک اسئل من یدک الملا اسئل.[1] و نیز امام باقر(ع) در طلب رزق[2] فرموده اند: در سجده نماز واجب می گویی: یا خیر المسئولین و یا خیر المعطین اُرزُقنی و ارزُق عیالی مِن فضلک فانک ذو الفضل العظیم.[3] البته در تعداد ذکر این اذکار عدد خاصی وارد نشده است.
باز ذکر این نکته را لازم می دانیم که با اینکه خداوند متعال بندگان را امر به دعا کرده و روزی ایشان را تضمین نموده، اما از این نکته نباید غفلت ورزید که تضمین روزی و امر به دعا، به این معنا نیست که روزی هر کس را در خانه اش می آورند یا از آسمان برای او مائده نازل می کنند، بلکه منظور آن است که در عالم طبیعت منابع تأمین روزی جانداران پیش بینی شده ولی برای تحصیل روزی باید تلاش کرد. چرا که «ان لیس للانسان الا ما سعی»،[4] برای انسان بهره ای جز سعی و کوشش او نیست و امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرمایند: من دشمن می دارم کسی را که دهان خود را باز می کند و می گوید خدایا روزی مرا بده در حالی که به دنبال تحصیل روزی نمیرود.[5]
اذکار و اعمالی که موجب تقویت حافظه و دفع فراموشی می شوند عبارتند از: مسواک زدن، روزه گرفتن، تلاوت قرآن (خصوصاً آیه الکرسی). و نیز هر روز بعد از نماز صبح قبل از هر سخنی این ذکر گفته شود: یا حیُّ یا قیوم فلا یفوتُ شیئاً علمُه و لا یؤُدُه[6] و اینکه بخواند بعد از نمازها ، دعای: سبحان من لا یعتدی علی اهل[7] … .
اما جهت تقویت اراده و دوری از شیطان گفته شود: آمنتُ بالله و برسوله مخلصاً له الدین[8] و گفتن: لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم[9] و خواندن دعای دفع شرّ ابلیس: اللهم ان ابلیس عبدٌ…[10] نیز مؤثر می باشد.
اما برای عزیز شدن بین مردم و جلب محبت مردم وارد شده که اسم الوَدوُد را 25 مرتبه هنگامی که قمر متصل به مشتری باشد روی حریر سفید بنویسید، به شرط اینکه با طهارت باشید و آنرا همراه خود داشته باشید[11].
اما در روایات اهل بیت ـ علیهم السلام ـ به اموری اشاره شده که با رعایت آنها انسان می تواند محبت مردم را به خود جلب کند که ما به بعضی از آن روایات اشاره می کنیم:
السّخاء یزرع الحبه، سخاوت موجب جلب محبت می شود.[12]
سه چیز موجب محبت می شود: دینداری، تواضع و سخاوت.[13]
سه چیز است که موجب محبت می شود: خوشرویی، مُدارا کردن با مردم و تواضع.[14]
شخصی به پیامبر عرض کرد یا رسول الله چیزی به من یاد بدهید که خداوند و اهل زمین (مردم) مرا دوست داشته باشند. پیامبر فرمود: به آنچه که نزد خداست رغبت داشته باش تا خدا تو را دوست بدارد و از آنچه که مردم دارند دل بکن تا مردم تو را دوست داشته باشند.[15]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان.
1. نصر اللهی بروجردی، محمد ابراهیم، راهنمای گرفتاران، نشر زهیر، بهار 84.
2. نصر اللهی بروجردی، محمد ابراهیم، هزار و یک ختم، نشر تهذیب، 83.
3. شهیب زادگان، عبدالباسط، چشمه رستگاری، انتشارات افق فردا، 1379.
4. نصر اللهی، شیخ موسی، حرز الامان، انتشارات زهیر.
پی نوشت ها:
[1] . قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، باب چهارم، فصل 5.
[2] . همان، باب پنجم.
[3] . همان، باب 5، فصل 5.
[4] . نجم/ 39.
[5] . حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت، 1409 ق، ج 17، ص 28.
[6] . قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، باب ششم.
[7] . همان، باب اول، تعقیبات مشترک.
[8] . همان، باب سوم.
[9] . همان.
[10] . همان، باب پنجم.
[11] . نصر الهی بروجردی، محمد ابراهیم، راهنمای گرفتاران، نشر زهیر، 1384، ص 171.
[12] . آمُدی، عبدالواحد بن محمد، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه، 1366، ص 378.
[13] . همان، ص 249.
[14] . همان، ص 255.
[15] . طوسی، التهذیب، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365، ج 6، ص 377.