فردی مذهبی 23 ساله کارمند و دانشجو هستم بخاطر فوت پدر ناچار شدم خود را وقف زندگی دو خواهر و برادر کوچکترم کنم و در کنار تحصیل به کار مشغول شدم گاهی زندگی آن قدر به من فشار می آورد، نا امید می شدم و از این که یک انسانم احساس خواری می کردم و گاهی آرزوی مرگ می کردم با سرو سامان گرفتن خواهران و برادرم و ورودشان به دانشگاه آنها به من فشار آوردند که ازدواج کنم با مطالعه یک کتاب در باره ازدواج متوجه شدم اصلاً میل به ازدواج و جنس مخالف در وجودم نیست. و برعکس به همجنس خود بیشتر علاقه و واکنش نشان می دهم البته این احساس از بچگی در من وجود داشت ولی الان این فکر مثل خوره به جانم افتاده چون با اصرار خانواده قصد ازدواج دارم با چند روان شناس صحبت کردم آنها هم نظرشان همین بود که من بیمارم و ازدواج با این شرایط، باعث خوشبختی ام نمی شود. حدود یک سال این فکر باعث رکود و عقب ماندگی در تحصیل و کارم شده است . گاهی دلباخته همکارانم می شوم و این کار عذابم می دهد از ترس گناه مجبورم کارم را ول کنم چه کنم؟ مطرح کردن آن در خانواده که اصرار به ازدواجم دارند باعث آبروریزی است … مدتی است به خاطر مشکلات و افکار دچار بیماری عصبی شده ام و داروی ضد ا فسردگی و عصبی استفاده می کنم لطفاً راهنمایی کنید؟
اعتراف می کنیم که سختی های زیادی را پشت سر گذاشته اید و به خاطر راحتی خواهران و برادرتان گذشت ها و تحمل های زیادی از خود نشان داده اید اما این هزینه زیاد , برای شما کوله باری از تجربه، احساس ارزشمندی، پختگی ، اعتماد به نفس و رضایت حق و خانواده ات را به بار آورده که خود سرمایه بسیار برزگی است. انسان موجودی است سرشار از توانایی و استعداد بالفعل و بالقوه. و یکی از عوامل مهم در شکفته شدن این استعدادها روبرو شدن با سختی هاست. شاید خودتان به طور کامل به اهمیت کاری که انجام داده اید واقف نباشید توصیه می کنیم یک بار به بررسی کارهای مهمی که کرده اید بپردازید آنها را در فهرستی بنویسید و آن را پیوسته مرور کنید. ملاحظه دوباره موفقیت های زندگی ( ایفای نقش پدری برای خانواده ـ تحصیل، کار ، کمک به خواهران و برادرتان برای به ورود به دانشگاه و …)روح اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی (عزت نفس) را در شما می دمد. شما نسبت به خیلی از همسالان خود پخته تر و با تجربه تر هستید. نکته های زندگی که آنها پس از سال ها بدست خواهند آورد اکنون در دست شماست و الان نوبت راحتی و استفاده از تجاربتان است. بسیاری از بزرگان با تحمل همین سختی ها به اوج موفقیت رسیدند. ویلیام جمیز فیلسوف و روانشناس می گوید« حتی ضعف و بیماری های ما نیز به طور غیرمنتظره ای به حال ما مفید واقع می شوند» اگر داستایوسکی و تولستوی زندگی پرشکنجه و عذ ابی نداشتند شاید نمی توانستند آن داستان های معروف و فناناپذیر را بنویسند.[1] پس یک بار دیگر داستان موفقیت های خودتان را که با تحمل نوشته اید مرور کنید این سرمایه باعث تلاش بیشتر، روابط اجتماعی مؤثر و مفید تر و نشاط بیشتر شما در خانه و بیرون از منزل می شود.
علاج کار چیست؟
دوست عزیز در این قسمت به بحث ازدواج و مشکلی که مطرح کرده اید می پردازیم توجه به نکات ذیل شما را به موفقیت می رسانند پس بخوانید و پیوسته عمل کنید.
1. تشخیص و درمان: تشخیص یک مشکل و یا بیماری نباید عجولانه باشد اگر در تشخیص اشتباه کنید در راه درمان نیز به بیراهه می روید برای تشخیص این امر نیاز به اطلاعات کافی از وضعیت کودکی، روابط والدین شما با هم و روابط عاطفی آنها با شما، تجربه ها و علل نفرت از جنس مخالف و خاطره ها داریم اما در کل بدانید که طبق نظر روان شناسان این مشکل از دو صورت خارج نیست 1. مشکلات جسمی و فیزیولوژیکی (عدم ترشح به اندازه هورمون های لازم) 2. مشکل روان شناختی. بنابراین توصیه جدی ما به شما این است که برای تشخیص بیماری , نزد روان شناس بالینی و روان پزشک متعهد و متخصص بروید و دستور العمل های آنها را مو به مو اجرا کنید.
