بنده مدّت یک سال است که با یک خانم کارمند ازدواج کرده‌ام و ایشان قرار بوده بعد از مدّت کوتاهی دیگر سر کار نرود اما در حال حاضر اصرار به ادامه کار دارد حتی به قیمت طلاق و بنده نظرم این است که نباید دیگر به سر کار برود و با اصرار بیشتر ایشان برای ادامه کارش باید بین من و کار خود یکی را انتخاب کند لطفاً برای جلوگیری از جدایی ما راه‌حلّی پیشنهاد بفرمائید؟
مقدمه: یکی از وظایف مهم زن و شوهر در زندگی تلاش برای استحکام هر چه بیشتر پایه‌های زندگی مشترک و داشتن تفاهم با یکدیگر می‌باشد و برای رسیدن به تفاهم زن و شوهر باید هر چه بهتر و بیشتر یکدیگر را بشناسند و با سلایق و نظرات طرف مقابل آشنا شوند و به جای اینکه اصرار بر نقطه نظر خود در مسئله‌ای داشته باشند سعی کنند با گفتگو با یکدیگر و استفاده از نظرات مشاورین به نظر متعادلی برسند.
با حفظ این مقدمه لازم است به چند نکته اشاره کنم:
1ـ طلاق و تبعات شوم آن:
با این که طلاق از نظر اسلام امری جایز و مشروع است، اما در عین حال مبغوض‌ترین و بدترین کارهاست. امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: تزویج کنید ولی طلاق ندهید، زیرا از وقوع طلاق عرش خدا می‌لرزد. مسأله ازدواج، مسأله خرید کفش و جوراب نیست که هرگاه آن را دوست نداشت دورش بیندازد و کفش دیگری بخرد، زناشویی یک پیمان مقدس انسانی و پیوند معنوی است دو انسان با هم عهد و پیمان می‌بندند که تا پایان عمر، یار و غم‌خوار و مونس هم باشند به اعتماد همین پیمان مقدس است که دختر، پدر و مادر و خویشانش را رها کرده، با صدها امید و آرزو به خانه شوهر قدم می‌گذارد و سرمایه عفت خویش را در اختیار او قرار می‌دهد.
به اعتماد همین پیمان ملکوتی است که مرد، مبالغ هنگفتی را برای عقد و عروسی و مرتب ساختن اسباب و لوازم زندگی هزینه می‌کند و شبانه‌روز برای آسایش خانواده‌اش زحمت می‌کشد. ازدواج هوس‌بازی نیست تا مرد و زن به اندک بهانه‌ای آن را بر هم بزنند. درست است که طلاق امر مشروع است، اما شارع مقدس اسلام جداً از آن نهی کرده است. متأسفانه همین امر مبغوض، در کشور چنان شیوع پیدا کرده است که بنیاد خانواده‌ها را متزلزل ساخته و اعتماد زناشویی را سلب نموده است.
زن و مردی که جدا می‌شوند لابد در نظر دارند بعدها با شخص دیگری ازدواج کنند. مرد با خود می‌گوید: همسرم را طلاق می‌دهم و با زن دیگری که مطابق میلم باشد ازدواج می‌کنم، زن نیز با خود می‌گوید: از شوهرم طلاق می‌گیرم و با یک مرد ایده‌آل عروسی می‌کنم، اما این زن و مرد باید بدانند که در صورت جدایی، بدسابقه می‌شوند، هوس‌باز و خودخواه و بی‌گذشت و بی‌وفا می‌شوند. مرد به خواستگاری هر زنی برود آن زن پس از تحقیق می‌فهمد که زن سابقش را طلاق داده بدین جهت به او اعتماد نخواهد کرد. با خود می‌گوید: از این دو حالت خارج نیست؛ یا زن از او طلاق گرفته، پس معلوم می‌شود مرد خوبی نبوده و یا اینکه او همسرش را طلاق داده، پس معلوم می‌شود او عهد و وفا ندارد. زنی که از شوهرش طلاق می‌گیرد باید بداند که کمتر مردی حاضر می‌شود او را به همسری برگزیند؛ زیرا مردها فکر می‌کنند اگر این زن، زن خوب و باوفایی بود از شوهرش طلاق نمی‌گرفت. بدین دلیل اگر مرد برای خواستگاری هر زنی برود غالباً دست رد به سینه‌اش خواهد زد. زن نیز باید در انتظار خواستگار در خانه بماند، اگر با همین حال تا پایان عمر بماند بدبخت و سیه‌روز خواهد بود. مرد ناچار می‌شود تا پایان عمر، تنها و پریشان احوال زندگی کند. زن نیز ناچار است تا آخر عمر یا سربار پدر و مادر یا سایر خویشان باشد و یا تنها و بدون مونس زندگی کند و در حسرت داشتن شوهر بسوزد و بسازد و یقیناً زندگی انفرادی بسیار دشوار و خسته‌کننده است و گاهی انسان مرگ را بر آن ترجیح می دهد.
