قرآن کریم میفرماید: «ان الذین یحبون آن تشیع الفاحشه فی الذین ءامنوا لهم عذاب الیم فی الدنیا و الآخره»[1] کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنها در دنیا و آخرت است.
کلمه «فحش» و «فحشاء» و «فاحشه» به معنای هرگونه رفتار و گفتاری است که زشتی آن بزرگ باشد،[2] ولی در قرآن کریم، کلمه «فاحشه» یا «فحشاء» غالباً در موارد انحرافات جنسی و آلودگی ناموسی به کار رفته است و گاهی نیز در معنای وسیع نیز استعمال شده است؛ چنانکه خداوند میفرماید: «والذین یجتنبون کبائر الاثم و الفواحش»[3] کسانی که از گناهان بزرگ و از اعمال زشت و قبیح اجتناب میکنند. منظور قرآن از «اشاعه فحشاء» هرگونه رفتارو گفتاری است که زشتی آن بزرگ باشد و اشاعه فحشاء منحصر در تهمت، دروغ، غیبت، افترا، بدگویی و.. نیست بلکه این موارد و تمام موارد زشت و گناهآلود از مصادیق اشاعه فحشاء میباشند و هرگونه کمک به ترویج و توسعه زشتی و گناه نیز محکوم و گناه است. قرآن کریم این عمل را در آیه مذکور محکوم و ممنوع کرده است و به مروّجان و اشاعه دهندگان فحشاء وعده عذاب دردناک در دنیا و آخرت داده شده است. [4]
منظور از عذاب دردناک در دنیا ممکن است همان حدود، تعزیرات شرعیه و عکسالعملهای اجتماعی و آثار شوم فردی آنها باشد که در دنیا دامنگیر مرتکبین این اعمال شود. و عذاب دردناک آخرت نیز دوری از رحمت خدا و خشم و غضب الهی و آتش دوزخ است. حضرت موسی بن جعفر- علیه السلام- میفرماید: «گوش و چشم خود را در مقابل برادر مسلمانت تکذیب کن، حتی اگر پنجاه نفر سوگند خوردند که او کاری کرده و او بگوید نکردهام از او بپذیر و از آنها نپذیر، هرگز چیزی که مایه عیب و ننگ او است و شخصیتش را از میان میبرد در جامعه پخش مکن که از آنها خواهی بود که خداوند درباره آنها فرموده: «کسانی که دوست میدارند زشتیها در میان مؤمنان پخش شود عذاب دردناکی در دنیا و آخرت دارند.»[5]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. محسن قرائتی، گناه شناسی، (تهران؛ انتشارات پیام آزادی).
2. ابوطالب تجلیل، ارزش و ضد ارزش در قرآن (قم؛ انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه).
3. محمد تقی مصباح یزدی، اخلاق در قرآن، در سه مجلد، قم انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
4. دکتر عباس طاهر، گناه از نگاه قرآن، ترجمه حمید رضا آژیر، (مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی).
پی نوشت ها:
[1] . نور/19.
[2] . الراغب الاصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیجا، دارالکاتب العربی، ص 387.
[3] . شوری/37.
[4] . ر.ک: طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه علمی، ج 15، ص 93.
[5] . ر.ک: الجمعه العروسی الحویزی، نور الثقلین، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج 2، ص 582.