ادب نوزدهم: دعا بعد از تلاوت قرآن

ادب نوزدهم: دعا بعد از تلاوت قرآن

ضرورت دعا بعد از تلاوت
در ادب سوّم خواندیم که دعا قبل از شروع تلاوت یکی از آداب تلاوت قرآن است. یکی دیگر از جاهایی که دعا مؤثّر و به اجابت نزدیک است، بعد از قرائت قرآن می‎باشد.
کسی که در خلوت قرآن را با رعایت آدابش تلاوت کند، می‎تواند امیدوار باشد که شرایط، برای اجابت دعا آماده است. زیرا نورانیّت قرآن موجب نورانیت زمان و مکان می‎شود و چه بسا قاری قرآن نیز در سایه نورانیت قرآن، از نظر روحی و معنوی دگرگون شود، در نتیجه فضا برای دعا و استجابت آن مهیّا شود.
رعایت این ادب در جلسات قرآن به دو علت سزاوارتر است:
الف. این‎گونه جلسات معمولاً در مساجد و اماکن متبرّکه برگزار می‎شود و این شرافت و قداست جلسه را دو چندان می‎کند و در استجابت دعا، شرافت مکان نقش بسزایی دارد.
ب. جلسات قرآنی محلّ اجتماع افراد صالح و متدیّن است، به ویژه نوجوانان و جوانانی که کمتر به گناه و معصیت آلوده شده‎اند. از طرفی اگر دعا و درخواست به صورت دسته‎جمعی باشد، امکان اجابت آن بیشتر است. به همین جهت معمولاً پایان‎بخش جلسات قرآن دعای پایانی آن است.
دعا به هر زبانی و هر طور که باشد خوب است، ولی توصیه شده است که هنگام دعا، از دعاهایی که از پیشوایان دینی رسیده است استفاده شود. از اینرو سفارش ما به قرآن دوستان گرامی این است که در پایان جلسات قرآنی از دعاهای مأثور پیشوایان دینی استفاده کنند. در این قسمت دو دعا که مخصوص پایان قرائت و فراغت از تلاوت قرآن است تقدیم می‎شود.
دعای اوّل
در کتب حدیث آمده است که صادق آل محمّد ـ علیهم السّلام ـ هنگام فراغت از تلاوت قرآن این دعا را می‎خواند:
اَللّهُمَّ اِنّی قَدْ قَرَأْتُ ما قَضَیْتَ مِنْ کِتابِکَ الَّذی اَنْزَلْتَ عَلی نَبِیِّکَ الصّادِقِ، فَلَکَ الْحَمْدُ رَبَّنا.
اَللّهُمَّ اجْعَلْنی مِمَّنْ یُحِلُّ حَلالَهُ وَ یُحَرِّمُ حَرامَهُ، وَ یُؤْمِنُ بِمُحْکَمِهِ وَ مُتَشابِهِهِ، وَ اجْعَلْهُ لی اُنْساً فی قَبْری، وَ اُنْساً فی حَشْری، وَ اجْعَلْنی مِمَّن تُرَقّیهِ بِکُلِّ ایَهٍ قَرَأَها دَرَجَهً فی اَعْلا عِلِّیّینَ، امینَ رَبَّ الْعالَمینَ.[1] بار خدایا! همانا من کتابت را که بر پیامبر راستگویت نازل کردی خواندم. پس ای خدا حمد و ستایش از آنِ توست.
پروردگارا! مرا از کسانی قرار ده که حلال قرآن را حلال و حرامش را حرام بشمارد. و به آیات محکم و متشابه آن ایمان بیاورد. خدایا قرآن را در قبر و روز رستاخیز مونس و همنشین من بگردان، و مرا از کسانی قرار ده که با هر آیه‎ای که از آن می‎خوانند یک درجه در بهشت بالا می‎روند. دعای مرا اجابت کن ای پروردگار عالمیان.
دعای دوّم
حذیفه یکی از یاران رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎گوید:
با پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ نماز می‎خواندیم، پس سوره بقره را آغاز نمود. هنگامی که از قرائت آن فراغت یافت، همان دعایی را که در ختم قرآن می‎فرمود شروع به خواندن کرد متن دعا چنین است:
اَللّهُمَّ ارْحَمْنی بِالْقُرْآنِ، وَ اجْعَلْهُ لی اِماماً وَ نُوراً وَ هُدیً وَ رَحْمَهً، اَللّهُمَّ ذَکِّرْنی مِنْهُ ما نَسیِتُ، وَ عَلِّمْنی مِنْهُ ما جَهِلْتُ، وَ ارْزُقْنی تِلاوَتَهُ آناءَ اللَّیْلِ وَ النَّهارِ، وَ اجْعَلْهُ حُجَّهً لی یا رَبَّ الْعالَمینَ.[2] بار خدایا! به برکت قرآن بر من ببخشای، و قرآن را پیشوا و مایه نور و هدایت و بخشایش من قرار ده، بار خدایا! آنچه را که از آن فراموش کردم به خاطرم بیاور، و آنچه را که از آن نمی‎دانم به من بیاموز، و تلاوتش را در ساعات شب و در ‎آغاز و انجام روز نصیبم کن، و آن را ـ ای پروردگار جهانیان ـ دلیل و راهنمای من قرار ده.[1] . بحار الانوار، ج 89، ص 207.
[2] . المحجّه البیضاء، ج 2، ص 227.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید