قرآن کریم :

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّهَ وَ کونوا مَعَ الصّادِقینَ؛
[سوره توبه ، آیه ۱۱۹] اى کسانى که ایمان آورده اید ، تقواى الهى پیشه کنید و همواره با راستگویان باشید .

اِنَّ اللّه َ لا یَهْدى مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذّابٌ؛
[ سوره مؤمن، آیه ۲۸ ] به راستى که خداوند اسرافکار دروغگو را هدایت نمى کند.

۱امام صادق علیه السلام: إِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا إِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَأَداءِ الأَْمانَهِ إِلَىالْبَرِّ وَالْفاجِرِ؛

خداى عزوجل هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر با راستگویى، و برگرداندن امانت بهنیکوکار و یا بدکار.
[کافى، ج ۲، ص ۱۰۴، ح ۱]

۲پیامبر صلی الله علیه و آله: إِنَّ رَجُلاً أَتى سَیِّدَنا رَسولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آله فَقالَ: یا رَسولَ اللّه ِ عَلِّمْنى خُلْقایَجْمَعُ لى خَیْرَ الدُّنْیا وَالآْخِرَهِ فَقالَ صلی الله علیه و آله: لاتَکْذِبْ؛

مردى به رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض کرد: به من اخلاقى بیاموزید که خیر دنیا و آخرت درآن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.
[بحارالأنوار، ج ۷۲، ص ۲۶۲، ح ۴۳]

۳امام صادق علیه السلام: إِنَّ الصّادِقَ أَوَّلُ مَنْ یُصَدِّقُهُ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ یَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ وَتُصَدِّقُهُنَفْسُهُ تَعْلَمُ أَنَّهُ صادِقٌ؛

راستگو را نخستین کسى که تصدیق مى کند، خداى عزوجل است که مى داند اوراستگوست و نیز نفس او تصدیقش مى کند که مى داند راستگوست.
[کافى، ج ۲، ص ۱۰۴، ح۶]

۴امام على علیه السلام: لَیْسَ الْکَذِبُ مِنْ خَلائِقِ الإِسلامِ؛

دروغگویى از اخلاق اسلام نیست.
[غررالحکم، ج ۵، ص ۷۴، ح ۷۴۶۰]

۵پیامبر صلی الله علیه و آله: یا عَلىُّ اصْدِقْ وَإِنْ ضَرَّکَ فِى الْعاجِلِ فَإِنَّهُ یَنْفَعُکَ فِى الآجِلِ وَلاتَکْذِبْ وَإِنْ یَنْفَعْکَ فِى الْعاجِلِ فَإِنَّهُ یَضُرُّکَ فِى الآجِلِ؛

اى على راست بگو اگر چه در حال حاضر به ضرر تو باشد ولى در آینده به نفع توستو دروغ نگو اگر چه در حال حاضر به نفع تو باشد ولى در آینده به ضرر توست.
[میراث حدیث شیعه، ج۲، ص۲۷، ح۶۵]

۶امام على علیه السلام: (علامه) اَلإْیمانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُیَنْفَعُکَ؛

(نشانه) ایمان، این است که راستگویى را هر چند به زیان تو باشد بر دروغگویى،گرچه به سود تو باشد، ترجیح دهى.
[نهج البلاغه، حکمت ۴۵۸]

۷امام على علیه السلام: أَرْبَعٌ مَنْ أُعْطیَهُنَّ فَقَدْ أُعْطىَ خَیْرَ الدُّنْیا وَالآْخِرَهِ صِدْقُ حَدیثٍ وَأَداءُأَمانَهٍ وَعِفَّهُ بَطْنٍ وَحُسْنُ خُلْقٍ؛

چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است:راستگویى، اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى.
[غررالحکم، ج۲، ص ۱۵۱، ح ۲۱۴۲]

