مقدمه
صبح‌گاه سیزدهم رجب، مساجد جامع بسیاری از شهرهای ایران اسلامی، شاهد حضور عاشقان شیفته‌ای است که به قصد اقامتی سه روزه، در این مکان مقدس حضور می‌یابند و به دور ازدنیا و جلوه‌های دل‌فریب آن، در سفری از خانه خویش به خانه دوست شرکت جُسته و به راز و نیازِ با خدای بی‌نیازِ بنده‌نواز می‌پردازند.
اعتکاف، سنّت نیکوی دیرپایی است که از پیامبران به یادگار مانده و تا امروز ادامه یافته است. این برنامه معنوی، هر ساله مشتاقان و طرفداران بیش‌تری می‌یابد؛ عبادتی که در خلوتِ انسان با پروردگار مهربان شکل می‌گیرد و دل‌های شیفتگان حضرتش را جلا می‌بخشد.

معنای اعتکاف
«اعتکاف» از واژه عَکَفَ گرفته شده و به معنای توقّف در مکانی و ماندن در آن مکان است. این واژه در اصطلاح، به معنای ماندن و توقف سه روزه و بیش‌تر از آن درمسجد جامع، به قصد بندگی و راز و نیاز با خالق بی‌همتاست و به کسی که چنین عمل عبادی را انجام می‌دهد، «مُعتَکِف» گویند.

فلسفه اعتکاف
اسلام، دینِ انزوا و گوشه‌گیری نیست و حتی با آن به مخالفت پرداخته است، ولی از آن‌جا که دست و پا زدن در مسائل مادّی و مشاغل روزمره و معاشرت با غفلت‌زدگان جامه، تمایل به دنیا و تجمل‌گرایی را در انسان افزایش می‌دهد و گاه آدمی را از یاد حق و روی‌کردن به حقیقت و توجه به امور معنوی بازداشته و به خود مشغول می‌کند، در اسلام برنامه‌ای داوطلبانه برای برطرف ساختن این آفت روحی تدارک دیده شده که «اعتکاف» نام دارد.

اعتکاف، فرصتِ ارتباط
انسانْ طبق وعده الهی در آیه ششم سوره مبارکه انشقاق، سرانجام به دیدار معبود نایل خواهد شد. او برای رسیدن به محبت خداوند، باید راه عبادتِ حقیقی را در پیش بگیرد و گاهی در اُنس با پروردگارْ به گوشه‌ای خلوت پناه بَرَد و دور از همه عنوان‌ها و تعلقات دنیایی، لَختی در حالِ خود بیندیشد و با سوزِ دل و اشک چشم، زنگار و سیاهی را از چهره جان خود بزداید و در زاد و توشه آخرت تأمّل کند. ادیان الهی با توجه به این نیاز روحی، با آن‌که انسان را به حضور در جامعه و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی فرا می‌خوانند، فرصت‌هایی را نیز برای خلوت کردن او با خداوند فراهم ساخته‌اند که یکی از این فرصت‌ها، «اعتکاف» است.

اعتکاف، درمانِ فراموشی
قرآن کریم، در آیه 27 سوره حدید، از گوشه‌گیری پیروان عیسای مسیح علیه‌السلام ، سخن به میان آورده و می‌فرماید: «.. و رهبانیتی را که ابداع پیروان مسیح بود، برای آن‌ها مقرر کردیم تا خشنودی خداوند را به دست آورند؛ پس حق آن‌را چنان‌چه بایسته بود، مراعات نکردند.» علامه طباطبایی رحمه‌الله در تفسیر این آیه می‌فرمایند: «از لحن آیه شریفه برمی‌آید که خداوند، در ابتدا رهبانیت را بر پیروان حضرت عیسی علیه‌السلام مقرر نکرده بود، ولی آن‌را مورد تأیید قرار داد». هرچند مسیحیان به دلیل زیاده‌روی در این کار مورد نکوهش قرار گرفتند، ولی دین اسلام، عبادتی به نام اعتکاف پیش‌بینی کرد که نوعی خلوت‌گزینی و درون‌اندیشی برای ساختن انسان‌ها و جلوگیری از خدافراموشی و خودفراموشی است. «اعتکاف» راه‌کار مناسب و درمان مطلوبی برای بیماری فراموشی خود و خداست.

