نویسنده: ولگسانگ
منبع: برگرفته از کتاب «برای پاکدامنی»
استفاده از پوشش و لباس که نیمی از بدن یا تمام آن را بپوشاند، قدمتی طولانی دارد، بویژه در سواحل مدیترانه و خاورمیانه. در منطقه بین النهرین قدمت این سنت به دومین هزاره پیش از میلاد و شاید قبل از آن بازمی گردد. دلایل بسیار ضعیفی موجود است که زنان پیش از هزاره دوم میلاد نیز پوشش داشتند؛ اما نقوش بسیار کمی از این زنان باقی مانده است که آنان را در اندرونی خانه یا قصر نشان می دهد. تنها یک نمونه از نقش زنی در عراق مربوط به هزاره چهارم قبل از میلاد پیدا شده که با تکه پارچه کوچکی سرش را پوشانده است.تقریبا از سال 1800 قبل از میلاد شواهدی وجود دارد که در این منطقه زنان به روشهای گوناگون خود را می پوشاندند. زنان قابل احترام ، همسران و اهالی حرمسرا حجاب داشتند؛ در حالی که زنان برده موهای خود را نمی پوشاندند.در کتیبه های قدیمی نیز مطلبی درباره زنان بلندمرتبه بابلی وجود دارد که به نیمه اول هزاره پیش از میلاد مسیح بازمی گردد. در این کتیبه ها فرمان هایی است که برای انتقام از بابلیان صادر شده است. زنان بابلی ملزم به اجرای کارهای پست باید حجابشان را از سر بردارند و پاهایشان را برهنه کنند.
حجاب در نزد رومیان
در طول دوره جمهوری اول روم زنان پوششی بر سر نداشتند. در دوران آگوستوس میان سالهای 63 پیش از میلاد و 14 پس از میلاد، پوشش دیگری بر لباس زنان افزوده شد. چندین قرن بعد پوشش سر و استفاده از ردای بلند در میان بانوان روم نمودی طبیعی پیدا کرد. بنابراین در نیمه اول هزاره بعد از میلاد حجاب سر و جامه بلند در میان زنان شمال آفریقا و سواحل شرقی مدیترانه نیز گسترش یافت.در کتاب مقدس نیز اشکالی وجود دارد که چهره زنان یهودیه اهل سوریه را به تصویر می کشد. نقش برجسته ای در یک کنیه یهودی زنانی را نشان می دهد که لباس بلندی پوشیده اند و با پارچه ای موهای خود را پوشانده اند. در ادبیات آغازین مسیحیت می بینیم که زنان باید خود را بپوشانند. احتمالا یکی از مشهورترین آنها این متن است: اما می خواهم تو بدانی که سرور هر مردی مسیح است و سرور هر زنی مردش است و سرور مسیح خداست. هر مردی با سر پوشیده نماز بخواند یا عبادت کند، به خدای سرور خود بی احترامی کرده است ، اما اگر زنان با سر بی حجاب به نماز و عبادت بپردازند، به سرور خود بی احترامی کرده اند.نمونه های دیگر در نامه های جروم به استوشیوم وجود دارد که می تواند بر نوع پوشش زنان مسیحی دلالت کند: از خانه بیرون نرو، هرگز آرزو مکن که دختران این ملک غریب را ببینی.تو جراحت بر تن خواهی داشت و ملول خواهی شد. نگاهبانانی که به نزدیکی شهر آمدند، مرا یافتند، مرا برهنه کردند، بر من زخم زدند، حجاب از من ربودند. عیسی مسیح غیرتمند است. او دوست ندارد صورتت را بیگانه ببیند.
حجاب در میان اعراب
اطلاعات مربوط به پوشش زنان در میان اعراب نیز بر سنگ غارهای شبه جزیره عربستان به هزاره اول پیش از میلاد مربوط می شود.در سالهای پس از ظهور اسلام نیز زنان این شبه جزیره طبیعتا سر و صورت خود را به شکلهای گوناگون در انظار عموم می پوشاندند. یکی از رایج ترین انواع البسه در آن زمان ردایی بود که جیل باب نامیده می شود که بر اساس توصیفات کنونی این ردا تمام بدن به استثنای یک چشم را می پوشاند. مراجع دیگر مبین نوعی از پوشش سر در آن دوره است که ماندیل نامیده می شد، اما چگونگی آن برای ما واضح و آشکار نیست.سرانجام آن که مردم عرب چه بیابانگرد بودند و چه ساکنان شهرها، سنت قدیم خود را پس از اسلام نیز ادامه دادند و در همان شیوه پوشش ثابت قدم ماندند. برای زنان شیوه پوشش استفاده از ردایی بلند و فراخ در اماکن عمومی بود. این نوع پوشیدن لباس در این منطقه به نظر می رسد به هزاره دوم پیش از میلاد مسیح مربوط می شد.غلط مشهور این است که استفاده از حجاب صورت را فرهنگ اسلام به ارمغان آورده ؛ زیرا اکنون در برخی مناطق مسلمان نشین استفاده از این پوشش رایج است.
چنانچه در قانون آشوریان نیز دیدیم ، حجاب به شکل عام آن به دوران پیش از اسلام مربوط می شود. با وجود این ، گواه دقیقی در دست نیست که نشان دهد در این شکل حجاب تکه پارچه ای جداگانه وجود داشته که صورت را می پوشانده است. تاکنون هر آنچه به عنوان گواه مسلم از حجاب معرفی شده ، ردا و خرقه ای بوده که تمام بدن را می پوشانده است. تعجب آور این که نخستین شاهد بر حجاب صورت از منابع یونانی به دست آمده است. شکل دیگر حجاب صورت پارچه ای بوده که آن را به دور بخش پایین صورت می پیچیده اند و قسمتی از بینی ، لبها و چانه را می پوشانده است. این گونه پوشش صورت در مجسمه ای از آن دوره دیده می شود که اکنون در موزه لوور پاریس قرار دارد. این مجسمه در بندر غربی ترکیه کشف شده و قدمت آن 3 قرن قبل از میلاد مسیح تخمین زده شده است.ارائه این شناسنامه از پوشش بانوان بیانگر آن است که حجاب صورت در 3 قرن قبل از میلاد مسیح کاربرد داشته و استفاده از روبنده از سوی بانوان یونانی تا اسکندریه مصر نیز گسترش یافته بود.امروز نوع حجاب و پوشش زن با دیدگاه سنتی هر کشور به گونه های متفاوت مطرح شده است. در بعضی نقاط، لباس ساده که سر و تن را بپوشاند، پوشش زنان را تشکیل داده است.
زنان در انظار عمومی با همین پوشش ساده ظاهر می شوند و به کارهای روزمره خود می پردازند.حجاب سنتی در اروپا و امریکا به این شکل ظاهر می شود که زنان در خارج از خانه کلاه بر سر می گذارند و یا روزهای یکشنبه وقتی به کلیسا می روند، سر خود را با روسری می پوشانند.