1. قال الامام علی – علیه
السّلام – : برّ الوالدین أکبَرُ فریضهٍ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9339»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: بزرگترین تکلیف الهی نیکی کردن به پدر و
مادر است.

2. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : نَظَرَ الوَلَد الی والدَیهِ حُبّاً لهُما عبادَه.

«بحار الانوار، ج 74، ص 80»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: نگاه محبّت آمیز فرزند به پدر و
مادرش عبادت است.

3. قال الامام الصادق – علیه
السّلام – : مَنْ نَظَر الی أبَویه نَظَرَ ماقتٍ و هُما ظالمانِ لَهُ، لم یَقبَلِ
اللهُ لَهُ صلاهً.

«اصول کافی، ج 4، ص 50»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه
کند حتی در حالی که آنها در حق او ظلم می کنند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمی
نماید.

4. سئل عن الامام الصّادق –
علیه السّلام – أی الاعمال أفضَلُ؟ قال: الصّلاهُ لِوَقتِها و برّ الوالدین و
الجِهادُ فی سبیل اللهِ.

«بحار الانوار، ج 74، ص 85»

از امام صادق – علیه السّلام – پرسیدند: ‌برترین اعمال کدامند؟ امام فرمود:
نماز اوّل وقت، نیکی به پدر و مادر و جهاد در راه خدا.

5. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : ما وَلدٌ بارٌّ نَظَرَ الی أبویهِ الاّ کان له بکلّ نظْرَهٍ
حجَّهً مبرورهً … .

«بحارالانوار، ج 74، ص 73»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی
به پدر و مادر خویش نگاه کند، در مقابل هر نگاه، ثواب یک حجّ کامل مقبول به او
داده می شود. سئوال کردند ای رسول خدا، حتّی اگر در هر روز صد مرتبه نگاه کند؟
فرمود: آری خداوند بزرگتر و پاک تر است.

6. قال الامام الرضا – علیه
السّلام – : انَّ اللهَ عزّوجلّ … أمر بالشّکر لهُ و بالوالدین فمن لم یشکر والدیه
لم یشکرُ الله.

«بحارالانوار، ج 74، ص 77»

امام رضا – علیه السّلام – فرمود: همانا خداوند عزّوجلّ به سپاسگذاری از
خود و پدر و مادر فرمان داده است. پس کسی که از پدر و مادر خویش سپاسگذاری نکند،
شکر خداوند را نیز به جا نیاورده است.

7. قال الامام الرضا – علیه
السّلام – : برّ الوالدین واجبٌ و ان کان مُشرکین و لا طاعهُ لهما فی معصیه الخالق
… .

«تفسیر صافی، ج 2، ص 37»

امام رضا – علیه السّلام – فرمود: نیکی به پدر و مادر واجب است اگر چه آنها
مشرک باشند، البته در جائی که اطاعت از آنها موجب معصیت و نافرمانی پروردگار شود،
نباید فرمانبرداری نمود.

8. قال الامام علی – علیه
السّلام – : … حقّ الوالِدِ أن یُطیعَهُ فی کلّ شئٍ الاّ فی معصیهِ اللهِ
سبحانَهُ.

«نهج البلاغه، حکمت 339»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: حق والدین برفرزندان این است که در هر
چیزی از او اطاعت کند مگر در چیزی که موجب معصیت و نافرمانی خداوند سبحان است.

9. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : بینا موسی بن عمران یُناجی عزّوجلّ اذ رأی رَجُلاً تحت عرش الله
عزّوجلّ فقال: یا ربِّ … .

«بحارالانوار، ج 74، ص 65»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: هنگامی که حضرت موسی – علیه السّلام –
مشغول مناجات با پروردگارش بود، مردی را دید که در سایه عرش الهی در ناز و نعمت
است، عرض کرد: خدایا این کیست که عرش تو بر او سایه افکنده است؟ خداوند متعال
فرمود: او نسبت به پدر و مادرش نیکوکار بود و هرگز سخن چینی نمی کرد.

10. قال الامام علی – علیه
السّلام – : مَنْ بَرَّ والدیهِ بَرَّهُ ولدُهُ.

«تصنیف غرر الحکم، ص 407، ح 9341»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که به پدر و مادر خویش نیکی کند،
فرزندان او نیز به او نیکی خواهند کرد.

11. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : جاءَ رجلٌ الی النبیّ – صلّی الله علیه و آله – فقال یا رسول
الله من أبَرُّ؟ قالَ: اُمُّکَ، قالَ: ثمَّ من: قال اُمُّکَ … .

«بحارالانوار، ج 74، ص 94»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: شخصی خدمت رسول خدا – صلّی الله علیه و
آله – رسید و گفت: ای رسول خدا به چه کسی نیکی کنم؟ حضرت فرمود: به مادرت. گفت:
بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمود: به مادرت. گفت: سپس به چه کسی؟ حضرت فرمود: به
مادرت. باز پرسید: بعد از او به چه کسی؟ حضرت فرمود: به پدرت.

12. قال الامام الرّضا –
علیه السّلام – : سألَ رجلٌ رسولَ اللهِ – صلّی الله علیه و آله – : ما حقُّ
الوالِدِ علی ولدهِ؟ قال: لا یسمیّهِ باسْمِهِ، و لا یمشی بین یدیهِ و لا یجلسُ
قبلَهُ و لا یستَسِبُّ له.

«بحارالانوار، ج 74، ص 45»

امام رضا – علیه السّلام – فرمود: مردی از پیامبر خدا – صلّی الله علیه و
آله – سؤال کرد: حقّ پدر بر فرزند چیست؟ حضرت فرمود: او را با نام صدا نکند، در
راه رفتن از او جلو نیفتد، قبل از او ننشیند و کاری انجام ندهد که مردم پدرش را
لعنت کرده و دشنام دهند.

13. سئل ابا عبدالله – علیه
السّلام – عن قولِ الله: «و بالوالدین احساناً» فقال: ألاحسانُ أن تُحسِنَ
صحبَتَهُما … .

«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

از امام صادق – علیه السّلام – در مورد معنای آیه « و بالوالدین احساناً‌‌»
پرسیدند، حضرت فرمود: احسان به پدر و مادر این است که رفتارت را با آنها نیکو سازی
و مجبورشان نکنی تا چیزی را که نیاز دارند از تو بخواهند.(یعنی قبل از اظهار نیاز
درخواست آنها را برطرف کنی.)

14. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : لا تملَأ عینیکَ من النَّظَرِ الیهما الاّ برحمهٍ و رقَّهٍ و لا
ترفَع صوتکَ فوقَ أصواتِهِما و لا یَدیکَ فوق أیدیهما و لا تتقدَّم قُدّامهُما.

«بحارالانوار، ج 74، ص 79»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: چشمهایت را جز از روی دلسوزی و مهربانی
به پدر و مادر خیره مکن و صدایت را بلندتر از صدای آنان نبر و دستهایت را بالاتر
از دستهای آنان نیاور و جلوتر از آنان قدم بر مدار.

15. قال الامام الباقر – علیه
السّلام – : ثلاثٌ لم یجعلِ الله لأحدٍ فیهنَّ رُخصهً: أداءُ الامانَه … و برّ
الوالدینِ برَّین کانا أو فاجرین.

«وسائل الشیعه، ج 21، ص 490»

امام باقر – علیه السّلام – فرمود: خداوند سبحان در سه چیز به احدی اجازه
ترک نداده است: 1. ادای امانت به صاحبِ آن خواه نیکوکار باشد، خواه فاجر و گنهکار.
2. وفای به عهد نسبت به هر کسی، نیکوکار باشد یا بدکار. 3. نیکی به پدر و مادر
خواه انسانهای خوب و نیکوکاری باشند، خواه گنهکار و اهل فجور.

16. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : ما یمنَعُ الرّجل منکم أن یَبرَّ والدیه حییّن أو میّتین، یصلّی
عنهما و یتصدّق عنهما و یحجَّ عنهما … .

«بحارالانوار، ج 74، ص 46»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: چه چیز مانع شخص می شود که وقتی پدر و
مادرش زنده یا مرده اند، به آنها نیکی کند، به این صورت که به نیّت آنها نماز
بخواند، صدقه بدهد، حجّ به جا آورد و روزه بگیرد، زیرا اگر چنین کند ثواب آنها به
پدر و مادرش می رسد و به خود شخص هم همان قدر ثواب داده می شود، به علاوه خداوند
متعال به واسطه کارهای نیک و نماز، خیر زیادی به او عطا می کند.

17. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : لَو عَلِمَ اللهُ شیئاً أدنی من اُفٍّ لنهی عنهُ و هُوَ من أدنی
العقوق.

«اصول کافی، ج 4، ص 50»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: اگر خداوند چیزی کمتر از اُف گفتن سراغ
داشت از آن نهی می نمود و اُف گفتن به پدر و مادر کمترین مراتب عاق شدن است.

18. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : و منَ العُقوقِ أن ینظُرَ الرّجِلُ الی والدیه فَیُحدَّ النَّظر
الیهما.

«اصول کافی، ج 4، ص 50»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: از چیزهایی که موجب عاق شدن است، این
است که انسان به پدر و مادر خویش تیز نگاه کند.(خیره شود)

19. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : اِیّاکم وَ عُقوقُ الوالدینِ، فانَّ ریح الجنَّهِ تُوجَدُ
مِنْ مسیرَه ألف عامٍ و لا یَجدُها عاقٌ و لا قاطعُ رحمٍ.

«بحارالانوار، ج 74، ص 62»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: بر حذر باشید از اینکه عاق
والدین شوید، پس همانا با اینکه بوی بهشت از مسافت هزار سال به مشام می رسد، عاق
والدین و کسی که قطع رحم کند بوی آن را احساس نخواهد کرد.

20. قال رسول الله – صلّی الله علیه و آله – : أربعهٌ لا
یَنظُرُ اللهُ الیهم یومَ القیامهِ، عاقٌ و منّانٌ و مکذِّبٌ بالقدر و مُدمِنُ
خَمرٍ.

«بحارالانوار، ج 74، ص 71»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: خداوند در روز قیامت به چهار
گروه نظر رحمت نخواهد کرد: عاق والدین، انسانی که بعد از انجام کار خیر منّت می
گذارد، منکر قضاء و قَدَر و شرابخوار.

21. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : ثلاثهٌ من الذّنوبِ تُعجّلُ عُقُوبَتها و لا تُؤَخَّرُ الی
الآخرهِ: عقوق الوالدینِ، و البَغیُ علی النّاسِ و کفرُ الاحسان.

«بحارالانوار، ج 74، ص 74»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: کیفر سه گناه است که خیلی زود به
انسان می رسد و تا روز قیامت به تأخیر نخواهد افتاد: 1. عاقّ والدین. 2. ظلم و
تجاوز به مردم. 3. ناسپاسی در مقابل احسان و نیکی دیگران.

22. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : «عقُوقُ الوالدین مِن الکبائر لأنّ الله عزّوجلّ، جَعَل العاقَّ
عَصیّاً شقیّاً.

«بحارالانوار، ج 74، ص 74»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: عاق پدر و مادر شدن از گناهان کبیره
است، زیرا خداوند متعال عاقّ والدین را گناهکار شقّی شمرده است.

23. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : یقالُ للعاقِّ : إعمل ما شئت فانّی لا أغفِرُ لکَ.

«بحارالانوار، ج 74، ص 80»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: به کسی که عاق والدین شده (از
طرف خدا) گفته می شود: هر کاری می خواهی انجام بده که دیگر تو را نمی بخشم.

24. قال الامام علی بن
الحسین – علیه السّلام – : جاءَ رجل الی النّبی فقال: یا رسول الله ما مِن عملٍ
قبیح الاّ قَد عَمِلتهُ فهل لی توبه؟ فقال لَه … .

«بحار الانوار، ج 74، ص 82»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: شخصی خدمت رسول خدا آمد و گفت: ای رسول
خدا، من هیچ کار زشتی نمانده که انجام نداده باشم، آیا می توانم توبه کنم؟ رسول
خدا فرمود: آیا هیچ یک از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. رسول خدا
فرمود: برو به او نیکی کن (تا آمرزیده شوی). وقتی او راه افتاد، پیامبر فرمود: کاش
مادرش زنده بود. (یعنی اگر او زنده بود و به او نیکی می کرد، زودتر آمرزیده می
شد.)

