خدای سبحان در کتاب خود بارها برای اثبات اعجاز قرآن کریم و نبوت فرستاده خویش همگان را به همانند آوری قرآن دعوت نموده است.
تعریف تحدی: تحدی به معنای مبارز طلبی و دعوت نمودن منکران نبوت برای آوردن مثلی برای معجزه. تحدی اختصاص به اعجاز قرآن کریم ندارد بلکه معجزات پیامبران نیز همواره همراه تحدی بوده است و آن رسولان الهی همیشه به مردم زمان خود میگفتند که هرکس در حقانیت این معجزه تردید دارد اگر میتواند شبیه آن را بیاورد.
اقسام تحدی:
1. تحدی به مجموعه قرآن: در بعضی از آیات خداوند کسانی را که منکر آن هستند که قرآن از ناحیه خداوند است به تحدی دعوت کرده است که اگر میتوانید مثل این قرآن بیاورید.
«قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلی أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیراً»[1] «اگر همه انسانها و همه جنیان جمع گردند تا مثل این قرآن بیاورند اگرچه همگی یار و یاور یکدیگر باشند نخواهند توانست.
در این آیه خداوند تمام موجودات خلقت را عاجز از آوردن مثل قرآن میداند، علاوه بر این که این آیه اخبار غیبی داده که در آینده هم نمیتواند مثل قرآن بیاورند و تاریخ هم این را ثابت کرده زیرا تاکنون که قرنها از زمان تحدی گذشته است هیچ کس نتوانسته مثل قرآن بیاورد.
2. تحدی به ده سوره قرآن: در بعضی از آیات کافران به مبارزه طلبیده که اگر میتوانید ده سوره مثل قرآن بیاورید. «أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَیاتٍ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ»[2] «کافران میگویند که این کتاب وحی خدا نیست و افترائی است که مدعی پیامبری بر خدا بسته است ای پیامبر بگو پس اگر راست میگویید و این قرآن افترای بشری است شما نیز ده سوره مانند آن بیاورید و برای این کار میتوانید هرکس را به جز خدا به یاری دعوت کنید.»
3.تحدی به یک سوره قرآن: «أَمْ یَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَهٍ مِثْلِهِ وَ ادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ»[3] «آیا کافران میگویند (قرآن را محمد بافته است) بگو اگر راست میگوئید شما خود از هرکس نیز میتوانید کمک بطلبید و یک سوره مانند قرآن بیاورید. در این آیه منکران را به تحدی به یک سوره دعوت کرده است که شامل کوچکترین سوره قرآن هم میشود.
[1] . سوره اسراء، آیه 88.
[2] . سوره هود، آیه 13.
[3] . سوره یونس، آیه 38.