نویسنده: محمد اسماعیل پور

گیاهی که سابقه رویش آن به 2 هزار سال قبل از میلاد می رسد و تا به امروز کلی مشتری داشته، حتماً گیاه ویژه ای است. «زیتون» شاید یکی از معروف ترین خوراکی هایی باشد که در قرآن به صورت مستقیم از آن نام برده شده است؛ خوراک محبوبی که زینت بخش سفره ایرانی هاست. این بار سراغی از «زیتون» گرفته ایم تا شاید سر در بیاوریم که چرا در قرآن هر وقت نامی از خوراکی ها به میان می آید. همیشه پای زیتون هم در میان است.

5 ویژگی مهم زیتون
فواید درمانی بسیاری برای زیتون وجود دارد. این 5 مورد مهم ترین ویژگی های درمانی و دارویی این میوه بهشتی است

استرس ممنوع!
دانه کوچک زیتون در حقیقت بمب «آنتی اکسیدان» است. رادیکال های آزادشده گاهی به علت آلودگی های محیطی، استرس و مانند آن در بدن ایجاد اختلال می کنند و زیتون با منابع سرشار آنتی اکسیدان قادر به حذف رادیکال های آزاد است. در روغ زیتون نوعی آنتی اکسیدان وجود دارد که از سلول های قرمز خون در برابر صدمه دیدن محافظت می کند. مصرف 25 سی سی یعنی دو قاشق غذاخوری روزانه به مدت یک هفته سبب کاهش چشمگیر کلسترول و افزایش آنتی اکسیدان خون می شود. دانشمندان می گویند اثر آنتی اکسیدانی زیتون 400 برابر ویتامین C است.

زیبایی روغنی
کافی است یکبار به ترکیبات تشکیل دهنده کرم های ضد آفتاب و مرطوب کننده های توی خانه دقت کنید. استفاده از روغن زیتون در شامپوها، روغن های حمام، لوسیون ها، صابون ها، روغن های ماساژ و روغن های ناخن و حتی برای درمان بیماری های ناخن الان دیگر حسابی رایج است.
این روغن به دلیل داشتن پلی فنول ها از آسیب های پوستی که ممکن است در مواجهه با نور خورشید ایجاد شود جلوگیری می کند. پوست وقتی صدمه می بیند که سلول هایش تخریب شوند بنابراین پلی فنول های موجود در کرم های ضد آفتابی که از روغن زیتون تهیه می شوند، می توانند مانع از آسیب های پوستی شوند. در یونان باستان مصر و روم هم از این ماده برای زیبایی پوست زنان استفاده می شد.

دشمن حساسیت پوستی
روغن زیتون غیر از خواص خوراکی ای که دارد یکی از بهترین داروها برای پیشگیری از حساسیت های پوستی (اگزما) و درمان آن است؛ موضوعی که سال ها قبل پیامبر اسلام (ص) هم به آن اشاره کرده بود: «روغن زیتون را بخورید و آن را به بدن خود بمالید که آن شجره مبارکه است».
(دارمی، ج3، ص 29)

کنترل دیابت
این یکی دیگر مخصوص دیابتی هاست. برگ زیتون علاوه بر خواص دارویی نقش مهمی در مهار بیماری دیابت دارد. غیر از کنترل دیابت، کاهش دهنده فشار خون، قند خون، ضد اسپاسم، گشادکننده عروق خونی و کاهش دهنده کلسترول هم هست. مصرف مداوم جوشانده برگ زیتون می تواند مثل نسخه یک پزشک حاذق به دادتان برسد.

خداحافظ سنگ صفرا
روغن زیتون دفع کننده سنگ کیسه صفراست. ترکیب روغن زیتون با آبلیمو می تواند کم کم سنگ کیسه صفرا را از بین ببرد و شما را به آرامش برساند. کافی است در وعده های سالادتان کنار آبلیمو، روغن زیتون هم اضافه کنید، کار سنگ صفرا تمام است.

