درباره معجزات و صحت و سقم برخی نقل قول‌ها توجه به چند نکته بسیار راه گشا است؟
1. معجزه چیست؟ معجزه امری است خارق‌العاده که از پیامبران صادر می‌شود و همیشه با ادعای نبوت و نیز مبارزه‌طلبی، همراه است و لذا قابل آموزش و یادگیری نیست و کسی توان مقابله با آن را ندارد. و اگر این امور خارق‌العاده از شخصی غیر از انبیاء مشاهده شود، کرامت نامیده می‌شود که البته دیگر همراه ادعای نبوت نیست.[1] همانند حضور طعام بهشتی نزد حضرت مریم(س) و حاضر کردن تخت ملکه سباء در یک چشم به هم زدن توسط یکی از یاران حضرت سلیمان پیامبر ـ علیه السّلام ـ که در قرآن کریم به آن‌ها اشاره شده است.[2] لذا بهتر است آنچه را که از ائمه هدی و دیگر اولیاء الهی مشاهده می‌شود، کرامت بنامیم.
ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ مصادیق انسان کامل و خلیفه خدا بر روی زمین می‌باشند و مهم‌ترین کرامت آنان، معارف بلندی است که از جانب خداوند متعال آمده و به یاران خود آموخته‌اند و کسی را جز آنان، یارای بیان چنین مطالبی نیست.
3. عقاید و باورهای دینی، در طول تاریخ بشر، دچار آفت‌های متعددی بوده‌اند که یکی از این آفات، خرافه‌گرایی و آمیختن باورهای متعالی دینی با سخنانی سست و بی‌پایه است که غالباً از طرف دشمنان دین ساخته شده و از سوی ناآگاهان و مردم عادی که اطلاعات متقنی از دین ندارند مورد پذیرش واقع می‌شوند و لذا یکی از محورهای اساسی آموزه‌های تمامی انبیاء و ائمه هدی ـ علیه السّلام ـ خرافه‌زدایی و خلوص بخشیدن به معارف دینی است.
4. عقاید دینی دو دسته‌اند، یکی اصول عقاید و باورهای پایه در توحید و نبوت و… اعتقاد به آن‌ها لازم و واجب است و هر کسی باید در مورد آن‌ها تحقیق و مطالعه کند ولی دسته دیگری هستند که اعتقاد به آن‌ها واجب نیست و اگر هم کسی آن‌ها را نداند، اشکالی در تدین او نیست مانند جزئیات جهان آخرت و طبقات بهشت و جهنم و انواع و اقسام ملائکه… در میان معجزات نیز این که چه چیزی معجزه است و یا چه چیزی معجزه نیست جزء عقاید اصلی نمی‌باشد و لذا اگر کسی اموری مانند؛ نوشته شدن نام امامان بر روی آتش و امثال آن را قبول نداشته باشد ولی به اصل وجود معجزه ایمان داشته باشد، ایرادی بر او وارد نیست.
پس برای دوری از خرافات و پایین نیاورن مقام بلند ائمه اطهار ـ علیهم السّلام ـ که واسطه فیض الهی هستند، باید از پذیرش و نیز نقل کردن داستان‌هایی که بیش‌تر در میان گفته‌های افراد بی‌اطلاع یافت می‌شود، دقت بیشتری کرد. و لازم است که در مورد عقاید دینی و معجزات و کرامات، تحقیق نکرده و مطالعه نکرده و بدون اطمینان سخنی را نقل نکنیم و چه بسا ممکن است گفتن برخی از این حکایاتی که به نام معجزه رایج می‌باشند، موجب وهن و سستی باورهای ما نیز باشند به علاوه ما برای تحکیم و ترویج عقاید خود و مذهب شیعه، نیازی به این حکایات نه چندان استوار نداریم و کتب معتبر ما نیز مملو از کرامات اهل‌بیت ـ علیهم السّلام ـ می‌باشد که همه آن‌ها نشان از علو درجه و عظمت شأن ایشان دارند.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، تهران: مطبوعاتی حسینی، 1372، ج 1 و 2.
2. خدا و پیامبران، جعفر سبحانی، قم: انتشارات توحید، 1359، ص 37 ـ 75.

پی نوشت ها:
[1] . ر. ک: سبحانی، جعفر، محاضرات فی الالهیات، تلخیص، علی ربانی گلپایگانی، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ ششم، 1418 هـ . ق، ص 475 ـ 380.
[2] . ر. ک: آل عمران/ 37، نمل/ 40.