پیشگفتار
حضرت امام خمینی(قدس سره الشریف) سرآمد مراجع و از ویژگی های خاصی برخوردار بود; از یک سو صاحب رساله و رسالت بود و فتاوایش روش صحیح انجام مناسک حج را ترسیم می نمود و از سوی دیگر پیام های جامع و پرمحتوایش فلسفه و روح مناسک را بیان می کرد. و روح الله بود و ابراهیم گونه روح حج را به قالب بی روحش بازگرداند و آن را به حجی زنده و ابراهیمی مبدّل ساخت موسوی بود و موسی گونه با عصای معجزه آسای حج به سراغ قدرت طلبان و فرعونیان زمان رفت و سحر ساحران و کید حاسدان را نقش بر آب کرد و با فرمان برائت، بذر نفرت و کینه استکبار را در دل جهانیان پاشید و علی رغم خواست شیطان بزرگ، این نفرت را به سیلی خروشان برضدّ آمریکا تبدیل نمود تا در نتیجه، ملت های تحت ستم، به خود آمده، دشمن را وادار به تسلیم کنند و رهایی خود را جشن گیرند و به امتی همدل و همسو تبدیل و به یکی از اهداف مهم حج جامه عمل بپوشند.
او امام بود و به امت خود عشق می ورزید، به حاجیان عنایتی خاص و لطفی ویژه داشت. آنان را میهمانان برگزیده خدا، و دعوت شده گان با شرایط خاص، روی برگردانندگان از شرک و روی آورندگان به مرکز توحید، مؤمنان مهاجر از خانه خود به خانه خدا، نمایندگان مردم و حاملان پیام ملت، زائران بیت الله و عاشقان لقاء الله، لبیک گویان به ندای ابراهیم و محمد و روندگان به سوی معبد عشق و مرقد معشوق می دانست. سلامشان می داد و دست برادری به سویشان دراز می نمود و توفیق همگان را از خدا می خواست.
آری، او همه را ملت اسلام، تابع پیامبر(صلی الله علیه وآله) و پیرو قرآن می دانست.
وظیفه آنان را سنگین و پاداششان را بزرگ و ارشاد و هدایتشان را وظیفه خود می دانست و پدرانه فرزندان خویش را به بهره گیری هرچه بهتر از فرصت طلایی حج توصیه می فرمود.
مقاله حاضر گزیده ای است از پیام های ارزشمند و میراث گران سنگ آن امام وارسته و به خدا پیوسته، به میهمانان برگزیده خدا. امید که با فراگیری و عمل به آن، دِین خود را به خدا ادا و روح آن بزرگوار را از خود شاد نماییم.
توصیه ها و راهکارها…
توصیه ها و راهکارهای امام به زائران بیت الله الحرام
توفیق همگانی
از خداوند تعالی توفیق همه را در حفظ شؤون اسلام و جمهوری اسلامی خواستارم.
تکالیف الهی
از خداوند تعالی مسألت می نمایم که همه ما را به تکالیف الهیه و وظایف انسانیه آشنا فرماید.
جلوه خاص
بار الها! حجاج ایرانی را که در راه هدف بزرگ تو تحمل رنج و زحمت… می نمایند از رحمت و جلوه خاص خود، بهره مند فرما.
وظایف خطیر
منظور این جانب از این تذکرات به حجاج محترم، آن است که توجه آنان را به وظایف خطیری که در این سفر بسیار مهم، از طرف شرع مطهر و ملت شهید داده ایران بر عهده آنان گذاشته شده است، جلب نمایم.
دانستنی های مهم
کجا می رویم؟
مهم آن است که حاج بداند که کجا می رود.
دعوت کننده کیست؟
مهم آن است که حاج بداند… که دعوت چه کسی را اجابت می کند.
میزبان کیست؟
مهم آن است که حاج بداند… میهمانِ کیست.
