کسانی که به مکه مشرف می شوند بعد از طواف واجب باید نماز طواف را نیز انجام دهند، و در صورتی که طواف مستحبی نیز انجام دهند، نماز طواف مستحبی را نیز باید بجا آورند. خواندن نماز طواف مستحبی در هر کجای مسجد الحرام که باشد، اشکالی ندارد و مکان آن منحصر به پشت مقام ابراهیم (علیه السلام) نیست.
در این مقاله از میان پرسش و پاسخهای مربوط به حج چند نمونه را انتخاب کردیم که تقدیم شما عزیزان می کنیم:
سوال: مکان نماز طواف در مسجدالحرام پشت مقام ابراهیم است. اگر سهواً، یا به علت شلوغی پشت مقام، کمی عقب تر یا در چپ یا قسمت راست، پشت مقام خوانده شود صحیح می باشد؟
کسانی که به مکه مشرف می شوند بعد از طواف واجب باید نماز طواف را نیز انجام دهند، و در صورتی که طواف مستحبی نیز انجام دهند، نماز طواف مستحبی را نیز باید بجا آورند. خواندن نماز طواف مستحبی در هر کجای مسجد الحرام که باشد، اشکالی ندارد و مکان آن منحصر به پشت مقام ابراهیم (علیه السلام) نیست. (محمودی، محمد رضا،مناسک حج (محشى)، ص 381) اما درباره نماز طواف واجب حکم فقهی آن به این شرح است: (خمینی، روح الله، مناسک عمره مفرده (ویژه بانوان)، ص 84 و 83)
بنابر احتیاط واجب، (آیات عظام خامنهاى دام ظله، تبریزى ره، سیستانى دام ظله، فاضل لنکرانی ره: واجب است پشت مقامابراهیم خوانده شود) نماز طواف واجب را باید پشت مقام ابراهیم بجا آورد، بهطورى که مقام ابراهیم بین او و خانه کعبه واقع شود و بهتر است هرچه مىتواند نزدیکتر بایستد (نه بهطورى که مزاحم دیگران باشد) و اگر به واسطه زیادى جمعیت نتواند پشت مقام بخواند، در یکى از دو طرف آن، نزدیک مقام بجا آورد. (آیه اللّٰه خامنهاى دام ظله: کافى است در هر نقطهاى که بگویند پشت مقام است، گرچه از مقام دور باشد نماز را بخواند. آیه اللّٰه بهجت ره: در صورتى که نتواند پشت مقام بجا آورد و فاصله خیلى زیاد باشد، در یکى از دو طرف آن بجا آورد. آیه اللّٰه تبریزى ره: در صورتى که نتواند نزدیک مقام بخواند، بنا بر احتیاط در دورتر با مراعات نزدیکترین مکان پشت مقام بخواند. آیه اللّٰه سیستانى دام ظله: اگر نتواند پشت مقام و نزدیک آن بجا آورد، احتیاط واجب است که در سمت چپ یا راست مقام نزدیک آن، و هم در دورتر، ولى پشت مقام بجا آورد.)
بنابراین، اگر عرفاً به جایی که ایستاده، پشت مقام گفته می شود، نمازش صحیح است، حال چه به علت شلوغی مضطر شده است و چه سهواٌ کمی به سمت راست یا چپ تمایل پیدا کرده است.
سوال: نوه اینجانب در سن 16 سالگی به درجهی شهادت نائل آمد؛ شخص نامبرده مستطیع بوده و فعلاً بنیاد شهید مرا به مکه معظمه دعوت مینماید (چون شهید پدر ندارد و من ولی او میباشم) خود من نیز مستطیع هستم و قرار است ـ بنابر قرعه کشی ـ چهار سال دیگر به مکه بروم؛ با توجه به این که سن من 82 سال میباشد، بفرمائید آیا میتوانم امسال حج را برای خود بجا آورم و برای شهید نائب بگیرم یا خیر؟
باید در فرض سئوال، حج امسال را برای خودت نیت نمایی و برای شهید میتوانی نائب بگیری که برایش در امسال یا اگر نشد در سالهای بعد حج بجا آورند. (استفتائات امام خمینی(ره)، ج1، ص447، س37)
سوال: آیا در احرام بستن پاک بودن شرط است؟
شرط نیست در احرام بستن پاک بودن از حدث اصغر و اکبر، پس جائز است شخص حاجی در حال جنابت و حیض و نفاس محرم شود، بلکه غسل احرام برای حائض و نفساء مستحب است. (مناسک محشی، ص150، م288)