کلیات گیاه شناسی:
ترب گیاهی یک ساله است که ارتفاع ساقه ی آن تا یک متر می رسد و برگ هایی پهن، ناصاف و با بریدگی های نامنظم دارد. گل های آن به رنگ سفید، زرد روشن، آبی روشن و بنفش است که در انتهای شاخه ظاهر می شود.
به طور کلی دو نوع ترب وجود دارد:
1- ترب سیاه که معمولاً در پاییز برداشت می شود.
2- تربچه که به رنگ های مختلف قرمز و صورتی و به صورت های دراز و گرد وجود دارد.
ترکیبات شیمیایی:
طعم تند ترب مربوط به ماده یی به نام «سنوول» و رنگ قرمز و بفش آن در اثر وجود ماده یی به نام «کلراید» است.
درصد گرم ترب خام مواد زیر موجود است:
آب: 90 گرم
پروتئین: 1 گرم
چربی: 0/1 گرم
مواد نشاسته یی:3/5 گرم
کلسیم: 30 میلی گرم
فسفر: 30 میلی گرم
پتاسیم: 330 میلی گرم
آهن: 1 میلی گرم
سدیم: 18 میلی گرم
ویتامینA: واحد10
ویتامین B1: میلی گرم0/03
ویتامین B2: میلی گرم 0/03
ویتامین B3:میلی گرم3
ویتامین C :میلی گرم25
خواص دارویی:
ترب از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و از زمان های بسیار قدیم برای درمان بسیاری از بیماری ها به کار رفته است.
– ترب سنگ های صفراوی را دفع می کند.
– برای درمان نقرس و رماتیسم مفید است.
– برگ ترب اگر با غذا خورده شود به هضم غذا کمک می کند.
– برای درمان یرقان مفید است.
– آب برگ ترب، برای تقویت چشم مفید است.
– تخم ترب درد را تسکین می دهد.
– در صورت مسمومیت غذایی مقداری تخم ترب را همراه با سکنجبین به بیمار بدهید، چون باعث استفراغ می شود و معده را پاک می کند.
– برای مداوای زخم های بدن از ترب و عسل ضماد تهیه کنید و روی زخم بگذارید.
– دم کرده ترب، ادرار آور است وبرای درمان «حبس البول» به کار می رود.
– تخم ترب قاعده آوراست.
– اگر دست یا پای شما سرمازده است ترب را در آب بجوشانید و بگذارید تا کمی سرد شود، به طوری که دست را نسوزاند سپس عضو سرما زده را چند بار در روز در این جوشانده قرار دهید.
– دم کرده ریشه ترب تقویت کننده ی بدن است.
– خوردن تخم ترب ترشح شیر را زیاد می کند.
– جوشانده ی ترب برای درمان اسهال خونی مفید است.
– تخم ترب اشتها آور است.
– تخم ترب به صورت ضماد برای ورم پستان در مادران شیرده استفاده می شود.
مضرات
اسراف در خوردن ترب موجب دل پیچه و برای دندان و گلو مضراست.
منبع: نشریه 7 روز زندگی، شماره 117