۸پیامبر صلی الله علیه و آله: أَنَا زَعیمٌ بِبَیتٍ فى رَبَضِ الْجَنَّهِ ، وَبَیْتٍ فى وَسَطِ الْجَنَّهِ ، وَبَیْتٍ فى أَعْلَىالْجَنَّهِ لِمَنْ تَرَکَ الْمِراءَ وَإنْ کانَ مُحِقّا ، وَلِمَنْ تَرَکَ الْکَذِبَ وَإِنْ کانَ هازِلاً ، وَلِمَنْحَسُنَ خُلْقُهُ؛

من بر کسى که مجادله را رها کند، هر چند حق با او باشد و کسى که دروغ نگوید، هرچند به شوخى باشد و کسى که اخلاقش را نیکو گرداند، خانه اى در حومه بهشت وخانه اى در مرکز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى کنم.
[خصال، ص ۱۴۴]

۹امام على علیه السلام: اَلصّادِقُ عَلى شَفا مَنْجاهٍ وَکَرامَهٍ وَالْکاذِبُ عَلى شُرُفِ مَهْواهٍ وَمَهانَهٍ؛

راستگو در آستانه نجات و بزرگوارى است و دروغگو در لبه پرتگاه و خوارى.
[نهج البلاغه، خطبه ۸۶]

۱۰امام سجاد علیه السلام: اِتَّقُوا الْکَذِبَ الصَّغیرَ مِنْهُ وَالْکَبیرَ، فى کُلِّ جِدٍّ وَهَزْلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذاکَذِبَ فِى الصَّغیرِ اجْتَرَأَ عَلَى الْکَبیرِ؛

از دروغ کوچک و بزرگش، جدّى و شوخیش بپرهیزید، زیرا انسان هرگاه در چیزکوچک دروغ بگوید، به گفتن دروغ بزرگ نیز جرئت پیدا مى کند.
[تحف العقول، ص ۲۷۸]

۱۱امام صادق علیه السلام: لا تَغْتَرّوا بِصَلاتِهِمْ وَلا بِصیامِهِمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاهِوَالصَّوْمِ حَتّى لَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ ، وَلکِنِ اخْتَبِروهُمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَأداءُ الأمانَهِ؛

فریب نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى کند کهاگر آنها را ترک گوید، احساس ترس مى کند، بلکه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید.
[کافى، ج۲، ص ۱۰۴، ح۲]

۱۲پیامبر صلی الله علیه و آله: اَلْکَذِبُ یَنْقُصُ الرِّزْقَ؛

دروغ، روزى را کم مى کند.
[الترغیب والترهیب، ج ۳، ص ۵۹۶، ح۲۹]

۱۳پیامبر صلی الله علیه و آله: إِذا رَأَیْتَ مِنْ أَخیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارْجُهُ: اَلْحَیاءُ وَالأَْمانَهُ وَالصِّدْقُ؛

هر گاه در برادر (دینى) خود سه صفت دیدى به او امیدوار باش: حیا، امانتدارى وراستگویى.
[نهج الفصاحه، ح ۲۰۵]

۱۴امام على علیه السلام: یَکْتَسِبُ الْکاذِبُ بِکَذِبِهِ ثَلاثا: سَخَطُ اللّه ِ عَلَیْهِ وَاسْتِهانَهُ النّاسِ بِهِوَمَقْتُ الْمَلائِکَهِ لَهُ؛

دروغگو با دروغگویى خود سه چیز بدست مى آورد: خشم خدا را نسبت به خود، نگاهتحقیرآمیز مردم را نسبت به خود و دشمنى فرشتگان را نسبت به خود.
[غررالحکم، ج ۶ ، ص ۴۸۰، ح ۱۱۰۳۹]

۱۵امام على علیه السلام: اَلْمؤْمِنُ صَدوقُ اللِّسانِ بَذولُ الإِْحْسانِ؛

مؤمن بسیار راستگو و بسیار نیکوکار است.
[غررالحکم، ج۲، ص ۹، ح ۱۵۹۶]

۱۶امام صادق علیه السلام: إِنَّ مِمّا أَعانَ اللّه ُ (بِهِ) عَلَى الْکَذّابینَ النِّسْیانَ؛

