نویسنده: دکتر هرمزدیار کیانمهر

گل کلم ( Cauliflower ) با نام علمی Brassiea oleracea botrytis متعلق به خانواده چتریان (1) می باشد.
گل کلم یک گیاه زراعی دو ساله نسبتاً مقاومت است که غالباً به صورت گیاه یک ساله کشت می شود. گل کلم ساقه های گلزای نسبتاً ضخیمی ایجاد نموده که حامل گل های فراوان سفیدی است به نام ( Curd ) که باز نشده اند. این تجمع گل ها از میان برگ های بزرگی رشد می نمایند.
گل کلم دارای واریته های زیادی است که به چهار گروه گیاهان تابستانه و پاییزه تقسیم می شوند. بر حسب واریته هایی که انتخاب می شوند می توان آنها را از فروردین و اردیبهشت تا دی ماه مورد استفاده قرار داد. کلم بروکلی ظاهراً از نزدیکان گل کلم ( کالیفلاور ) می باشد.

گروه اول:
واریته هایی هستند که خیلی سریع رشد کرده و بالغ می شوند. آنها ظاهراً از لحاظ زمان رسیدن و بلوغ در اروپا اول در آلمان شروع شده سپس در هلند و دانمارک بالغ می شوند. یکی از این واریته ها به نام “Cauliflower Polaris” می باشد. آنها سریعاً به بار نشسته و می توان در ماه های اردیبهشت و خرداد از آنها بهره برداری کرد. آنها کوتاه رشد نموده و برگ های سبز متوسط دارند که حفاظت زیادی را برای جوانه های گل ها ایجاد نمی کنند.

گروه دوم:
واریته هایی هستند که خاستگاه آنها فرانسه بوده و دیرتر از واریته های گروه یک به ثمر می رسند آنها را می توان ماه های خرداد و تیر مورد بهره برداری قرار داد. آنها نیز رشد کوتاهی دارند و برگ های تیره تری از واریته های گروه یک دارند مانند “All the year Round”.

گروه سوم:
واریته هایی هستند که می توان آنها را از ماه شهریور تا آخر دی ماه برداشت نمود و مورد استفاده قرار داد. این گیاهان از گروه های یک و دو کاملاً متمایز می باشند. آنها بلندتر رشد کرده و برگ های بزرگی به رنگ سبز متمایل به آبی ایجاد می نمایند. برگ ها حفاظت خوبی را برای مجموعه گل های وسط ایجاد می نمایند. بسیاری از این واریته ها در ایتالیا معروف می باشند. مانند “Autumn Giant” .

گروه چهارم:

واریته هایی این گروه دیر به ثمر می رسند. خاستگاه بیشتر آنها استرالیا می باشد. آنها از شهریور تا آذر ماه آماده بهره برداری می باشند. آنها تقریباً همزمان با واریته های گروه سوم به ثمر می رسند. لیکن گل های آنها کاملاً سفید و عاری از براکته ها می باشند. مانند ” Kangaroo و “Boomerang”
برای گل کلم مکان آفتابی را بایستی انتخاب نمود. آنها در خاک لوم غنی بهتر رشد می کنند، لیکن خاک های سبک و شنی نیز محصول خوبی می دهند. حتماً کود حیوانی پوسیده هنگام شخم و آماده کردن زمین بایستی با خاک مخلوط شود. گل کلم خاکم قلیایی را ترجیح می دهد. اگر از قلیایی بودن خاک اطمینانی نباشد بایستی با اضافه نمودن کربنات آهک خاک را قلیایی نمود.
بذور واریته های گروه های یک و دو را می توان در شهریور ماه و یا در بهمن ماه کاشت. بذور را در جعبه های مخصوص حاوی کمپوست کاشته و در دمای 16-10درجه سانتی گراد نگاهدارید تا رویش نمایند و سپس گیاهچه ها را به جعبه های دیگر انتقال داده و در همان دما ولی در نور کافی مقاوم سازی نمایید. آنها را می توان از اردیبهشت ماه به بعد به بیرون منتقل نمود. بذور واریته های گروه سه و چهار را می توان از ماه های اسفند، فروردین و اردیبهشت در مکانی که بیرون از گلخانه آماده شده است کاشت و پس از آن که گیاهچه ها رشد نمودند فواصل آنها را با وجین نمودن 50 سانتی متر تنظیم نمود.
گل کلم ممکن است به وسیله تعدادی از آفات … و بیماری ها آسیب ببینند که لازم است اقدامات لازم را نمود.

پی نوشت ها :

1. Umbelliferae
منبع مقاله :
کیانمهر، هرمزدیار، (1388)، گل های آپارتمانی و سبزیکاری، تهران: آییژ، چاپ اول