تعریف های رفتاری
1. اشتیاق خیلی کم به فعالیت جنسی ـ یا پیش بینی لذت بخش نبودن آن، به طور مستمر.
2. اجتناب شدید از هر گونه رابطه جنسی ـ و یا ردّ آن ـ، علی رغم رابطه مبتنی بر احترام و محبت متقابل.
3. فقدان پاسخ معمول فیزیولوژیکی تهییج جنسی و برانگیختگی به طور مکرر.
4. عدم احساس خوشی و لذت، طی فعالیت جنسی.
5. تأخیر زیاد در رسیدن به اوج لذت جنسی یا نرسیدن به آن بعد از برانگیختگی، علی رغم رابطه جنسی لذت بخش با همسری مهربان و علاقه مند.
6. احساس درد طی آمیزش جنسی، قبل یا بعد از آن.
7. اظهار عدم رضایت از رابطه به طور کلی، مثلاً به دلیل انزال زودرس مرد.
8. ابراز عدم عشق و علاقه از سوی یکی از زوجین یا هر دوی آن ها.
9. اجتناب از صحبت در مورد موضوعات جنسی.
10. ایراد گرفتن از عدم پاسخ گویی جنسی همسر.
11. بیان اظهاراتی مبنی بر عزت نفس پایین از جانب زوج دچار اختلال جنسی.
12. بیان اظهاراتی مبنی بر عزت نفس پایین از جانب زوج دیگر و مقصر دانستن خود در مورد اختلاف جنسی همسر.
13. خُلق افسرده در یک یا هر دو زوج.
تشخیص های درمانی
1. اختلال اوج جنسی در زن
2. اختلال انگیختگی جنسی در زن
3. اختلال میل جنسی کم در زن ناشی از بیماری جسمانی.
4. اختلال میل جنسی کم کار
5. اختلال نعوظی در مرد
6. اختلال اوج لذت جنسی در مرد
7. اختلال نعوظی در مردان ناشی از بیماری جسمانی
8. انزال زودرس
9. بدرفتاری جنسی با کودک
10. اختلال بیزاری جنسی
11. اختلال جنسی NOS
کسانی که در زندگی زناشویی خود مشکلات مذکور را دارند، باید به یک متخصص روانشناس بالینی یا روانپزشک مراجعه کنند. متخصصین با تشخیص های بالینی علت اختلالات را ریشه یابی می کنند و سپس، درمان مناسب را ارائه می دهند.
راهکارهای درمانی برای زود انزالی
یکی از مهمترین اختلالهای جنسی، زود انزالی مردان است یعنی این که مرد پیش از زمان دلخواه و خیلی سریع به حالت ارگاسم (اوج لذّت جنسی) برسد و منی از او خارج شود.[1] در این باره باید بگوییم که:
1. قسمت مهمی از زندگی زناشویی مربوط به ارضای جنسی است و وجود زود انزالی باعث می شود که معمولاً زن در رابطه جنسی از شوهر خود احساس لذت نکند و این می تواند باعث ناراحتی زن شود.[2] پس لازم است که زود انزالی درمان شود و البته با پیشرفت های علم روان شناسی و تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته روش هایی برای حلّ این مسئله وجود دارد لذا نباید زیاد نگران این مسئله بود.
2. علت زود انزالی ممکن است مربوط به جسم انسان باشد، مثلاً به کمی ترشحات غدد جنسی، یا ضعف قوه اعصاب باشد که در این صورت لازم است به پزشک متخصص (مثلاً متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی و یا متخصص اعصاب و روان و یا روانپزشک) مراجعه شود.[3] 3. علت زود انزالی ممکن است مربوط به اضطراب و هیجان هنگام انجام عمل جنسی باشد و یا بر اثر آلودگی به استمناء و یا نگرانی از فاش شدن عمل جنسی به وجود آمده باشد.[4] به هر حال توصیه های زیر، نقش مهمی در درمان زود انزالی دارد که با توجه به آن ها مشکل برطرف خواهد شد. امّا باید توجه کنیم که حلّ مشکل نیازمند به زمان است و انجام این نکات باید مدتی ادامه یابد تا مشکل حل شود.
نکته اول: محلّ انجام عمل زناشویی باید در جایی باشد که احساس نگرانی و ترس از دیده شدن وجود نداشته باشد.[5] نکته دوم: زمان عمل زناشویی باید در زمان آرامش باشد به گونه ای که نگرانی از کمبود وقت نباشد.
نکته سوم: به اندازه کافی باید استراحت فکری و جسمی در زندگی وجود داشته باشد، چون خستگی بدن و ذهن باعث زود انزالی می شود.[6] نکته چهارم: در حین عمل زناشویی از فکر کردن به انزال باید پرهیز شود و بهتر آن است که به چیزهایی دیگر، فکر کنیم.[7] نکته پنجم: استفاده از کاندوم (کاپوت) باعث می شود تماس آلت تناسلی کمتر شود و انزالی دیرتر صورت بگیرد.[8] نکته ششم: این که اضطراب و نگرانی و یا تشویش نسبت به ترس از زود انزالی خودش عامل به وجود آمدن انزال زودرس است پس توجه کنیم که خیلی خودمان را به خاطر این مشکل مضطرب و نگران نکنیم.
نکته هفتم: داشتن رژیم غذایی مناسب، ورزش کردن و استفاده از هوای آزاد، تأثیر بسیار خوبی بر عملکرد بدن در همه زمینه ها حتی در زمینه امور جنسی دارد.
نکته هشتم: برخی از عوامل مرتبط با برخورد و نگرش شریک جنسی است که شریک زندگی می تواند نقش تسهیل گیری در این امر را داشته باشد.
نکته نهم: پایبندی به مسائل دینی و مراقبت از نگاه به نامحرم، تاثیر به سزائی در تمرکز فکر و لذت جوئی مرد از همسرش داردو موجب می شود که در حین عمل زناشویی، افکار مشوش جنسی و … به سراغ فرد نیاید.
نکته پایانی: همان طور که اشاره کردیم، حل مشکل نیازمند اهمیت دادن به درمان، صرف زمان و مشاوره با متخصص می باشد است.
منابع کمکی:
2. سرور آرمان – روشنک حسن زهرایی، تشخیص و درمان اختلالات جنسی؛ نشر کنکاش، 1382.
3. بهنام اوحدی – تمایلات و رفتارهای جنسی طبیعی و غیر طبیعی انسان؛ نشر صادق هدایت، 1383.
4. میراحمد هاشمی فرد – مسائل و و اختلالات جنسی در زن و مرد؛ نشر چهر، 1371.
5. مجید صادقی – عباس عظیمی کیا، درمان قدم به قدم اختلالات روان پزشکی؛ نشر برای فردا، 1380.[1] . تشخیص و درمان اختلالات جنسی، ص 122.
[2] . تمایلات و رفتارهای جنسی طبیعی و غیر طبیعی انسان، ص 243.
[3] . همان، ص 198.
[4] . درمان قدم به قدم اختلالات روان پزشکی، ص 89.
[5] . مسائل و اختلالات جنسی در زن و مرد، ص 201.
[6] . همان.
[7] . همان.
[8] . همان.