تلخ شیرین
آن طور که می گویند درخت زیتون برای اولین بار در فنیقیه روییده؛ آن هم حدود 2 هزار سال قبل از میلاد. بعد از این بوده که به اروپا و کشورهای شرقی هم راه پیدا کرده است. ارزش غذایی زیتون از قدیم مورد توجه بوده؛ به طوری که می گویند سربازان عرب در لشکرکشی هایشان نان و روغن زیتون و عسل را به عنوان غذا همراه خود می بردند و با این کار وقت خود را صرف پختن غذا نمی کردند. در آیه 20 سوره مؤمنون هم درباره کاربرد خوراکی زیتون اشاره شده است: «و نیز درختی است که از طور سینا برآمده و روغن «زیت» بارآورد و نان خورش مردم گردید». مزه نوع نارس زیتون تلخ است و وقتی برای تهیه ترشی و چاشنی غذا از آن استفاده می شود، مزه اش مطبوع تر می شود. اما شاید مهم ترین ویژگی زیتون، روغنی باشد که از گوشت میوه آن می گیرند. معمولاً روغن زیتون را از 15 درصد گوشت زیتون تهیه می کنند. روغنی که با فشردن به دست می آید و البته اولین افشره، بهترین نوع روغن را دارد که نیازی به تصفیه آن هم نیست. روغن تازه از این تکریبات تشکیل شده است: «اسید اولئیک» 80 درصد و مقدار کمی جوهر نخل و اسیدهای دیگری مانند «اسید سیتریک»، «لینولئیک آروشیدونیک» و «شیریستیک» است. از تفاله زیتون پس از اولین افشرده، روغنی غیرخوراکی به دست می آید که در صابون سازی کاربرد دارد. صابون زیتون یکی از شوینده های مورد علاقه طرفداران طب گیاهی است.

چیزهایی که نمی دانستید
کلمه «زیتون» شش بار در قرآن آمده و یکبار هم در سوره مومنون آیه 20 به طور غیرمستقیم از آن به عنوان درختی که دارای روغن است و در کوه «صنعا» یافت می شود، یاد شده.
میوه زیتون در قرآن دوبار به صورت تنها و دوبار همراه با سایر میوه ها مثل خرما، انگور و انجیر آورده شده است.
درخت زیتون حدود 20 گونه متفاوت دارد.
هر درخت زیتون 10 تا 20 کیلو میوه می دهد.

«نور روی نور»
مثال هایی که خدا در قرآن می زند همیشه جالب است؛ درست مثل تشبیهی که خدا از نورش می کند. آیه 35 سوره نور شاید یکی از زیباترین مثال های قرآنی باشد که درک جذابیت آن با یک آزمایش ساده فیزیکی امکان پذیر است. یک نگاه به ترجمه این آیه بیندازید: «خداوند نور آسمان ها و زمین است. مَثَل نور او همچون چراغدانی است که در آن چراغی پرفروغ باشد. آن چراغ در میان شیشه ای و آن شیشه همچون ستاره ای تابان درخشان است. این چراغ از روغن درخت پربرکت زیتون برافروخته شده است که نه شرقی است و نه غربی. روغنش به قدری صاف و شفاف است که بدون تماس آتش نزدیک است شعله ور شود و روشنی دهد. نوری است بر فراز نور دیگر. هر کس را که خداوند بخواهد به نور خویش هدایت می کند و برای مردم مثل ها می زند و به هر چیزی آگاه است». آنهایی که علاقه مند به آزمایش های فیزیکی هستند خوب می دانند که تشبیه قرآن از خاصیت روغن زیتون چقدر زیبا و هوشمندانه است. خاصیت اشتعال روغن زیتون، آن هم در حالی که خود روغن زیتون شفاف است و همنشینی اش با آتش، نور آن را چندین برابر می کند مثلی است که قرآن برای تشبیه نور خودش استفاده می کند.
منبع: نشریه همشهری آیه سال چهارم شماره 2..