ما نمیتوانیم به وسیله حواس ظاهری خداوند را ببینیم یا لمس کنیم. خداوند مهربان در قرآن میفرمایند: “لا تدرکه الابصار و هو یدرک الابصار” چشمها او را در نمییابند و او است که دیدگان را در مییابد؛ چون چیزهایی را میتوان دید که جسم دارند و حال آنکه خدا جسم ندارد و چیزی که دارای جسم نیست دیده نمیشود؛ علاوه بر آن، حواس ظاهری ما فقط میتواند چیزهایی مثل خودش را که مادی هستند درک کند؛ بنابراین برای دیدن خداوند باید از ابزار غیر مادی مثل عقل و دل استفاده کنیم. مثلاً در نشانههای خداوند یعنی آسمانها و زمین و گردش شب و روز فکر کنیم. عقل ما با مشاهده جهانی که همه چیز در آن زیبا و بهجا خلق شده است، به ما میگوید که پروردگار دانا و توانایی وجود دارد. ما به وسیله دل خود هم میتوانیم خداوند را درک کنیم، مثلاً وقتی انسان امیدش از همه جا قطع میشود در درون خود قدرت بی نهایتی را مییابد که او را متوجه خود میکند. حضرت علی (ع) به این مطلب در سخنان خود اشاره دارند که “خداوند را با چشم سر نمیشود دید، بلکه باید با ایمان خود آنرا یافت”. پس خداوند را میشود از روی نشانهها و علاماتش شناخت و توصیف کرد.
بنا بر این خداوند دیدنی نیست چون جسم ندارد، جسم باعث محدودیت است و امام سجاد – علیه السلام – می فرماید: “اِِنَّ اللهَ لا یُوصَفُ بِمحدودیه، عُظمَ رَبُّنا عَنِ الصفه فکیفَ یوصَفُ بمحدودیه مَنْ لایحد…” (خدا به هیچ محدودیتی توصیف نمی شود چگونه به محدودیت توصیف شود. آنکه حدّی ندارد).
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. درس هایی از قرآن، محسن قرائتی، ج 1.
2. جهان بینی اسلامی، شهید مطهری (ره).