2- درزندگی مسائل متفاوتی پیش می آید؛ میزان مهارت زن وشوهردرحل مسأله، تضمین کننده سلامت خانوادگی وحفظ زندگی ازفروپاشی است. اینکه به سرعت سراغ “یااین ویاآن” برویم، نشان دهنده ضعف ما درحل مسأله است.بنابراین باید تکنیک حل مسأله را فراگرفت ودرزندگی به دنبال راه حلهای مناسب بود.مسأله را حل کنیدنه اینکه صورت مسأله راپاک کنید.
3- انگیزه های همسرتان راازاشتغال کشف کنیدومتناسب با آنها راهکارپیداکنید.
4-فقط به فکرخواست ومیل خودنباشید، بلکه به مصلحت زندگی مشترک فکرکنید.
5- طبق نظرشرع وقانون، اگرزن قبل از ازدواج، شاغل بوده است، درترک ویا ادامه شغل خودمختاراست وشوهر نمی تواندمانع شغل اوشود، مگراینکه شرط ضمن عقد کرده باشندکه زن ازاشتغال خوددست بردارد.
6ـ نکته‌هایی درباره شغل زنان:
الف) وظیفه مرد این است که مخارج زندگی را تأمین کند «ولی از نظر اسلام مستحب است که زن در مرحله اوّل در خانه و در مرحله دوم با حفظ عفاف در خارج خانه به کار مناسب خلقت و نهاد خود مشغول باشد و به جای سرگرمی‌های زیان‌آور ، بیهوده و بی‌ثمر مانند تخمه شکستن و غیبت مردم را کردن و قواره آنان را اندازه گرفتن به کاری مفید و مثبت بپردازد.»[1]
همچنین باید توجّه داشت در امور اجتماعی که میان مردم مرسوم است در موردی که اسلام منع و نهی ننموده باشد، دلیل بر تأیید و امضای آن است. بنابراین هر حرفه و شغلی که اسلام زن را از آن منع نکرده و منافی عفاف و حجاب او نیست مورد تصویب اسلام می‌باشد و زن می‌تواند به آن کار مشغول شود البته رضایت شوهر شرط اساسی در این زمینه می‌باشد.
ب) در مواردی که زن در خارج از خانه به کاری اشتغال دارد نباید سنگینی بار امور خانواده بر دوش او به تنهایی نهاده شود. وظیفه شوهر است که با مشاوره و تفاهم با همسر خود و یا به کارگیری شیوه‌های متناسب با وضع خاص خانواده، نگذارد خستگی ناشی از کار روزانه زن با رسیدگی به امور خانه تشدید شود. مسلماً اگر سنگینی کار زن بیش از توان و ظرفیت او باشد و به خستگی ممتد و مزمن منجر گردد، علاوه بر این که به سلامتی جسمی و شادابی روحی زن صدمه اساسی می‌زند در درازمدّت نیز آثار بسیار زیان‌باری در سرنوشت خانواده بر جای می‌گذارد؛ بنابراین در چنین شرایطی شوهر و فرزندان به تناسب وضع خانواده باید در انجام امور خانه مشارکت جدّی داشته باشند. کار کردن مرد در خانه از نظر آموزش‌های اسلامی بسیار پسندیده و موجب اجر و پاداش الهی است و حتی آن را موجب آمرزش گناهان بزرگ شمرده‌اند. سنّت پسندیده دینی ما نیز بر این نکته تأکید دارد که مرد در انجام کارهای خانه و کمک به همسر در حدود امکان و توانایی خود مشارکت کند.[2]
7ـ لزوم مراجعه به مشاور: توصیه‌ای دیگر که به شما داریم این است که حتماً برای بازگو کردن مشکل خودو همسرتان، نزد مشاور خانواده بروید چرا که ما یک طرفه و تنها با شنیدن صحبت‌های شما نمی‌توانیم قضاوت کنیم چون سخنان همسرتان را نشنیده‌ایم، ممکن است همسر شما هم حرفی برای گفتن داشته باشد یا اینکه مشکلی در زندگی با شما احساس کند که از جنبه‌های مختلف باید بررسی شود، به طور مثال ممکن است از اخلاق و رفتار شما راضی نباشد یا اینکه از روابط زناشویی با شما رضایت کامل احساس نکند بنابراین باید حتی‌الامکان اگر مسأله‌ای بین شما (غیر از شاغل بودن ایشان) وجود دارد حل شود و این میسّر نمی‌شود مگر اینکه صحبت‌های ایشان هم توسط یک مشاور دلسوز و آگاه شنیده شود.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1) امینی، ابراهیم، همسرداری؛ ناشر دفتر تبلیغات اسلامی قم، چاپ نوزدهم، 1383.
2) مصطفوی، سیّد جواد، بهشت خانواده؛ انتشارات هجرت، مشهد، چاپ دوّم، 1370.
3) سادات، محمد علی، راهنمای همسران جوان؛ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، چاپ سوّم، 1377.
4) گری، جان، مردان مریخی زنان ونوسی، نشر علم، تهران، 1379.
پی نوشت ها:
[1] . مصطفوی، جواد، بهشت خانواده، مشهد، نشر هجرت، چاپ دوّم، 1370، ص88.
[2] . سادات، محمّد علی، راهنمای همسران جوان، تهران، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، چاپ سوّم 1377.
