نماز از مهم‌ترین عبادتها در اسلام محسوب می‌شود. این عبادت از اجزای متعددی تشکیل شده که برخی از آنها مستحب و برخی دیگر واجب است.
برخی از این واجبات نیز به عنوان رکن نماز محسوب می‌شوند.
واجبات نماز که تعدادشان به عدد یازده می‌رسد عبارتند از:
1. نیّت: بدین معنا که باید نماز را به قصد تقرّب به خدا یا به قصد اجرای دستور او بخواند. ولی لازم نیست که نیّت خود را به زبان بگوید.
2. تکبیره الاحرام: یعنی گفتن «الله اکبر».
3. قیام: برای کسی که توانایی ایستادن دارد، واجب است که نماز خود را به صورت ایستاده بخواند. این قیام شامل زمان گفتن تکبیره الاحرام، قرائت و بعد از اتمام رکوع، می‌شود.
4. قرائت: یعنی خواندن سوره حمد و یک سوره کامل بعد از آن، در رکعت‌های اول و دوم.
5. ذکر: یعنی گفتن اذکار مخصوص در حال رکوع، سجده و … است.
6. رکوع: لازم است که در هر رکعت، بعد از قرائت حمد و سوره و یا تسبحات اربعه، نماز گزار به رکوع برود. در رکوع باید به اندازه‌ای خم شود که کف دست به زانوها برسد. در رکوع گفتن هر ذکری کافی است، مثل اینکه بگوید: (سُبحانَ رَبِّی العَظیم وَ بِحَمدِه)
7. سجده: واجب است که بعد از بجا آوردن رکوع و قیام بعد از آن، به سجده رفته و در سجده هفت قسمت از بدن بر زمین قرار بگیرد؛ پیشانی، کف دو دست، هر دو زانو، و دو انگشت بزرگ پا. همچنین واجب است که پیشانی را بر چیزی بگذارد که سجده بر آن صحیح است؛ مانند خاک، سنگ، چوب و… . در سجده گفتن هر ذکری کافی است، مثل اینکه بگوید: (سُبحانَ رَبِّی الاَعلی وَ بِحَمدِه)
8. تشهد: بعد از انجام دو سجده در رکعت دوم و چهارم نماز، واجب است که به وحدانیت خدا و رسالت پیامبر شهادت داده شود و نیز فرستادن صلوات بر پیامبر و خاندانش واجب است. مقدار واجب تشهد این است: «أشهَدُ أن لا إلهَ إلّا اللّٰهُ وَحدَه لا شَریکَ له و أشهدُ أنّ محمّداً عبدُه وَ رسولُه، اللّهمَّ صلِّ على محمّدٍ و آلِ محمّدٍ».
در بین این واجباتی که نام برده شد، پنج مورد از آن رکن هستند. بدین معنا که حتی اگر از روی فراموشی و غیر عمد، انجام نگیرد یا بیش از یک مرتبه انجام شود، موجب باطل شدن نماز می‌شود. در حالی که دیگر واجبات نماز، اگر سهواً فراموش شوند یا تکرار شوند، موجب باطل شدن نماز نمی‌شوند
9. سلام: بعد از تشهد رکعت آخر نماز مستحب است در حالى که نشسته و بدن آرام است بگوید: «السَّلٰامُ عَلَیْکَ ایُّهَا النَّبِىُّ وَ رَحْمَهُ اللّٰهِ وَ بَرَکٰاتُهُ» و بعد از آن باید بگوید: «السَّلامُ عَلیْکُمْ وَ رَحْمَهُ اللّٰهِ وَ بَرَکٰاتُهُ» یا بگوید: «السَّلامُ عَلَیْنٰا وَ عَلَى عِبٰادِ اللّٰه الصّالِحِینَ».
10. ترتیب: باید افعال نماز را با همان ترتیبی که ذکر شده، انجام دهد و اگر عمداً ترتیب نماز را به هم بزند، مثلاً سوره را پیش از حمد بخواند، یا سجود را پیش از رکوع بجا آورد، نماز باطل می‌شود.
11. موالات: یعنى کارهاى نماز مانند رکوع و سجود و تشهد را پشت سر هم بجا آورد و چیزهایى را که در نماز می‌خواند به طورى که معمول است پشت سر هم بخواند و اگر به قدرى بین آنها فاصله بیندازد که نگویند نماز می‌خواند، نمازش باطل است.
در بین این واجباتی که نام برده شد، پنج مورد از آن رکن هستند. بدین معنا که حتی اگر از روی فراموشی و غیر عمد، انجام نگیرد یا بیش از یک مرتبه انجام شود، موجب باطل شدن نماز می‌شود. در حالی که دیگر واجبات نماز، اگر سهواً فراموش شوند یا تکرار شوند، موجب باطل شدن نماز نمی‌شوند. ارکان نماز عبارتند از:
1. نیت.
2. تکبیره الاحرام.
3. قیام؛ هم قیام هنگام گفتن تکبیرهالاحرام و هم قیام متصل به رکوں یعنی قیام قبل از انجام رکوع.
4. رکوع.
5. دو سجده؛ یعنی هر دو سجده با هم یک رکن حساب می‌شود. بنابراین، اگر به صورت غیر عمد، به جای دو سجده یک سجده یا سه سجده انجام دهد، نماز باطل نمی‌شود.
