معنای ستار بودن خدا، آن است که اعمال انسان‎ها را از دیگر انسان‎ها می‌‎پوشاند تا آبروی آنان حفظ گردد. پیامبر و امامان مظهر اسما و صفات الهی هستند. همان‌گونه که خداوند، ناظر بر اعمال مردم است، پیامبر و امامان نیز شاهدان خلق و «عین‌الله‌الناظره؛ چشم بینای خداوند» میان خلق هستند و اعمال آنان را می‌‎بینند.[۱] در آیات و روایات متعددی به این امر اشاره شده است:
خداوند متعال خطاب به پیامبر خود می‌فرماید:
فَکَیْفَ إِذا جِئْنا مِنْ کُلِّ أُمَّهٍ بِشَهیدٍ وَ جِئْنا بِکَ عَلى‏ هؤُلاءِ شَهیداً.[۲] حال آنان چگونه است در روزی که از هر امتی شاهد و گواهی [بر اعمالشان] می‌آوریم و تو را نیز بر آنان گواه خواهیم آورد.

مراد از شهادت و گواهی یاد شده در آیه، آگاهی از حقایق و ژرفای رفتارهای مردم در دنیا، از جهت نیل به نیک‌بختی یا تیره‌روزی، پذیرفته‌شدن یا ردشدن در پیشگاه الهی، امتحان فرمانبری یا سرپیچی از احکام الهی و سپس گواهی‌دادن بر آن در روز قیامت است. آن‌گاه که خداوند از بسیاری ـ از جمله پیامبر و معصومین ـ گواهی می‌طلبد.
بر اساس روایات مختلف، اعمال و تقدیرات انسان‌ها هر سال، در شب قدر ـ توسط ملائکه و روح ـ بر امام زمان‌ عرضه می‌شود و او از همه آنها مطلع است. امام همچون پدری مهربان، از شیعیان خود مراقبت می‌کند و در لحظات سرنوشت‌ساز، با شیوه‌های مختلف به یاری آنها می‌شتابد؛ چنان‌که در توقیع شریف آن حضرت به شیخ مفید آمده است:
فانا نحیط علما بانبائکم و لا یعزب عنا شیء من اخبارکم؛ ما براخبار و احوال شما، آگاهیم و هیچ چیز از اوضاع واحوال شما بر ما پوشیده نیست.[۳]

حضرت علی علیه‌السلام در حدیثی در این باره می‌فرماید:
لیس یغیب عنا مؤمن فی شرق الارض ولا فی غربها؛ هیچ مؤمنی در شرق و غرب زمین، از نظر ما غایب نیست.[۴]

امام صادق علیه‌السلام نیز فرموده است:
ان الدنیا لتمثل للامام فی مثل فلقه الجوز فلا یعزب عنه منها شیء؛ دنیا در نزد امام چون پاره گردویی حاضر و نمایان است.[۵]

امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «شب قدر، هر سال هست. در این شب امور همه سال‌ (تقدیرها و سرنوشت‌ها)، فرو فرستاده می‌شود. پس از درگذشت پیامبران، نیز این شب صاحبانی دارد…».[۶]

البته باید یادآور شد که نظارت پیامبر و امام بر اعمال مردم، همانند نظارت خداوند، آثار سازنده فراوانی دارد؛ یعنی همان‌گونه که ستاریت پروردگار، برای تربیت و رشد مردم است، عرضه اعمال مردم بر پیامبر و امامان نیز در همین جهت است؛ زیرا آنان، هادیان امت از طرف خدایند و فیض الهی از طریق آن بزرگواران بر بندگان نازل می‌شود؛ بنابراین، هیچ تنافی و تناقضی مشاهده نمی‌‎شود.

آیت‌الله جوادی آملی می‌فرماید:
خداوند متعال که ستارالعیوب است، می‌داند کجا ستاری بکند و کجا ستاری نکند. اگر کسی ستار عیوب دیگران باشد و در عین حال مخفیانه مرتکب گناهی شود، ذات اقدس اله اجازه نخواهد داد اسرارش نزد دیگران افشا شود. حتی در قیامت خداوند اجازه نمی‌دهد کسانی که کنار یکدیگرند از اعمال هم باخبر شوند؛ بنابر‌این، عملکرد خود شخص بسیار مهم است. اگر کسی پرده دیگران را ندرد و آشکارا به گناه دست نیازد، خداوند پرده‌اش را نمی‌درد. بر این‌اساس، کسی که با قلم، بیان و اندیشه‌های ناصواب خود، آبروی دین خدا و مردم را می‌برد، به جایی می‌رسد که شایسته نیست خداوند متعال آبروی او را حفظ کند. در این موقعیت، خدای سبحان اجازه می‌دهد صاحبدلان ببینند او چه کرده است و حتی احتمال دارد در قیامت، مقابل دیگران رسوا شود.[۷]

معرفی منابع برای مطالعه بیشتر
• احادیث قدسی پیرامون حضرت مهدی، حسن طارمی و  عبدالحسین طالعی.
• خورشید پنهان، ارشاد قم.
• ستاره سحر، غلامرضا اسدی مقدم.
• مهدی خاتم اولیا و اوصیا، داود الهامی.
• عنایات حضرت بقیه‌الله،محمدرضا باقی اصفهانی.
• میرمهر، سید مسعود پورسید آقایی.
پی‌نوشت‌ها
۱. آن روایتی که فرموده است خدا، اعمال را حتی از چشم پیامبر مخفی می‌‎کند، به مواردی خاص اشاره دارد، تا رحمت بیکران الهی را به تصویر کشد.
۲. نساء: ۴۱.
۳. احتجاج، طبرسی، ج۲، ص۴۷۹.
۴. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۲۶، ص۱۴۰.
۵. الاختصاص، شیخ مفید، ص۲۱۷.
۶. کافی، کلینی، ج۱، ص۲۴۷.
۷. پرسش‌ها و پاسخ‌ها، عبدالله جوادی عاملی، ج۲، ص۵۶.