نویسنده: علی محمد رفیعی محمدی

عوامل تحکیم خانواده (1)
* محبت سرچشمه ی همه ی خوبی ها
* نتیجه ی محبت همسران نسبت به هم
* شیوه های داد و ستد عاطفی
* روایات در مورد محبت به همسر
* ویژگی های همسران برتر در محبت
* روش محبت زنان نسبت به مردان
* برخورد توأم با احترام

محبت سرچشمه ی همه ی خوبی ها
« اگر در زندگی محبت باشد سختی های بیرون خانه آسان و رابطه ی انسانی براساس محبت تنظیم می گردد. محبت همزیستی را آسان و خانواده را پایدار می کند. و کارهای سخت به برکت محبت آسان می شود ». (1)
« زن و شوهر هر چه محبت کنند زیاد نیست. جایی که محبت بیش از حد ایرادی ندارد محبت در خانه است. محبت اعتماد می آورد. محبت زمانی پایدار است که طرفین حقوق یکدیگر را رعایت نمایند ». (2)
محبت فقط یک احساس محض و یا کلام تنها نیست. محبت صرفاً یک واکنش احساسی و هیجانی نیست. محبت تنها در تقدیم یک هدیه، گفتن یک جمله ی زیبا و نگاهی پرمعنا خلاصه نمی شود. همه ی اینها می تواند نشانه هایی از رفتار محبت آمیز باشد، اما محبت یک مرام تربیتی و شیوه ی زندگی است. محبت متعالی ترین رفتارهاست. محبت زیباترین جلوه ی ایمان و با شکوه ترین رفتار مذهبی است. محبت پاسخی به گران قدرترین نیاز فطری انسان است. در یک کلام محبت آمیزه ای از گذشت و ایثار، شجاعت و صداقت، حق شناسی و عدالت، صبوری و همدلی و احسان است.
رفتار محبت آمیز رفتاری است. توأم با گذشت و اغماض از کاستی ها، نارسایی ها، غفلت ها، ضعف ها و جهالت ها. رفتار محبت آمیز، رفتاری است همراه با ایثار، قربانی کردن هوس ها و کشش های نفسانی، فداکردن میل ها و منفعت ها، تحمل سختی ها و لب فروبستن ها، سوختن و روشنی بخشیدن. تشنه ماندن و در اندیشه ی سیراب کردن دیگران سوختن.
رفتار محبت آمیز، رفتاری است با تبلور زیباترین جلوه های شجاعت اخلاقی و به دور از هر گونه تحقیر و استهزاء، بدزبانی و ناسازگویی، تهمت و افترا، دروغ، دورویی، نفاق، غیبت و موذی گری. بسیاری از غیبت ها، تهمت ها، دورویی ها و رفتار منافقانه و آزارگرانه، ناشی از فقدان یا ضعف شجاعت اخلاقی است؛ به همین دلیل از پایه های سستی ناپذیر بنای محبت انسان در برابر محبوب، شجاعت اخلاقی و بالطبع خوش زبانی، صلی الله علیه و آله راحت و صداقت است.
احساس قدردانی و حق شناسی و تشکر از زحمات و رفتارهای مطلوب دیگران، به ویژه برخورداری از زبان سپاس در برابر همسر، نشانی از جلوه های محبت آمیز است.
عدالت در رفتارهای فردی و اجتماعی، عدالت در نگاه کردن، عدالت در سخن گفتن و عدالت در حق شناسی، از عمده شاخص های محبت است.
یکی دیگر از مفاهیم گل واژه ی محبت، صبوری است.
فرموده پیامبرصلی الله علیه و آله:
« صبر گنجی از گنج های بهشت است. (3)
« از دیگر رفتارهای محبت آمیز همسران برتر، همدلی و همراهی ایشان است. محبت به معنای دیگر، یعنی: گذشتن از مرز خودبینی ها و تکروی ها و کجروی ها و همدلی و همراه شدن با همسر و همسفر و بالاخره محبت یعنی احسان.
رفتار محبت آمیز، رفتاری است توأم با نیکی و احسان. همسران با محبت و برتر آنانی هستند که در زندگی روزمره، بیش از دیگران خود را با احسان، به صفت محسنین متصف می نمایند. »(4)
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
« انکم لن تسعوا الناس باموالکم فسعوهم باخلاقکم ».
شما اگر به وسیله ی اموال خود نمی توانید علاقه ی مردم را به خود جلب کنید. پس این کار را با اخلاق نیکوی خود انجام دهید. (5)
در سوره ی روم آیه ی 21، خداوند بعد از عبارت( أَزْوَاجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا ) می فرماید: ( وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً ) این محبت ودیعه ی گران قدر الهی است. در حقیقت محبوب مطلق، خداست و خالق محبت و عامل و اهداگر آن نیز خداوند متعال است.
مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، در ذیل آیه ی 21 سوره ی روم این روایت را از پیامبر صلی الله علیه و آله لی الله علیه و آله نقل کرده اند که:
« قول الرجل للمراه انی احبک لا یذهب من قلبها ابدا ». (6)
به همسرت بگو دوستت دارم، تا ابد از قلب او بیرون نمی رود.
متأسفانه وقتی در کلاسها این روایت خوانده می شود بعضی متربیان می گویند، زنها سوء استفاده می کنند، لوس می شوند و بعضی می گویند: من خجالت می کشم به همسرم بگویم دوستت دارم، در برنامه های تلویزیونی « هزار راه نرفته » چنین صحنه ای را نشان داد که خانم ها از مردان خود شکایت داشتند که: همسران ما حتی یک بار به ما نگفته اند دوستت دارم!
نیاز به محبت مهمترین نیاز انسان است.

