نویسنده:سیده مریم طباطبایی ندوشن

یکی از مهارت های هر فرد در زندگی مشترک، گفت و گوست که رهاورد آن ؛ انتقال ایده ها؛ اندیشه ها احساسات ودریافت آن ازفرد مقابل است که اگر به خوبی فرا گرفته و اجرا شود؛ شرکت کنندگان در آن، از روابط صمیمانه لذت خواهند برد.در گفت و گو این توانایی هست که اعضای خانواده را به هم نزدیک یا از هم دور می کند.بیشتر زوج های خرسند احساس می کنند می توانند احساسات وایده های حقیقی شان را مطرح کنند.می پندارند که همسرشان به آنها گوش می دهد واورادرک می کند. هر دو از الگوهای تخریبگر ، کمتر استفاده می کنندو به طور کلی از شیوه گفت و گو با همسرشان رضایت دارند.در این نوشتار، به عوامل تخریب کننده یک گفت وگوی سالم و سازنده میان همسران اشاره می شود.چهار الگوی ویژه وجود دارد که گفت وگوی سازنده میان همسران را تخریب می کند. از بین بردن این الگو ها و مقابله با آنها، نقش بسزایی دردوام و بقای ازدواج دارد.این عوامل عبارتند از :
1.تشدید
تشدید، الگویی است که در آن ؛ یک همسر مسئله یا در خواستی را مطرح می کند و همسر دیگر ، با لحن و کلام بدی ، پاسخ اورا میدهد.در مقابل، او هم منفی تر می شود و بحث به تدریج ،منفی تر و پیچیده تر می شود؛ به گونه ای که ممکن است طرفین یکدیگر را به طلاق تهدیدکنند.در تشدید، علاوه برتشدید کلامی، خشونت جسمانی نیز ممکن است رخ دهد.
همسرانی که از الگوی تشدید برای پیشبرد هدف ها وخواسته هایشان استفاده می کنند، نوعی دیدگاه برنده- بازنده دارند؛ یکی آن قدر پیش می آید که برنده شود ودیگری را از میدان بیرون کند.
ص30

پیشگیری از تشدید

اگر دربحث با همسرتان، احساس کردید ودرحال پیش روی به سوی تشدید هستید، آن را تشخیص دهید وبا اقدام های زیر، بی درنگ از حرکت در آن مسیر بایستید:
*تن صدایتان را نرم کنید وبه دیدگاه همسرتا ن اعتبار ببخشید.
*از نیاز به برنده شدن دست بکشید.
*برای حل مشکلات پیش آمده، به صورت گروهی وبا هم کار کنید.

2-بی اعتبار سازی(تحقیرهای دردناک)

کوچک وبی اعتبار کردن، الگویی است که درآن، یکی از همسران، مستقیم یا غیر مستقیم، اندیشه، ایده واحساسات یا شخصیت طرف مقابل را خوار وناچیز می کند.

پیشگیری از بی اعتبار سازی

برای پیشگیری از بی اعتبار سازی، به احساسات، گفته ها و شخصیت همسرتان احترام بگذارید وبه آنها اعتبار ببخشید.برای اعتبار بخشی لازم نیست که با همسرتان واحساساتش موافق باشید و برای همه مشکلات اوراه حل بیابید، بلکه کافی است تنها نگرانی همسرتان را بشنوید وبه آن احترام بگذارید.

3- تفاسیر منفی

تفاسیر منفی هنگامی است که یک همسر همواره معتقد است طرف مقابل انگیزه های منفی تری ازآنچه در واقعیت هست، دارد. تفاسیر منفی روابط همسران را آشفته تر می کند. هنگامی که روابط آشفته می شود، تفاسیر منفی بیشتر می شود وبه ایجاد محیط ناامید کننده کمک می کند.
یکی از بزرگ ترین مشکلات دربرخورد با تفاسیر منفی، شناسایی وبی اثر کردن آنهاست که البته کار دشواری است. دلیل آن هم این است که معمولاً زوجین تمایل دارند شواهدی برای تأیید اندیشه ها وقضاوت هایشان درباره انواع موقعیت ها و اشخاص پیدا کنند. وقتی تفاسیر منفی شکل گرفتند، به راحتی تغییر نمی کنند.

مبارزه با تفاسیر منفی

*از خودتان بپرسید آیا درباره کارهای همسرتان تفاسیر منفی می کنید یا خیر؟
*به جست وجوی شواهدی بپردازید که نشان می دهد تفاسیر تان ذهنی ونادرست است. برای مثال، اگر معتقدید همسرتان به شما اهمیت نمی دهد ومعمولاً می بینید که بیشتر کارها را بنابر عقیده خودش انجام می دهد، لازم است در جست وجوی شواهد متناقض با دیدگاهتان باشید. از خود بپرسید آیا کارهایی را برای شما انجام می دهد که آن را دوست دارید؟ آیا کارهایی را برای حفظ رابطه وتوان مند کردن آن انجام می دهد؟ آیا همیشه رفتارش منفی است؟ و….

4- دوری وکناره گیری

دراین الگو، یکی از همسران به شروع یا ادامه مذاکرات مهم، بی میلی نشان می دهد. کناره گیری می تواند به اندازه بلند شدن وترک کردن اتاق، آشکار باشد یا به اندازه سکوت کردن یا خاموش بودن، طفره رفتن یا عوض کردن بحث، ظریف باشد یا فوری، با طرح برخی پیشنهادها، فقط برای پایان دادن به مکالمه، بدون هیچ قصد واقعی برای پیگیری آنها موافقت کند. فردی که آماده پرهیز است، ترجیح می دهد بحث شروع نشود واگر هم آغاز شد، کنار می کشد.

پیشگیری وخودداری از کناره گیری

*درمورد این مشکل باید بدانید که مستقل از دیگری نیستید وکارهای شما موجب واکنش می شوند.به همین دلیل، اگر با هم برای تغییر دادن به این الگوهای منفی وپیشگیری از آنها تلاش کنید، موفقیت بیشتری خواهید داشت.
*گفت وگوی خود را با تن صدایی مثبت تر آغاز کنید. به عبارت دیگر، شروع ملایم داشته باشید.
اگر نگرانی خود را به شکل مستقیم، ولی آرام تر بیان کنید، بسیار بیشتر احتمال دارد که گفت وگوی خوبی داشته باشید. اگربه نگرانی هایی که همسرتان بیان می کند، توجه جدی نشان دهید گفت وگوی بهتری خواهید داشت. درواقع، این موضوع را می توان «احترام درعمل» نامید.
منبع:ماهنامه طوبی شماره 36