1. آشنایی اینترنتی
با وجود این که ضرورت دارد در خانواده از دستگاه رایانه استفاده شود، – در حالی که این دستگاه، دراغلب خانه ها وجود دارد -و دبیرستانی ها و دانشگاهی ها از این ابزار برای دستیابی به مقالات و یا دیدن سی دی های درسی استفاده نمایند،؛ گاهی در زمانی که به اینترنت متصل می شوند حسّ کنجکاوی و غرایز جنسی، آنان را تحریک می کند تا به نوعی با جنس مخالف خود تماس برقرار کنند. این کار ابتدا به صورت چت روم است ولی بعداً بادادن پیام و شماره ی تماس و محلّ قرار ملاقات، زمینه ی یکدوستی و رابطه ی عاطفی، بین دو نفری که گاهی هیچ تناسبی برای ازدواج ندارند، فراهم می گردد. لذا شاید رابطه ابتدا از یک شنیدن و از یک نگاه شروع شود ولی خاتمه ی خوبی نخواهد داشت.
به قول دکتر احمد شوقی می گوید:
نگاهی و لبخندی و سلامی وکلامی*** وعده گاهی و دیداری وملاقاتی
متأسفانه این موضوع در بین جوانان باب شده و باعث نگرانی شدید خانواده ها گردیده است.

دلایل عدم موفّقیّت این نوع رابطه و آشنایی اینترنتی
– در فرهنگ دینی ما پذیرفته نیست؛
– در عرف، خانواده ها با آن مقابله می کنند؛
– بعد از ازدواج عامل سلب اعتماد شوهر می گردد.

2. خرافات در ازدواج
گاهی افراد به علّت کم سوادی ویا سادگی، تحت تأثیر بعضی از افکار منفی در جامعه قرار می گیرند و نیامدن خواستگار و عدم موفّقیّت در ازدواج و یا شکست و ناکامی دراین امر را به «بسته شدن بخت» نسبت می دهند.
گاهی ناکامی در ازدواج ناشی از بی تدبیری و عدم مدیریّت پدر خانواده است، و یا پاسخ منفی به خواستگاران و سخت گیری درامر ازدواج عامل آن است. لذا گاهی در این موارد، افراد برای باز شدن بخت به افراد شیّاد و متقلّب، مانند رمّال ها و جادوگران مراجعه می کنند! که نه تنها نتیجه نمی گیرند بلکه از نظر مالی هم متضّرر می شوند.
گاهی اعتقاد دارند که با تولّد هر انسان، یک نفر جنّ نیز متولّد می شود که همزاد اوست واگر عاشق شود، اجازه ی ازدواج به شخص را نمی دهد! که همه ی این موارد خرافات است و هیچ مستنددینی ندارد و با اسلام که مکتبی عقل محور است وعقل را پیامبر درون می داند، تضاد دارد.

دستورهایی که اهل بیت عصمت و طهارت (علیه السلام) برای گشایش بخت داده اند.(1)
در صورتی که خود یا خانواده درنداشتن خواستگار دخالت نداشته اید و بسته شدن بخت را احتمال می دهید، توصیه ما برای گشایش بخت، مراجعه به درگاه خداوند و امامان معصوم (علیه السلام) است. از جمله توصیه های ائمه معصومین (علیه السلام) در رابطه با این امر عبارت است از:
– خواندن سوره ی فلق، ناس و آیه الکرسی؛
– خواندن، آیات 54 تا 56 سوره ی مبارکه ی اعراف.
– خواندن و نوشتن آیات 75 تا 82 سوره ی مبارکه ی یونس؛
– ذکر یومیه ی «لا اِلهَ اِلاّ اَنتَ سُبحانَکَ اِنّی کُنتُ مِنَ الظالمین»؛
– دادن صدقه.

3. آرایش در خواستگاری
توصیه می شود درخواستگاری آرایش نکنند، چون با آرایش کردن چهره ی واقعی فردنشان داده نمی شود. از طرفی بعضی از دختران، تحت تأثیر فرهنگ غرب عادت به آرایش کردن و برداشتن زیر ابرو دارند که در خانواده های مذهبی با فرهنگ دینی، این کار قبیح به شمار می آید؛ در فقه شیعه بحثی وجود دارد به نام «تدلیس»؛ یعنی، پنهان کردن عیب. اگر دختر با آرایش کردن، عیوب صورت خود را بپوشاند، از نظر فقهای اسلام حرام است. و اگر با این کار یکی از عیب های هفتگانه ی باطل کننده ی عقد؛(2) یعنی، پیسی(3) را پنهان کند، عقد نیز باطل می گردد.