آداب میهمانی
مهم آن است که حاج بداند… آداب این میهمانی چیست.
لزوم توجه
از زائران محترم… تقاضا دارم که توجه کنند… به سوی کی روآورده اند.
لزوم فراگیری مسائل حج
لزوم یادگیری
مردم باید دنبال این امر باشند که مسأله حج را یاد بگیرند، نه این که ما فقط حج برویم و دیگر هرچه شد شد; نه، این ]جا[ غیر از سایر جاهاست.
فراگیری واجبات و محرمات
لازم است حجاج، مسائل حج را ـ از واجبات و محرمات ـ نزد علمای اعلام به خوبی یاد گیرند.
پیشگیری
لازم است حجاج، مسائل حج را… یاد گیرند تا خدای نخواسته تخلفاتی حاصل نشود که موجب هدر رفتن زحمات آنان گردد.
جلوگیری از تخلفات
لازم است حجاج، مسائل حج را… یاد گیرند تا خدای نخواسته تخلفاتی حاصل نشود که… موجب مُحِل نشدن آنان شود.
به کارگیری تمام توان
حجاج محترم… تمام هم خود را صرف در… تعلّم مناسک حج کنند.
دقت در فراگیری
مسائل آن را… با دقت فرا گیرید.
فراگیری نزد علما
مسائل آن را نزد علمای اعلام… فرا گیرید.
بطلان حج
… مبادا خدای ناخواسته پس از انجام حج و گذشت وقت، معلوم شود که خللی در آنها (مسائل حج) وارد شده و موجب بطلان حج گردیده و زحمت های شما هدر رفته است!
اسباب زحمت
باید برای خاطر خودتان این مسائل را یاد بگیرید تا در اشتباه و خطا نیفتید که بعدها اسباب زحمتتان بشود.
تکلیف شرعی
این (فراگیری…) یک تکلیف شرعی است که از آن نباید غفلت کرد.
عواقب سهل انگاری
… چه بسا باشد که خدای نخواسته با سهل انگاری، عملتان باطل شود و جبران آن را تا آخر نتوانید بکنید و یا به احرام باقی بمانید.
راهنمایی روحانیون
اعمال و مناسک را به طور دقیق از روحانیون محترم که در کاروان ها هستند فراگیرید و به هیچ عملی بدون راهنمایی آنان دست نزنید.
انجام شایسته حج
به طور شایسته
صورت حج… را… به صورتی شایسته… انجام دهید.
موافق دستور
این عبادت بزرگ را… موافق دستور الهی انجام دهید.
مراتب معنوی
مراتب معنوی حج… حاصل نخواهد شد مگر آن که دستورات عبادی حج به طور صحیح و شایسته و مو به مو عمل شود.
سرمایه حیات
مراتب معنوی حج، … سرمایه حیات جاودانه
است و انسان را به افق توحید و تنزیه، نزدیک
می نماید.
شروع سفر
سفرتان از اینجا که شروع می شود «وفدالی الله» است سفر به سوی خدای تبارک و تعالی است.
خدایی بودن
شما دارید به طرف خانه خدا می روید، تمام اموری
که دارید انجام می دهید به طور الوهیت باید انجام
دهید.
بایدها و نبایدها
به سوی خدا
توجه داشته باشید که سفر حج… سفر الی الله است.
تحصیل دنیا
توجه داشته باشید که سفر حج… سفر تحصیل دنیا نیست.
سفر کسب
توجه داشته باشید که سفر حج… سفر کسب نیست.
اغراض دنیوی
آقایان اهل علم و… سایر حجاج… ! سفر، سفر الی الله است نه سفر به سوی دنیا، ]آن را[ آلوده به دنیا نکنید.
تجارت ممنوع
مبادا این سفر را سفر تجارت قرار بدهید و امور تجاری در این سفر مطرح باشد.
مراقبت از خود
از خودتان بسیار پاسبانی بکنید.
