محراب بندگی؛ نصایح اخلاقی آیه اللّّه خرازى «تفکر در نعمت‌هاى الهى»

محراب بندگی؛ نصایح اخلاقی آیه اللّّه خرازى «تفکر در نعمت‌هاى الهى»

یکى از روش‌هاى تقویت ایمان، تفکر و یاد نعمت‌هاى الهى است که آیات بسیارى ما را به این امر مهم راهنمایى‌مى‌نماید. برخى از این آیات به این مضمون است که به یاد نعمت الهى باشید، «واذکروا نعمهاللّه علیکم و ماانزل علیکم من‌الکتاب‌ والحکمه» بقره/231؛ در این آیه، اول نعمت ظاهرى را بیان مى‌کند و سپس نزول کتاب آسمانى و حکمت‌هاى الهى را که نعمت اخروى است. در برخى دیگر از آیات آمده که خود خدا را یاد کنید؛ از جمله آیه مبارکه فاذکروا اللّه کذکرکم آبائکم او اشدّ ذکرا، بقره/200؛ یا آیه فاذکرونى اذکرکم، بقره/152؛ پس به یاد من باشید تا به یاد شما باشم. متوجه باشید که خدا دارید و بى‌صاحب نیستید، پس او را در همه احوال به یاد داشته باشید. ذکر و یادآورى در هر دو صورت باعث تقویت ایمان مى‌شود. انسان باید متوجه باشد که غرق در نعمت‌هاى خداست و ظاهر و باطنش از اوست. نعمت‌هاى الهى نسبت به ما انسان‌ها بى‌شمار است، چنان‌چه فرموده: «ان تعّدوا نعمهاللّه لاتحصوها»، ابراهیم/34؛ این نعمت وجود را که خدا به ما عنایت فرموده، خود بزرگ‌ترین نعمت الهى است. این چشم و گوش، مغز و اعصاب نعمت‌هاى الهى‌اند و ما باید متوجه این منعم بزرگ باشیم و رضایت او را تحصیل نماییم.

انسان اگر بتواند در طبیعیات عالم مثل هوا، فضا، دریا، گیاهان و غیره مطالعه و تفکر نماید، به عجایب و ظرایف نظام خلقت بیشتر آشنا مى‌شود و به نعمت‌هاى الهى و عظمت خالق آن بیشتر پى مى‌برد. در قرآن مى‌فرماید: «انّ فى خلق السموات والارض واختلاف‌اللیل والنهار لآیات لاولى الالباب»، آل عمران/190؛ افرادى که اولواالالباب هستند، به عالم خلقت توجه دارند و چنان‌چه کسى این دقت‌ها را داشته باشد، تحت قوه عاقله قرار مى‌گیرد و در این‌صورت از گناه کردن شرم دارد.

در بخشى از آیات دلالت دارد که قرآن هم مورد ذکر است، از آن جمله آیه «فذکر بالقرآن من یخاف وعید»، ق/45؛ پس به وسیله قرآن کسانى را که از عذاب من مى‌ترسند متذکر ساز. «و لقد صرفنا فى هذاالقرآن لیذکروا»، اسراء/41؛ ما در این قرآن انواع بیانات را آوردیم تا متذکر شوند. آیاتى هم پیامبر اکرم صلى‌اللّه‌علیه‌وآله را مذکر معرفى مى‌کند، مثل آیه 21 سوره غاشیه، «فذکّر انّما انت مذکّر لست علیهم بمصیطر». یکى از چیزهایى که در سازندگى اخلاقى انسان‌ها تأثیر فراوانى دارد، یاد بندگان خداست. مطالعه حال بزرگان، انسان را عوض مى‌کند. با این مطالعه، پى مى‌بریم که آن بزرگان به چه چیزهایى علاقه داشتند و از چه چیزهایى روى‌گردان بودند و لذا فرد مطالعه‌کننده به اشتباهات خود پى مى‌برد و کم‌کم مسیر حقیقى را پیدا مى‌کند. ما راهى جز پیمودن مسیر بزرگان نداریم و لذا در قرآن آمده، «واذکر عبادنا ابراهیم و اسحاق و یعقوب و اولى‌الایدى والابصار»، ص/45. آن‌ها مگر چه صفات و خصوصیاتى داشته‌اند که ما باید آن‌ها را ذکر کنیم؛ قرآن کریم مى‌فرماید: «انّا اخلصناهم بخالصه ذکرى‌الدار»، ص/46؛ یعنى ما آن انسان‌هاى برگزیده را خالص کردیم چون آن‌ها یک صفت خالصى داشتند و آن این بود که به فکر آخرت بودند. پس یاد آخرت، موجب الهى‌شدن انسان‌ها مى‌شود.

امیدواریم خداوند متعال، توفیق ثابت‌قدم بودن در مسیر انبیا را به همه مؤمنین و مؤمنات عنایت فرماید. ان‌شاءاللّه

والسلام علیکم و رحمهاللّه و برکاته

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید