دام هایی که شیطان برای جوانان گسترده است کدامند و چگونه می‌توان از دام ها فرار کرد؟

برای پاسخ به این سؤال، به قرآن که هدایت کننده ماست مراجعه می کنیم و پاسخ را از خود قرآن طلب می نماییم، قرآن که شفا بخش دل و رحمت برای مؤمنان است.
با توجه به آیات نورانی قرآن کریم، در می یابیم راه‌های گمراه کردن شیطان عبارتند از:
1.       شیطان امر به فحشاء و کارهای زشت می کند.«الشَّیْطانُ ……… وَ یَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشاءِ ……» بقره/ 268
«فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطانُ …..» طه/ 120
2.       از راه شراب، قمار، …… اینها از کارهای شیطان است.
«…. إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ …..» مائده/ 90
3.       از راه زیبا جلوه دادن اعمال زشت انسان در نظر انسان.
«…. وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ ما کانُوا یَعْمَلُونَ » انعام/ 43
«…. فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ …..» نحل/ 63
«…. وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ …..» نمل/ 24
شیطان عمل زشت انسان را زیبا جلوه می دهد و تا وقتی که انسان نفهمد که عمل او زشت و نادرست است دست از کار بدش برنمی دارد، در نتیجه توبه نمی کند و اینگونه شیطان باعث گمراهی انسان می شود.
4.       باعث فراموش کردن یاد خدا می شود «…. فَأَنْساهُ الشَّیْطانُ ذِکْرَ رَبِّهِ ……» یوسف/ 42
«اسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ الشَّیْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِکْرَ اللَّهِ أُولئِکَ حِزْبُ الشَّیْطانِ ……» مجادله/ 19
5.       ایجاد نزاع و دشمنی میان شما «…. إِنَّ الشَّیْطانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ ….» اسراء/ 53
6.       کسی که اسراف می کند برادر شیطان است. «إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کانُوا إِخْوانَ الشَّیاطِینِ ……» اسراء/ 27
حال چگونه از دام‌های شیطان و از تأثیرات او بر خودمان جلوگیری کنیم.
ـ باید بدانیم که شیطان دشمن ماست و خیر خواه ما نیست بلکه بد ما را می خواهد، می خواهد ما اهل دوزخ شویم پس ما هم با او دشمنی کنیم.
«إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّما یَدْعُوا حِزْبَهُ لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعِیرِ» فاطر/ 6
به درستی که شیطان دشمن شما است، پس شما هم او را دشمن خود بگیرید او همچنان حزب و سپاهش را برای اغوای شما مهیّا ساخته تا همه را (مانندخود) اهل دوزخ گرداند.
ـ شیطان را عبادت نکنیم «…. لا تَعْبُدِ الشَّیْطانَ …..» مریم/ 44 و در آیه های 60 و 61 سوره یاسین می فرماید«أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یا بَنِی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیْطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ (60) وَ أَنِ اعْبُدُونِی هذا صِراطٌ مُسْتَقِیمٌ (61)»
(خدا می گوید) ای فرزندان آدم آیا با شما عهد نبستم که شیطان را نپرستید زیرا دشمنی او با شما آشکار است و مرا پرستش کنید (و اطاعت مرا کنید) این راه مستقیم است.
ـ از گام های شیطان پیروی نکنید، هر کس قدم به قدم از شیطان پیروی کند شیطان او را به کار زشت و منکر وا میدارد «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ …..» نور/ 21
ـ آنچه لازم است به آن توجه کنیم آن است که اگر فضل و رحمت خداوند نبود احدی پاک و پاکیزه نمی شد و اگر فضل و رحمت خداوند نبود همه شیطان را پیروی می کردند ولی فضل و رحمت خداوند بر بندگان هست و خداوند انسانها را یاری می دهد به عنوان مثال در ماه مبارک رمضان شیطان در غل و زنجیر است و نمی تواند انسان ها را گمراه کند ولی این را بدانید که غیر از شیطان، نفس امّاره انسان نیز، به بدی امر می کند و انسان اگر از دست شیطان هم رهایی یابد مبارزه با هوا و شهوت هنوز باقی مانده، یعنی انسان باید هم با شیطان و هم با هوای نفس و شهوات مبارزه کند.
ـ نکته دیگر اینکه مکر و کید شیطان ضعیف است «…. إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعِیفاً» نساء/ 76
ـ پرهیزکاران هنگامی که از شیطان وسوسه و خیالی به دل آنها برسد همان دم خدا را به یاد می آورند و همان لحظه بصیرت و بینایی پیدا می کنند. (اعراف/ 21)
پس با یاد خدا می توانیم از وسوسه های شیطان رهایی یابیم.
ـ از شر شیطان به خدا پناه می بریم، حتی می توانیم از خداوند بخواهیم که فرزندان ما را از شر شیطان در پناه خود در آورد. اگر به خدا ایمان داشته باشیم و از شر شیطان به خدا پناه ببریم و بر او توکل کنیم شیطان نمی تواند بر ما تسلطی داشته باشد در این رابطه می توانید به آیه های 36 آل عمران، 98 نحل و 97 مؤمنون مراجعه کنید.
برای اینکه فریفته نفس امّاره و شیطان نشد باید حبّ دنیا را از دل کَند و به دنیا به چشم ابزاری برای رسیدن به آخرت نگریست. شیطان بوسیله حبّ ما به دنیا و جلوه های آن، ما را می فریبد. دیگر اینکه به یاد خدا باشیم، به نماز اهمّیت بدهیم که نماز از بدیها و فحشاء باز می دارد. هر چه در نماز توجه به خدا بیشتر باشد تأثیر آن در بازدارندگی از بدیها بیشتر است.
دوستان نیز در تکامل و سقوط انسان نقش زیادی دارد. همان طور که شیاطین وسوسه کننده داریم انسانهای وسوسه کننده هم داریم (به سوره ناس مراجعه نمائید)، از شر شیطان و از شر انسان های بد و وسوسه کننده به خدا پناه ببریم و در انتخاب دوست دقت کنیم که مبادا گمراه شویم. از شراب و مواد مخدّر و غیره که هوش و عقل انسان را ضایع می کنند بپرهیزیم چون کسی که عقل او درست کار نکند دست به کارهای ناشایست می زند. دیگر آنکه از قمار بازی و شرط بندی پرهیز کنیم.

معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
1.  گناهان کبیره، شهید دستغیب، انتشارات تربیت.