پرهیز از گناه
اشخاصی که حج می روند هم باید توجه بکنند که خدای نخواسته حجشان مخلوط به معصیت نشود.
خطرات احتمالی
بوته امتحان
شما امروز در این سفر در بوته امتحان قرار دارید چون نمونه و الگویی از ملت ایران هستید.
سعادت و شقاوت
اکنون شما عزیزان بر سر دو راهی سعادت ابدی و تحصیل رضای حق و خاصان او و شقاوت و محرومیت ابدی هستید.
صعود یا سقوط
بدانید با این سفر، ممکن است که شما یک آبروی بسیار زیاد پیش خدای تبارک و تعالی پیدا کنید; و ممکن است که خدای نخواسته سقوط پیدا کنید.
آبروی اسلام
شما در این حجی که مشرف می شوید… ممکن است که آبروی اسلام را از بین ببرید; و ممکن است که ان شاء الله حفظ کنید.
رجم خود
این سفر الهی را شما می روید و رجم شیطان می کنید، اگر چنانچه خدای نخواسته خودتان از جنود شیطان باشید خودتان را هم رجم می کنید.
عنایت حق
یا ان شاء الله… علاوه بر ثواب عظیم زیارت بیت الله و قبور اولیای خدا، بهویژه رسول اکرم ـ (صلی الله علیه وآله) ـ مورد عنایت حق تعالی و دعای بقیه الله ـ ارواحنا لمقدمه الفداء ـ و غریق رحمت باری تعالی و خیر و ثواب در دنیا و آخرت خواهید شد، یا دست رد بر سینه شما نامحرمان می زنند.
منادی حق
یا ان شاء الله… منادی حق… می شوید… یا خدای نخواسته منادی شیطان.
هتک اسلام
یا… مبلغ عملی و قولی اسلام و جمهوری اسلامی می شوید… یا خدای نخواسته… مروج تبلیغات دشمنان اسلام و موجب هتک اسلام و جمهوری اسلامی… می شوید.
ایثار
کمک به نیازمندان
در این سال که… بسیاری از معلولین از حوادث
انقلاب، احتیاج مبرم به کمک دارند، مقتضی است
کسانی که می خواهند حج استحبابی به جا آورند، هزینه
آن را صرف در احتیاج برادران و خواهران خود کنند که
ثواب آن نزد خدای تعالی بسیار بر حج استحبابی ترجیح دارد.
توقع بی جا
اگر مردم توقع داشته باشند که حالا که ما حج می رویم باید برای ما همچون رفاهی حاصل بشود که در منازل مان نیست، این حج نمی تواند آن حجی باشد که خدای تبارک و تعالی بر اشخاص واجب فرموده است.
توجه به موقعیت کشور
آگاهی از مقصد
آگاه باشید که از کجا و به کجا می روید؟
به سوی چه کسی؟
از زائران محترم کشور ایران تقاضا دارم که توجه کنند از چه کشوری و به سوی کی رو آورده اند.
انقلابی و اسلامی
لازم است زائران محترم ایرانی توجه کنند که از کشوری انقلابی و اسلامی و متعهد به احکام اسلام، راهی حج شده اند.
جوانان متعهد
از کشوری می روند که برای اسلام عزیز… جوانان عزیز متعهد که هر یک از آنها ارزش های الهی ای دارند که ما از درک آن عاجزیم، شهید شده اند و معلول گردیده اند و به اسارت درآمده اند.
فداکاران
از کشوری می روند که برای اسلام عزیز، … (ملت آن) مشتاقانه در راه خدا از جان و جوان و مال و منال خود گذشته اند و داغ عزیزان خود را به جان خریده اند.
کشور شهیدان
شما از کشور پیروزمندی که… هزاران شهید و جانباز در راه مقصد، تقدیم اسلام نموده است عازم حج شده اید.
ملت به پا خواسته
از کشوری می روند که برای اسلام عزیز و
اجرای احکام نورانی آن به جای احکام طاغوت به پا
خواسته و زن و مرد و پیر و جوان، هرچه داشته اند فدا کردند.
کعبه آمال
… به سوی کشوری می روند که خانه خداوند تعالی و کعبه آمال انبیای عظام و اولیای کرام و محیط وحی و مهبط جبرئیل امین و ملائکه الله است.
نمایندگان کشور
شما حجاج بیت الله… نمایندگان این کشور هستید.
توجه به خدا
آن چیزی که اساس است… توجه به خداست.
به سوی او
آن چیزی که اساس است، سیر الی الله است.
اخلاص در عمل
از مهمات در همه عبادات، اخلاص در عمل است.
عمل باطل
اگر خدای ناخواسته کسی عملی را برای خودنمایی و عرضه به دیگران انجام دهد و خوبی عملش را به رخ دیگران بکشد عمل او باطل است.
آفت خداخواهی
هر خودخواهی و خودبینی، با خداخواهی مخالف است.
خودبینی
هر خود خواهی و خودبینی، … با هجرت الی الله مباین… است.
خودخواهی
هر خود خواهی و خود بینی، … موجب نقض معنویت حج است.
رضای غیر
حجاج محترم، مواظب باشند که رضای غیر خدا را در اعمال خود شرکت ندهند.
هجرت از خود به سوی او
از خود که منشأ بزرگ شرک است به سوی او جل و علا هجرت نمایید.

بهره برداری از حج
استفاده معنوی
ازاین فریضه عبادی ـ سیاسی اسلام،درآن امکنه شریفه که به حق برای مصالح موحدین و مسلمین جهان بنا شده است، بیشترین استفاده معنوی و سیاسی را نموده (بنمایید).
سیر معنوی
امیدوارم که مسلمان ها به خود بیایند و از همین عباداتی که خدای تبارک و تعالی برای آنها مقرر فرموده است، سیر معنوی بکنند.
برداشت و عمل
امیدوارم که مسلمان ها به خود بیایند و از عباداتی که خدای تبارک و تعالی برای آنها مقرر فرموده است… هم برداشت های سیاسی (بکنند) و هم عمل.
بزرگترین درد
فلسفه واقعی
بزرگترین درد جوامع اسلامی این است که هنوز فلسفه واقعی بسیاری از احکام الهی را درک نکرده اند.
عبادت خشک
بزرگترین درد جوامع اسلامی این است که… حج، با آن همه راز و عظمتی که دارد هنوز به صورت یک عبادت خشک… باقی مانده است.
حرکت بی حاصل
بزرگترین درد جوامع اسلامی این است که… حج، … به صورت… یک حرکت بی حاصل و بی ثمر باقی مانده است.
مهجورترین
از همه ابعاد آن مهجورتر و مورد غفلت تر، بعد سیاسی این مناسک عظیم است.
جنایت همیشگی
دست جنایتکاران برای مهجوریت آن (بعد سیاسی حج)، بیشتر در کار بوده و هست و خواهد بود.
حرکات بی روح
حج، تنها حرکات و اعمال و لفظ ها نیست.
اهداف سفر
الهی شدن
به سوی خدا می روند تا هر حرکت و سکونشان الهی باشد.
جامعه ایده آل
حج، پیام آور ایجاد و بنای جامعه ای بدون رذائل مادی و معنوی است.
اتصال به صاحب خانه
حج برای نزدیک شدن و اتصال انسان به صاحب خانه است.
حرکت خشک
با کلام و لفظ و حرکت خشک، انسان به خدا نمی رسد.
روح حج
مسلماً روح و پیام حج، چیز دیگری غیر از این نخواهد بود که مسلمانان، هم دستور العمل جهاد با نفس را بگیرند و هم برنامه مبارزه با کفر و شرک (را).