نتیجه ی محبت همسران نسبت به هم
الف ) انگیزه و امید به زندگی در آنان بالا می رود.
ب ) از انحرافات اخلاقی به دور می مانند.
ج ) احساس رضایت درونی دارند.
د ) به محبت کننده علاقه پیدا می کنند.
هـ ) کسانی که محبت می کنند افراد خیرخواه، خوش قلب و مهربان هستند.
و ) زن و مرد که به هم محبت می کنند، حس اعتماد به نفسشان زیاد می گردد.
لذا می گویند: راننده وقتی باک بنزین خود را پر می بیند با اطمینان حرکت می کند.
ظرفیت محبت زنان وقتی از محبت پر شد با اعتماد و اطمینان به زندگی ادامه می دهند. زنانی که از محبت مرد محروم اند دچار اضطراب، افسردگی و سرخوردگی هستند و در بعضی از موارد دیده شده که زن برای پیدا کردن این محبت از طریق تماس تلفنی به گناه هم افتاده است. انسان ها تشنه ی محبت اند. برخی از روان شناسان می گویند: درست است که ارضای جنسی و علاقه به بقای نسل در زندگی مشترک مؤثر است، ولی نباید غفلت کرد که گاه فردی ازدواج می کند تا مهر و محبتی را جایگزین محبت دیگری نماید. این عده معتقدند که عطش مهر و عطوفت انسان ها را به ازدواج وادارمی سازد. بدیهی است که این مهر و محبت هر قدر خالصانه تر باشد، تجلیات وحدت و یگانگی، پر فروغ تر و ملکوتی تر خواهد بود. بررسی های آمار این واقعیت را آشکار می کند برخی از افرادی که به اعمال منافی عفت آلوده می شوند جزو کسانی هستند که در محیط خانوادگی خود هیچ گونه نشانه ای از مهر و محبت ندیده اند. این عده به عنوان« اصل جبران » سعی می کنند در خارج از خانه فردی را بیابند که به آنان مهر و محبت بورزد.
در بررسی جوامع روستایی، آمارها حاکی از آن است که میزان طلاق در روستاها به مراتب کمتر از شهرهاست. زیرا در محیط روستایی بین زن و مرد محبت وجود دارد و هر دو با صفا و صمیمیت با هم زندگی می کنند. آنچه به زندگی خانوادگی حیات و جان می دهد تجلیات مهر و محبت است والا اثاث خانه از قبیل پرده و مبل و. . . هرگز نمی تواند در خانه شادی و لذت را به وجود بیاورد، بلکه این انسان ها هستند که با ابزار مهر و محبت به دیگران در آنان تحرک و فعالیت می آفرینند.
علی علیه السلام می فرمایند:
« التودّدُ نصف العقل ». (7)
مهرورزی نیمی از عقل و خرد است.
باید بدانیم که هیچ چیزی به اندازه ی محبت انسان ها را دگرگون نمی سازد. لذا در مواردی که بین زن و مرد اختلافاتی به وجود می آید، به جای قهر کردن ها و بی اعتنایی ها باید بکوشند به خاطر خدا و انسانیت برخوردی محبت آمیز داشته باشند. « دفتر زندگی با عشق و محبت آغاز شد و جلوه های گوناگون جمال و کمال در کل هستی پدید آمد ». (8)

شیوه های داد و ستد عاطفی
به چهار روش می توان محبت را به همسر خود ارائه داد.
1. محبت بصری 2. محبت قلبی
3. محبت ابزاری 4. محبت کلامی

