نویسنده: مرجان باژن

هر فرد در طول زندگی، خواه ناخواه دچار بیماری های مختلف می شود و با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان با عوامل بیماریزای گوناگونی تماس پیدا می کنند که سیستم ایمنی بدنشان هنوز نسبت به آنها مقاوم نشده است، احتمال بروز بیماری در این سنین زیاد است. ابتلا به بیماری از یک سو باعث بی اشتهایی و از سوی دیگر باعث افزایش نیاز بدن به انرژی می شود. کودک یا نوجوان دچار تب، علاوه بر استراحت، نیاز به مصرف مایعات فراوان مانند آب و آبمیوه به ویژه میوه های حاوی ویتامین های A و C دارد. هرچند بیشتر بیماری های کودکان و نوجوانان منشأ ویروسی دارد، ولی برخی موارد میکروبی بوده و نیاز به آنتی بیوتیک پیدا می کند. در برخی موارد نیز آنتی بیوتیک به طور نابجا مصرف می شود. آنتی بیوتیک، میکروب ها را از بین می برد، ولی چون تفاوتی بین میکروب های مضر و مفید قائل نمی شود، باعث از بین رفتن بسیاری از میکروب های مفید بدن نیز می شود. تخریب میکروب های مفید باعث رشد میکروب های فرصت طلب و پیدایش عفونت های دیگر به ویژه انواع قارچی می شود. در بسیاری موارد پس از مصرف آنتی بیوتیک خوراکی، برفک که نوعی عفونت قارچی است در دهان ظاهر می شود. در برخی موارد عوارض مصرف آنتی بیوتیک تا مدت ها باقی می ماند؛ به عنوان مثال گاهی مصرف آنتی بیوتیک می تواند تا شش ماه بعد مانع از رشد باکتری های مفید روده شود.
*میوه ها و سبزی های تازه حاوی ویتامین ها و آنزیم هایی هستند که مصرفشان باعث سرعت بخشیدن به روند بهبود بیماری ها می شود. حبوبات، سالاد و سوپ نیز در این امر مؤثرند.
*مصرف ماست تازه زمانی که فرد آنتی بیوتیک مصرف می کند، به دلیل داشتن باسیل بیفیدوس می تواند برخی از میکروب های مفید مورد نیاز بدن را تأمین کند و از پیدایش برخی عوارض این داروها مقابله نماید.
*چغندر حاوی اینولین است و به رشد باکتری های مفید کمک می کند، بنابراین مصرف آن در زمانی که فرد آنتی بیوتیک مصرف می کند مفید واقع می شود.
*آناناس حاوی برومولن است که باعث افزایش تأثیر آنتی بیوتیک ها می شود و برای هضم مواد غذایی نیز مفید است. آناناس و آب آن اثرات بسیار مفیدی برای سرماخوردگی دارند چون علاوه بر سرشار بودن از ویتامین C، قادر به حل کردن و دفع خلط و ترشحات مخاطی نیز می باشند.
*سیر و آویشن دارای خواص ضد میکروبی و ضدویروسی هستند. سیر حاوی ترکیبات مفیدی از قبیل آلیسین است. مصرف مداوم سیر می تواند در پیشگیری از سرماخوردگی مفید واقع گردد.
*پیاز نیز دارای خواص مشابه سیر است و حاوی مواد ضدویروسی متعددی می باشد. سیر، پیاز و جعفری خاصیت ضداحتقان دارند.
*زنجبیل حاوی ترکیبات ضدویروس متعددی است. محققین توانسته اند چندین ماده شیمیایی در زنجبیل شناسایی کنند که دارای اثرات اختصاصی بر علیه فراوان ترین دسته ویروس های عامل سرماخوردگی یعنی رینو ویروس ها هستند. زنجبیل همچنین حاوی موادی چون Gingerols و Shogaols است که علاوه بر کاهش درد، تب و سرفه، اثر آرام بخش و خواب آور نیز دارند.
*عسل برای تسکین سرفه مؤثر است.
*مصرف مواد غذایی حاوی روی می تواند در سرکوب ویروس سرماخوردگی مؤثر واقع شود. گوشت قرمز، ماهی، ماکیان، جگر، لبنیات، غلات کامل، حبوبات و مغزها منابع خوب روی محسوب می شوند. سویا نیز منبع نسبتاً خوب روی می باشد. به طور کلی برای کودک و نوجوان دچار سرماخوردگی، مصرف سوپ تقویت کننده دستگاه ایمنی که حاوی سبزیجات تازه، پیاز، سیر و مرغ باشد مفید است، این سوپ همچنین در حل و دفع ترشحات مخاطی نیز مؤثر واقع می شود. در صورتی که کودک یا نوجوان دچار سرماخوردگی، برونشیت یا هر بیماری دیگری باشد که خلط تولید می کند، باید از مصرف مواد غذایی افزایش دهنده خلط مانند غذاهای سرخ شده، گوشت قرمز و شیرینی ها خودداری کند و مصرف موادی مانند لبنیات پرچرب و تخم مرغ را نیز محدود نماید.
منبع:نشریه دنیای زنان، شماره 54.