در صورت اول:
با دارو درمانی مشکل برطرف می شود و برای این امر باید به متخصص اعصاب و روان (یا روان پزشک) مراجعه کنید.
در صورت دوم:
مراجعه به روان شناس بالینی است. روان شناس به شما کمک می کند تا روحیه نشاط سرزندگی، اعتماد به نفس،عزت نفس و ابراز وجود در شما زنده شده و مشکل روان شناختی شما رفع گردد. در کنار این دو درمان از گنجینه باورهای دینی خود غفلت نکنید و با دعا و تکیه بر اعتماد به خدا به درمان خود سرعت بخشید.
کار+باور درمانی (دعا ـ نماز) +روان شناسی بالینی+ روان پزشک= درمان کل مشکلات شما
از کار، ورزش و فعالیت خود کم نکنید اینها باعث می شود تا با نیروهای مثبت و نقاط قوت خود مشکل کوچک خود را بر طرف سازید.
2. در مسأله غرق نشوید:
به جای غصه خوردن و فکر کردن به مشکل و پیامدهای آن با تمرکز بر حل مسأله از بن بست مسأله مداری و مشکل خارج شوید این کار به مسأله اجازه نمی دهد که بر مشکل شما بیفزاید، چون غرق شدن در مشکل , خود سبب دو مشکل می شود. یک : حل نشدن مشکل، دو: اضطراب و نگرانی حاصل از فکر کردن به مشکل، پس برای درمان حرکت کنید و مطمئن باشید اولین قدم شما در حل مشکل به رضایت شما می افزاید و آهسته آهسته باعث حل مشکل شما می شود.
3. شور و هیجان جنسی:
بی تردید دوره نوجوانی و اوائل جوانی همزمان است با شور و هیجان نیروی جنسی. احتمال زیاد دارد که با فاصله این زمان و تأخیر سن ازدواج و فروکش کردن هیجان غریزه جنسی , به شما چنین فکری را القاء نموده که در سوال خود مطرح نموده اید. و مطالعه ناقص و یک بعدی شما و اهمیت امر باعث تقویت این فکر در شما شده است. پس توصیه می کنیم مطالعه خود را بیشتر کنید و با افکار مثبت به جنگ افکار منفی بروید و از کمک متخصص به شکل حضوری بهره مند شوید.
4. خودگویی مثبت:
خودگویی مثبت و استفاده از جملات تأکیدی مثبت کمک می کند تا افکار منفی از ذهن شما پاک شود و شما را به هدفتان نزدیک و نزدیک تر کنید محتوای این افکار می تواند ذکر خدا و جملاتی مثل موارد زیر باشد:
«من میل ازدواج دارم»، «سعادت دنیوی و اخروی من در میل به همجنسم نیست»، «ازدواج به من آرامش می دهد»، «همسر آینده می تواند عامل مهمی در موفقیتم باشد».
تمرین:
افکار منفی و خودگویی های غیر سازنده و منفی (negative self-talk) درباره این مشکل را روی کاغذ بیاورید سعی کنید چیزی از قلم نیفتد سپس شروع به مثبت کردن خودگویی های منفی کنید و مقابل هر جمله، خودگویی و نکته مثت بنویسید بعد از تمرین بدون نوشتن شروع به تکرار جمله های مثبت کنید روزی 10 الی 20 بار این خودگویی های مثبت را تکرار کنید.[2]
خودگویی منفی، مثل: میل به همسر ندارم. و خودگویی مثبت مثل: ازدواج سنت پیامبر(ص) است و من به آن شوق دارم.
همین تمرین را در باره میل به همجنس گرایی خود انجام دهید. یعنی خودگویی ها و افکار منفی را شناسایی کنید و سپس متضاد آن را با افکار وخودگویی های مثبت تکمیل کنید و بعد خودگویی مثبت را تکرار کنید. (توجه داشته باشید این میل خود را هدف قرار دهید. نه کل فرد همجنس را چون همجنس ما، در زندگی و شغل ما نقش مؤثری دارند نباید نسبت به کل وجود آنها تنفر پیدا کنیم. پس باید به معالجه فکر بپردازیم).