1. محبت بصری یا چشمی
یکی از راه های محبت به همسر، محبت از ناحیه ی چشم است.
بعضی از روان کاوان اعتقاد دارند چشم دارای امواج مثبت و منفی است. وقتی شما به چشمان همسرخود نگاه می کنید می توانید عشق، علاقه، محبت، تنفر، اعتراض و انتقاد را از آن ها بخوانید. لذا در روایت داریم که نگاه به پدر و مادرتان محبت آمیز باشد. (9) در روایت از نبی مکرم نقل شده است:
« وقتی زن و مرد نگاه محبت آمیز به هم می کنند، نگاه رحمت الهی را به خانه می آورند ». (10)
گاهی نوع رفتار همسران نسبت به هم خصمانه می گردد. لذا مردان و زنان به علت رفتارهای نسنجیده ی غیر منطقی و غیر معقول، نه تنها از نگاه کردن به هم لذت نمی برند، بلکه از چشم هم می افتند.
دانی که دلبر با دلم، چون کرد و من چون کردمش *** او از جفا خون کرد و من، از دیده بیرون کردمش
یعنی به علت رفتارهای خصمانه، و ناراحت کردن یکدیگر، از چشم هم می افتند و این شروع یک خطر بزرگ درروابط همسران است.

جاذبه های نگاه
همسران برتر و موفق همواره با چشمانی مهربان و خریدار محبت و نگاه های گرم و گیرا بسان آهن ربا، به یکدیگر چشم می دوزند. چرا که چشم ها سخن می گویند و نگاه ها از قوی ترین جاذبه ها هستند انسان می تواند دنیایی از خواستن ها و محبت ها را با نیم نگاهی پر معنا بیان کند. جاذبه های نگاه از سرمایه های ذی قیمت آدمی است. و خوشا به حال همسرانی که به رغم گذشت سالهای سال از آغاز زندگی مشترک خود، هنوز هم گرمی و مهربانی نگاهشان بسان روز اول آشنایی، حکایت از مهر و محبت و عشق و وفا دارد.
ما همه ی عشق را از نگهی خوانده ایم
پاک بشوی از کتاب، لفظ و عبارات را
همسران برتر، حتی لحظه ای در بهره گیری از این منبع محبت دریغ ندارند و نگاه هایشان همیشه گیرا و جذاب و مملو از معنای محبت است. همسران برتر به خوبی آگاهند که انسان ها همگی محبت پذیر و قهر گریزند، از این رو هرگز با نگاه های تند و قهرآمیز به یکدیگر نمی نگرند. جاذبه های نگاه به گونه ای است که گاه می توان در یک لحظه، از تلاقی دو نگاه تصویری از اندیشه و تبلوری از حرکت ها و رفتارهای تازه را تجسم نموده؛ اما با کمال تأسف گاه شاهد آنیم که زاویه ی انحراف از مسیر مطلوب حیات نیز با نخستین نگاه های پرمعنای نامحرمان آغاز می گردد. به همین دلیل است که خالق زیبایی ها و جاذبه های حیات در قرآن می فرماید:
( قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ . . . ) . (11)
به مؤمنان بگو چشمان خود را از نگاه به نامحرمان فرو گیرید. همسران برتر به روشنی می دانند که شریک زندگیشان همیشه به محبت نیاز دارد و خریدار نگاه های پر محبت است، از این رو همواره با چشمان پر مهر و نگاه های پرجاذبه، امواجی از محبت را به دل و جان او روانه می سازند. (12)

2. محبت قلبی
اولین و ابتدایی ترین مرحله ی داد و ستد عاطفی، شیوه ی قلبی و باطنی آن است. به این ترتیب که قلب خاستگاه و رویشگاه تمامی ارتباطات و مناسبات انسانی است. آنچه که برزبان جاری می شود و یا از اعضا و جوارح آدمی صادر می گردد، از نهان گاه دل بر می خیزد. قلب سرچشمه ی فیاض احساسات و تمایلات است. از این رو هرگز نباید به احساسات و عواطف منفی اجازه داد که به زوایای قلب آدمی نفوذ کنند. و آن را تحت تأثیر قرار دهند. چه، در این موقعیت، عواطف نامطلوب نسبت به یک فرد، به تدریج رشد نموده، به نفرت و خصومت علیه وی مبدل می گردند. اگر انسان در کشتزار قلب خود بذر نفرت کاشت، طوفان درو خواهد کرد. صورت دیگر قضیه این است که زمینه را برای پرورش احساسات مثبت و عواطف سازنده نسبت به همسر فراهم نموده، قلب را بستر رویش حالاتی این گونه قرار دهیم و به عبارتی، قلب را تربیت کنیم و همان دسته احساسات و عواطفی را که مایلیم دیگران( به ویژه همسر و فرزند ) نسبت به ما ابراز نمایند، ما در کانون درون ( قلب ) نسبت به آنها پرورش دهیم. تداوم این امر چشمه های فیاضی را در نهاد انسان به وجود می آورد و آثار شکوهمند آن بر روابط او با دیگران، تجلی خواهند نمود. (13)

