قبل از هر بیان هر مطلبی لازم است اشاره شود که حلات ویژگیهای غیر معمول می توانند علائمی باشند از مسائلی که لازم است توسط یک متخصص به شکل حضوری بررسی شوند لذا ما بکاتی در زمینه اعتماد به نفس بیان می کنیم چنانچه با بکار گیری چند ماهه نکات ارائه شده بازعلائم ذکر شده راحس کردید به شکل حضوری به یک متخصص بالینی مراجعه کنید.
مقدمه:زندگی فرایندی پیچیده و فراگیر است که اگر مسیر خود را در جهت کمال و تعالی سیر نماید، خود شکوفایی، خلاقیت و اعتماد به نفس انسان متبلور می‎شود. برای شکوفایی استعدادهای بالقوه و دست‎یافتن به عزت نفس و اعتماد به نفس باید مهارت‎های خوب زیستن را آموخت و آنها را در متن زندگی به‎کار گرفت. امروزه انسان اگر نتواند تحلیل و تفسیر درست از رخدادهای زندگی و جهان داشته باشد، قطعاً محکوم به شکست و ناامیدی و احساس حقارت خواهد شد. بنابر این باید سعی کرد راههای تقویت آن زا آموخت.

مهارت‎های افزایش اعتماد به نفس؛
اعتماد به نفس از صفات برجسته‌ غیر ذاتی و اکتسابی انسان است. بنابراین اگر مدت‎های طولانی هم به‎گونه‎ای رفتار کرده باشید که اعتماد به نفس شما سرکوب شده باشد و در نتیجه به شکست‎هایی منجر شده باشد، باز می‎توانید با تمرین و ممارست بذر اعتماد به نفس را در وجودتان بکارید و بپرورانید.
برای تقویت اعتماد به نفس و فراهم نمودن زمینه موفقیت و پیشرفت در زندگی‎تان به این اصل عمل نمایید:
1. نسبت به خود دید مثبت داشته باشید! جنبه‎های مثبت خود را در نظر بگیرید. توجه داشته باشید که اگر نقاط ضعفی دارید، مطمئناً در قبال آن نقاط قوّتی نیز دارید، به گذشته‌ زندگی خویش نگاه کنید، لیستی از نقاط قوّت، پیشرفت‎ها و موفقیت‎های خود حتی کوچک‎ترین آنها تهیه نمایید.
2. عذر تراشی نکنید! پس از آن‎که جنبه‎های مثبت خویش را شناسایی نمودید، سعی کنید بیشتر روی آن جنبه‎ها متمرکز شوید و آنها را در خویش تقویت کنید. هیچ‎گاه نگویید من ذاتاً این‎طور هستم و امکان ندارد که در زندگی‎ام موفق شوم، بلکه یقین و باور داشته باشید که می‎توانید با تکیه بر نیروی ایمان و توکل و استمداد از خداوند، به موفقیت‎های چشم‎گیر در زمینه‎های مختلف نایل شوید. در این خصوص سرگذشت انسان‎های موفق و آثار آنان را مطالعه کنید.
3. اگر کار اشتباهی انجام دادید، به‎جای سرزنش خود، عمل خود را سرزنش کنید! هیچ انسانی به جز معصومین ـ علیهم السّلام ـ خالی از اشتباه نیست. بنابراین اگر شما هم به‎نظر خود در گذشته مرتکب اشتباهی شده‎اید، می‎توانید جبران کنید، می‎توانید با عبادت و معنویت، شخصیت مصنوعی خویش را پایه‎ریزی نموده و با اعمال خوب و شایسته سعادت خویش را تأمین کنید.
4. از سرزنش کردن مکررّ دیگران بپرهیزید! اگر مدام از دیگران انتقاد کنید، دیگران نیز مرتب از شما انتقاد خواهند کرد و باعث کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس شما خواهد شد.
5. واژه‎ها و جملات منفی! نظیر «من همیشه شکست می‎خورم» ، «آدم ضعیفی هستم» ، « هیچ کاری از من بر نمی‎آید» را هرگز بر زبان نیاورید. باید در فرهنگ خود، واژه‎ها را به‎گونه دیگر معنا کنید. بجای «نمی‎توانم» ، «فکر نمی‎کنم قبول شوم و مؤفق گردم» بگویید: «سعی خواهم کرد» ، « انشاءاللّه قبول می‎شوم و مؤفق می‎شوم». این‎گونه تلقین‎ها قطعاً در افزایش اعتماد به نفس شما مؤثر است.
6. به صحبت‎ها و ارزیابی‎های منفی دیگران نیز گوش ندهید! اگر اطرافیان می‎گویند «تو نمی‎توانی» ، «تو لیاقت فلان کار را نداری» و… از آنها اجتناب کنید و ناشنیده بگیرید.
7. همیشه تبسمی بر لب داشته باشید! اولین نماد و نشانه اعتماد به نفس، رضایت‎خاطر است. خصوصاً هنگام وقوع مشکل و روابط اجتماعی با دیگران لبخند بزنید، زیرا لبخند زدن باعث آرامش درونی و بهبود روابط اجتماعی انسان می‎شود.
8. هر نوع وابستگی جز به خداوند، ضد اعتماد به نفس است! خود را تحت هیچ عنوانی، به هیچ‎چیز و هیچ‎کس وابسته نکنید؛ بیان جملاتی نظیر «من نمی‎توانم بدون تو زندگی کنم» نشانه ضعف، بی‎اعتمادی و غیر قابل اطمینان بودن شما است. سعی کنید با توکل و استمداد از خداوند، وابستگی خود را از دیگران قطع نمایید. اگر توجه داشته باشید که خداوند شما را تنها نمی‎گذارد، و در تمامی کارها شما را کفایت می‎کند، از روحیه بالا و اعتماد به نفس قوی برخوردار خواهید شد. خداوند فرموده است: «کسی که بر خدا توکل کند، خداوند او را کفایت می‎کند[1]»البته دلبستگی به افرادی که خدا گفته با آنها پیوند بر قرار کنیم اعتماد به نفس ما را افزایش می دهد.
9. برای دست‎یابی به اعتماد به نفس ابتدا هدف‎های کوچکتر را انتخاب کنید! تا بتوانید آسان‎تر به آنها برسید، هدف‎های بزرگ را نیز به هدف‎های کوچکتر تقسیم کنید و مرحله به مرحله سعی کنید به هدف بزرگتان برسید.
10. مسؤلیت‎پذیر باشید! در ابتدا مسؤلیت‎های کوچک و جزیی را بر عهده بگیرید، و سریع و خوب انجام دهید، در این صورت احساس خودباوری می‎کنید و می‎توانید از عهده مسؤلیت‎های بزرگتر برآیید.
11. همیشه با خداوند ارتباط داشته باشید! این ارتباط مایه قدرتمندی و احساس توانمندی در شما می‎شود، ارتباط با خدا از ترس و اضطراب شما می‎کاهد. خداوند در قرآن فرموده است: «اَلَا بذکراللّه تطمئن القلوب[2]»
وقتی با این روش‎ها توانستید اعتماد به نفس را در خویش تقویت کنید، قطعاً آمادگی پیدا می‎کنید که روابط خود را با دیگران اصلاح نمایید و رابطه سالمی برقرار کنید.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. کریس اِل کلینکه، مهارت‎های زندگی، شهرام محمدخانی، وزارت آموزش و پرورش، (سپند)، چاپ اول، 1380.
2. پل ژاکو، غلبه بر کمرویی، حسین بنی احمد، ققنوس، 1380.

پی نوشت ها:
[1] . طلاق/3.
[2] . رعد/28.