برای کنترل شهوت و هوای نفس چه باید بکنم، شرایط بنده طوری است که نمیتوانم ازدواج کنم. حتی دقایقی هم نمیتوانم تنها بمانم و اگر زمانی را به خواندن کتاب یا مسائل دیگر تنها بمانم دیگر نمیتوانم فکر و جسمم را کنترل کنم، خواهش میکنم بفرمایید برای کنترل شهوت و هوای نفس چه باید کرد؟
بیتردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزه جنسی است که از ابتدای زندگی در وجود آدمی نهفته است. این غریزه تا زمان بلوغ، همچنان دوران آرام و بیتحرکی را پشت سر میگذارد؛ امّا به مجرد شروع دوران نوجوانی، آرام آرام زمان بیداری و طغیان آن فرا میرسد و رفته رفته تمام وجود نوجوان و جوان را در برمیگیرد. همه جوانان کما بیش با این وضعیت روبرو میشوند، بزرگترها نیز این دوره را پشت سر گذاشتهاند. آنچه افراد با هم متفاوت می کند، این است که برخی با ایمان قوی و عزم و اراده استوار در برابر نیروی شهوت میایستند و مقاومت میکنند؛ یعنی برای شخصیت خود احترام قائلاند و لذا خود را به کارهای زشت و ناپسند آلوده نمیسازند؛ امّا عدهای هم وجود دارند که نمیتوانند مقاومت کنند و نیروی شهوت را در خود کنترل نمایند.
علی ـ علیه السّلام ـ میفرماید: «من کرمت علیه نفسُه، هانت علیه شهواته»[1] کسی که کرامت و ارزش خود را بشناسد، شهوت نمیتواند بر او غلبه کند.
برخی از آثار توجه به مسائل جنسی:
تحقیقات روان شناختی نشان میدهد که فکر بیش از حدّ در مورد مسائل جنسی و گرفتار شدن در دام اینگونه اعمال باعث اختلالات روانی در فرد میشود. ضعف ایمان، بیماری جسمی و روحی، گوشه گیری و انزوا، شکست در زندگی، ضعف اعصاب و… برخی از آثار و پیامدهای آن میباشد. یکی از دانشمندان میگوید: «این کار جوان را بسیار خسته میکند به طوری که همواره خجل و شرمسار است و خود را مجرم و گناهکار میپندارد.»[2]
افرادی که این پیامدها را نمیدانند ممکن است ناخواسته به دام شهوت مبتلا شوند؛ امّا وقتی این مسائل را درک کنند،قطعاً از آن دست برمیدارند. شاید برخی افراد ابتدا باور نکنند امّا وقتی تجربه کردند و پس از مدتی دیدند که واقعاً احساس گناه سراپای وجود انسان را فرا میگیرد، جداً تصمیم میگیرند که از آن دست بردارند، توبه کردن هم اینجاها کاربرد دارد.[3]
توصیه هایی برای مهار شهوات
1. تقویت ایمان:
اگر معنویت و ایمان را در خویش تقویت کنید، ملکهای در شما ایجاد میشود که از انجام هر گونه گناه باز میدارد و به شما اجازه نمیدهد که ارزش و منزلت خود را با این کارها از بین ببرید. این بخش را خوب مطالعه کنید و در زندگی خود جداً برای آن برنامه ریزی کیند. بسیاری از مشکلات ما و اساساً مشکل عصر ما و جوانان جامعه همین کمبود معنویت و ایمان مذهبی است که اگر این مشکل حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر حل خواهد شد.
2. تجدید نظر در عمل و رفتار:
در عمل و رفتار خود باید تجدید نظر کنید و بیشتر دقت داشته باشید تا از رفتارهایی که میل جنسی و شهوت را در شما تحریک میکند، دوری نمایید.[4]
3. کار مداوم:
یکی از عوامل مؤثر در جلوگیری و کنترل شهوت کار مداوم است. کارهای بدنی از رنج روحی ما میکاهد و از شهوت نیز جلوگیری میکند. کار هم از لحاظ آنکه باعث صرف انرژی و نیروی بدنی میشود و هم از لحاظ آنکه فکر و ذهن انسان را به خود مشغول میکند، میتواند از افکار ناسالم و کارهای نادرست و نابهنجار جلوگیری کند.
4. ورزش:
ورزش یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از فشارهای جنسی است. علاوه بر اینها سعی کنید.
5. کنترل فکر:
در مواقعی که تنها هستید، ذهن و فکر خود را از مسایل که سرانجام به بروز نیاز جنسی منجر میشود،باز داشته و بیشتر به یاد خدا باشید. به این نکته توجه داشته باشید که خداوند ناظر بر تمامی اعمال ماست، حتی در جاهای خلوت که هیچ کسی نیست، خداوند ما را میبیند، اگر خدای ناکرده گناه کنیم علاوه بر آثار و پیامدهای منفی که در جسم و روح ما میگذارد، آبروی ما نزد خدا هم میرود.
6. ازدواج:
سومین راهکار این است که زمینه ازدواج را فراهم نمایید.[5]
البته لزومی ندارد که فوراً ازدواج کنید، میتوانید مقدمات ازدواج را کم کم فراهم کنید، و در زمان مناسب مثلاً یک سال بعد عقد نمایید. اگر به مقدمات ازدواج اقدام کنید، ذهن و فکر شما بیشتر روی آن متمرکز میشود و به امید فردای بهتر و زندگی آبرومندانه از هر کار دیگری منصرف خواهید شد.