3. محبت ابزاری
استفاده از ابزار، راهی برای بیان محبت ابزاری است. دادن یک شاخه گل، بوسیدن، دست دادن، هدیه خریدن و نوازش کردن از راه های انتقال محبت ابزاری است. علی علیه السلام می فرمایند:
« تهادوا تحابوا؛ (14) هدیه بدهید، محبت زیاد کنید.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
« هدیه دادن مرد به همسرش موجب زیادی عفت او خواهد شد ». (15)
در روایت نقل شده وقتی پیامبر صلی الله علیه و آله به کسی دست می دادند دستشان را نمی کشیدند. (16)
پیامبر فرمودند:
« اگر مردی همسر مومن خود را ببوسد دو ملک او را در بر می گیرند و او[نزد خدا]مانند کسی است که برای جهاد شمشیر به دست گرفته است. (17)
دست دادن یک نوع محبت ابزاری است، گاهی سالها کینه و نفرت با یک دست دادن از بین خواهد رفت. استعمال عطر از طرف خانم و یا این که خانم وضع ظاهر جذابی برای همسر دارد در واقع یک نوع محبت ابزاری است. بنده توصیه می کنم آقایان با خرید طلا و هدیه دادن به همسر این محبت را به همسر خودشان عملاً نشان دهند. به قول یکی از بزرگان می فرمدند: بعضی زنها نسبت به طلا خیلی حساسند و علاقمند هستند. خانم ها حاضرند یک عمری در زندانی زندگی کنند که میله های آن طلا باشد! خرید طلا چند مزیت دارد.
1. یک هدیه گرانقیمت است.
2. ماندگار است.
3. مواقع ضروری قابل استفاده است.
4. زنها با آن خیلی خوشحال می شوند.
طبخ غذای باب میل مرد، یا چیدن میز غذا با فرم و شکل خاص، تغییر دکوراسیون و نظم در امور خانه همه و همه یک نوع ابزار محبت ابزاری است.
زنان به عشق و علاقه، مهر و محبت زمزمه ی عاشقانه و عشق ورزی، بیش از امور جنسی و عشق بازی علاقمندند، زیرا تأمین نیازهای جنسی طرف مقابل یک نوع محبت ابزاری است و این نکته ظریف را مردان جوان باید به خوبی بدانند. روابط جنسی خشک و خالی که بدون مقدمه و مؤخره باشد، روابط جنسی که صورت یک عمل فیزیکی و مکانیکی را به خود بگیرد، هرگز مطلوب زنان نیست، آنان مایل نیستند وسیله ی تخلیه ی تمایلات شهوانی مردانشان قرار گیرند. دریچه ی قلب زنان به روی یک رابطه ی محبت آمیز بیشتر باز می گردد تا یک رابطه ی جنسی داغ و پرشور. زنان به مهر اصیل و عشق و علاقه چشم دوخته اند نه تمایلات جنسی. لذا اگر چه رابطه ی جنسی یک نوع محبت ابزاری است ولی زنان بیشتر دوست دارند توسط همسران خود درحین عمل جنسی درک بشوند.

3. محبت کلامی
یکی از توانایی های روحی و جاذبه های شخصی آدمی، ابراز محبت او نسبت به همسر و شریک زندگی اش است. چه بسا کسانی که در دل، همه گونه محبت نسبت به همسرشان دارند ولی توانایی ابراز آن را ندارند و در نتیجه، عدم اطمینان خاطر در خود و همسر می آفرینند و ابرهای سیاه تردید و ناامنی بر زندگی شان سایه می افکند و ناآگاهانه شکست خود را در زندگی به سرنوشت، بخت و اقبال بد نسبت می دهند.
موانعی که در مسیر ابراز محبت، راه را سد می کنند عبارتند از:
الف ) عدم معرفت
ب ) غرور بی جا
ج ) حجب و حیای افراطی
د ) احتمال این که طرف مقابل سوء استفاده کند.

الف: عدم معرفت
آموزش مسایل زندگی به دختران و پسران که در آستانه ی ازدواج قرار دارند، معرفتی کارآمد و مطلوب می آفریند و آن ها را با وظایف و مسئولیت هایشان، از جمله: شیوه های ابزار محبت، آشنا نموده، بخشی از مخاطراتی که یک زندگی جوان و نوپا را تهدید می کند، رفع می نماید.

ب: غرور بی جا
غرور، آفت دیگری است که راه را بر تبادل عاطفی می بندد. برخی از همسران جوان، به ویژه مردها در اظهار محبت نسبت به همسرشان نوعی خست عاطفی به خرج می دهند و لازمه ی مردانگی را پرهیز از این گونه اظهارات و توجهات می دانند؛ در حالی که مردان بزرگ و با شخصیت در بذل عواطف خالصانه و صمیمانه نسبت به همسر، کوچک ترین تردیدی به خود راه نمی دهند. نمونه های زنده ی چنین مناسباتی را در سیره ی نبی اکرم صلی الله علیه و آله و زندگی داخلی ایشان می توان مشاهده نمود.

