در اسلام راهکارهایی در نظر گرفته شده تا از روابط ناسالم در جامعه جلوگیری شود. یکی از آن راهکارها که میتواند از روابط ناسالم و فساد اخلاقی جلوگیری کند، ازدواج به موقع است.
در مکتب ما ازدواج امری مقدس است تا جایی که معصومین فرمودهاند: «کسی که ازدواج کند نصف دین خود را بدست آورده و آن را از خطر آلودگی و زوال حفظ کرده است». همچنین توصیه به تسریع در امر ازدواج و قرار دادن آن به عنوان یک حق برای فرزند شده است. حل مشکل جنسی از نظر مکتب ما ازدواج است و البته کسانی که این امکان را ندارند باید عفاف به خرج دهند و دامن خود را از آلودگی پاک دارند. اینکه در دنیای امروز فحشاء و بیبند و باری است، یکی بدان خاطر است که امر ازدواج را مورد بیتوجهی قرار دادند. در نتیجه فساد و فحشاء حتی وارد خانوادهها شده و آلودگیها گسترش یافتند. از سوی دیگر اسلام توصیه میکند که آدمی نصیب خود را از خوشیها و لذات مشروع زندگی بدست آورد و با صفا و آسایش به زندگی برسد.[1]
چنانچه روشهای نامناسب را برای خوشیهای زندگی در پیش گیریم با مشکل مواجه خواهیم شد. همانطور که این دوست شما بخاطر تماسهای تلفنی که با یک فرد داشته الآن دچار مشکل شده است.
اگر این آقا پسر مورد سؤال شرایط فرد مناسب برای ازدواج را دارا میباشد. باید: 1. فرد باایمان و متدیّن باشد پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: مؤمن کفو خواهر مؤمن است. بدیهی است که اگر شرط ایمان درباره فرد صادق نباشد، نمیتوان به ازدواج با او تن در داد.
2. اخلاق نیکو داشته باشد: چه در انتخاب همسر برای خود اخلاق فرد را مورد توجه قرار دهید. توصیه شده از ازدواج با آن کس که بداخلاق و بدرفتار است بپرهیزید. کج خلقی و بدمزاجی زندگی را بر طرفین ناگوار میسازد.
3. عفت و تقوا: از شرایطی است که میتواند ضامن الفت و صمیمیت زوجین باشد و روابط را عمیق و انسانی کند. نیکو باید نگریست که خواستگاران چه کسانی هستند و تا چه حد به تقوا و پاکدامنی پای بندند. منظور از عفت، پاکدامنی است و منظور از تقوا خود نگهداری در برابر گناهان و مفاسد است. البته می توان گفت برخورد این پسر (تهدید) سنخیتی با تقوا ندارد.
4. هماهنگی فکری: دو زوج جوان نیاز به این دارند که از لحاظ فکری همانند هم و همگام باشند. سرچشمه بسیاری از برخوردها در زندگی زناشوئی اختلاف در فکر و تدبیر است. هماهنگی در خواستهها و آرزوها لازم است تا اصطکاک رخ ندهد و تباهی پیش نیاورد.
5. مسأله سن: از نظر شرعی منعی در این نیست که فرد مسنی با فردی کم سن ازدواج کند، ولی در موارد بسیاری این گونه ازدواجها منجر به شکست میشوند. ازدواج دو فرد که دارای اختلاف سن زیادی باشند، این اشکال را به وجود میآورد که هر کدام به اقتضای سن و سال خود خواستههایی دارند و سلیقه آنها در زندگی و نگرششان به امر زندگی به گونهای دیگر است[2].
برای انتخاب همسر باید به تمام این جنبهها دقت کرد. عشقهای سریع و گذرا و آشنائیهای خیابانی و تلفنی نباید سبب شود که ما چشم خود را به مسائل اساسی ببندیم.
اگر این آقا پسر 23 ساله شرایط مورد نیاز را دارد و دوست شما هم به او علاقه مند است، میتواند بوسیله یکی از بستگان دلسوز و آگاه خواسته خود را به والدیناش برساند. امّا اگر پسر موردنظر اصلاً شرایط مذکور را ندارد و دوست شما هم علاقهای به او ندارد، بطور صریح به پسر جواب منفی بدهد. و والدین خود را هم در جریان قرار دهد که آنان جواب منفی خانواده را به او برسانند. و از تهدیدهای پسر هم نهراسد.
البته تماسهای تلفنی دوست شما قبل از هرگونه مراسم رسمی خواستگاری و بدون آگاهی والدین امر اشتباهی بوده است. اگر چه از نظر اسلام دو نفر که قصد ازدواج دارند میتوانند با هم صحبت کنند و یکدیگر را ببینند؛ امّا این امر باید با هماهنگی والدین در محدوده توجه خانواده باشد تا با مشکل مواجه نشود. از آنجا که این گفتگوها و تماسهای تلفنی با هماهنگی و اطلاع خانواده صورت نگرفته، پسر موردنظر سعی میکند از این مسئله سوء استفاده کند. به نظر ما اگر پسر شرایط یک خواستگار مناسب را ندارد و دوست شما نمیخواهد با او ازدواج کند، جواب منفی خود را اعلام کند و موضوع تماسهای تلفنی خود را به والدین و یا لااقل به مادر خودش بگوید.
اگر والدین او از این طریق از این موضوع اطلاع پیدا کنند، بسیار کم ضررتر خواهد بود، تا اینکه بوسیله یک فرد بیگانه و با مطالب اضافی باخبر شوند. که در این صورت سخنان شما را هم باور نخواهند کرد.
به هر حال دوست شما باید موضع گیری جدّی کند. اگر این روابط به قصد ازدواج است باید خانواده خود را مطلع سازد و اگر غیر این است، باید برخورد جدّی نماید و در صورت لزوم نیروی انتظامی را مطّلع سازد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. دنیای نوجوانی، نوشته دکتر علی قائمی، (سال و محل انتشار آن ثبت نشده است)، فصل 6 این کتاب.
2. روابط دختر و پسر، نوشته دکتر علی قائمی، تهران، انتشارات امیری، 1374.
3. باجوانان در ساحل خوشبختی، سیدحمید فتاحی، نشر الهادی، سال 1377، قم.
4. دنیای نوجوان، دکتر محمدرضا شرفی، انتشارات تربیت، 1370، تهران.
پی نوشت ها:
[1] . قائمی، علی، خانواده و مسائل نوجوانان و جوان، قم، انتشارات شفق، ج 2، ص 11.
[2] . همان، ج 2، ص 31 و 32.