اعتکاف، توقّفی آگاهانه
«اعتکاف» توقّفی ناآگاهانه در مسجد، بدون عشق به عبادت و قصد قربت نیست. آن چه می‌تواند موجب دل کندن از لذایذ زندگی مادّی شود، خود باید لذتی برتر باشد، لذتی چون وصال محبوب، تقرّب و نزدیکی به خدای بزرگ و قرار گرفتن در سایه‌سار محبّت الهی. مُعتکف، از خانه خویش بیرون رفته و آگاهانه عزمِ حضور در خانه حضرت حق می‌کند؛ حضوری آگاهانه، عاشقانه و خالصانه بر درگاه پروردگار یکتا.

پیام اعتکاف
پیام اعتکاف، به یاد خدا زیستن است. اعتکافْ گشت وگذاری است در کوچه پس کوچه‌های درون و گشتن در دنیای تو در توی دل و شناختن خود و مجاهده با نفس. روزهای اعتکاف، روزهای انس با پروردگار و بریدن از غیر و پیوستن به یار است. اعتکاف، هجرتی درونی برای سیردر دنیای باطنْ و مروری بر نفسانیّات خویش است تا گام تهذیب برداریم و کام بندگی برگیریم. ایام اعتکاف، اهل عبادت را عید حضور است و اهل غفلت را روزنه‌ای به سوی نور.

ضرورت اعتکاف
انسان به متقضای فطرت خدایی‌اش، به دنبال معنویت است و هیچ لذتی را یارای مقابله و رقابت با آرامش حاصل از حضور در برابر معبود و بندگیِ او و ذکر و نام خداوند نیست. زندگی در عصر مادیت و حکومت لذت‌های مادی و مظاهر زودگذر دنیایی، روح و جان انسان‌های بیدار دل و آگاه را آزرده کرده و آنان را به دنبال فرصتی می‌کشاند تا به اصل و فطرت پاک خویش بازگردند. از این رو، لازم است اندیشمندان و آگاهان جوامع بشری، در اندیشه نهضتی معنوی و انقلابی و حرکتی خدایی باشند و انسانیت سرگردان و به بن بست رسیده را در میدان معنا و عرفان قرار داده و از این راه، آرامش را به آنان بازگردانند که اینْ بهترین هدیه و سوغات برای ساکنان کره ناآرام مادیّت است.

اعتکاف، رهبانیت نیست
اسلام فکر جدایی از زندگی دنیا و گوشه‌نشینی وکناره‌گیری از مردم و به تعبیر دیگر، رهبانیت را باطل و ناپسند اعلام کرد، ولی در عین حالْ اعتکاف را به عنوان فرصتی برای بازگشت به خدای خویش قرارداد تا کسانی که از هیاهوی زندگی مادّی خسته می‌شوند، بتوانند چند روزی باخدای خود خلوت کرده، جان و روح خود را با خالق هستی پیوند دهند و با توشه معنوی و اعتقادی راسخ و ایمان و امیدی بیش‌تر به زندگی خود ادامه دهند و خویشتن را برای صحنه‌های خطر و جهاد در راه خدا آماده سازند و همیشه با یاد خدا تلاش کنند و خود را درمحضر او ببینند و از نافرمانی او پرهیزکرده و به سوی سعادت دنیا و آخرت گام بردارند.

اعتکاف در قرآن
در آیه 125 سوره بقره آمده است که خداوند به ابراهیم و فرزندش اسماعیل، دستور داد تا خانه خدا را برای طواف کنندگان خانه خدا، اعتکاف کنندگان و رکوع و سجده کنندگانْ پاکیزه و آماده سازند. هم‌چنین در جایی دیگر، آن هنگام که حضرت مریم علیهاالسلام به افتخار ملاقات با فرشته الهی نایل آمد، از مردم فاصله گرفته و در خلوت به سر برد تا در مکانی خالی و به دور از هرگونه دغدغه، به راز و نیاز با خدای خود بپردازد و چیزی او را از یاد خدا غافل نکند، به همین دلیل زاویه شرقی بیت المقدس را که شاید محلی آرام‌تر و یا از نظر تابش خورشید، مناسب‌تر بود، برگزید. به نظر علامه طباطبایی هدف حضرت مریم از دوری گزیدن از مردم، بریدن از آنان و روی آوردن به سنت اعتکاف بوده است.