25. قال الامام علی بن
الحسین – علیه السّلام – : وَ اَمّا حقُّ أبیکَ فأن تعلَمَ أنَّهُ أصلکَ فأنک
لولاه لم تَکُن، فَمهما رأیتَ من نفسِکَ ما یُعجِبکَ فاعلَم أن اباکَ أصلُ
النّعمهِ عَلیکَ فیه… .

«بحار الانوار، ج 74، ص 6»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: و امّا حق پدرت بر تو این است که: بدانی
او اصل و ریشه توست، زیرا اگر او نبود تو نیز نبودی پس هر چه در وجود تو، تو را به
شگفتی و خشنودی وا می دارد، بدان که پدرت منشاء و اساسِ آن نعمت است، پس خدای را
حمد و سپاس گو و بر قدر و منزلتِ او شاکر باش.

26. قال الامام علی بن
الحسین – علیه السّلام – : و امّا حقُّ امِّکَ: أن تعلَمَ أنَّها حمَلتکَ حیثُ لا
یَحتَملُ أحدٌ أحداً و أعطَتکَ مِن ثَمرهِ قلبها ما لا یُعطی أحَدٌ أحداً … .

«بحار الانوار، ج 74، ص 6»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: و امّا حق مادرت بر تو این است که بدانی!
او تو را در درون خود حمل نمود در موقعی که هیچ کس توان حمل کسی را در آن موقعیت
ندارد و از میوه دل و جانش به تو عطا کرد که هیچ کس این لطف را در حق دیگری نمی
کند، با تمام اعضاء و جوارح خود از تو مراقبت نمود و بدون اینکه باکی از گرسنگی و
تشنگی خود داشته باشد و متوجه آن گردد، تو را سیر نموده و به تو آب نوشاند، خود با
کمترین لباس به سر برد و تو را پوشاند، در حرارت آفتاب نشست و تو را در سایه نهاد،
به خاطر تو از خواب ناز چشم پوشانید و تو را از سرما و گرم محفوظ داشت تا برای او
زنده بمانی، پس به درستی که توان و طاقت تشکر و قدررانی از او را نخواهی داشت، مگر
با کمک و توفیق خداوند سبحان.

27. قال الامام الصّادق –
علیه السّلام – : یَجبُ للوالدَین علی الوَلَدِ ثلاثهُ أشیاءَ: شکرهما علی کلّ
حالٍ، و طاعتهما فیما یأمرانه و ینهیانه عنه فی غیر معصیه اللهِ و نصیحتهما فی السّر
و العلانیه.

«تحف العقول، ص 238»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: پدر و مادر سه حق بر فرزند خویش دارند؛
1. در هر حال سپاس گذار و شاکر آنان باشد. 2. در آنچه به آن امر و یا از آن نهی می
کنند، مطیع آنان باشد، مگر اینکه موجب معصیت پروردگار شود. 3. در آشکار و نهان،
خیرخواه و دلسوز آنان باشد.

28. قال ابو عبد الله – علیه
السّلام – : یا میسر قد حضر اجلک غیر مره و لا مرتین، کل ذلک یؤخر الله اجلک،
لصلتک قرابتک، و ان کنت ترید ان یزاد فی عمرک فبر شیخیک یعنی ابویک.

«بحار الانوار، ج 74، ص 84»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: ای میسر (یکی از اصحاب حضرت) بارها اجل
و مرگ تو فرا رسیده و هر بار خداوند آن را به خاطر صله رحم با خویشاوندانت به تاخیر
انداخته است و اگر می‏خواهی خداوند بر عمر تو را زیاد کند، به پدر و مادرت نیکی
کن.

29. قال رسول الله – صلّی
الله علیه وآله – : مَن أرضی والدَیهِ فَقد أرَضَی الله و مَن أسخَطَ والِدَیهِ
فقَد أسخط الله.

«کنزالعمال، ج 16، ص 470»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هر کس که پدر و مادرش را خشنود
سازد حقیقتاً خدا را خشنود ساخته است و کسی که پدر و مادر خویش را به خشم آورد،
خدا را به خشم آورده است.

30. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : العبدُ المطیعُ لوالدیهِ و لرّبه فی أعلی علّیین.