بهترین میعادگاه
حج، بهترین میعادگاه معارفه ملت های اسلامی است که مسلمانان با برادران و خواهران دینی و اسلامی خود از سراسر جهان آشنا می شوند.
لغو امتیازات
مسلمانان متعهد، … در این مجمع عمومی و سازمان الهی، با لغو امتیازات، متحد الشکل و بدون توجه به رنگ و زبان و کشور و منطقه، هر سال یک بار در مواقف شریفه مجتمع می شوند.
سرّ و انگیزه
خداوند، … سرّ و انگیزه حج… را، نهضت و قیام مسلمانان برای مصالح ناس و توده های مستضعف جهان ذکر می فرماید.
بررسی مشکلات
حج برای این است که مشکلات یک سال مسلمین را بررسی کنند و در صدد رفع مشکلات برآیند.
برای فهمیدن
این اساس (حج) را درست کردند برای این که ما از آن اساس، چیز بفهمیم.
کانون معارف
حج، کانون معارف الهی است.
تکالیف سنگین
شرف بزرگ
حج جمهوری اسلامی است نه حج رژیم طاغوت، شرف زیاد است و مسؤولیت زیادتر است.
مسؤولیت بزرگ
باید بدانند مسؤولیت حجاج محترم در پیشگاه مقدس خداوند متعال… بسیار خطیر و بزرگ است.
مسؤولیت حاجیان
باید بدانند مسؤولیت حجاج محترم… در مقابل ملت شریف و مجاهد در راه اسلام و تعالیم انسانی آن، بسیار خطیر و بزرگ است.
وظیفه سنگین
حجاج محترم! وظیفه شما سنگین است.
تکلیف زیاد
آگاه باشید… تکلیف شما جداً زیاد است.
انواع حج
حج خلیل الله
ما باید از آنها (ابراهیم ـ محمد ـ مهدی) تبعیت کنیم… تا حج خلیل الله و حبیب الله و ولی الله مهدی عزیز را به جا آورده باشیم.
حج زنده
مسلمین باید… یک حج زنده، یک حج کوبنده… انجام دهند.
حج بی محتوا
اگر ما حج برویم و مصالح مسلمین را در نظر نگیریم، … این حج نیست، این یک صورت بی معناست.
حج بی ثمر
بزرگترین درد جوامع اسلامی این است که… حج با آن همه راز و عظمتی که دارد هنوز به صورت یک عبادت خشک و یک حرکت بی حاصل و بی ثمر باقی مانده است.
غربت حج ابراهیمی و وظیفه زائران
غربت حج
باید بدانند که حج ابراهیمی… غریب و مهجور است; هم از جهات معنوی و عرفانی و هم از جهات سیاسی و اجتماعی.
نجات از غربت
حجاج عزیز تمام کشورهای اسلامی باید بیت خدا را در همه ابعادش از این غربت درآورند.
جبران غربت
ما مأمور به جبران (غربت حج ابراهیمی) هستیم.
ندای توحید
ما باید… ندای توحید کلمه و کلمه توحید را از آن مکان مقدس سر دهیم.
شکستن بت ها
ما باید… با فریادها و دعوت ها و تظلم ها و افشاگری ها و اجتماعات زنده و کوبنده در مجمع مسلمین در مکه مکرمه، بت ها را بشکنیم.
طرد شیطان
ما باید… شیاطین را که در رأس آنها شیطان بزرگ است در عقبات رمی کنیم و طرد نماییم تا حج… مهدی عزیز را به جا آورده باشیم.
بعد سیاسی و وظیفه حجاج
محتوای حج
مسلمین… باید علاوه بر محتوای عبادی، از محتوای سیاسی و اجتماعی آن (حج) بهره مند شوند.
صورت ظاهر
مسلمین… باید… به صرف صورت قناعت نکنند.
غافل نبودن
مسلمانان متعهد… باید از جهت سیاسی و اجتماعی آن (حج) غافل نباشند.
