امروزه دانشمندان معتقدند که انسان با دور ساختن عوامل مرگ میتواند عمر نامحدود داشته باشد. همین مسئله باعث شده تا محققان در محیط آزمایشگاه با بهبود شرایط زندگی، عمر حشره ای را به هشتاد برابر افزایش دهند.
پیری که به دنبال جوانی به وجود میآید، در حقیقت تغییرات و پیدایش کلسترول در جدار عروق است که به تصلب یا سفت شدن شرایین موسوم است. این یکی از تعریفهای پیری است. حال اگر شرایطی به وجود آید و این چربیها در جدار عروق جمع نشوند، پیری و فرسودگی به تأخیر خواهد افتاد. این شرایط عبارت است از:
* اعتدال در صرف غذا و خودداری از پرخوری، چنان چه امیر مۆمنان علی (ع) میفرمایند: «هر که کمتر خورد رنج و آلامش (دردهایی که به بدن میرسد) کمتر است.»
* رعایت آداب تغذیه به منظور جلوگیری از سوء هضم و نفخ و غیره.
* خودداری از هرگونه اعتیاد.
* مصرف ماست بیشتر از سایر غذاها برای مبارزه با میکروبهای سم ساز روده (در افراد سالم و جوان)
* مبارزه با یبوست و تنبلی روده
* جلوگیری از پیدایش چربی خون در اثر مصرف نکردن روغنهای حیوانی و غذاهای بسیار چرب.
* سحرخیزی و ورزش در هوای آزاد به خصوص در صبح زود.
* رعایت نوع غذای روزانه؛ زیرا اگر زیادتر از حد معمولی چرب باشد سازنده کلسترول، اگر خیلیترش باشد موجب ضعف و پیری و سستی اعصاب، اگر خیلی پرنمک باشد باعث لاغری و کم سویی چشم و اگر خیلی شیرین باشد عامل چاقی خواهد بود.
* صرف غذاهای مختلف و رنگارنگ در یک وعده غذایی، اختلال هضم را در پی خواهد داشت، زیرا هر یک از آنها زمانی جداگانه برای هضم و جذب لازم دارد.
رعایت نکات فوق در سالخوردگان بیشتر و در زمان پیری لازم است، زیرا دوران پیری زمان ضعف و ظهور بیماریها است.
افراد مسن غالباً دچار بیماریهایی از قبیل فشار خون، نقرس، دردهای مفصلی، نارسایی شریانهای مغزی قلب (کرونرها) و مشکل شدن هضم به علت کم شدن شیره های هاضمه ای خواهند شد.
امام جعفر صادق (ع) میفرمایند: موقعی که سن به 50 سالگی رسید، با شکم پر از چربی نخوابید
قرآن کریم چنین میفرماید: هر که را عمر طولانی دادیم از خلقتش میکاهیم (هرچه پیری فراتر رسد، ضعف و سستی بیشتر خواهد شد) قسمتی از آیه 68 سوره یس.
در دوران پیری دفع کلسیم از خون زیاد میشود و خوردگی استخوانها شروع میگردد. مخصوصاً در افرادی که تحرک کمتری دارند.
در این دوران عمر بایستی به اندازه نیاز مواد غذایی را مصرف کرد، زیرا اضافه آن به صورت چربی ذخیره شده مخاطرات زیادی به وجود میآید. در این رابطه پیامبر گرامی اسلام محمد مصطفی (ص) میفرمایند: معده خانه بیماری زایی است. به بدنتان چیزی که احتیاج دارد بدهید. (به اندازه احتیاج غذا بخورید)
طبق گفته کارشناسان تغذیه مقدار کالری لازم در دوران پیری در حدود 1600 تا 2600 کالری است که باید به وسیله غذاهای روزانه تأمین شود. این مقدار کالری از خوردن غذاهای ساده نیز به دست میآید که روش پسندیده آن، این است که در 24 ساعت به عنوان مثال: یک وعده از غذای پختنی (ناهار) و یک وعده میوهجات (شام) و صبحانه نیز غذای بسیار سبک و بدون چربی استفاده شود.
استفاده از غذاهای سبک به عنوان شام توسط ائمه اطهار (ع) بسیار توصیه شده است.
امام جعفر صادق (ع) میفرمایند: موقعی که سن به 50 سالگی رسید، با شکم پر از چربی نخوابید.
زیرا شبها عصب سمپاتیک کمتر فعالیت دارد، برعکس عصب پاراسمپاتیک که فعالیت آن تازه شروع به کار میکند. سوخت و ساز بدن 10-20 درصد تنزل میکند، لذا شبها چربیها کمتر میسوزند و اکثر سالمندان نیز مبتلا به زیادی چربی خون هستند، این هر دو نقص باعث بروز عوارضی میشود که درباره آن شرح زیادی داده شده است.
از رسول اکرم محمد مصطفی (ص) نقل شده است که: ایشان در جمعی از اصحاب حضور داشتند و فرمودند: کسی که شب میوه میخورد زیان نمیبیند.
حضرت جعفر بن محمدالصادق (ع) میفرماید: روغن غذا، خوب است اما من دوست نمیدارم برای پیران و خوردن روغن در زمستان بهتر است از خوردن آن در تابستان.
گروهی اظهار میدارند: برای مبارزه با چاقی شبها شام نمیخوردند، حال اینکه نخوردن شام توصیه نشده است. باید خورد اما ساده و سالم و به اندازه چنان چه رسول گرامی اسلام (ص) میفرمایند: شام بخورید اگرچه مشتی خرما باشد. زیرا شام نخوردن مایه ضعف و پیری است.