«کنز العمّال، ج 16، ص 467»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: بنده ای که مطیع پدر و مادر و
پروردگارش باشد، روز قیامت در بالاترین جایگاه است.

31. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : مَنْ أصبَحَ مُطیعاً للهِ فی الوالدین أصبح لَهُ بابانِ
مفتوحان فی الجنّهِ و ان کان واحداً فواحداً.

«کنزالعمال، ج 16، ص 467»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: کسی که دستور الهی را در مورد
پدر و مادر خویش اطاعت کند و دو درب از بهشت به رویش گشوده خواهد شد و اگر فرمان
الهی را در مورد یکی از آنان انجام دهد، یک درب گشوده می شود.

32. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : من أحبَّ أن یُمدَّ لَهُ فی عمرهِ و أن یُزاد فی رزقِهِ فلیَبُرَّ
والدیهِ و لیَصِل رحمهُ.

«کنزل العمال، ج 16، ص 475»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: کسی که دوست دارد عمرش طولانی و
بر روزیش افزوده شود، نسبت به پدر و مادرش نیکی کند و صله رحم به جا آورد.

33. قالت فاطمه الزهراء –
سلام الله علیها – : الزِم رجلها فانّ الجَنَّهَ تحتَ اُقدامها.

«کنزالعمّال، ج 16، ص 426»

حضرت فاطمه زهرا – سلام الله علیها – فرمود: همیشه ملازم و در خدمت مادرت
باش زیرا بهشت زیر پای مادران است.

34. عن رسول الله – صلی الله
علیه و آله – قال: بروا اباءکم یبرکم ابناءکم، عفوا عن نساء الناس تعف نسائکم.

«کنز العمال، ج 16، ص 466»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: به پدرانتان نیکی کنید تا
فرزندانتان به شما نیکی کنند، از زنان مردم چشم پوشی کنید تا دیگران نسبت به زنهای
شما چشم پوشی کنند.

35. قال رسول الله – صلّی
الله علیه و آله – : مِن حقّ الوالِدِ أن یَخشَعَ لَهُ عند الغَضَب.

«کنزالعمال، ح 45512»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: حقّ پدر بر فرزند این است که به
هنگام غضب و خشم پدر، فرزند در مقابل او خاشع بوده و سر تسلیم فرود آورد..

36. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : لا یَدخُلُ الجَنَّهَ عَاقٌّ وَلا مُدمِنُ خَمرٍ.

«بحار الأنوار، ج 2، ص 117»

پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که مورد عاق پدر و مادر
باشد و نیز کسی که اهل میگساری باشد، وارد بهشت نخواهند شد.

37. قال الامام الصادق – علیه
السلام – فی قَولِه تَعَالی: (وَ قُل لَهُمَا قَولاً کرِیما): إِن ضَرَبَاک فَقُل
لَهُمَا غَفَرَ اللهُ لَکمَا.

«الکافی، ج 2، ص 158»

امام صادق – علیه السلام – درباره آیه «و با آن دو به شایستگی سخن بگو»
فرمود: اگر تو را کتک زدند، بگو: خدا شما را بیامرزد.

38. قال الامام الهادی – علیه
السلام – : اَلعُقُوقُ یُعَقِّبُ القِلَّهَ، وَ یُؤَدِّی إِلی الذِّلَّهِ.

«بحار الأنوار، ج 74، ص 84»

امام هادی – علیه السلام – فرمود: عاق والدین شدن، تنگدستی در پی دارد و شخص
را به ذلت می کشاند.

39. قال الامام العسکری – علیه
السلام – : جُرأَهُ الوَلَدِ عَلَی وَالِدِهِ فی صِغَرِهِ تَدعُو إِلی العُقُوقِ
فی کبَرِهِ.

«تحف العقول، ص 489»

امام عسکری – علیه السلام – فرمود: گستاخی فرزند بر پدرش در خردسالی، به
نافرمانی او در بزرگسالی می انجامد.

40. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : أَیُّمَا رَجُل دَعَا عَلَی وَلَدِهِ أَورَثَهُ الفَقرَ.

«بحار الأنوار، ج 104، ص 99»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: هر مردی که فرزند خود را نفرین کند،
مبتلا به فقر می شود.