4. چرا اذن پدر در ازدواج لازم است؟
حکم شرع مقدّس، برای عقد دختر باکره، این است که علاوه بر رضایت دختر، اجازه ی ولی شرعی؛ یعنی، پدر و جدّ پدری ضرورت دارد؛ اما برای عقد دختر غیر باکره (بیوه) نیاز به اذن پدر نیست.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«زن بیوه مالک نفس خودش می باشد. می تواند با مرد دلخواه خود ازدواج کند و نیاز به اذن پدر ندارد.»(4)
چرا اذن پدر درازدواج دختر ضروری است؟
– مردها شکارچی ماهری هستند.
چون دختر تشنه ی عشق، علاقه و محبّت است، وقتی جوان به او اظهار علاقه کرد، به خاطر ساده اندیشی ممکن است جواب مثبت به پسر بدهد.
– قدر شناسی از زحمات پدر است.
– حکم دین است.
– پدر سدّ محکمی درمقابل فریب کاری است و اذن پدر در حقیقت، عامل بالا بردن ارزش زن است.

5. چرا دخترها در ازدواج اضطراب دارند؟
چراخانواده ها و خصوصاً دخترها، درازدواج اضطراب دارند؟ پاسخ آناست که هر نوع تغییری عامل اضطراب است. اتّفاق ازدواج، بزرگ ترین مسأله در زندگی دختر و پسر جوان است. لذا اضطراب تا حدودی امری طبیعی است؛ خصوصاً درازدواج فرزندان اوّل خانواده؛ لذا توصیه می گردد که باتوکّل به خدا و توسّل به امامان معصوم (علیه السلام) میزان اضطراب خود راکاهش دهند.

علل اضطراب در ازدواج:
– فکر شکست (طلاق)، اضطراب می آورد.
– داماد مهمان ناخوانده است.
– اولین تجربه ی زندگی است.
– کم رویی دختر؛
– تجارب تلخ دوستان؛
– رفتار بد پدر در خانواده.
– پنهان کاری و دروغ گویی بعضی ها در هنگام ازدواج.

6. شانس درازدواج
قسمت به معنای عدم نقش و ارده ی انسان در رخ دادهای زندگی، از جمله ازدواج، درست نیست؛ زیرا انسان آزاد و دارای اختیار آفریده شده است. البتّه این آزادی مطلق نیست، بلکه مستند به اراده و مشیّت خداوند است. برای تحقّق یک رخداد مانند ازدواج عوامل گوناگونی از جمله اراده ی انسان دخالت دارد که البتّه در طول اراده ی خداوند است.
اگر شما برای ازدواجتان اقدام کردید و به سرانجام نرسیده و خود در عدم تحقّق آن دخالتی نداشتید، مطمئن باشید که مصلحت شما نبوده است. دیگر جایی برای رنجش و ناراحتی نیست و این را می توان قسمت الهی دانست.
اعتقاد به شانس و ستاره ی بخت، یکی از آسیب های ازدواج و شبیه همان اعتقاد به قسمت، به معنای نادرست آن است که شخص را از حرکت باز می دارد؛ یا عاملی برای بی دقّتی و سهل انگاری در ازدواج می شود.(5)

7. کم رویی در ازدواج
متأسفانه یکی از مشکلات جدّی برخی از جوانان به ویژه دختران دم بخت، ضعف ارتباط با مادران خود، در زمینه ی ازدواج، به دلیل کمرویی است که مشکلاتی را پدید می آورد و مانع از انتقال تجربه های خوب آنان به فرزندان می شود. به والدین توصیه می گردد زمیثنه ی گفت و گو در باره ی ازدواج را برای فرزندانشان فراهم آورند و آنان را از تجربه های ارزشمندشان محروم نسازند.(6)
گاهی فرد به علّت کم رویی در جلسات خواستگاری یا حضور پیدا نمی کند یا حضور کم رنگی دارد و یا وقتی حضور پیدا می کند، به علّت کم رویی و حیای افراطی، قادر به بیان خواسته ها و احساسات و نیازهای خود نیست. این نوع برخورد باعث می گردد که او در انتخاب دچار مشکل شود. حتّی بنده در مراجعین خودبه مواردی برخورد کرده ام که بعد از عقد، خانم یا آقا نسبت به وضع ظاهر طرف مقابل معترض بوده و اظهار بی علاقگی کرده. وقتی علّت را جویا شده ام، در پاسخ بیان داشته، که موقع خواستگاری خجالت کشیدم نگاه کنم!
در روایات دو نوع حیا آمده است:
1. حیای عاقلانه
2. حیای احمقانه(7)
حیای عاقلانه توانایی وتوانمندی انسان است، امّا حیای احمقانه ناتوانی و معلولیّت اجتماعی به شمار می رود.
انسان عاقل باید درانتخاب، همه ی جوانب را درنظر بگیرد. علاوه بر این که باید مشورت کند وازنظرات دیگران استفاده کند، باید در بیان خواسته ها و نیازها خجالت نکشد.

