حج سه قسم است : تمتع و قران و افراد.
تمتع وظیفه کسانی است که حداقل چهل و هشت میل که (1) شانزده فرسخ است (2) از مکه دور باشند.
قران و افراد بر غیر آنها واجب می شود و این تفصیل در حجه الاسلام است .
1- آیه الله مکارم : یا بیشتر.
آیه الله بهجت : بیش از شانزده فرسخ (مناسک ، مسأله 143) .
2- آیه الله مکارم : یعنی حدود 86 کیلومتر.
استفتائات اقسام حج
سؤال 197- کسی که حجش بدل به افراد شده و باید بعد از حج ، عمره مفرده بجا آورد، اگر سال بعد که به حج می رود بعد از اعمال حج ، عمره مفرده را بجا آورد کافی و مجزی است یا نه ؟
جواب – احوط (1) آن است که تا عمره مفرده را انجام نداده ، برای عمره و حج دیگر محرم نشود (2) هرچند اگر خلاف کرد، ضرر به صحت عمره و حج او نمی زند (3) .
1- آیه الله خویی : مانعی ندارد. (مناسک ، مسأله 158) .
2- آیه الله مکارم : باید توجه داشت که عمره مفرده واجب را در هر ماه از سال می توان انجام داد ولی چون وجوب آن ظاهرا فوری است باید تأخیر نیندازد.
آیه الله تبریزی : احتیاط مستحب آن است … .
آیه الله سیستانی : وجوب آن فوری است ولی اگر تأخیر انداخت مجزی است .
3- آیه الله مکارم : احتیاط واجب در ترک این کار است .
سؤال 198- کسانی که از هند و پاکستان به عربستان می آیند و در مکه معظمه مقیم می شوند آیا حجشان تمتع است یا وظیفه دیگری دارند؟
جواب – چنانچه بقصد مجاورت در مکه بمانند و بعد از دو سال مستطیع شوند حکم اهل مکه را پیدا می کنند (1) ، و در غیر این صورت صور مختلفه ای است که در تحریرالوسیله ذکر شده است .
1- سایر آیات عظام نیز چون حضرت امام (ره ) در مسأله تفصیلاتی دارند که باید به مناسک آنها مراجعه شود.
آیه الله بهجت : شخصی که وظیفه او در حجه الإسلام تمتع است با اقامه در مکه و اطراف نزدیک آن بدون قصد توطن دائم ، فریضه او مادامی که که داخل سال سوم اقامت نشده باشد تغییر نمی کند چه قبل از اقامت مستطیع شده باشد و یا بعد از آن بلکه باید در صورت اراده حجه الإسلام به سوی یکی از مواقیت خارج شود و در خارج حرم محرم گردد و اگر نتواست به یکی از مواقیت برود، در خارج حرم محرم شود و اگر در خارج حرم نتوانست از محل خودش محرم شود.(مناسک ، مسأله 155) .
آیه الله اراکی ، آیه الله نوری : مگر در صورتی که از ابتداء قصد توطن داشته باشد که پس از گذشتن مدتی که وطن صدق کند حکم اهل مکه را دارد هر چند دو سال نگذشته باشد.
سؤال 199- کیفیت حج قران را بیان فرمائید، و آیا این حج بر کدام اشخاص واجب می شود؟
جواب – حج قران واجب تعیینی نیست و چون مورد ابتلاء نیست می توانید به کتب مفصله مراجعه نمائید.