گودیهای کوچک روی ناخن
هنگامی که چند تورفتگی یا گودی کوچک بر روی سطح معمولاً صاف و صیقلی ناخن به وجود بیاید، می تواند به این معنا باشد که در زیر ناخن اتفاقاتی در جریان است. در اکثر اوقات دلیل بروز این گودیها بیماری داء الصدف یا پسوریازیس است. این بیماری یک حالت التهابی پوست است که به صورت لکه های سرخ فلس مانند بر روی پوست ظاهر می شود و سلولهای پوست ناخن را نیز درگیر می کند.
سطح ناخن به جای رشد نرم و صاف، دارای ظاهری زبر و دندانه دندانه می شود. به محض اینکه این بیماری درمان شده و تحت کنترل قرار گیرد، ناخنها به تدریج به حالت عادی باز می گردند. (از آنجایی که ناخن در هفته حدود 1 میلیمتر رشد می کند، برای از بین رفتن ناخن قدیمی و جایگزین شدن تمام آن با ناخن سالم، یکی دو ماه زمان لازم است).

ناخن قاشقی شکل
ناخنهای سالم دارای شکل به خصوصی هستند. آنها در بخش میانی کمی برآمده بوده و به سمت کنار ناخن قوس بر می دارند و نوک ناخن هم کمی به سمت پایین مایل است. پس اگر متوجه شدید که ناخنهای شما در موقعیتی کاملاً معکوس قرار گرفته اند، باید متوجه شوید که مشکلی وجود دارد. این حالت که ناخن قاشقی شکل نامیده می شود، نشانه کم خونی همراه با فقر آهن یا Iron deficiency anaemia است. مانند بسیاری از مشکلات سلامتی، بروز مشکل ظاهری، ماهها پس از کمبود شدید آهن در بدن بروز می کند و طبعاً پس از برطرف شدن فقر آهن، مدتی طول می کشد تا ناخنها به حالت طبیعی بازگردند.

زردی ناخن
ناخن سالمی که بر روی پوست سالم قرار داشته باشد، ته رنگی زیبا و صورتی دارد. اگر چنین نباشد، باید به دلایل آن توجه شود. اگر تمام ناخنها زرد شوند، می توان آن را نشانه بیماری ریه یا دیابت دانست.
نقاط زرد بر روی ناخن می توانند به خاطر وجود قارچ یا داء الصدف باشد. از آنجایی که تمام موارد فوق نیاز به درمان حرفه ای دارند، بهتر است در صورت طولانی شدن چنین حالتی به متخصص پوست مراجعه شود. خانمهایی که معمولاً از لاک ناخن بسیار تیره استفاده کرده یا تقریباً همیشه ناخنهایی لاک زده دارند، پس از پاک کردن لاک متوجه زردی اندک ناخن خود خواهند شد، اما در این مورد دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در این حالت ناخنها از لاک رنگ گرفته اند و با مدتی لاک نزدن به رنگ طبیعی باز می گردند.

نقاط سفید روی ناخن
نقاط کوچک سفیدی که بر روی ناخنهایی با حالات و رنگ کاملاً سالم پدید می آیند، معمولاً نشانه مشکلی جدی نیستند. در اکثر اوقات آنها علامت آسیبهای وارد شده به ناخن هستند. اگر پایه ناخن – جایی که سلولهای جدید ناخن تولید می شود – صدمه ببیند، نشانه های این ضربه به صورت نقاط سفید بر روی ناخن جدید دیده می شود. اما با توجه به اینکه رشد ناخن بسیار کند است، زمانی که این نشانه بر روی ناخن شما پدید می آید و شما آن را می بینید، مدتها از زمان ضربه وارده گذشته و شما آن را فراموش کرده اید.
اما اگر مطمئن هستید که به ناخن شما آسیبی وارد نشده و این نقاط سفید دائماً بر روی ناخن شما وجود دارند، ممکن است به مشکلاتی چون اگزما یا داء الصدف دچار بوده یا رژیم غذاییتان کمبود روی – ماده موجود در غلات کامل، مرغ و غذاهای دریایی – داشته باشد.

تغییر رنگ ناخن
دلیل بسیار رایج تغییر رنگ ناگهانی جزئی و ناسالم ناخنها می تواند عفونت قارچی باشد. این مشکل به سادگی در سالنهای زیبایی غیربهداشتی منتقل می شود و به خصوص در اثر استفاده از وسایل مانیکور استریل نشده به وجود می آید.
عفونت قارچی موجب می شود که ناخن از پوست زیر آن فاصله بگیرد. ناخن به تدریج از روی پوست جدا شده و ضخیم می شود که این ضخامت در واقع در اثر تجمع قارچ ایجاد شده است.
عفونت باکتریایی موجب می شود که رنگ ناخن اندکی به سبزی متمایل شود. اگر این عفونت به کوتیکل اطراف ناخن هم منتقل شود، این نواحی سرخ و متورم و دردناک می شوند. در صورت بروز چنین مشکلی به پزشک مراجعه کنید تا برایتان آنتی بیوتیک مناسب را تجویز کند.

شکنندگی ناخن
با توجه به بعضی آمارها می توان تخمین زد که حدود 20% از زنان از حالتی که به آن سندرم شکنندگی ناخن می گویند رنج می برند. هر چند از نظر عده ای این نام تنها عنوانی تجملی برای ناخنهایی که به سادگی می شکنند، به شمار می آید، اما دلیل این مشکل عمیقتر از اینهاست. ناخن های شکننده، ناخنهایی هستند که نمی توانند رطوبت را در خود نگهدارند، در نتیجه لایه های ناخن به کلی خشک شده و ترک می خورند. از نظر پزشکی ممکن است کم کاری تیروئید موجب خشکی پوست و ناخن شود. از نظر تغذیه نیز، رژیمی که آهن آن کم باشد نیز می تواند موجب نازکی و شکنندگی ناخن شود که با مصرف سبزیجات برگدار مانند اسفناج، گوشت قرمز و تخم مرغ می توان از آن جلوگیری کرد. ویتامین ب کمپلکس نیز در بهبود بخشیدن وضعیت ناخنهای شکننده مفید است. البته عادات شما هم نقش مهمی در این میان دارند. متهم اصلی، قرار گرفتن بیش از حد ناخن در معرض آب است. مرطوب کردن مداوم دست و ناخن با آب – در اثر شستن بیش از حد دست، شستن ظروف، البسه و نظافت منزل بدون استفاده از دستکش- می تواند شکنندگی را بدتر کند.

پوسته پوسته شدن ناخن
ناخن از چندین لایه کراتین ( نوعی پروتئین) تشکیل شده است. بهترین حالت زمانی است که این لایه ها برای شکل دادن به یک ناخن یک پارچه و محکم، کاملاً به یکدیگر چسبیده باشند، اما زمانی که از ناخنها مراقبت نشود – مثلاً مدت زیادی در معرض آب بوده یا در مقابل هوای سرد و خشک باشد – این لایه ها ورقه ورقه می شوند.
این حالت نه تنها نشان دهنده عدم رسیدگی کافی به ناخنهاست، بلکه می توان به این معنی باشد که در رژیم غذایی شما اسیدلاینولیک به اندازه کافی وجود ندارد. لاک ناخن به چسبندگی لایه ها کمک کرده و استفاده مکرر از کرمهای مرطوب کننده برای ناخن در طول روز می توان بسیار مفید باشد. کمبود اسید لاینولیک نیز با مصرف روغن های نباتی – در غذا و سالاد – برطرف خواهد شد.
منبع: نشریه بانو، شماره 115.