همانطور که می دانید خداوند متعال در قرآن کریم به میوه زیتون قسم خورده است و این نشانه ای برای ما انسان ها است که به راحتی از کنار این میوه قرآنی نگذریم.
میوه زیتون

زیتون به طور کلی کاهنده فشارخون، مقوی معده، اشتهاآور، قابض، تسکین دهنده دردهای روماتیسم، نقرس، درد مفاصل، تب بر، ادرارآور، صفرابر و ضد دیابت است.
زیتون حاوی چربی بالایی است اما با این وجود منبع خوبی از اسید اولئیک یا اسیدهای چرب اشباع نشده امگا 9 و ویتامین E است.
این گیاه و روغن آن میزان قند خون را تنظیم می کنند و خاصیت ضدسرطان و ضدالتهابی دارد تا جایی که ممکن است از التهاب روده نیز پیشگیری کنند. خاصیت زیتون برای پیشگیری و درمان آسم و آرتروز نیز شناخته شده است.
روغن زیتون سالم ترین روغن است که علاوه بر محافظت در برابر امراض قلبی از بروز انواع بیماری ها مانند دیابت نیز جلوگیری می کند

زیتون خواص درمانی دیگری نیز دارد از جمله اینکه سنگ های صفراوی را دفع و یبوست های مزمن را درمان می کند و تسکین دهنده قولنج های ناشی از ورم کلیه است. همچنین این میوه بسیار مفید در تسکین درد و سوزش سوختگی ها، درمان آفتاب سوختگی و سرمازدگی، گزش حشرات، مار و عقرب نقش قابل توجهی دارد.
زیتون دارای اسید لینولئیک و لینولنیک، امگا 3 و امگا 6 است که دیواره روده ها را پاکسازی می کند و مانع از رسوب آهن موجود در غذا در دیواره روده ها می شود.
زیتون جداره دیواره عروق خونی را تمیز می کند و از رسوب چربی های خطرناک مانند LDL موجود در خون که باعث گرفتگی عروق می شود، جلوگیری می کند همچنین زیتون از سکته قلبی پیشگیری می کند.
عصاره زیتون برای چین و چروک پوست بسیار مفید است و باعث لطافت و نرمی و شادابی پوست صورت می شود.

زیتون سبز و سیاه
زیتون سبز و سیاه تفاوت چندانی با هم ندارند. هر دوی این زیتون ها، با وجود تفاوت رنگی که دارند، با هم یکسان هستند. اما نکته قابل ذکر در مقایسه زیتون سیاه و سبز این است که زیتون های سیاه کمی روغنی تر هستند و از آنجا که بخش عمده ای از ارزش غذایی زیتون مربوط به روغن آن است، می توان گفت زیتون های تیره از این نظر غنی تر هستند. زیتون سبز و سیاه دو نوع متفاوت هستند و برخلاف تصور عامه زیتون سیاه از رسیدگی کامل زیتون سبز به دست نمی آید. زیتون سیاه به دلیل ظاهر زیبا و بازارپسندی مطلوب، قیمت بالایی داشته، در مقایسه با زیتون سبز حاوی مواد مغذی و روغن بیشتری بوده و هر عدد آن حاوی هفت کالری انرژی است. این زیتون به دلیل نیاز به شرایط آب و هوایی خاص و نوع خاک در کشور ما قابلیت رشد خوبی ندارد و کشورهایی چون اسپانیا و ایتالیا تولیدکنندگان اصلی آن هستند. به دلیل آنکه واردات زیتون سیاه اصل از کشورهای مذکور پرهزینه و فاقد صرفه اقتصادی است، برخی سودجویان با خرید زیتون سبز معمولی و فرآوری آن با ترکیبات آهن داری چون سولفات آهن، گلوکینات یا لاکتات آهن و گاهی براده آهن محصول را سیاه کرده و با قیمت بالایی در بازارهای کشور به فروش می رسانند. بنابراین توصیه می شود از خرید زیتون های سیاه فاقد مجوز بهداشتی و فله ای خودداری کنید.

رفع تلخی زیتون
اصولاً زیتون به سه صورت کنسروی، شکسته و بی هسته عرضه می شود. زیتون شکسته زیتونی است که مراحل روغن گیری آن انجام شده و زیتون بی هسته همان زیتون کنسروی است (روغن کشی نشده است) و برای تهیه زیتون پرورده یا تزیین کردن آن با فلفل قرمز و بسته بندی از این نوع زیتون استفاده می شود. در هرحال همه زیتون ها یک تلخی دارد و تنها راه گرفتن تلخی آن ها خواباندن در آب نمک و شست و شوی چند باره آن ها است تا طعم تلخی آن از بین برود. (می توان در روز حدود سه تا چهار بار زیتون ها را شست و مجدداً در آب نمک ریخت) در آخر که طعم مطلوب را پیدا کرد مجدد زیتون ها را در آب نمک بریزید شوری آن به اندازه ای باشد که مزه آن برای شما مطبوع باشد (نه بی نمک و نه شور) و مثلاً اگر در سطل های پلاستیکی به اندازه ماست های سه کیلویی می ریزید، روی آن 1 یا 2 قاشق روغن زیتون و گلپر (یک قاشق) بریزید.

