جوان از زمان بلوغ تا زمان ازدواج چگونه غریزه جنسی خود را مهار کند؟ آیا خود ارضا یی کند به سراغ ازدواج موقت برود یا …؟ پزشکان می گویند اگر این غریزه ارضاء نشود موجب اختلالات روانی و عصبی می گردد. نظر پزشکان اسلامی از جمله ابوعلی سینا در مورد خود ارضا یی چیست؟

اسلام دینی کامل است، که به تمام جوانب زندگی توجه دارد و برای تمام زوایای زندگی برنامه های خاصی دارد. یکی از مهمترین برنامه های اسلام دستوراتی است که نسبت به مهار غریزه جنسی از راه حلال داده است.
انسان دارای غرایز گوناگونی است که غریزه جنسی از جمله مهمترین آن غرایز می باشد. حال برای ارضای این غریزه چه کار باید کرد؟ آیا باید راه هرج و مرج را پیش گرفت و به لااُبالی گری و آنارشیسم جنسی، زنا و استمناء و … پناه برد؟ یا باید این غریزه را سرکوب کرد؟ و یا باید ارضاء این غریزه در چارچوب قانون و شرع باشد؟ مسلماً اسلام با لااُبالی گری و آنارشیسم جنسی و سرکوبی این غریزه به خاطر ضررهای دنیوی و اخروی مخالف است و آنها را حرام می داند.
حال راه های کنترل این غریزه چیست؟
کنترل این غریزه به معنی سرکوب کردن آن نیست، بلکه مهار کردن غریزه است تا زمانی که شرائط ازدواج فراهم گردد.
1. آگاهی از مضرات استمناء، لواط و زنا:
یکی از راه های کنترل این غریزه می باشد. فرد وقتی از مضرات این ها آگاه شود، سعی می کند خود را در معرض چنین افعالی قرار ندهد. زیرا هیچ آدم عاقلی خود را با آگاهی از مضرات چیزی به هلاکت نمی اندازد. قرآن شریف انحرافات جنسی را خروج از نظام فطرت و آفرینش برشمرده و تنها راه ارضاء را ازدواج مطرح کرده است.
الف) زنا در آیات و روایات:
«ولاتقربوا الزّنا إنَّه فاحشهً و ساء سبیلا؛[1] نزدیک زنا نشوید که کار بسیار زشت و بد راهی است».
رسول خدا _ صلّی الله علیه و آله _ می فرماید: «علی جان، زنا شش ویژگی دارد: سه تای آن در دنیا و سه تای آن در آخرت است. زنا باعث می شود ارزش و عظمت شخص نابود گردد و به سوی فنا و نابودی کامل پیش رود. و رزق و روزی او قطع شود. زنا باعث فقر و بی برکتی در تمام عمر می گردد و باعث می شود ناموس خودش به زنا گرفتار شود. در اثر زنا، مرگ ناگهانی و زلزله همه جا را فرا می گیرد. و سه عذاب آخرت عبارتند از: 1. خداوند متعال بدون
چشم پوشی، در قیامت حساب سختی از او خواهد کشید. 2. خشم و غضب و دشمنی خدا را برای خودش به همراه دارد. 3. برای همیشه در آتش جهنم ماندگار خواهد ماند»[2].
ب) لواط:
در کتاب فقه الرضا آمده است که شخص لواط کننده مانند زناگر است و عقاب دنیایی آن دو، یکی است.[3] حضرت علی _ علیه السلام _ فرمود: از رسول خدا _ صلّی الله علیه و آله _ شنیدم: کسی که عمل قوم لوط را انجام دهد وقتی که مرد و او را داخل قبر کردند و سنگ لحد را بر آن گذاشتند، بیشتر از سه لحظه در آن جا صبر نمی کند که زمین او را به سوی گروه قوم لوطی که هلاک شدند پرتاب می کند تا با آن ها محشور شود.[4] ج) استمناء (خود ارضایی):
اعتیاد به استمناء مضرات فراوان دارد، هم مضرات جسمی و هم مضرات اجتماعی و هم روانی.
