امام جواد علیه السلام فرمودند:
إیّاکَ وَ مُصاحَبَهَ الثَّریرِ، فَإنَّهُ کَالسَّیفِ، یَحسُنُ مَنظَرُهُ وَ یَقبَحُ اَثَرُهُ؛
از همنشینی با بد بپرهیز، چرا که او مثل شمشیر می ماند، منظرش زیباست، ولی اثرش زشت است. (بحارالأنوار، ج 75، ص 364)
شرح حدیث:
در کلمات معصومین، نسبت به رفاقت و همنشینی توصیه های فراوان شده و نکته های نابی بیان گشته است.
اهمیّت دوست، بر کسی پوشیده نیست.
اثرپذیری انسان از همنشینان هم بدیهی است.
آنچه بعضی را وارد«حوزه ی خطرناک دوستان بد» می کند، جاذبه ها و جلوه های کاذب و فریبنده است که چشم خرد را کور می کند و آدمی را به دام می اندازد.
در روایات، از «دوست بد» گاهی به مار خوش خط و خال، امّا زهرآگین یاد شده که غافلان، فریب نقش و نگار زیبای ظاهرش را می خورند و سراغش می روند و نیش می خورند و هلاک می شوند.
گاهی هم افراد شرور بد، به «شمشیر» تشبیه شده اند، مثل همین حدیث.
ظاهر شمشیر و تیغ برّان جالب و جاذب است. برق می زند و چشم نواز و ظریف است. ولی اندکی غفلت، سبب می شود که انسان از «زخم شمشیر» آزرده و مجروح شود، یا در میدانهای نبرد، در اثر ضربات شمشیر دشمن، چهره و دست و بازو زخمی شود. هر چند زخم شمشیر التیام می پذیرد و خوب می شود. ولی جای آن بر بدن و چهره و سر باقی می ماند و اثرش زشت و ناخوشایند است.
پس با هر کس نباید دوست شد.
از افراد شرور و بد طینت باید پرهیز کرد، چرا که:
ای بسا ابلیس آدم رو که هست پس به هر دستی نباید داد دست
منبع: حکمت های تقوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام جواد علیه السلام)، جواد محدثی.