اظهار بعد سیاسی
مسلمانان امروز و در این عصر که عصر جنگل است، بیشتر از هر زمان، موظف به اظهار آن (بعد سیاسی حج) هستند.
رفع ابهام
مسلمانان امروز، … بیشتر از هر زمان، موظف به… رفع ابهام از آن (بعد سیاسی حج) هستند.
کارساز بودن اندیشه
تدبر در حج
آن چیزی که می تواند جلوگیری کند (از آنچه که در سابق بود) تدبر در حج و در مسائل حج است.
جمع ابعاد
آن چیزی می تواند جلوگیری کند (از آنچه در سابق بود) تدبر… در همه مسائل اسلام که چگونه بین ابعاد مختلفه جمع کرده است بین عرفان و توحید، بین سیاست و عبادت، بین مسائل اجتماعی و سایر مسائل.
برای فهمیدن
این اساس (حج) را درست کردند برای این که ما از آن اساس، چیز بفهمیم.
واقعیت حج
یکی از وظایف بزرگ مسلمانان، پی بردن به این واقعیت است که حج چیست؟
صرف امکانات
یکی از وظایف بزرگ مسلمانان، پی بردن به
این واقعیت است که… چرا برای همیشه باید بخشی از امکانات مادی و معنوی خود را برای برپایی آن (حج) صرف کنند؟
تکلیف همگانی
تجدید حیات
خلاصه، همه مسلمانان باید در تجدید حیات حج و باز گرداندن آن … به صحنه های زندگی شان کوشش کنند.
بازگشت به صحنه
خلاصه، همه مسلمانان باید در تجدید حیات… قرآن
و باز گرداندن آن… به صحنه های زندگی شان کوشش
کنند.
رفتار و گفتار
در محضر حق
حرکات و اعمال شما… در محضر حق تعالی و حضور اوست.
مواظبت اولیا
حرکات و اعمال شما… در مراقبت اولیاء الله… است.
مراقبت ملائکه
حرکات و اعمال شما… در مراقبت ملائکه الله است.
مراقبت شهدا
معلولین و شهیدان زنده… مراقب اعمال شما هستند.
مراقبت بازماندگان
بازماندگان و وابستگان به آنان (معلولین) که در کاروان ها هستند مراقب اعمال شما هستند.
مراقبت برادران مسلمان
حجاج محترم ایران و زائران حرمین شریفین بدانند که… تحت مراقبت برادران اسلامی سراسر جهان هستند.
کمین خبرگزاری ها
حجاج محترم ایران… بدانند که… خبرگزاری ها و دروغ پردازان بوق های تبلیغاتی… در کمین نشسته… و در صددند که از کاهی، کوهی بسازند.
مراقبت دشمنان اسلام
حجاج محترم ایران… بدانند که… دشمنان اسلام… مراقب اعمال و اقوال آنان هستند و در صددند که از کاهی، کوهی بسازند.
چشمان دوستان
لازم است زائران محترم ایرانی توجه کنند که… چشمان دوستان… بر آنها دوخته شده است… برای آن که ببینند زائران… به تعهد اسلامی خود باقی هستند و در رفتار و گفتار و برخورد با مسلمانان جهان، آبروی انقلاب اسلامی شکوهمند خود را حفظ می نمایند.
چشمان دشمنان
لازم است زائران محترم ایرانی توجه کنند که… چشمان… دشمنان بر آنها دوخته شده است… برای آن که در گفتار و کردار و اخلاق آنان خدشه کنند.
چشمان مسلمانان
سایر مسلمین شما را مشاهده می کنند.
اشتیاق دوستان
دوستان شما که زائرین بیت الله هستند با کمال اشتیاق می خواهند ببینند این تحول عظیمی که
درملت ایران در ابعاد مختلف به ویژه در بعد اخلاقی و معنوی تحقق پیدا کرده… تا چه مقدار است.