مضرات جسمی:
1. ضعف عمومی بدن               2. ضعف اعتماد به نفس                            3. عادت و اعتیاد
4. ناراحتی های تناسلی 5. انزال زودرس[5] ضررهای اجتماعی:
1. فرار از تشکیل خانواده                       2. سست شدن بنیاد خانواده و روابط زناشویی[6] ضررهای روانی:
1. احساس حقارت                   2. گوشه گیری                       3. اضطراب
4. خود کم بینی[7] توجه:
انحرافات جنسی مشکلات بسیار زیادی به بار می آورد، اما کنترل غریزه تا زمانی خاص اگرچه سخت و دشوار است اما شدنی و بدون مشکل دنیوی و اخروی است.
2. تقویت ایمان:
یکی دیگر از راه های کنترل این غریزه تقویت ایمان قلبی و توجه به عظمت انسان است که خداوند می فرماید: «فتبارک اللهُ احسن الخالقین» و این سرود، تحسین و ستایش از طرف خداوند بلندمرتبه بعد از اتمام خلقت انسان
نین انداز شد. و ناب ترین و کامل ترین مخلوقات را آفرید و در نهاد او فطرت خداجویی و غرایز گوناگون قرار داد و پیامبر و امام مبعوث کرد تا با تقویت فطرت خداجویی افسار غرایز را در دست گرفته و از راه حلال به ارضاء آنها بپردازد؛ چه در غیر این صورت انسان به دام پلید گناه افتاده و در سراشیبی سقوط از انسانیت قرار می گیرد.[8] الهی شدن پیمودن راه نفس لوامه است، و مؤمن با انتخاب راه الهی و پیمودن آن اوج می گیرد و جایگاه حقیقی خویش را با سرزنش های نفس تثبیت می کند. بالاترین ملاک ارزش انسان، ایمان است. «إن اکرَمَکُم عند الله أتقیکم»[9] پس ایمان و توکل به خدا یکی از راه های کنترل غریزه جنسی می باشد و در صورتی که ازدواج به خاطر مشکلات به تأخیر بیافتد، می بایستی مانند حضرت یوسف به خدا توکل کرد، و این غریزه را کنترل کرد. لازم به ذکر است که تحمّل و صبر در مقابل چنین غریزه ای زمینه آزمایش و ارتقاء درجه می باشد. اگر قرار بود همه مثل ملائکه تنها مجبور به انجام کار خوب بودند، زمینه ارتقاء درجه و آزمایش با نیروی اختیار و اراده پیش نمی آمد؛ پس این یک امتیاز برای بشر نیز به شمار می آید، تنها کافی است مغلوب شیطان و نفس نشویم.
3. ازدواج:
یکی دیگر از راه های کنترل این غریزه ازدواج است. ازدواج به موقعِ جوان باعث دور ماندن او از انبوه بیماری های روانی، جنسی و جسمی می شود. و یکی از بهترین راه های ارضای غریزه جنسی در مقابل تیرهای زهرآگین شیطان است.
رسول خدا _ صلّی الله علیه و آله _ در روایتی می فرماید: ای گروه جوان حتماً ازدواج کنید و در جای دیگر
می فرماید: که جوانِ ازدواج کرده در حال خواب و استراحت در نزد خدا، از جوان عزبی که شب ها را تا صبح عبادت می کند و روزها را تا شامگاهان روزه می دارد گرامی تر است.[10] و در جای دیگر می فرماید: حالا که نیمی از دینتان را با ازدواج کردن حفظ کرده اید باقی آن را با خدا ترسی و پرهیزگاری حفظ نمائید.[11] اسلام، داشتن همسر مؤمن را بعد از دین اسلام بالاترین نعمت و سودمندی برای مؤمن می داند. امام صادق
_ علیه السلام _ درباره ثواب نماز مؤمن ازدواج کرده می فرماید: «دو رکعت نماز متأهل بالاتر از هفتاد رکعت نماز مجرد است»[12].