اعتکاف در روایات
پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ، در بیان فضیلت اعتکاف، در سخنی گران‌بها فرمودند: «مُعتکِف، همه گناهان را در بند می‌کشد»؛ یعنی آن‌که خویشتن را برای مدتی در مکانی محبوس کرده تا به توفیق انس با خداوند و رسیدن به لذت مناجات نایل آید، انسان می‌کوشد تا در مدت اعتکاف، گناه و خطایی از او سر نزند و اینْ مقدمه و شروع خوبی برای چشم‌پوشی از گناهان در بقیه روزهای زندگی‌اش خواهد شد.

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و اعتکاف
آخرین فرستاده الهی، که از ایشان به عنوان الگوی نیکو برای جامعه انسانی در قرآن نام برده شده است، نه تنها در کلام و سخنْ مردم را به انجام اعتکاف تشویق می‌کردند، بلکه در عمل نیز، سرمشق و راهنمای راهیان راه فضیلت و کمال بودند، تا آن‌جا که بنا بر نقل روایات، آن بزرگ‌وار، در دهه آخر ماه مبارک رمضان، در مسجد معتکف می‌شدند. ایشان درون خیمه‌ای مویینه که برایشان آماده کرده بودند، به عبادت و اعتکاف می‌پرداختند. شدت اهتمام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله به اعتکاف به قدری بود که اگر چنان‌چه در یک سال به علتی موفق به انجام آن نمی‌شدند، در سال بعد به جبران آن مدت، اعتکافی بیست روزه به جا می‌آوردند.

اعتکاف در سیره پیشوایان
امامان معصوم علیهم‌السلام ، این پیشوایان راستین مردم، از راه‌های گوناگون بر اهمیت اعتکاف تاکید می‌ورزیدند و جامعه اسلامی را برای شرکت در آن، تشویق می‌کردند تا دراین سنت اسلامی، پیرو پیامبر خویش گردند.
امیرمؤمنان، علی بن ابی طالب علیه‌السلام ، در پاسخ به نامه یکی از زمام‌داران منصوب خود در مصر، که از ایشان درباره نحوه برپایی اعتکاف پرسشی داشتند، ضمن تأکید بر اهمیت روزه در این برنامه، درباره شیوه اعتکاف پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله به وی و تمامی مسلمانان یادآوری می‌کنند که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در سخت‌ترین شرایط، هر ساله مراسم اعتکاف را به جا می‌آوردند. امام حسن و امام حسین علیهماالسلام نیز به جدّ بزرگ‌وار خویش اقتدا کرده و در مسجد معتکف می‌شدند.

آثار فردی اعتکاف
از آن‌جایی که اعتکاف زمینه مناسبی است تا انسان به کاوش درباره انگیزه‌ها و روحیات خویش بپردازد، آثار فردی و اجتماعی فراوانی دارد. گوشه‌ای از آثار فردی این عمل مبارک عبارتند از: آمرزش گناهان، دوری از آتش جهنم، دریافت پاداش بسیار، میهمان شدن بر خدا درخانه او، شرافت یافتن به تلاوت قرآن و بهره‌مندی از برکات ذکرخداوند. معتکفِ پای‌بند به آداب، در هر کدام از نماز، دعا، تفکر، شب زنده‌داری و گریستن، به گنجینه‌هایی از رحمت خاص خداوند دست می‌یابد که گران‌بهاترین سرمایه زندگانی است.

تأثیر اعتکاف در برطرف شدن بلای عمومی
طبق اعتقادات اسلامی، گاهی خداوند به دلیل تأدیب انسان‌ها یا عقوبت آن‌ها به خاطر ستم‌کاری‌ها و گناهانشان، اراده نزول عذاب می‌کند و بلاهایی چون خشک‌سالی، زلزله، بیماری‌های عمومی و مانند آن‌را در نظر می‌گیرد تا انسان‌ها از خواب غفلت بیدار شده و به راه راست هدایت گردند. در این میانْ طبق روایات اسلامی، عمل شایسته گروهی از مردم می‌تواند باعث دفع بلا از جامعه‌ای گردد؛ چه این‌که خداوند در آیه 33 سوره انفال می‌فرماید:«پروردگار آن‌ها را تا زمانی که استغفار می‌کنند، عذاب نمی‌کند.» بر این اساسْ اعتکافِ خالصانه جمعی از مردم جامعه، می‌تواند چنین نقشی را در جامعه اسلامی داشته باشد و بلاهایی را دفع کند.