از جمله کمک هاى خداوند بر ضد دروغگویان فراموشى است.
[کافى، ج ۲، ص ۳۴۱، ح ۱۵]

۱۷امام صادق علیه السلام: مَنْ صَدُقَ لِسانُهُ زَکى عَمَلُهُ؛

هر کس راستگو باشد عملش پاکیزه مى شود و رشد مى کند.
[کافى، ج ۲، ص ۱۰۵، ح ۱۱]

۱۸پیامبر صلی الله علیه و آله: عَبْدُ اللّه ِ بْنِ عامِرٍ: دَعَتْنى أُمّى یَوْما وَرَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله قاعِدٌ فى بَیْتِنا ،فَقالَتْ : ها تَعالَ اُعْطِکَ ، فَقالَ لَها رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله ما أَرَدْتِ أَنْ تُعْطیهِ ؟ قالَتْ : أَرَدْتُ أَنْاُعْطِیَهُ تَمْرا ، فَقالَ لَها رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله أَما إِنَّکَ لَوْ لَمْ تُعْطِهِ شَیْئا کُتِبَتْ عَلَیْکَ کِذْبَهٌ؛

عبداللّه بن عامر: روزى رسول خدا صلی الله علیه و آله در خانه ما نشسته بودند. مادرم مرا صدا زد وگفت: بیا به تو (چیزى) بدهم. رسول خدا صلی الله علیه و آله به او فرمودند: مى خواهى چه به او بدهى؟ عرض کرد: مى خواهم خرمایى به او بدهم. رسول خدا صلی الله علیه و آله به مادرم فرمودند: بدان که اگرچیزى به او ندهى، دروغ برایت نوشته مى شود.
[الترغیب والترهیب، ج ۳، ص ۵۹۷، ح۳۲]

۱۹امام على علیه السلام: یَبْلُغُ الصّادِقَ بِصِدْقِهِ ما یَبْلُغُهُ الْکاذِبَ بِاحْتیالِهِ؛

راستگو، با راستگویى خود به همان مى رسد که دروغگو با حیله گرى خود.
[غررالحکم، ج ۶، ص ۴۷۱، ح ۱۱۰۰۶]

۲۰پیامبر صلی الله علیه و آله: إِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّ الْکَذِبَ فِى الصَّلاحِ وَ أبْغَضَ الصِّدْقَ فِى الْفَسادِ؛

خداوند عزوجل، دروغى را که باعث صلح و آشتى شود دوست دارد و از راستى کهباعث فتنه شود بیزار است.
[من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۵۳،ح ۵۷۶۲]

۲۱امام سجاد علیه السلام: خَیْرُ مَفاتیحِ الاُمورِ الصِّدقُ وَ خَیْرُ خَواتیمِهَا الْوَفاءُ؛

بهترین شروع کارها صداقت و راستگویى و بهترین پایان آنها وفا است.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۶۱]

۲۲امام على علیه السلام: اَللّهُمَّ طَهِّرْ لِسانى مِنَ الْکَذِبِ؛

خدایا زبانم را از دروغ پاک گردان.
[بحارالأنوار، ج ۸۶ ، ص ۱۱۳]

۲۳امام موسى کاظم علیه السلام: اَداءُ الاَمانَهِ وَالصِّدْقُ یَجْلِبانِ الرِّزْقَ، وَالْخیانَهُ وَالْکَذِبُیَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛

اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاقمى شود.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۳۲۷]

۲۴امام باقر علیه السلام: اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَ لِلشَّرِّ اَقْفالاً وَ جَعَلَ مَفاتیحَ تِلکَ الاَقْفالِ الشَّرابَوَالکَذِبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرابِ؛

به راستى که خداوند عزوجل براى شر قفل هایى گذارد و کلید آن قفل ها را شراب قرارداد و دروغ از شراب بدتر است.
[کافى، ج ۲، ص ۳۳۸، ح ۳]

۲۵امام على علیه السلام: مَنْ تَحَرَّى الصِّدْقَ خَفَّتْ عَلَیهِ المُؤُنُ؛

هر کس صداقت و راستگویى پیشه کند، بار زندگى براى او سبک مى شود.
[تحف العقول، ص ۹۱]

۲۶امام صادق علیه السلام: اَلْکَلامُ ثَلاثَهٌ: صِدْقٌ وَکِذْبٌ وَ إِصْلاحٌ بَیْنَ النّاسِ قالَ: قیلَ لَهُ:جُعِلْتُ فِداکَ مَا الاِْصْلاحُ بَیْنَ النّاسِ؟ قالَ: تَسْمَعُ مِنَ الرَّجُلِ کَلاما یَبْلُغُهُفَتَخْبُثُ نَفْسُهُ، فَتَلْقاهُ فَتَقولُ: سَمِعْتُ مِنْ فُلانٍ قالَ فیکَ مِنَ الْخَیْرِ کَذا وَ کَذا، خِلافَ ماسَمِعْتَ مِنْهُ؛

سخن سه گونه است: راست و دروغ و اصلاح میان مردم به آن حضرت عرض شد:قربانت اصلاح میان مردم چیست؟ فرمودند: از کسى سخنى درباره دیگرى مى شنوىکه اگر سخن به گوش او برسد، ناراحت مى شود. پس تو آن دیگرى را مى بینى و بر خلافآنچه شنیده اى، به او مى گویى: از فلانى شنیدم که در خوبى تو چنین و چنان مى گفت.
[کافى، ج۲، ص ۳۴۱، ح ۱۶]

۲۷امام على علیه السلام: مَا السَّیْفُ الصّارِمُ فى کَفِّ الشُّجاعِ بِاَعَزَّ لَهُ مِنَ الصِّدْقِ؛

شمشیر بُرّنده در دست شجاع براى او دشمن شکن تر از راستگویى نیست.
[شرح نهج البلاغهابن ابى الحدید، ج۲۰،ص۲۹۶، ح۳۸۷]

۲۸امام على علیه السلام: لا تُحَدِّثِ النّاسَ بِکُلِّ ما سَمِعْتَ بِهِ، فَکَفى بِذلِکَ کَذِبا؛

هر چه را شنیدى براى مردم بازگو مکن، که همین براى دروغگویى (تو) کافى است.
[نهج البلاغه، از نامه ۶۹]

۲۹امام على علیه السلام: اَقْبَحُ الصِّدقِ ثَناءُ الرَجُلِ عَلى نَفْسِهِ؛

زشت ترین راستگویى، تعریف انسان از خودش مى باشد.
[غررالحکم، ج ۲، ص ۳۸۸، ح ۲۹۴۲]

۳۰امام على علیه السلام: اَمرانِ لا یَنْفَکّانِ مِنَ الْکَذِبِ: کَثْرَهُ المَواعیدِ، وَ شِدَّهُ الاِْعتِذارِ؛

دو چیز از دروغ جدا نمى شود: بسیار وعده دادن و به شدت عذرخواهى نمودن.
[شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج ۲۰، ص۲۸۷، ح ۲۸۲]

۳۱امام على علیه السلام: اِذا اَحَبَّ اللّه ُ عَبْدا اَلْهَمَهُ الصِّدْقَ؛

هرگاه خداوند بنده اى را دوست بدارد، راستگویى را به او الهام مى نماید.
[غررالحکم، ج ۳، ص ۱۶۱، ح ۴۱۰۱]

۳۲امام على علیه السلام: اَلکَذِبُ فِى العاجِلَهِ عارٌ وَ فِى الآجِلَهِ عَذابُ النّارِ؛

دروغ در دنیا ننگ و عار است و در آخرت عذاب جهنم.
[غررالحکم، ج ۲، ص ۳۱، ح ۱۷۰۸]

۳۳امام على علیه السلام: یَکْتَسِبُ الصّادِقُ بِصِدْقِهِ ثَلاثا: حُسْنَ الثِّقَهِ بِهِ، وَالْمَحَبَّهَ لَهُ،وَ الْمَهابَهَ عَنْهُ؛

