امام علی (علیه السلام) فرمودند:

خَیرُ البِرَّ ما وَصَلَ إلَی المُحتاجِ؛
بهترین نیکی و احسان آن است که به دست نیازمند برسد.
غررالحکم، ج 3، ص 425
شرح حدیث:

برخی خرجها هدر می رود، مثل آبی که به کویر و شنزار ریخته شود.

برخی احسانها و کمکها هم بسیار کارساز و گره گشا می شود، مثل آبی که پای یک گل تشنه ریخته شود یا بوستان خشکیده ای آبیاری گردد.

اطعامهای فراوانی صورت می گیرد،

اما از رهگذر این خرج و مخارج و سفره ها و اطعامها، چند گرسنه و نیازمند سیر می شوند و بینوایان به «نوا» می رسند؟

مهم تر از اصل خرج کردن شناخت «مورد» و تشخیص «نیاز» است، تا مخارج هدر نرود.

هر کس که دست گدایی دراز کرد، «محتاج» نیست.

بسیاری هم هستند که نیازمندان واقعی اند، اما به سبب شرم و حیا یا مناعت طبع و حفظ آبرو دست نیاز پیش کسی دراز نمی کنند، از کسی چیزی درخواست نمی کنند و صورت خود را با سیلی سرخ نگه می دارند.

شناخت چنین اشخاص و تأمین نیاز آنان بزرگترین عمل صالح است.

دستی عزیزتر است که کمک مالی و مساعدتهای خود را به «نیازمند واقعی» برساند.

چنین نیازمندی شاید در همسایگی شما باشد یا از خویشاوندان دور و نزدیکتان.

نیکی خود را به دست نیازمندش برسانید.

منبع: حکمت های علوی و ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی ع)، جواد محدثی.