قبل از خواب , افکار مثبت را به خود تلقین کنید چون ذهن نیمه هشیار ما به خواب نمی رود این افکار مثبت مرتب هنگام خواب در ضمیر ناخودآگاه ما تکرار می شود و تبدیل به باور و سرانجام به رفتار مثبت می گردد،[3] این تمرین نقش مؤثری در درمان اضطراب احساس حقارت و ناتوانی های جنسی و … دارد.[4]
6. تمرین خود اثر بخشی (self-efficacy):
خوداثر بخشی یا خودبسندگی یعنی این که معتقد باشیم که می توانیم با وضعیت های مختلف کنار بیائیم. کسانی که خیلی خود بسنده اند انتظار موفق شدن دارند، و غالباً موفق می شوند و عزت نفس (احساس ارزشمندی) و اعتماد به نفس بالایی دارند. رمز بندی تجسمی و کلامی کسانی که خیلی بسنده اند معرف موفقیت است به عبارت دیگر دانشجویی که بسیار خودبسنده است خودش را تجسم می کند که امتحان خوبی می دهد و با آرامش و اعتماد به نفس به نتیجه امتحان فکر می کند حال شما باتوجه به مطالب بالا این 4 عامل زیر را در باره مسأله خود به کار ببندید تا خودبسندگی شما افزایش یابد (تکرار مهم است).
الف) موفقیت های گذشته خود را فهرست کنید و جملات مثبت دیگران درباره خود را یادداشت کنید و هر از چند گاهی مرور کنید.
ب) به زوج های جوان و موفقی که باتوجه به تناسب های (اقتصادی، دینی، فرهنگی و …) ازدواج کرده اند توجه کن و با خود بگو من هم می توانم با همسری که هم کفوم باشد به خوشبختی برسم و ….
ج) تشویق ها و تحسین های دیگران را با انتظار مثبت خود گره بزنید.
د) به فعالیت های سازنده،تفریح، تغذیه مناسب اهمیت دهید تا اضطراب شما کاهش یابد.[5]
7. آموزش به خود:
همه مطالبی را که بیان داشته ایم بخوانید و برای خود تکرار کنید تکرار این مطالب باعث تقویت این باورهای مثبت در دل شما می شود.[6]
8. فعالیت های لذت بخش:
ده فعالیت لذت بخش مثل جلسه های دوستانه و خانوادگی، تفریح و ورزش و … یادداشت کنید سعی کنید در طول هفته این فعالیت را انجام دهید. اگر از جمع فاصله گرفتید و در انجام تمرین ها کوتاهی کردید مبلغی به عنوان جریمه صدقه دهید و یا انفاق کنید. سعی کنید نقش های اجتماعی گذشته ات را تکرار کنید از حق اجتماعی خود استفاده کنید و در کنار همکاران خود به فعالیت بپردازید و از حمایت های اجتماعی و تقویت کننده های رفتار اجتماعی برخوردار باشید در زندگی خود تمرکز خود را بر جنبه های مثبت زندگی بگذارید.[7]
9. انزجار درمانی:
لحظه ای بنشینید و تمایل خود به جنس موافق را برای لحظاتی مقابل خود تجسم کنید همزمان با آن یکی از تلخ ترین حوادث زندگی و با عذاب اخروی و نفرت الهی را تصور کنید این عمل را تکرار کنید تا هنگام هجوم فکر همجنس گرایانه آن نفرت و انزجار به شکل خودکار ایجاد شود.
هنگام هجوم افکار منفی به ذکر خداوند (لا اله الاالله و لاحول ولا قوه الا بالله العلی العظیم و…) مشغول شوید.
10. از خلوت با همجنس پرهیز کنید و نیز شوخی و جک جنسی با همجنس را کنار بگذارید ( به جای پرهیز از کارتان از افکار همجنس گرانه و زمینه هایش پرهیز کنید)
11. از توسل و دعا برای مشکل خود کمک بگیرید ما نیز دعاگویان هستیم.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. دنیای نوجوانی، دکتر محمد رضا شرفی، نشر تربیت.
2. ازدواج مکتب انسان سازی، دکتر پاک نژاد.
3. روان پزشک مشاور در خانه شما، دکتر یونس نابدل، نشر اوحدی.
پی نوشت ها:
[1] . دیل کارنگی، آئین زندگی، جهانگیز افخمی، نشر ارمغان، ص 166و 165. (باتغییر).
[2] . جان بزرگی، مسعود، نوری، ناهید، درمانگری اضطراب و تنیدگی، سمت، چاپ اول ،1382، ص 311و 310 (اقتباس).
[3] . دنیای نوجوان، ص 207، با کمی تغییر.
[4] . درمانگری اضطراب و تنیدگی.
[5] . ریچارد اس شارف، نظریه های روان درمانی و مشاوره، فیروزبخت، مهرداد، تهران، مؤسسه خدمات رسا، چاپ اول، 1381، ص 273و 272 (اقتباس).
[6] . همان، ص 284 (اقتباس).
[7] . دادستان، پریرخ، روان شناسی مرضی تحولی، تهران: سمت، چاپ چهارم، 1380، ج1، ص347و 346 (اقتباس).