خداوند متعال که آفریننده انسان است و خصوصیات و فطریات و غرایز او را میداند، آفریدن زن و مرد و قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر را سبب مودت و رحمت و آرامش انسان و نیز ارضای غرایز به صورت صحیح آن میداند. در این باره میفرماید: «از آیات و نشانههای حکیمانه خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد، به درستی که در این کار خداوند دلایل حکیمانهای است.[6]»
7. کنترل ورودی چشم،گوش و شکم:
توصیه هایی برای مهار شهوات
1. تقویت ایمان:
اگر معنویت و ایمان را در خویش تقویت کنید، ملکهای در شما ایجاد میشود که از انجام هر گونه گناه باز میدارد و به شما اجازه نمیدهد که ارزش و منزلت خود را با این کارها از بین ببرید. این بخش را خوب مطالعه کنید و در زندگی خود جداً برای آن برنامه ریزی کیند. بسیاری از مشکلات ما و اساساً مشکل عصر ما و جوانان جامعه همین کمبود معنویت و ایمان مذهبی است که اگر این مشکل حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر حل خواهد شد.
2. تجدید نظر در عمل و رفتار:
در عمل و رفتار خود باید تجدید نظر کنید و بیشتر دقت داشته باشید تا از رفتارهایی که میل جنسی و شهوت را در شما تحریک میکند، دوری نمایید.[7]
3. کار مداوم:
یکی از عوامل مؤثر در جلوگیری و کنترل شهوت کار مداوم است. کارهای بدنی از رنج روحی ما میکاهد و از شهوت نیز جلوگیری میکند. کار هم از لحاظ آنکه باعث صرف انرژی و نیروی بدنی میشود و هم از لحاظ آنکه فکر و ذهن انسان را به خود مشغول میکند، میتواند از افکار ناسالم و کارهای نادرست و نابهنجار جلوگیری کند.
4. ورزش:
ورزش یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از فشارهای جنسی است. علاوه بر اینها سعی کنید.
5. کنترل فکر:
در مواقعی که تنها هستید، ذهن و فکر خود را از مسایل که سرانجام به بروز نیاز جنسی منجر میشود،باز داشته و بیشتر به یاد خدا باشید. به این نکته توجه داشته باشید که خداوند ناظر بر تمامی اعمال ماست، حتی در جاهای خلوت که هیچ کسی نیست، خداوند ما را میبیند، اگر خدای ناکرده گناه کنیم علاوه بر آثار و پیامدهای منفی که در جسم و روح ما میگذارد، آبروی ما نزد خدا هم میرود.
6. ازدواج:
سومین راهکار این است که زمینه ازدواج را فراهم نمایید.[8]
البته لزومی ندارد که فوراً ازدواج کنید، میتوانید مقدمات ازدواج را کم کم فراهم کنید، و در زمان مناسب مثلاً یک سال بعد عقد نمایید. اگر به مقدمات ازدواج اقدام کنید، ذهن و فکر شما بیشتر روی آن متمرکز میشود و به امید فردای بهتر و زندگی آبرومندانه از هر کار دیگری منصرف خواهید شد.
خداوند متعال که آفریننده انسان است و خصوصیات و فطریات و غرایز او را میداند، آفریدن زن و مرد و قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر را سبب مودت و رحمت و آرامش انسان و نیز ارضای غرایز به صورت صحیح آن میداند. در این باره میفرماید: «از آیات و نشانههای حکیمانه خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد، به درستی که در این کار خداوند دلایل حکیمانهای است.[9]»
7. کنترل ورودی چشم،گوش و شکم:
صحنههای محرک را نبینید و نوشتههای شهوت انگیز را نخوانید و آهنگ یا صدایی را که محرک هستند را نشنوید. از غذا های حلال بخورید ولی در خوردن غذاهای پر کالری و ادویه جات افراط نکنید. صحنههای محرک را نبینید و نوشتههای شهوت انگیز را نخوانید و آهنگ یا صدایی را که محرک هستند را نشنوید. از غذا های حلال بخورید ولی در خوردن غذاهای پر کالری و ادویه جات افراط نکنید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. آیت الله حسین مظاهری، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، موسسه ذکر، چ 11، 1378.
2. زین العابدین دست داده، دریچهای به آسمان، (راههای پیشگیری از گناه) مجتمع فرهنگی مصلی نژاد، چ اوّل، 1377.
3. دنیای نوجوان، محمد رضا شرفی، قم، منادی تربیت تربیت.
پی نوشت ها:
[1] . آمدی، غرر الحکم، دانشگاه تهران، چاپ چهارم، ج 7، ص 393.
[2] . شرفی، محمد رضا، دنیای نوجوان، انتشارات تربیت، چاپ اوّل، 1370، ص 176 ـ 177.
[3] . برای مطالعه بیشتر ر.ک: جعفری، محمد حسین، توبه زیباترین پوزش، موسسه نشر فائز، چاپ دوازدهم، فصل 1، 2 و 4؛ و نیز: حسن زاده آملی، حسن، توبه، گردآوری ابراهیم احمدیان، انتشارات فلم، چاپ دوم، 1380، فصل 2و 8.
[4] . مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، موسسه ذکر، چاپ یازدهم، 1378، ص 182 به بعد.
[5] . برای مطالعه بیشتر ر.ک: مظاهری، علیاکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوّم، 1374.
[6] . روم/21.
[7] . مظاهری، حسین، عوامل کنترل غرایز در زندگی انسان، موسسه ذکر، چاپ یازدهم، 1378، ص 182 به بعد.
[8] . برای مطالعه بیشتر ر.ک: مظاهری، علیاکبر، جوانان و انتخاب همسر، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوّم، 1374.
[9] . روم/21.