امّا با تمام این وجود شرط ازدواج تنها بلوغ جنسی نیست، بلکه برای ازدواج باید شرایط دیگری نیز ضمیمه کرد و آن عبارتند از: بلوغ عقلی و فکری، بلوغ اجتماعی، بلوغ عاطفی، بلوغ اقتصادی؛ و همچنین سن ازدواج با توجه به سیره امامان و آیات و روایات 17- 18 سال می باشد.[13] لازم به ذکر است که پیروی از چشم و همچشمی ها، سنت های افراطی و غلط، مهریه های سنگین و توقعات زیاد و عدم همکاری خانواده ها باعث سخت شدن ازدواج شده است.
4. ازدواج موقّت:
یکی دیگر از راه های کنترل این غریزه ازدواج موقت می باشد. ازدواج موقت در چارچوب شرع و عرف جامعه علاوه بر اینکه نیاز انسان را بر طرف می کند، ثواب های فراوانی هم دارد.
حضرت علی _ علیه السلام _ می فرماید: «اگر عمر بن خطاب در مسئله متعه از من سبقت نمی گرفت یعنی آن را نهی نمی کرد، کسی زنا نمی کرد مگر اینکه بسیار شقی و پست باشد»[14].
اما چه کسانی می توانند ازدواج موقّت نمایند؟
زن می تواند با هر مردی که می پسندد ازدواج موقت نماید. دختران و پسرانی که برای نخستین بار می خواهند ازدواج نمایند، بهتر است زندگی خود را با ازدواج دائم شروع کنند تا در کنار همسرشان آینده خود را به درستی و همیشگی سامان دهند. و اگر تمایل به ازدواج موقّت داشته باشند باید ضمن در نظر داشتن مقررات حکومت اسلامی، به دستور مراجع تقلیدشان عمل نمایند. این ازدواج برای دختران باکره باید با اجازه ولی (پدر یا جد پدری) صورت بگیرد.
البته برای ازدواج موقّت هم باید از کانال های خود اقدام نمود و طوری نباید عمل کرد که منجر به چشم چرانی شد. پس نتیجه اینکه اگر کسی توان ازدواج دائم را ندارد می تواند صیغه موقت نماید. امّا به خاطر عدم فرهنگ سازی این ازدواج، نگرش منفی عموم، آسیب های روانی به برخی افراد، احتمال بیماری های مقاربتی، عدم رعایت مسائل شرعی طبق ضوابط و … صلاح نیست جوان به این امر دامن بزند و بهتر است تا ایجاد شرائط ازدواج از راه های دیگر کنترل غریزه جنسی استفاده کند.
5. ورزش:
یکی از راه های کنترل این غریزه ورزش می باشد. فعالیت های ورزشی، هم در تعادل جسم و جان تأثیر داشته و هم صفاتی مثل جوانمردی، آزادگی و پاکی را به ارمغان می آورد. ورزش – به ویژه ورزش کوه نوردی و دسته جمعی- باعث می شود انرژی متراکم در مسیر سالم به جریان افتد. ورزش جوانان و نوجوانان را برای خواب آرام پس از تلاش روزانه به منظور رسیدن به آرامش اعصاب و رفع خستگی سوق می دهد. عدم فعالیت جسمی باعث بروز بی خوابی شده و در جوانان و نوجوانان باعث تحریک غریزه جنسی می شود.
6. تفریح، مسافرت و کارهای دستی:
پرورش گل، مطالعه کتاب های سودمند، بخصوص کتاب های دینی و اجتناب از مطالعه رمان های محرّک، راه های دیگر کنترل غریزه جنسی می باشند.