ج: حجب و حیای افراطی
حجب و حیای افراطی که، نشأت گرفته از تربیت سخت گیرانه ی والدین، فقدان الگوی مناسب در این زمینه و برخی پیش داوری هایی است که در ذهن زوج های جوان شکل گرفته است و متأثر از القائات منفی پاره ای از والدین ناآگاه می باشد.

د: احتمال اینکه طرف مقابل سوء استفاده کند
« این طرز فکر کسانی است که خود از محبت محروم بوده اند. لذا در محبت کردن به همسر، احتمال سوء استفاده را داده و می گویند همسرمان لوس می شود و یا سوء استفاده می کند. احساسات انسان، فکر او را شکل می دهد و فکر او رفتارش را تنظیم می کند. لذا مردی که احساس بدی نسبت به همسر خود دارد، در رفتارش تغییرحاصل می گردد ». (18)
نبی اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:
« قول الرجل للمراه انی احبک لا یذهب من قلبها ابدا ». (19)
به همسرت بگو دوستت دارم، تا ابد از قلب من بیرون نخواهد رفت.
حضرت امام قدس سره در مسافرت مکه، با استخدام کلمات زیبا نامه ای محبت آمیز به همسرشان می نویسند که متن این نامه از سیمای جمهوری اسلامی هم قرائت شد در این جا قسمتی از آن را به عنوان نمونه ی یک نامه ی حاوی پیام محبت و صمیمیت و مهرورزی، می آوریم:
بسم الله الرحمن الرحیم، تصدقت شوم، قربانت بروم، در این مدت که مبتلا به جدایی از آن نور چشم و قوت قلبم گردیدم، متذکر شما هستم. و صورت زیبایت در آیینه ی قلبم منقوش است. عزیزم امیدوارم خداوند شما را به سلامت داشته و خوش در پناه خودش حفظ کند. صد حیف که محبوب من در کنارم نیست. . . (20)
بیشتر زوج ها علاقه خویش را به یکدیگر ابراز نمی کنند. متأسفانه این باور غلط در فرهنگ ما جا افتاده که اگر از همسر تعریف شود. یا به او بگویی دوستت دارم، خودش را می گیرد یا سوء استفاده می کند. در مشاوره هایی که تاکنون داشته ام به کمتر شوهری بر خورده ام که آزادانه و بدون قید و شرط به همسرش اظهار عشق و محبت کرده باشد. همه می گویند: همسرم که می داند او را دوست دارم. مگر نمی بیند از صبح تا شب به خاطر او و زندگی مان زحمت می کشم! بچه که نیست بخواهم به او بگویم دوستت دارم.
در پاسخ به مردانی که این اعتقاد را دارند می گویم: اگر خسته از کار و مشکلات روزانه به خانه بیایید و همسرتان به شما خسته نباشید بگوید، خوشحال نمی شوید؟!
شما هم با گفتن دوستت دارم او را شاد کنید. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
« اگر می خواهید خدا خیر و برکت به خانه ی شما بیاورد، موقع ورود به خانه همسرتان سلام کنید ». (21)

روایات در مورد محبت به همسر
« خداوند تعالی نسبت به زنان بیش از مردان مهربان است ». (22)
« همانا زن از مرد آفریده شده و توجه او به مردان معطوف است. پس زنانتان را دوست بدارید ». (23)
« من اخلاق الانبیاء حب النساء. (24)
محبت به زنان از اخلاق پیامبران است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله :
« کان رسول الله صلی الله علیه و آله ارحم الناس بالنساء و الصبیان ». (25)
« مهربان ترین مردم نسبت به زنان و کودکان بود ».
پیامبرصلی الله علیه و آله فرمود:
« من از دنیای شما جز زن و عطر چیزی را دوست ندارم ». (26)
از محبت خارها گل می شود *** وز محبت سرکه ها مل می شود
از محبت سنگ روغن می شود*** بی محبت موم آهن می شود