جایگاه اعتکاف در مقابله با تهاجم فرهنگی
جامعه اسلامی ایران، به دلیل تکیه بر ارزش‌های دینی و اسلامی، به ذائقه بسیاری از ابرقدرت‌های جهان خوش نیامده و آن‌ها را بر آن داشته تا تمام توان خود را برای جلوگیری از گسترش فرهنگ اصیل اسلامی و ایرانی بگمارند. در این راستا، تهاجم فرهنگی، یکی از ابزارهای دشمنان در چند سال اخیر بوده که به دنبال تغییر فرهنگ دینی و ملی و جایگزین کردن فرهنگ غرب می‌باشند که اینْ خود جهادی فرهنگی را در ایران می‌طلبد؛ جهاد و کوششی برای تقویت باورهای دینی که با ایجاد محافل معنوی و مجالس انس با خدا و شناخت بیش‌تر حضرت باری تعالی می‌توان گامی در راه مَصاف فرهنگی برداشت. بر این اساسْ اعتکاف می‌تواند برنامه سودمندی در مقابله با این تهاجم باشد؛ چرا که این برنامه عبادی، علاوه بر تأثیرات فردی، به دلیل دعوت جامعه به خداپرستی و دین‌مداری، می‌تواند آثار سازنده‌ای وی را به دنبال داشته باشد.

اقسام اعتکاف
اعتکاف در اصل یک عمل مستحبی است، ولی ممکن است به یکی از دلایل زیر واجب گردد:
اول به واسطه نذر، عهد یا قسم یاد کردن به این‌که انسان در برابر برخوردار شدن از نعمتی مثل موفقیت در یک کار و یا بهبودی از بیماری، چند روز را در مسجد معتکف شود؛ دوم شرط کردن آن در ضمن عقدی مانند اجاره به این نحو که مثلاً صاحب‌خانه شرط کند که مستأجر، هر سال پنج روز را در مسجد معتکف شود و مستأجر نیز آن را قبول کرده و عقد اجاره بنویسند، و سوم این‌که انسان از طرف کسی اجیر شود که به نیابت از او، در مسجد معتکف گردد که در این سه صورت، اعکتاف یک عمل واجب می‌گردد.

مکان اعتکاف
اعتکاف از نظر مکان محدودیت خاصی دارد و اختلاف آرای فقها در این باره به سه نظریه منجر شده است: اول آن‌که اعتکاف تنها در یکی از مساجد چهارگانه (مسجدالحرام، مسجد النبی، مسجد کوفه و مسجد بصره) صحیح است؛ دوم، اعتکاف در مسجد جامع هر شهر و منطقه نیز صحیح است. مقصود از مسجد جامع، مسجدی است که معمولاً مردم بیش‌تری در آن‌جا گِرد می‌آیند و به عبارت دیگر، مسجدی که بیش‌تر اوقات از سایر مساجد آن شهر یا منطقه، جمعیت بیشتری داشته باشد؛ و نظر سوم آن است که اعتکاف در سایر مساجدْ مانند مسجد محله و بازار صحیح است که این نظرِ شمار اندکی از فقهاست.

زمان اعتکاف
اعتکاف از نظر زمان، محدود به وقت خاصی نیست، ولی چون لازمه اعتکاف روزه گرفتن است، در دو روز عید فطر و عید قربان که روزه حرام است، نمی‌توان معتکف شد. البته بهترین زمان برای اعتکافْ دهه آخر ماه مبارک رمضان و روزهای سیزدهم تا پانزدهم ماه رجب است که در کشور ما، اعتکاف در سه روز ماه رجب رواج دارد و این سه روز، از چندجهت دارای اهمیت است: اول این‌که ماه رجب، ماه حرام است و مطابق روایات، اعتکاف در ماه‌های حرام از فضیلت بیش‌تری برخوردار است و دوم این‌که روزه در ماه رجبْ فضیلت خاصی دارد.