8. نفرین خواستگاری
در فرهنگ دینی ما، نفرین وجوددارد وخداوند در قرآن کریم از جمله شیطان، کافران و ستمگران را لعنت و نفرین می کند ومی فرماید:
( وَ إِنَّ عَلَیْکَ اللَّعْنَهَ إِلَى یَوْمِ الدِّینِ‌)(8)
(بِهِ فَلَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الْکَافِرِینَ‌ )(9)
(أَلاَ لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ‌)(10)
بعضی از افرادی که در ازدواج دچار ناکامی می گردند و به دلایلی، طرف به او علاقه ندارد ویا جواب منفی میدهند، آن ها به طرف مقابل نفرین می کنند! اما این نفرین ها درامور مهم وکلان برای دشمنانی است که به هدایت شان امیدی نیست.
در ازدواج، بعضی از افراد با شنیدن جواب منفی، به دلایلی از
جمله: عدم توجه سنخیت وکفویت لازم و یا ابراز بی علاقگی، شروع به نفرین طرف مقابل می کنند! به خواستگاران توصیه می گردد، به دلیل شنیدن پاسخ منفی در ازدواج، نفرین نکنند.
البتّه از نفرین خواستگار، هیچ گونه نگرانی به خود راه ندهید، مطمئن باشید که خداوند هیچ گونه اثری درنفرین او قرار نخواهد داد، همان گونه که به همه ی دعاها نیز اثر بخشی نمی دهد.(11)

9. توصیه وحرف آخرنویسنده درانتخاب همسر
1. در هر کاری توسّل به اهل بیت عصمت و طهارت(علیه السلام) لازم و ضروری است. امّا درامرانتخاب همسر، واسطه قرار دادن اهل بیت (علیه السلام) در درگاه خداوند از اهمیّت بالایی برخوردار است. با آه و ناله وگریه از خدا واهل بیت (علیه السلام) کمک بگیرید که زندگی خوبی را داشته باشید.
2. قبل از انتخاب دیگران، خودتان را انتخاب کنید.
3. سیرت زیبا، بهتر از صورت زیبا اسثت.
4. قبل از ازدواج دو چشم دارید، دو چشم دیگر هم قرض کنید، بعد از ازدواج دو چشم خود را هم ببندید.
5. در ازدواج نیّت قربهً الی الله کنید.
6. بدانید گل بی عیب پیامبران و ائمه اطهار (علیه السلام) هستند و سایر انسان ها نقاط ضعفی دارند.
7. در ازدواج وانتخاب همسر دنبال آرامش باشید نه آسایش.
8. زود ازدواج کردن اشتباهی بزرگ است ودیر ازدواج کردن اشتباهی بزرگتر.
9. موقع ازدواج بیشتر با گوش هایتان مشورت کنید تا با چشمانتان.
10. همسر شایسته و خوب پیدا کردن کار بسیار مشکلی است ونگهداری آن بسیار مشکل تر.
11. ازدواج شرکتی است که با محبّت تأسیس، با منطق تحکیم و با گذشت و بزرگواری تداوم می یابد.
12. اگر کسی همسر خود را به صورت که می خواهد انتخاب نکند. حدّاقل دو نفر را بدبخت کرده است.
والسّلام عَلی مَن اتَّبَعَ الهُدی
علی محمّد رفیعی محمّدی

پی نوشت ها :

1. شیخ عبّاس قمی، کلیّات مفاتیح الجنان، ص 553.
2. سیّد حجت موسوی خویی، احکام ازدواج دائم و موقّت، ص 62 و 63.
3. نوعی بیماری پوستی است که لکه های کم و بیش بزرگ سفید روی پوست نمایان می شود.
4. وسایل الشّیعه، ج 14، ص 201.
5. حسین دهنوی گلبرگ زندگی، چاپ چهل و دوم، ص 66- 65.
6. حسین دهنوی، گلبرگ زندگی، چاپ چهل و دوم، ص 67.
7. کلینی کافی، ج2، ص 106.
8. سوره ی حجر، آیه 35.
9. سوره ی بقره، آیه 89.
10. سوره ی هود، آیه 18.
11. حسین دهنوی، گلبرگ زندگی، چاپ چهل و دوم، ص 74.
منبع مقاله :
رفیعی محمدی، علی محمد، (1392)، انتخاب همسر، قم: انتشارات رسول اعظم(ص)، چاپ اول