ویژگی های همسران برتر در محبت
همسران برتر آنانی هستند که، با همه ی وجود، به نقش جاذبه های صوتی و گیرایی کلام در تعامل بین فردی موافقند و در طول حیات مشترک خود و در همه ی موقعیت ها و شرایط، لحظه ای از زبان تأکید و تشکر و ترغیب و تشویق غافل نمی شوند، آنها نیک می دانند که همه ی انسان ها نیازمند شنیدن صداهای آرام و آرامش بخش، جالب و جاذب، گیرا و پر محبت هستند، و از همین رو خداوند به کسانی که گوش های خود را مخاطب سخنان لغو، کلام ناحق، دروغ و غیبت، تهمت و افترا، گفتار وسوسه انگیز و گناه آلود و آهنگ های لهو و غنا قرار نمی دهند استماع زیباترین اصوات و کلمات را نوید می دهد.
نقش جاذب صدا و کلام به مراتب قوی تر و وسیع تر از محرک های بصری است. ارتباط کلامی در خانواده، در سلامت و پویایی اعضای آن بیشترین تأثیر را دارد و همواره در خانواده هایی که در آن میزان ارتباط کلامی همسران با هم و با فرزندان فوق العاده اندک است، احتمال آسیب پذیری عاطفی و رفتاری کودکان و نوجوانان بیشتر است.
لذا همسران برتر به این حقیقت اذعان دارند که باید با جذابیت های بیانی، وجود همسرخود را سیراب نمایند.
از بدترین عادات نامطلوب و روابط ناخوشایند برخی از همسران در زندگی روزمره، گله مندی و انتقاد، بدبینی و بدگویی و تحکم و فزون خواهی است، اما همسران برتر، وجود ارزشمند خویش را از آفت زبان مصون می دارند و خوش زبانی و خوش بیانی، زیبایی کلام و جذابیت پیام، زبان تشویق و ترغیب، تایید و تکریم و خوش زبانی و خوش اخلاقی از سرمایه های ارزشمند زندگی آنان است.

روش های محبت مردان به زنان
1. وقتی به خانه باز می گردد، قبل از هر کاری با همسرتان دست داده، او را ببوسید.
2. از تغییراتی که در فضای خانه، تغییر دکوراسیون، پوشش لباس، آرایش همسر، انجام شده، تشکرکنید.
3. حداقل نیم ساعت از وقت خود را اختصاص به همسر داده تا او حرف بزند و شما شنونده ی خوبی باشید.
4. با مناسبت یا بی مناسبت برای او شاخه ای گل بخرید.
5. اگر ناراحت است، به احساساتش احترام بگذارید.
6. اگر دیر به منزل می رسید. حتماً با تلفن به او اطلاع بدهید.
7. اگر مشکلی برای او یا خانواده همسرتان پیش آمده است با او همدردی کنید.
8. وقتی همسرتان با شما صحبت می کند از خواندن روزنامه و دیدن تلویزیون خودداری کنید.
9. گرفتاری ها و پیش آمدهای تلخ را با بدزبانی و بدخلقی در خانه تلافی نکنید، چون همسرشما از صبح برای آسایش شما تلاش کرده از شما پاداشی جز لبخند نمی خواهد.
10. ناراحتی ها و غم های خود را بدون عصبانیت و پرخاش، در کمال آرامش به همسرتان بگویید، چون دلسوزتر و با محبت تر از او کس دیگری وجود ندارد.
11. وقتی از کار طاقت فرسای بیرون وارد منزل می شوید، مسایل و مشکلات بیرون را از یاد ببرید و به فکر کار و خیال خود نباشید. بیشتر با همسرتان درباره ی آینده و خوبی های زندگی صحبت کنید.
12. هدیه، مهر و محبت را زیاد می کند. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
« تحادوا و تحابوا؛ هدیه بدهید که محبت را زیاد می کند ». (27)
13. با دادن هدیه به زندگی زناشویی استحکام ببخشید خریدن یک شاخه گل، نشانه ی محبت شما به همسرتان است.
14. در مواقعی که همسرتان به جهتی عصبانی و ناراحت است سعی کنید در کارهایش دخالت نکنید، بلکه با محبت و مهربانی به او نزدیک شوید.
15. هرگز در نزد همسر خود از خانم دیگری تعریف نکنید ولو اینکه از نزدیکان باشد.
16. با زنان دیگر ولو اینکه از بستگان نزدیک شما( حتی مادرتان یا خواهرتان ) باشد به صورت در گوشی صحبت نکنید؛ چون این عمل دور از ادب است و باعث ناراحتی و بدگمانی همسرتان می گردد.
17. اگر خانم شما پیشنهاد رفتن به منزل اقوام و فامیل و یا بازار به شما می دهد بلافاصله رد نکنید؛ با آغوش باز بپذیرید.
18. در بحث و گفت و گو با همسرتان از قطع کلام همسر خود پرهیز کنید و با دقت و توجه کامل به سخنان او گوش دهید.
19. به همسر خود احترام بگذارید و در سلام کردن به او پیش دستی کنید.
20. از تحقیر و توهین و محکوم کردن همسر خود جداً پرهیز کنید.
21. هرگز از معاشرت همسر خود با فامیل و بستگانش جلوگیری نکنید در دید و بازدیدهای فامیل همسر، همیشه پیش قدم باشید.
22. کارهای همسر خود را تحسین کنید. تمجید و ستایش زن، کلید کامیابی در زندگی زناشویی است.
23. زحمات و هزینه هایی که برای پذیرایی خویشاوندان همسر خود می کنید، هیچ گاه بر زبان نیاورید و منت نگذارید.
24. همسر خود را در خانه محصور نکنید.
25. جلوی فامیل از دست پخت همسر خود تعریف کنید.
برنارد شاو می گوید:
« اگر مردها از دست پخت همسران خود تعریف کنند، زنها پای اجاق گاز خود کشی خواهند کرد! »
26. سعی کنید موقع غذا در کنار همسر خودتان غذا میل کنید.
27. زنان همیشه در خانه هستند و دوست دارند تجربه ی بیرون از خانه را نیز داشته باشند؛ لذا در هر هفته یک شب در خارج خانه، در رستوران غذا صرف کنید.
28. زنان دوست دارند بیشتر صحبت کنند. آن ها قدرت تکلم خوبی دارند اجازه بدهید آن ها زیادتر حرف بزنند و تمام حرف های خود را به گوش شما برسانند.
29. اندازه های لباس او را یاد بگیرید و گاه گاهی لباس مناسبی که به نظرتان او دوست دارد، برایش بخرید.
30. گاهی هنگام صحبت کردن او را لمس و نوازش کنید.
31. در صورت بیماری همسر، فوراً برای بهبودی او اقدام. و از روند بهبودی او مرتباً سؤال کنید.
32. محیط و فضای خانه را شاد نگه دارید، زیرا در این فضای سبز می توانید یکدیگر را درک کنید.