شرایط اعتکاف و مُعتکِف
لازم است که اعتکاف کم‌تر از سه روز نباشد، ماندن در مسجد ادامه داشته باشد و معتکف در طول روزهای اعتکافْ از محل اعتکاف خارج نشود، مگر برای مواردی که استثنا شده؛ مثل نیاز به طهارت و دیگر موارد. هم‌چنین معتکف باید عاقل، مؤمن، روزهْ‌دار و مُخلص باشد؛ یعنی اعتکاف را برای خدا و نه به قصد خودنمایی انجام دهد و نیز چنان‌چه معتکف از کسانی است که برای انجام این عمل نیاز به اجازه دیگران دارند؛ مثل فرزند، باید از پدر اجازه گرفته باشد.

برخی از احکام اعتکاف
از آن‌جایی که اعتکاف یک برنامه عبادی است، شرایط و احکام خاصی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
اعتکاف مستحبی را دردو روز اول می‌توان رها کرد، ولی اگر دو روز اول را به پایان ببرد، اعتکاف روز سوم بر او واجب می‌گردد. البته واضح است که اعتکافِ واجب را در صورتی که زمان آن تعیین شده باشد، حتی در روزهای اول هم نمی‌توان ترک کرد. در اعتکاف بلوغ شرط نیست. هم چنین تمام کارهایی که روزه را باطل می‌کند، برای معتکف حرام بوده و باعث باطل شدن اعتکاف اوست، و نیز اموری مانند خرید و فروش و جرّ و بحث در امور به قصد غلبه بر حریف و اظهار فضلْ حرام بوده و اعتکاف را باطل می‌کند.

آداب اعتکاف
شایسته است معتکف، علاوه بر رعایت شرایط و احکام اعتکاف، برای انجام بهتر و کامل‌تر آن، آدابی را که در این باره ذکر شده، نیز رعایت کند که با مراعات آنْ می‌توان بهترین نتیجه را برای تکامل معنوی گرفت. در این خصوص، رعایت آدابی مانند مداومت بر ذکر و یاد خداوند، نماز و تلاوت قرآن، رعایت اخلاص، باز ایستادن از گناه و تلاش در دوری از جلوه‌های دنیایی، از جمله کوشش درسخن نگفتن از امور دنیایی، ناسزا نگفتن و به طور کلی پرهیز از محرمات و هرچه انسان را از مقصود و مقصد اصلی یعنی اُنس با محبوب دور می‌سازد، سفارش شده است.

ضرورت اخلاص در اعتکاف
کارهای انسان برخاسته از انگیزه‌های درونی و بیرونی اوست. دین مقدس اسلام نیز ضمن تأیید این مطلب، بر لزوم جهت‌دار بودن اعمال انسان‌ها تأکید کرده و خداوند متعال و کسب رضایت او را بهترین نقطه برای محوریت افعال او دانسته است. خدایی بودن کار، جهت و سوی آن‌را تعیین می‌کند و «رنگ خدایی، بهترین رنگ‌ها و با دوام‌ترین آن‌هاست» واز آن‌جا که اعتکاف و خلوت با خداوند، از بهترین کارهای اسلامی و انسانی است، لزوم خالص بودن آن بیش‌تر احساس می‌شود.

علامه مجلسی رحمه‌الله و کمال اعتکاف
علامه مجلسی رحمه‌الله درباره کمال اعتکاف می‌نویسد: «کمال اعتکاف در آن است که اندیشه و دل و اعضا بر مجرّد عمل صالح وقف گردد و بر در خانه خدای جلیل و در برابر اراده مقدس او به حبس درآید و به زنجیر مراقبت او به بند کشیده شود و از آن‌چه روزه‌دار از انجام آن خودداری می‌کند، به طور تمام و کمال بازداشته شود و بر احتیاطی که روزه‌دار در مورد روزه خویش به کار می‌برد، به تناسب زیاد شدن مقصود از اعتکاف بیفزاید و دائم در روی آوردن به خدا و ترک روی‌گردانی از او ملازمت ورزد».

جوان و اعتکاف
میزان علاقه جوانان ایران اسلامی به اعتکاف، به حدّی است که به شهادت آمار، در سال 1381، هشتاد درصد معتکفان را جوانان تشکیل داده‌اند. این استقبال گسترده از این مراسم معنوی، خود پاسخ قاطعی است بر یاوه‌گویانی که نسل جدید جامعه را بُریده از دین و انقلاب معرفی می‌کنند؛ نسلی که به تعبیر مقام معظم رهبری، برخوردار از معرفت دینی بالا و ایمان عمیق است. هم‌چنین حضور در اعتکافْ باعث می‌شود که جوانْ طعم شیرین ایمان و اُنس با خداوند را چشیده و لذت‌های مادی در دیدگان او حقیر و بی‌ارزش جلوه کند و بتواند به آسانی از گرداب فساد و باورهای ضد دینی به سلامت عبور کند.

