تن به اسارت دادن روا نیست .
امام على علیه السلام :
مَن اسْتُؤْسرَ مِن غیرِ جِراحهٍ مُثقِلهٍ فلا یُفْدى مِن بیتِ المالِ ،
و لکنْ یُفْدى مِن مالهِ إن أحبَّ أهلُهُ .
هر کس، بدون جراحت شدید، تن به اسارت دهد، نباید براى آزادى او از بیت المال سَربها داد؛
بلکه در صورت رضایت خانواده اش، سربهاى او باید از مال خودش پرداخت شود.
( الکافی : ۵/۳۴/ ۳ )
امام صادق علیه السلام :
لمّا بَعثَ رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله بِبراءهٍ معَ علیٍّ علیه السلام ،
بَعثَ مَعهُ اُناسا و قالَ رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله :
مَنِ اسْتُؤْسرَ مِنْ غیرِ جِراحهٍ مُثْقِلهٍ فلیسَ مِنّا .
زمانى که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله على علیه السلام را براى اعلام برائت فرستاد،
عده اى را نیز به همراه او گسیل داشت و فرمود :
هر کس، تن به اسارت دهد، بى آنکه زخم کارى برداشته باشد، از ما نیست.
( الکافی : ۵/۳۴/۲ )
خوشرفتارى با اسیر:
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :
اِسْتَوصُوا بالأُسارَى خَیْرا .
( المعجم الکبیر : ۲۲/۳۹۳/۹۷۷ )
امام على علیه السلام :
إطعامُ الأسیرِ و الإحسانُ إلیهِ حقٌّ واجبٌ ، و إنْ قَتَلْتَه مِن الغدِ .
غذا دادن به اسیر و خوشرفتارى با او حقّى است واجب ، هر چند [ بخواهى ] فردا او را بکشى .
( وسائل الشیعه : ۱۱/۶۹/۳ )
امام على علیه السلام ـ پس از آن که ابن ملجم بر او ضربت زد، به حسن و حسین علیهما السلام ـ فرمود :
احبِسُوا هذا الأسیرَ ، و أطعِمُوهُ ، و اسْقُوهُ ، و أحْسِنوا إسارَهُ
این اسیر را زندانى کنید و به او غذا و آب دهید و در اسارت با وى خوشرفتار باشید .
( قرب الإسناد : ۱۴۳/۵۱۵ )
امام باقر علیه السلام :على علیه السلام [ از رسول خدا صلى الله علیه و آله ] پرسید :
یا رَسولَ اللّه ، أیُّ الصَدَقهِ أفضَلُ؟
قالَ : الأسِیرُ المُخْضَرَّتا عَیناهُ .
اى پیامبر خدا ! کدام صدقه ، برتر است؟
فرمود : به اسیرى که چشمانش [ از ضعف ] تیره و تار شده است .
( الجعفریات : ۵۵ )
امام صادق علیه السلام :
إنّ علیّا علیه السلام کان یُطعِمُ مَن خُلِّدَ فی السِّجْنِ مِن بیتِ مالِ المسلمینَ .
على علیه السلام کسى را که زندانى مى شد، از بیت المال مسلمانان غذا مى داد.
( وسائل الشیعه : ۱۱/۶۹/۲)
امام صادق علیه السلام :
إطعامُ الأسیرِ حقٌّ على مَن أسَرَهُ و إن کان یُرادُ مِن الغدِ قَتْلُهُ .
فإنّه یَنبغی أن یُطعَمَ و یُسْقى و یُظَلّ و یُرفَقَ بهِ ، کافرا کان أو غَیْرَهُ .
غذا دادن به اسیر حقّى است به گردن کسى که او را به اسارت گرفته است، هر چند بنا باشد فردا کشته شود.
باید به اسیر، آب و خوراک و جاى مناسب داد و با او مدارا کرد، کافر باشد یا غیر کافر.
( الکافی : ۵/۳۵/۲ )
کشتن اسیر :
تهذیب الأحکام :در جنگ صفّین ، اسیرى را نزد امام على علیه السلام آوردند . او با على علیه السلام بیعت کرد و امام به او فرمود :
لا أقتُلَکَ إنّی أخَافُ اللّه َ رَبَّ العَالِمین .
فَخَلّى سَبِیلَهُ و أُعْطِیَ سَلَبهُ الّذی جاءَ بِهِ .
تو را نمى کشم ، من از خداى جهانیان بیم دارم .
سپس او را آزاد گذاشت و لباس و وسایلش را به او بازگرداند .
( تهذیب الأحکام : ۶/۱۵۳/۲۶۹ )
الکافى ـ به نقل از زهرى ـ :امام زین العابدین علیه السلام فرمود :
إذا أَخَذْتَ أسِیرا فَعَجِزَ عَنِ المشی و لیس مَعَکَ مَحمَلٌ ، فَأرسِلْهُ و لا تَقتُلْهُ .
فَإنّکَ لا تَدرِی مَا حُکْمُ الإمَامِ فیهِ .
قالَ : و قال : الأسِیرُ إذا أسلَمَ فَقَدْ حَقَنَ دَمَهُ وَ صارَ فَیئا .
چون اسیرى گرفتى که از راه رفتن عاجز بود و وسیله سوارى نداشتى ، او را رها کن و مکش .
زیرا نمى دانى که حکم رهبر درباره او چیست ؟
و امام فرمود : اسیر چون مسلمان شود ، خونش محترم و محفوظ شده و جزو غنائم گشته است .
( الکافی : ۵/۳۵/۱ )
منبع: میزان الحکمه، جلد اول.