روش های محبت زنان به مردان
1. در مقابل همسر خود هرگز با حالتی افسرده، نامرتب و ژولیده ظاهر نشوید. بلکه بسیار تمیز، آرایش کرده و معطر و شاد و خندان باشید و همیشه در حال لبخند زدن باشید.
2. لباس آشپزی را برای شوهر، و لباس تمیز و گران قیمت را برای مهمانی اختصاص ندهید. بلکه بهترین و تمیزترین لباس را برای شوهر خود بپوشید. البته نیاز به پوشیدن لباس گران قیمت نیست. لباس باید شیک و مد روز باشد ارزان هم بود مانعی ندارد.
3. هرگز نزد شوهرتان از مرد دیگری تعریف و تمجید نکنید و هیچ مردی را بر او ترجیح ندهید، بلکه بر عکس، او را بر دیگران ارجع قرار داده و نقاط مثبت او را بیان کنید. در غیر این صورت آتش حقد و حسد او را شعله ور ساخته اید.
4. از اقوام و فامیل شوهر، خصوصاً خواهر شوهر ها و مادرشوهرتان به گرمی استقبال کنید.
5. وقتی به خانه شوهرتا می روید حکم یک مهمان را به خود نگیرید، بلکه در انجام کارهای خانه کمک مادرشوهرتان کنید. این بهترین راه اثبات دوستی و محبت شما به مادرشوهر و همسرتان می باشد.
6. هرگز از شوهر خود نخواهید از خویشاوندان و نزدیکان خود دوری و قطع رابطه کند. اتفاقاً در معاشرت با فامیل همسرتان شما پیش قدم باشید.
7. هیچ وقت با دوستان همسرتان در مهمانی ها گرم صحبت نشوید. علاوه بر این که خلاف شرع مقدس اسلام است عامل بددلی مردتان به شما می گردد.
8. در تمام موارد زندگی از مخالفت و مشاجره با همسرتان پرهیز کنید و اگر احیاناً چیزی خلاف میل شما مطرح می کند با خوشرویی با او برخورد کنید.
9. هرگز به شوهرتان اهانت نکنید و او را سرزنش ننمایید، بلکه برعکس، نهایت احترام را برایش قایل باشید و اعمال خوب او را تایید و تشویق کنید.
10. اقتدار مرد خود را نشکنید. مردها دوست دارند با قدرت به حساب بیایند. هر عاملی ک باعث از بین رفتن قدرت مردتان است در زندگی حذف کنید.
11. هیچگاه همسرتان را با برادر خود یا برادرشوهرتان و یا مردان دیگر مقایسه نکنید. مردها به شدت از مقایسه با دیگران ناراحت می گردند.
12. مردها فضای کافی برای استقلال خود می خواهند. اجازه بدهید در شبانه روز ساعاتی را در اختیار خودش باشد. او را به خاطر اینکه در کنار شما نبود، محاکمه نکنید، کجا بودی؟ با چه کسی بودی؟ چرا مرا نبردی؟ این ها آزادی مرد را محدود می کند.
13. مردها از نصیحت کردن زن ها رنج می برند، چون احساس می کنند قدرت آنان ضعیف شده است.
14. مردها در سکوت به راه حل می رسند. زنها در حرف زدن زیاد، لذا وقتی مردی به گوشه ای رفته و فکر می کند، این نشانه ی بی اعتنایی به همسرش نیست، بلکه دنبال راه حل مناسب برای مشکلاتش است.
15. در صدد تغییر رفتار مردها نباشید چون فکر می کنند به آنها اعتماد ندارید و یا قصد دارید بر آنان تسلط یابید.
16. مردها وقتی اشتباه می کنند حالت دفاعی به خود می گیرند، ناراحت و عصبی می شوند. خانم ها، همسرتان را به خاطر اشتباهش سرزنش نکنید. آن وضعیت را فقط تحمل کنید.
17. اگر مرد شما درون گرا و کم حرف است و صحبت نمی کند، با طرح سؤالاتی که پاسخ آن برای او مطلوب است او را به گفت و گو وادار کنید.
18. خانم ها سعی کنند بدون اذن همسر در اموال او تصرف نکنند.
19. در مقابل شوهر خود، هر چند حق با شما باشد، لجبازی و اصرار نکنید.
20. چنانچه کمک هایی از طرف پدر و مادر و بستگان شما به شوهرتان شده، آنها را به رخ او نکشید.
21. چنانچه درآمدی دارید و برای زندگی هزینه می کنید، آن را بازگو نکنید.
22. برای برآوردن نیازمندی های خود، از نظر مادی و غیر مادی، امکانات شوهر خود را در نظر بگیرید و او را تحت فشار قرار ندهید. خواسته های خود را تعدیل کنید.
23. خود را برای شوهرتان آرایش کنید و حتی در روز 2 بار لباس های مناسب و دلخواه همسرتان را بپوشید.
24. پس از مراجعه شوهر خود به خانه، کارهای خود را حتی الامکان کنار بگذارید و در حضور او بنشینید و با سخنان خوشایند و با گرمی از او پذیرایی کنید.
25. بعد از تولد اولین فرزند، سعی کنید محبت خود را نسبت به شوهرتان کم نکنید.
26. در موقع خروج از خانه او را بدرقه کنید و با گرمی با او خداحافظی کنید.
27. در صورتی که دچار سرد مزاجی هستید و یا نمی توایند نیاز جنسی شوهرتان را به خوبی ارضا کنید برای معالجه به پزشک مراجعه کنید و یا از مشاور خانواده کمک بگیرید.
28. زحماتی که برای پذیرایی خویشاوندان شوهر خود متحمل می شوید، به رخ شوهر خود نکشید.
29. برای انجام درخواست های خود با شوهرتان با خشونت و آمرانه برخورد ننمایید.

پی نوشت ها :

1- مقام معظم رهبری به نقل از علی حاج اکبری، مطلع عشق، تاریخ 76/9/14 موقع ایراد خطبه ی عقد.
2- همان، تاریخ 76/9/14.
3- مستدرک الوسایل، ج 2، ص 425.
4- چهل حدیث، ص 192.
5- من لا یحضره الفقیه، جلد 4، ص 394/
6-کافی، ج 5، ص 569.
7- سفینه البحار، شیخ عباس قمی، ج 2، ص 639.
8- مجید رشید پور، خانواده و فرزندان، چاپ دوم، ص 103-104.
9- تحف العقول، ترجمه ی حسن زاده، ص 77.
10- لثالی الاخبار، ج 3، ص 285.
11- سوره ی نور، آیه 30.
12- غلامعلی افروز، همسران برتر، چاپ اول، 68-69.
13- غلامعلی افروز، همسران برتر، چاپ اول، صص 52-53.
14-عوالی الثالی، ج 1، ص 294.
15-وسایل الشیعه، ج 19، ص 240.
16-شیخ حسین دیلمی، ارشادالقلوب، ترجمه رضایی، ج اول، ص 275 باب 32.
17-مستدرک الوسایل، ج 14، ص 151.
18-محمدرضا شرقی، خانواده متعادل، صص 53-54.
19-کافی، ج 5، ص 569.
20-صحیفه ی نور، جلد اول، ص 2.
21-معانی الاخیار، ص 162
22-فیض کاشانی، محجه البیضا، ج 3 ص119.
23-بحارالانوار، ج 103، ص 226.
24-سنن النبی، ص 147.
25-ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج 4، ص 88.
26-وسایل الشیعه، ج 20، ص 22.
27-عوالی الثالی، ج 1، ص 294
منبع مقاله :
رفیعی محمدی، علی محمد؛ (1389)، نسیم عشق: عوامل تحکیم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله علیه و آله و سلم )، چاپ هفتم