اعتکاف در ادیان گذشته
بنا به تصریح بعضی از بزرگان دین مانند علامه حلی رحمه‌الله ، اعتکاف در ادیان الهی دیگر نیز وجود داشته و در اسلام استمرار یافته است؛ اگرچه ممکن است در اسلام پاره‌ای از احکام و شرایط آن تغییر کرده باشد. درباره حدود و شرایط اعتکاف در دیگر ادیان، اطلاعات قابل توجهی موجود نیست. مرحوم علامه مجلسی رحمه‌الله در بحارالانوار می‌نویسد: «حضرت سلیمان علیه‌السلام در مسجد بیت المقدس اعتکاف می‌کرد و آب و غذا برای آن حضرت فراهم می‌شد و او در همان مکان به عبادت می‌پرداخت».

اعتکاف در کشورهای اسلامی
در حال حاضر، مراسم اعتکاف در دهه پایانی ماه مبارک رمضان، در بسیاری از کشورهای اسلامی، با شکوه خاصی برگزار می‌شود. همه ساله، گروه عظیمی از مسلمانان که بخش قابل توجهی از آنان را جوانان تشکیل می‌دهند، از سراسر جهان به سوی مسجدالحرام شتافته و در کنار خانه خدا معتکف می‌شوند و حتی بسیاری از زائران خانه دوست، به منظور دست‌یابی به فضیلت اعتکاف در دهه آخر ماه رمضان، این ایام پربرکت را برای انجام عمره مفرده برمی‌گزینند.

نجوای معتکف
مهربانا! آمده‌ام تا معتکف کوی تو شوم، لانه شیطان را در ذهن و جانم ویران سازم و بال پرواز از تو بگیرم. آقای من! فرمودی به خانه من درآی تا پناهت دهم و من نیز دل از همه گسسته و بر تو بسته‌ام و چشمْ‌انتظار نوازش‌های بنده‌پرورت می‌باشم.
معبود من! به مسجد، سجده‌گاه عاشقان و سر بر آستان نهادگان و خانه امن و آرامش تو آمده‌ام؛ مکانی که پروازها از آن سرگرفته و محل نزول فرشتگان و مجمع عاشقان و محفل کرّوبیان است. بدان امید آمده‌ام که در کنار دوستان و مقربان درگاهت قرار گیرم تا شاید گوشه چشمت بر من گنه‌کار روسیاه افتد.

سلام بر معتکف
سلام بر تو ای مقیم کوی یار، سلام بر تو و بر آن پیشانی نورانی‌ات که نشان از مِهر و مُهر دارد. سلام بر مهمانان خانه خدا، سلام بر پیروان ابراهیم علیه‌السلام و اسماعیل علیه‌السلام و رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله . سلام بر دل‌های پاکتان. سلام بر عاشقانی که ترک خانه و آشیانه کرده و قصد پرواز به سوی بی‌نیاز نموده‌اند. سلام بر جمع شیفتگان و بندگان. سلام بر آزادگان رهیده از قید و بند هوی و هوس. سلام بر پرواپیشگان. سلام بر تو ای معتکف و بر یاران یاری دهنده‌ات بر بندگی و رهیدگی.

خلعت اعتکاف
به تن نما برادرم، خلعت اعتکاف را
رسان به کام خویشتن، لذت اعتکاف را
سه پنج روز زندگی، به راه و رسم زندگی
به‌پا نما برادرم، همت اعتکاف را
اگر که مُفت می‌خرند در این زمانه عمر را
بیا بخر برای خود، عزّت اعتکاف را
ز دود و داد در گذر، به حال خود نما نظر
گزین در این میانه تو، خلوت اعتکاف را
تشرّف است بی‌گمان، اجازه‌ای است در میان
اگر دهند دست من، قسمت اعتکاف را
برگرفته از : گلبرگ :: شهریور 1382، شماره 42
منبع: حوزه