معمولاً باید زیتون را در جای خنک گذاشت اما بهتر است این جای خنک یخچال نباشد. معمولاً زیتون های سبز یا زیتون هایی را که اندکی مانده است تا رسیده شود برای مدتی در محلول های قلیایی می خوابانند تا تلخی گوشت آن ها گرفته شود. سپس مدتی در آب می خوابانند و سرانجام در ظرف محتوی محلول کم نمک (مخلوط آب، نمک و سرکه) نگه می دارند یا اینکه از همان ابتدا فرآیند گرفتن تلخی را تنها با آب نمک انجام می دهند. زیتون را به این روش حتی در خانه نیز می توان عمل آورد، اما به دلیل وقت گیر بودن این فرآیند، بیشتر مصرف کنندگان، زیتون آماده را ترجیح می دهند. بعضی از زیتون ها پس از عمل آوردن سیاه می شود. اگر زیتون پس از بیرون آوردن از محلول قلیایی مدتی در معرض هوا قرار گیرد، رنگش به سیاهی می زند. البته رنگ زیتون بیش از همه به نوع آن مربوط می شود. از جمله محلول های قلیایی خوراکی ترکیب آب و بی کربنات ها مثل جوش شیرین و آهک است که برای مربای بالنگ استفاده می شود.
برگ زیتون

به نقل از متخصصان گیاهان دارویی دم کرده و یا جوشانده 5 تا 10 برگ زیتون جایگزین داروهای کاهنده قند خون است.
متخصصان می گویند برگ زیتون کاهش دهنده فشارخون است و جوشانده آن برای تسکین درد دندان مفید است. برگ های زیتون غنی از ماده ای تلخ به نام «اولئوروپئین»، حاوی مقداری اسید چرب، عناصری چون نیتروژن، فسفر، کلسیم، منیزیم و حاوی مواد قندی است.
روغن زیتون

در طب قدیم بیشتر از روغن زیتون به عنوان ملین و همچنین برای معالجه دردهای عصبی استفاده می شده است.
روغن زیتون به عنوان یک عامل ضدپیری و ضدسرطان، کمی ملین، یک عامل ضد انعقاد خون و انسداد شریانی، ضد برخی بیماری های قلبی و کاهنده کلسترول خون، رفع کننده قولنج، دل پیچه، خارج کننده کرم معده، خرد کنده سنگ مثانه، دفع کننده سنگ های صفراوی، رفع کننده یبوست مزمن، افزایش ترشحات ادرار، حیض، عرق، تسکین دهنده درد مفاصل و سیاتیک می باشد.
این گیاه و روغن آن میزان قند خون را تنظیم می کنند و خاصیت ضد سرطان و ضدالتهابی دارد تا جایی که ممکن است از التهاب روده نیز پیشگیری کنند. خاصیت زیتون برای پیشگیری و درمان آسم و آرتروز نیز شناخته شده است

در روغن زیتون ترکیبات شیمیایی وجود دارد که تمایل خون به لخته شدن را متوقف می کند. از رسوب کلسترول در شریان جلوگیری می کند و مانع از رسوب کردن کلسترول بر دیواره عروق و سرخرگ ها و تنگ شدن آن ها می شود. روغن زیتون برای پیشگیری از حمله های قلبی، حتی بعد از وقوع اولیه حمله برای جلوگیری از حملات بعدی قلب توصیه می شود.
پزشکان همچنین معتقد هستند که مصرف روغن زیتون خطر سرطان سینه را در زنان کاهش می دهد. آن ها می گویند اسید اولئیک موجود در روغن زیتون اثر ژن سرطان زای این بیماری را کاهش می دهد.
روغن زیتون به موها نرمی و لطافت خاصی می بخشد و باعث تقویت مو می شود.
پزشکان تأکید دارند که روغن زیتون سالم ترین روغن است که علاوه بر محافظت در برابر امراض قلبی از بروز انواع بیماری ها مانند دیابت نیز جلوگیری می کند.

منابع:
ایسنا – علیرضا یزدی نژاد، متخصص گیاهان دارویی
فارس – سیدعلی ابوالحبیب، متخصص داخلی