نویسنده: علی محمد رفیعی محمدی

عوامل تحکیم خانواده (6)
یکی از عوامل تحکیم خانواده، تعدیل خواسته ها و نیازها است؛ البته تعدیل به معنای تعطیل خواسته ها نیست. زن و مرد هر دو نیازهایی دارند و باید در مقابل هم متعهد باشند نسبت به نیازهای هم توجه نمایند. ولی هیچ کدام نمی توانند به طور کامل و صد در صد نیازهای هم را تأمین کنند؛ لذا گاهی به خاطر زیاده خواهی و یا عدم توجه به توان طرف مقابل خواسته های خود را مطرح می کنند و چون طرف مقابل نمی تواند برآورده کند، عامل کدورت و اختلاف می گردد.
مقام معظم رهبری می فرمایند:
« مرد نباید خیال کند چون کار می کند و چون پول به خانه می آورد حالا همه چیز مال اوست. نه. آنچه او می آورد نصف موجودی همه ی این خانواده است. نصف دیگر خانم است. باید رعایت حال خانم را بکند. این طور نباشد که مرد در دوران مجردی ساعت 10 شب خانه می آمد حالا هم اینطور باشد. حالا باید ملاحظه همسرش را بکند ». (1)
یکی از عوامل اختلاف زن و مرد، انتظارات بالایی است که نسبت به هم دارند. حتی بعضی از ازدواج ها به خاطر عدم رعایت این مسئله و چشم و همچشمی، منجر به جدایی و طلاق می گردد.
خانم وقتی وارد خانه ی شوهر می شود، علاوه بر آوردن جهیزیه، یک چمدان روانی هم همراه دارد و آن چمدان انتظارات است که می گوید: این مرد به همه ی نیازهای من پاسخ مثبت می دهد، محبت می کند، دایم در کنار من است، به من احترام می گذارد، تمام نیازهایی که پدر و مادرم نتوانستند تأمین کنند او تأمین می کند، با والدینم برخورد مناسب دارد، مسافرت و تفریح و نیازهای مادی مرا در حد اعلا تأمین می کند. متقابلاً آقا هم همراه خود یک چمدان روانی به خانه آورده، و آن این است که این خانمی که من گرفته ام به نیازهای جنسی من، نیازهای روحی و روانی من پاسخ می دهد، تمام امور خانه را انجام می دهد، اگر درآمد مالی دارد دربست در اختیار من می گذراد و به اطرافیان من احترام گذاشته، و کارهای خانه ی پدر و مادر پیرم را انجام می دهد. این نوع انتظارات مسلماً زمینه های بد اخلاقی، اختلاف و کدورت ها را زیاد می کند؛ لذا باید زن و مرد در حد توان از هم توقع داشته باشند.
پیامبرصلی الله علیه و آله فرمودند:
« هر زنی که با شوهرش سازگار نباشد و او را بر چیزهایی که فوق توانایی اوست وادار کند، اعمالش مورد قبول خدا واقع نمی شود و در قیامت، مورد غضب پروردگار جهان قرار می گیرد ». (2)
در روایت دیگری پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند:
« هر زنی که با شوهرش ناسازگاری کند و به آن چه از جانب خدا رسیده قناعت ننماید و بر شوهرش سخت گیری کند و بیش از حد توانایی او خواهش کند، اعمالش قبول نمی شود و خدا بر او خشمناک خواهد بود ». (3)
یکی از عوامل بزرگ ورشکسته شدن برخی از مردها همین توقعات بی جای خانم ها و چشم و هم چشمی هاست. سرزنش های زن است که مرد را به کارهای غیر مشروع وادار می کند. این گونه زن های از خود راضی و خودخواه، ننگ بانوان به شمار می روند. گیرم که به خاطر این توقعات و ایراد گرفتن ها طلاق گرفتی، آیا با این کار به هدف خود می رسی؟ هرگز. مطمئن باش که به آرزوهایت نخواهی رسید، مجبوری به خانه پدرت بروی و سربار آنان باشی و تا آخر عمر باید از نعمت انس و محبت و بچه داری محروم باشی؛ آیا بهتر نیست که عاقبت اندیش باشی؟ حساب دخل و خرجتان را بکنی و به مقدار درآمدتان خرج کنی؟ مگر آسایش تنها با کفش و لباس و امثال آن فراهم می شود؟ بلند پروازی ها و هوس ها،خانم به زندگی و خانه شوهرداری بیندیش و با اظهار محبت، محیط خانه را صفا و
گرمی بده.
به مردها هم توصیه می گردد که از زن توقع نداشته باشید یک شب از 40 مهمان شما پذیرایی کند و این خودخواهی مرد است که این انتظار بالا را دارد؛ اگر هم موقعیتی پیش آمد که خواستید مهمان زیاد داشته باشید، ملاحظه ی همسرتان را بکنید. یا خدمتکاری بیاورید یا خودتان کمک کنید و یا غذا را از بیرون تهیه کنید. اگر همسرتان حرف نمی زند و به خاطر آبرویش همه ی این رنج ها را به جان خود می خرد دلیل نمی شود که شما این بار سنگین مهمانی را بر او تحمیل کنید. سطح توقع خود را کاهش دهید. اگر زن در هر ماه نمی تواند چند روز نیازهای جنسی شما را پاسخ دهد، دلیل نمی شود که شما با بداخلاقی و ترش رویی و به هم زدن محیط آرام خانه، به خواسته های خود برسید. تحمل کنید تا این مسئله رفع گردد.
یکی از رسالت های اساسی زنان و مردان این است که حدود توقعات آنان از یکدیگر، بیش از طاقت و توان طرف مقابل نباشد. در برخی از خانواده ها زن و مرد بدون در نظر گرفتن امکانات و مقدورات هم، توقعاتی بیش از حد توان یکدیگر دارند، مثلاً زن خانه به شوهرش می گوید: به مردم نگاه کن و ببین آنان چگونه زندگی می کنند تو هم باید چنین و چنان باشی. همچنین بسیاری از مردان هم تقاضاهایی بیش از حد توان از همسران خود دارند. شما بدانید که انسان ها با یکدیگر متفاوت هستند.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
« هر زنی که با شوهر خود مدارا نکند و او را به چیزی بکشاند که قدرت و توان آن را ندارد، هیچ کار نیکی از او قبول نخواهد شد و در حالی خدا را ملاقات خواهند کرد که خداوند بر او خشمناک است ». (4)
در حالات حضرت آیت الله بهجت رحمه الله نقل است که وقتی خطبه ی عقدی را خواندند از ایشان خواسته شد نصیحتی کنند. فرمودند:
« آنچه در توان همسرت نیست از او درخواست نکنید ».
مقام معظم رهبری ( دامت برکاته )می فرمایند:
« بعضی از زنها نسبت به مردها سخت گیری می کنند. باید این را حتماً بخری، باید این جور خانه ای حتماً فراهم کنی، فلان کس این طور خریده من هم اگر نخرم مایه ی سرشکستگی می شود، با این حرفها شوهر خود را اذیت می کند که این درست نیست ». (5)

پی نوشت ها :

1. حاج علی اکبری، مطلع عشق، تاریخ 73/9/2 هنگام قرائت خطبه ی عقد.
2. بحارالانوار، ج103، ص 244.
3. همان، ج 76، ص 367.
4. وسایل الشیعه، ج 20، ص 211.
5. خطبه ی عقد، 74/5/18.
منبع مقاله :
رفیعی محمدی، علی محمد؛ (1389)، نسیم عشق: عوامل تحکیم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله علیه و آله و سلم )، چاپ هفتم