مواد رادیولوژیکی، که اغلب «بمب اتمی» یا «بمب رادیواکتیو» نامیده می‌شود، ترکیبی از مواد انفجاری متداول و غیراتمی مثل یک بمب همراه با مواد رادیواکتیویته است و به نحوی طراحی و تعبیه می‌شود که مقدار زیادی مواد خطرناک و زیان آور را در منطقه مورد هدف منتشر وپراکنده می سازد.
در ضمن مواد رادیواکتیو موجود در مواد رادیولوژیکی به شکل گسترده‌ای در طب، کشاورزی، صنعت و در امر تحقیق و پژوهش به کار می‌روند همچنین دستیابی به آن به مراتب آسان‌تر از سلاح‌های غنی‌شده پلوتونیوم و اورانیوم می‌باشد.هدف اصلی در استفاده از مواد رادیواکتیو، ایجاد ترس روانی و بروز آشفتگی اقتصادی در جامعه است.
برخی از این مواد و ابزار بخاطر برخورد و نزدیکی با مواد رادیواکتیو می‌توانند مهلک و کشنده باشند و به دلیل سرعت بالای تخلیه مواد آلوده به مواد رادیو اکتیو و نیز استقرار افراد در پناهگاه‌ها، شمار کشته و مجروحین از یک انفجار بمب رایج و غیراتمی عمدتاً بیشتر می‌باشد.
آلوده شدن منطقه به مواد رادیواکتیو به اندازه، بزرگی، سطح منطقه، میزان مواد رادیواکتیو، انحراف بمب، میزان وحجم مواد موجود در بمب، کیفیت و کمیت مواد موجود در بمب، شرایط آب وهوایی محلی، باد و بارش بستگی دارد. درطول روند پاکسازی، مردم مناطق آلوده باید برای ماه‌ها به مناطق غیرآلوده منتقل شوند.

اقدامات قبل از انتشار مواد رادیواکتیو

به دلیل طولانی شدن احتمال وجود خطر، لوازم و تجهیزات خود را برای مدت دو هفته با خود بردارید. پناه‌گرفتن درطول وقوع حادثه امری کاملا ضروری است.
درکل دو نوع پناهگاه داریم: پناهگاه برای مواقع انفجار و دیگری برای ریزش اتمسفری تشعشعات.
سرپناه برای مواقع انفجار هسته‌ای :
این پناهگاه بطور خاص برای محافظت در برابر فشار موج ناشی از انفجار، آتش‌سوزی، گرما و حرارت و تشعشعات اولیه یک انفجار هسته‌ای ساخته‌ می‌شود. باید گفت حتی ساخت یک چنین پناهگاهی تاب مقاومت در برابر ضربه مستقیم ناشی از یک انفجار هسته‌ای را ندارد.
سرپناه برای مواقع بارش تشعشعات رادیواکتیو:
نیازی نیست که این پناهگاه الزاماً برای محافظت در برابر اشعه رادیواکتیو ساخته شود. هر مکان امنی که دارای دیوار و سقف محکم و کلفت باشد برای دفع تشعشعات ناشی از ذرات رادیواکتیو کفایت می‌کند.

اقدامات حین انتشار مواد رادیواکتیو

توجه داشته باشید تا زمانی‌که افراد متخصص و آموزش دیده در این زمینه، با تجهیزات اختصاصی در صحنه حاضر نشوند، تشعشعات مواد رادیواکتیو قابل تشخیص نیستند.
باید از هرگونه تشعشعی دورشوید یا تماس و قرارگرفتن در معرض آن را محدود کنید.
اگر در حین جستجوی پناهگاه مناسب (چه در داخل خانه یا بیرون از خانه) هستید، و در آن موقع گرد و غبار و سایر آلودگی‌های قابل رویت و محسوس را در هوا مشاهده کردید سعی کنید با کمک پارچه لباس‌تان نفس بکشید.
اگر انتشار یا پراکندگی موادرادیواکتیو در داخل خانه رخ داده است فورا بیرون بروید و به دنبال مکان امنی باشید.

اگر داخل خانه هستید:

اگر وقت کافی دارید دستگاه‌های گرم‌کننده و تهویه را خاموش کنید، تمام پنجره‌ها، دریچه‌ها، حفاظ شومینه و بخاری، خروجی‌ فن‌ها را ببندید.
کیف نجات و رادیو باتریی خود را بررسی کنید و آنها را به پناه‌گاه خود ببرید.
بلافاصله به دنبال پناهگاهی که ترجیحاً در زیرزمین یا در یک اتاق داخل ساختمان است، باشید و تا حد امکان بین خود و محل وجود مواد رادیواکتیو را با موانع سفت و سخت پوشش دهید.
پنجره‌ها و درهای خروجی را با استفاده از نوارچسب محکم ببندید طوری‌که به راحتی ذرات رادیواکتیو به داخل نفوذ نکند.
روکش‌ پلاستیکی و نایلون نمی‌تواند محافظ کافی و خوبی (برای مقاومت) در برابر اثرات رادیواکتیو و اثرات انفجار باشد.
به راهنمایی‌های مسئولین گوش‌دهید و دستورالعمل‌های آنها را دنبال‌کنید.

اگر بیرون خانه هستید:

بلافاصله در نزدیک‌ترین ساختمان مناسب و امن پناه بگیرید.
درصورت نبود سرپناه مناسب، در صورت امن بودن به سرعت خلاف جهت باد و به دور از مکان وقوع انفجار حرکت کنید. سپس، خیلی زود سرپناهی مناسب بیابید.

اقدامات بعد از انتشار مواد رادیواکتیو

بعد از پیداکردن محل امن و مناسب، کسانی‌که در معرض مواد رادیواکتیو قرارگرفته‌اند باید بلافاصله خود را از آلودگی پاک کنند. بهمین خاطر باید لباس‌های خود را درآورده و در کیسه‌ای بگذارند (و آن کیسه را دور از دسترس خود و دیگران قراردهند)، دوش بگیرند و ‌با آب و صابون خود را بشویند.
بعد از اعلام مسئولین مبنی بر امن بودن خروج از پناهگاه، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.
برای شنیدن سخنان و راهنمایی‌های مقامات و مسئولین محلی در مورد اینکه آیا باید محل را تخلیه کنید و به مکان امنی بروید به اخبار رادیو و تلویزیون خوب گوش دهید.
بنا به هر دلیلی به محل وقوع حادثه بازنگردید و یا از آن بازدید نکنید.