ازدواج یک سنت دیرینه اجتماعی است که از آغاز زندگی بشر مرسوم بوده است، پیمانی است مقدس که در بین تمام اقوام و ملل، مذهبی و غیر مذهبی، و در تمام زمان ها و مکان ها، وجود داشته و دارد. در این پیمان مقدس، زوجین یعنی زن و مرد زندگی مشترکی را تاسیس می کنند و پیمان می بندند که در کنار هم و یار و غمخوار یکدیگر باشند. ازدواج یک خواسته طبیعی است که همه جوامع بشری و ادیان آسمانی بر آن صحه نهاده اند «مخصوصا دین اسلام پیروان خود را به ازدواج دعوت نموده و از عزوبت بر حذر می دارد. ازدواج نه تنها منفور نیست، بلکه از دیدگاه اسلام امری مستحب و در بعضی موارد واجب می باشد و اگر با قصد قربت انجام بگیرد، عبادت نیز محسوب می شود.»[1]
پیامبر گرامی اسلام، درباره ازدواج می فرمایند: «هیچ بنایی در اسلام بنیانگذاری نشده که نزد خدا محبوبتر از ازدواج باشد.»[2] در ادامه نکاتی در ارتباط با سوالهای شما مطرح می شود که امیدوارم مفید واقع شود.
نکاتی در ارتباط با اصل ازدواج و بخش اول سؤال:
1. هدف شما از ازدواج چیست؟ گاهی اوقات انسان تصمیم به ازدواج می گیرد که برخاسته از یک احساس و عشق زودگذر و بدور از تعقل می باشد که در این صورت انتخاب خوبی نخواهیم داشت لذاست که در این زمینه باید تامل نموده و اهدافی واقعی و بلند مرتبه برای خود در نظر بگیریم و برای رسیدن به آن اهداف از هر گونه کوشش و تلاشی دریغ ننمائیم البته با صبر و تحمل و مشورت با افراد دلسوز و متخصص.
2. در روایتی که از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نقل شد، حضرت بنای ازدواج را محبوبترین بنا نزد خداوند می شمرد و متوجه می باشیم که برپا کردن هر بنایی نیاز به مقدماتی دارد و هر قدر در برپایی این بنا دقت لازم را بنماییم بنا و ساختمانی محکم و استوار خواهیم داشت، ازدواج هم مقدماتی دارد که بعد از تصمیم اولیه به امر ازدواج باید با توکل بر خدا، یک یک آن مقدمات را تحصیل نمود. اگر نگاهی واقع بینانه به زندگی های امروزی داشته باشیم انسان نمی تواند به مسائل اقتصادی بی توجه یا کم توجه باشد بنابراین شما باید سعی کنید که برای شروع زندگی مشترک برنامه ریزی کرده و از توقعات بی جا مانند داشتن منزل و خودرو و… به عنوان ضروریات اولیه زندگی کم کنید چرا که دست یابی به همه این امور مانع راه ازدواج می باشد. و دیگر این که در روایات داریم که اگر ازدواج کنید خداوند روزی شما را زیاد می کند همانگونه که امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید: «…. اتخذوا الاهل فانه ارزق لکم، همسر انتخاب کنید که باعث وسعت رزق است.»[3]
هر شخصی در سر راه ازدواج با موانعی روبرو می شود. برخی از موانع، موانعی است که تقریباً طبیعی است مثل نداشتن مسکن و تحصیل، نداشتن شغل، سربازی و… و برخی موانع خود ساخته اند. یعنی ما خودمان پیش پای خود می گذاریم، مثل تشریفات، تجملات، رسومات، اسراف و چشم و همچشمی ها. موانع ازدواج را با شرائط خود تطبیق دهید و راه کارهای رفع آن را در منابع معتبر مطالعاتی پی بگیرید و در راستای رفع آن قدم بردارید.
نکاتی در مورد بخش دوم سوال:
1. اینکه شما از خود حرکتی نشان دهید که نشانگر رشد عقلی، اجتماعی،عاطفی و… شما باشد به طور مثال حتما برای خود شغلی دست و پا کنید و منبع درآمدی داشته باشید و یا طوری در خانواده ظاهر شوید که والدین تان به توانایی های شما اعتماد کنند. توجه داشته باشید که نحوه ابراز وجود، خود هنر و مهارتی است از مهارتهای زندگی. به این وسیله و با چند ماه تحمل کردن و مقداری پول برای هزینه های اولیه ازدواج فراهم کردن، والدین خود را راغب کنید تا برای شما به خواستگاری بروند.
2. اگر با اقدامات فوق والدین شما باز هم راضی به ازدواج شما نشده و حرفهای گذشته را تکرار کردند به دیگران (افراد معتمد، ریش سفید های فامیل و مشاورهای خانواده) رجوع کنید و از آنها کمک بخواهید تا با پدر و مادر شما صحبت کنند و آنها را راضی نمایند.
3. زمانی مناسب را در نظر بگیرید که والدین شما آرامش کافی دارند با مقدمه و غیر مستقیم با آنها درباره ازدواج سخن بگوئید از شرائط و سختی های زمان آنها بپرسید و بحث کاملاًُ صمیمانه و دوستانه باشد. هرگز دیگران را به رخ آنها نکشید که مثلاً فلانی برای پسرش فلان کار را کرد و بعد به طرح مساله و بررسی موانع ازدواج خودتان بپردازید و آنها را مطمئن سازید که ازدواج به سلامت روان و جسم شما و حفظ ایمان شما کمک می کند و آنها را ترغیب کنید که در این امر شما را کمک کنند و با چشم پوشی از هزینه های زائد، خرج های بی مورد، چشم و همچشمی ها و قناعت و انتخاب همسری متناسب با شرائط اقتصادی، مذهبی خانواده شما به این امر اقدام کنند. البته گاهی دلائل آنها محکم و قانع کننده است و واقعاً برای حل شدن موانع نیاز به مدت زمان هست که شما باید آن را بشنوید و صبر کنید و نگذارید والدین از اینکه قادر به حل مشکل شما نیستند احساس خجالت و شرم کنند.
و در نهایت امیدواریم که آرزوی شما برآورده شود و در پناه خداوند متعال زندگی زیبا همراه با معنویت را برای خود و همسر آینده تان بسازید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. انصاریان، حسین، نظام خانواده در اسلام، انتشارات ام ابیها، چاپ شانزدهم، 1380.
2. امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان، چاپ سوم، 1379.
3. استادان طرح جامع آموزش خانواده، جوان و تشکیل خانواده، انجمن اولیاء و مربیان، 1378.
پی نوشت ها:
[1] . امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان، چاپ سوم، 1379، ص 18.
[2] . وسایل الشیعه، انتشارات اسلامی، 1367، ج4، ص83.
[3] . وسائل الشیعه، ج14، ص7.