سؤال 1: چگونه باید به ظهر شرعی علم پیدا کرد تا نماز ظهر را سر وقت بخوانیم؟
جواب: اگر شاخصی را در زمین فرو ببریم، وقتی که سایه شاخص به آخرین درجه کمی رسید و دو مرتبه رو به زیاد شدن گذاشت، معلوم میشود ظهر شرعی شده و وقت نماز ظهر داخل گشته است. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م729)
سؤال 2: وقت مخصوص نماز ظهر و عصر را بیان کنید و لطفاً توضیح دهید وقت مشترک نماز ظهر و عصر از چه زمانی شروع و به چه زمانی خاتمه پیدا میکند؟
جواب: وقت مخصوص نماز ظهر از اول ظهر است تا وقتی که از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد، و وقت مخصوص نماز عصر موقعی است که به اندازه خواندن نماز عصر، وقت به مغرب مانده باشد، که اگر کسی تا این موقع نماز ظهر نخواند، نماز ظهر او قضا شده و باید نماز عصر را بخواند. و ما بین وقت مخصوص نماز ظهر و وقت مخصوص نماز عصر، وقت مشترک نماز ظهر و نماز عصر است. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م731)
سؤال 3: مغرب شرعی از چه زمانی حاصل میشود و نماز مغرب در چه زمانی داخل میشود؟
جواب: مغرب شرعی موقعی حاصل میشود که سرخی طرف مشرق بعد از غروب آفتاب پیدا شود، از بین برود و از این زمان است که وقت نماز مغرب داخل میگردد. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م735)
سؤال 4: وقت مخصوص و مشترک نماز مغرب و عشاء را بفرمائید از چه زمانی شروع میگردد؟
جواب: وقت مخصوص نماز مغرب از اول مغرب است تا وقتی که از مغرب به اندازه خواندن سه رکعت نماز بگذرد، و وقت مخصوص نماز عشاء موقعی است که به اندزه خواندن نماز عشاء به نصف شب مانده باشد که اگر کسی تا این موقع نماز مغرب را عمداً نخواند باید اول نماز عشاء و بعد از آن نماز مغرب را بخواند و بنابراین بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشاء، وقت مشترک نماز مغرب و عشاء است. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م736)
سؤال 5: اول وقت و آخر وقت نماز صبح از چه زمانی شروع و به چه زمانی پایان مییابد؟
جواب: نزدیک اذان صبح از طرف مشرق، سفیدهای رو به بالا حرکت میکند که آن را فجر اول میگویند. موقعی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم و اول وقت نماز صبح است و آخر وقت نماز صبح موقعی است که آفتاب بیرون میآید. (ر.ک توضیح المسائل امام خمینی(ره), م741)
سؤال 6: آیا میشود در وسط اذان دادن نماز خواند، آیا این نماز درست است یا باید صبر کنیم تا اذان تمام شود؟
جواب: اگر با شروع اذان یقین به داخل شدن وقت نماز پیدا میکنید میتوانید نماز را شروع نمایید و الا صبر کنید تا اذان تمام شود و یقین به دخول وقت پیدا کنید(ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م 742 و ص462, س374)
سؤال 7: اگر وقت نماز رسیده باشد ولی انسان تمیز نباشد مثلاً یک هفته گذشته که به حمام نرفته باشد آیا اول نماز را به جا آورد بهتر است یا به حمام برود و تمیز شود؟
جواب: اگر لباس و بدن او پاک باشد نماز اول وقت بر حمام رفتن فضیلت و برتری دارد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م751)
سؤال 8: نماز و روزه فرد مسلمانی که در قطب جنوب و یا شمال به سر میبرد در حالی که شش ماه از سال روز و شش ماه شب میباشد چگونه است؟ و یا فرد مسلمانی که در کره ماه به سر میبرد چگونه است؟
جواب: در مورد سؤال میتوانند نماز خود را مطابق مناطق معتدله و یا مطابق نزدیکترین شهری که شب و روز معین دارد انجام دهند و در کره ماه هم اگر روز و شب معین نداشتند به همین نحو عمل میکنند. (ر.ک تحریر الوسیله, ج2, ص638)
سؤال 9: اگر در میان خواندن نماز صبح خورشید طلوع کند آیا نماز خوانده شده اداء است یا قضا؟
جواب : اگر یک رکعت از نماز شما قبل از طلوع خورشید خوانده شده باشد نماز اداء است. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م 748)
سؤال 10: اگر در نماز با ضیق وقت مواجه شدیم آیا میشود در نماز اولاً تسبیحات اربعه را یک بار ادا کنیم؟ ثانیاً قنوت را نخوانیم و ثالثاً نماز را نشسته بجا آوریم؟
جواب: در ضیق وقت یک بار خواندن تسبیحات اربعه و حذف قنوت مانعی ندارد و حتی در ضیق وقت میتوان سوره را هم حذف نمود اما نشسته خواندن که تأثیری در سرعت نماز ندارد جایز نیست. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1006 و م970)
سؤال 11: وقت نماز ظهر و عصر تا اذان مغرب است یا تا غروب آفتاب چون در رساله آقای لنکرانی خواندم که تا اذان مغرب است؟
جواب: بسیاری از مراجع میفرمایند پایان وقت نماز عصر، مغرب شرعی است که اذان مغرب میشود که از جمله آنها آیت الله لنکرانی است بعضی هم معتقدند که پایان وقت نماز عصر، غروب آفتاب است که قرص خورشید از افق پنهان میگردد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م731)
سؤال 12: اهل تسنن نماز مغرب را پیش از مغرب میخوانند آیا ما میتوانیم در هنگام حج یا غیر آن به آنها اقتدا کرده و به همان نماز اکتفا نمائیم؟
جواب: در مورد تقیّه مانعی ندارد. (ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج1, ص 131, س16)
سؤال 13: گفته شده که درباره موضوع فجر صادق در شبهای مهتابی براین است که قدری تأمل شود تا سپیده فجر بر مهتاب غلبه نماید آیا این فتوا صحیح است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ چند دقیقه قابل تأمل است و شبهای مهتابی چند شب در ماه قمری میباشد؟ (نظر حضرت امام (ره))
جواب: میزان شبهائی است که روشنائی ماه بر طلوع فجر غالب است و باید برای نماز صبر کند تا روشنائی طلوع فجر احراز شود. (ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج1, ص 131, س19)
سؤال 14: ظاهراً اذان صبح رادیو بر اساس طلوع فجر طبق استخراج مؤسسه ژئو فیزیک است آیا چنین وقتی شرعاً معتبر است یا باید فجر با چشم عادی دیده شود و افق روشن گردد؟
جواب: میزان تبیین حسّی است نه علمی، بنابراین باید طلوع فجر قابل رؤیت به چشم عادی باشد. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره) ج1, ص 132, س21)
سؤال 15: بیدار نمودن افراد خانواده برای نماز صبح با چه کیفیتی مجاز است؟
جواب: اگربیدار نکردن آنها موجب سهل انگاری و استخفاف به امر نماز باشد، باید آنها را بیدار نماید. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره) ج1, ص 133, س25)
سؤال 16: کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد نماز را به چه صورتی باید بخواند؟
جواب: باید نماز را به نیت ادا بخواند ولی نباید عمداً نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م748)