راستگو با راستگویى خود، سه چیز را به دست مى آورد: اعتماد، محبت و شکوه (در دل ها).
[غررالحکم، ج ۶، ص ۴۸۰، ح ۱۱۰۳۸]

۳۴امام على علیه السلام: لَیْسَ لِکَذوبٍ اَمانَهٌ، وَ لا لِفُجورٍ صیانَهٌ؛

دروغگو امانتدار نیست و بدکار، نگهدارنده اسرار.
[غررالحکم، ج ۵، ص ۸۵ ، ح ۷۵۰۶]

۳۵پیامبر صلی الله علیه و آله: لا تَنْظُروا اِلى کَثْرَهِ صَلاتِهِم وَ صَوْمِهِم وَ کَثْرَهِ الحَجِّ وَالْمَعروفِ وَطَنْطَنَتِهِم بِاللَّیْلِ، وَلکِنِ انْظُرُوا اِلى صِدْقِ الحَدیثِ وَ اَداءِ الاَمانَهِ؛

به زیادى نماز و روزه و حج و نیکى و وِرد و ذکر شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه بهراستگویى و امانتدارى آنان توجه نمایید.
[عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج۱، ص۵۶، ح۱۹۷]

۳۶پیامبر صلی الله علیه و آله: اَلصِّدْقُ طُمَأْنینَهٌ وَ الْکَذِبُ ریبَهٌ؛

راستگویى مایه آرامش و دروغگویى مایه تشویش است.
[نهج الفصاحه، ح ۱۸۶۴]

۳۷پیامبر صلی الله علیه و آله: ثَلاثٌ یَقْبَحُ فیهِنَّ الصِّدْقُ: اَلنِّمیمَهُ، وَ اِخبارُکَ الرَّجُلَ عَنْ اَهلِهِ بِمایَکْرَهُهُ، وَ تَکذیبُکَ الرَّجُلَ عَنِ الخَبَرِ؛

در سه چیز راستگویى زشت است: سخن چینى، خبر ناخوشایند دادن به مردىدرباره زن و فرزندش و تکذیب کردن خبر کسى.
[خصال، ص ۸۷ ، ح ۲۰]

۳۸پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصْدیقا لِلنّاسِ اَصْدَقُهُمْ حَدیثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَکْذیبااَکْذَبُهُمْ حَدیثا؛

هر کس راستگوتر است سخن مردم را بیشتر باور مى کند و هر کس دروغگوتر است مردم را بیشتر دروغگو مى داند.
[نهج الفصاحه، ح ۵۹۱]

۳۹پیامبر صلی الله علیه و آله: عَلَیْکُمْ بِالصِّدْقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِى الْجَنَّهِ وَ اِیّاکُمْ وَالْکِذْبَ فَاِنَّهُ مَعَالْفُجورِ وَ هُما فِى النّارِ؛

شما را سفارش مى کنم به راستگویى، که راستگویى با نیکى همراه است و هر دو دربهشت اند و از دروغگویى بپرهیزید که دروغگویى همراه با بدکارى است و هر دو درجهنم اند.
[نهج الفصاحه، ح ۱۹۷۶]

۴۰پیامبر صلی الله علیه و آله: ثَلاثٌ مَنْ کُنَّ فیهِ فَهُوَ مُنافِقٌ وَ اِنْ صامَ وَ صَلّى وَحَجَّ وَاعْتَمَرَ وَقالَ«اِنّى مُسْلِمٌ» مَنْ اِذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخْلَفَ وَ اِذَا ائْتُمِنَ خانَ؛

سه چیز است که در هر کس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج وعمره کند و بگوید من مسلمانم، کسى که هنگام سخن گفتن دروغ بگوید و وقتى که وعدهدهد تخلف نماید و چون امانت بگیرد، خیانت نماید.
[نهج الفصاحه، ح ۱۲۸۰