7. اجتناب از هرگونه محرک غریزه جنسی:
مثل فیلم، مجلات مبتذل، مصرف غذاهای محرک (فلفل، ادویه، تخم مرغ، غذاهای چرب در حد افراط) و … و دوری از معاشرت با افراد منحرف و اجتناب از پوشیدن لباس های تنگ و چسبان راه های دیگر جلوگیری از تحریک غریزه جنسی می باشد.
8. عفت و چشم پوشی:
یکی از راه های کنترل این غریزه عفت و چشم پوشی از نگاه به نامحرم و حیا از خداوند است.
خداوند می فرماید: «ولیستعفف الذین لایجدون نکاحاً حتّی یُغنِیَهُمُ اللهُ مِن فضلِه؛[15] کسانی که توانایی ازدواج ندارند عفت پیشه کنند، که خداوند از فضلش آن ها را بی نیاز می کند».
9. روزه:
یکی دیگر از راه های کنترل غریزه جنسی و کاهش آن روزه گرفتن و تحمّل گرسنگی است. برای گرسنگی ثمرات بسیار و فوائد بی شماری است: دل را نورانی و روشن می گرداند و آن را صفائی و رقّتی می بخشد. و آدمی بواسطه آن به لذّت مناجات پروردگار می رسد. و شهوت معصیت را کم می کند.[16] نظر پزشکان اسلامی
هر چند ابوعلی سینا موضوع خاصی به این عنوان (استمناء) ندارند، ولی از لا به لای گفته های ایشان در کتاب قانون کاملاً مشخص می شود که ایشان با این عمل مخالف و به مضرات آن واقف بوده و حتّی برای کسی که همسر دارد توصیه می کند عمل مقاربت با همسر را هر 15 روز یکبار انجام دهد[17].
از گفته ایشان این بر می آید که ارضاء باید به صورتی انجام شود که شرع و دین مشخص کرده اند؛ پس نتیجه گرفته می شود که استمناء که خارج از چارچوب دین است درست نیست.
و همچنین با تعبیر منی به ماء حیاه اهمیت آن مشخص می شود. و استمناء باعث از بین رفتن این ماء حیاه می شود و بالطبع باعث تحلیل رفتن قوای جسمانی و پیری زودرس می شود.
تذکر:
پزشکان اسلامی که مقید به مبانی و دستوراتی دینی هستند در یافته های علمی و تجربی نیز همیشه جنبه های شرعی را لحاظ می کنند؛ به همین خاطر در بین استفتائات مراجع مجموعه هایی داریم که پزشکان از مراجع تقلید نظر شرعی را خواسته اند.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. خود ارضایی – ارضای انحرافی جنسی، مؤسسه پژوهشی فرهنگی اشراق، انتشارات مبعث، چ اول.
2. دنیای نوجوان، دکتر محمدرضا شرفی، نشر تربیت.
3. مشکلات جنسی جوانان، تألیف: آیه الله مکارم شیرازی، انتشارات نسل جوان.
4. عوامل کنترل غرائز در زندگی انسان، حسین مظاهری، مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر.

پی نوشت ها:
[1] . اسراء/32.
[2] . فتنه نفس، ص 42- 43.
[3] . همان، ص 45.
[4] . همان، ص 46.
[5] . همان، ص 67- 77.
[6] . همان، ص 79- 80.
[7] . همان، ص 85- 96.
[8] . همان، ص 11- 12.
[9] . حجرات/13.
[10] . فتنه نفس، ص 22.
[11] . همان، ص 25.
[12] . مشکلات نوجوانان و جوانان.
[13] . جوانان و انتخاب همسر، ص 29.
[14] . فتنه نفس، ص 29.
[15] . نور/33.
[16] . نراقی، احمد، معراج السعاده، انتشارات هجرت، چاپ دوم، ص 315.
[17] . قمی، عباس، الکنی و الألقاب، بی جا، بی تا، ج1، ص 322.