روش تدریس حرکات و حروف مدی

روش تدریس حرکات و حروف مدی

قبل از بیان روش تدریس، یادآوری چند نکته لازم است:
1ـ در بررسی حرکات و حروف مدّی از نظر شکل، اسم و تلفّظ به نتایج زیر رسیدیم:
الف ـ شکل حرکات (ـَـِـُـ) در قرآن‌های با رسم الخط عربی، فارسی، ترکی و اردو هیچ‌گونه تفاوتی با هم ندارند.
ب ـ لحن حرکت کسره و ضمّه در عربی و فارسی متفاوت است.
ج ـ شکل الف و یاء‌مدّی در قرآن‌های با رسم الخط عربی با فارسی و شکل یاء و او مدّی در قرآن‌های با رسم الخط اردو با قرآن‌های با رسم الخط عربی و فارسی متفاوت است.
د ـ لحن الف مدّی بعد از بیست حرف در عربی با فارسی متفاوت است.
بنا بر این در هنگام تدریس باید دقّت کنیم که کسره، ضمّه و الف مدّی را با لحن عربی آموزش دهیم زیرا قرآن به زبان عربی است (اِنّا اَنْزَلْناهُ قُرْاناً عَرَبِیّاً)[1] و طبق سفارش پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله باید آن را با لحن عربی بخوانیم (اِقْرَؤُا الْقُرانَ بِاَلْحانِ الْعَرَبِ وَاَصْواتِها)[2].
آموزش قرآن با لحن عربی، ابتدا مشکل به نظر می‌آید ولی اگر از روش صحیح وارد شویم خیلی ساده و آسان است، به خصوص برای افراد تحصیل کرده. حال اگر دانش‌آموزان ما تازه با خواندن و نوشتن آشنا شده باشند و یاد گرفتن لحن عربی برای آن‌ها مشکل باشد، ناچاریم نخست با همان لحن فارسی آموزش دهیم و بعد از یادگیری ساده و روانخوانی قرآن، لحن عربی آن‌ها را یادآور می‌شویم.
2ـ اسامی حرکات و حروف مدّی در فارسی.
برای سهولت یادگیری صدای حروف مدّی با لحن عربی می‌توانیم صداهای موجود در زبان عرب را به دو دسته کوتاه و کشیده[3] تقسیم کنیم چرا که صدای حروف مدّی، همان صدای حرکات می‌باشد امّا با دو برابر مدّ و کشش.
لازم به توضیح است که چنین تقسیم‌بندیی برای صداهای فارسی نمی‌توانیم داشته باشیم چرا که زمان تلفّظ صداهای «ـَـِـُـ« با «آ ـ ای ـ او» تقریبا یکسان است و تنها تفاوت در نحوه تلفّظ صدای آن‌ها می‌باشد.
3ـ قبل از تدریس قرآن در هر منطقه‌ای نخست باید رسم الخط قرآن‌های موجودِ آن منطقه را بررسی و سپس بر اساس رسم الخطی که رواج بیشتری دارد تدریس کنیم و اگر رسم الخط‌های متعدّدی رواج داشت، اشاره به آن‌ها برای دانش‌آموزان قویتر و بزرگسال لازم است.
4ـ در بیان روش تدریس، نخست هدف از درس و انتظاراتی که در پایان درس از دانش‌آموزان داریم را متذکر شدیم و سپس مراحل و روش تدریس را بیان کرده‌ایم. هدف و مراحل تدریس را معلّم در هنگام تدریس باید در نظر داشته باشد و روش را برای دانش‌آموزان در هنگام تدریس اجرا کند.


[1] . سوره یوسف، آیه 2.
[2] . اصول کافی، جلد 2، صفحه 614.
[3] . بعضی به صداهای کشیده، صداهای بلند می‌گویند که درست نمی‌باشد، چرا که بحث در کم و زیاد کردن صدا نیست تا یکی کوتاه و دیگری بلند باشد بلکه بحث در مورد مدّ و کشش دادن به صداست، یکی کوتاه و بدون کشش و دیگری در مقابل آن با دو برابر مدّ و کشش تلفّظ می‌شود.

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید